Polipragmazja

Polipragmazja

Osoba starsza

Osoba starsza

Zdefiniowanie wieku starszego sprawia duże

trudności. Najprostsza definicja opiera się na
kryterium wiekowym, przyjmującym 60- 65 rok
życia. Niektórzy autorzy proponują bardziej
szczegółowy podział:



wiek starszy, starość wczesna (60 – 74 lat)

wiek starszy, starość wczesna (60 – 74 lat)



wiek podeszły, starość pośrednia (75 – 89 lat)

wiek podeszły, starość pośrednia (75 – 89 lat)



wiek sędziwy, późna starość (≥ 90 lat)

wiek sędziwy, późna starość (≥ 90 lat)

Polipragmazja

Polipragmazja



Etymologia - z greckiego

Etymologia - z greckiego

polypragmátein

polypragmátein

zajmować się

zajmować się

wieloma różnymi (nieswoimi)

wieloma różnymi (nieswoimi)

sprawami

sprawami.



Jest definiowana jako równoczesne
stosowanie 3 i więcej leków, w tym
zbędnych lub w niewłaściwych
połączeniach; to jeden z częstszych
błędów w leczeniu.

Polipragmazja

Polipragmazja



Zawsze, kiedy w gabinecie pojawia się

nowy pacjent geriatryczny, należy poprosić

go o przyniesienie wszystkich leków jakie

przyjmuje. Powinien zabrać ze sobą także

leki wydawane bez recepty oraz preparaty

ziołowe.



U starszych osób występuję zwykle jednocześnie

kilka schorzeń o charakterze przewlekłym;



Wielochorobowość starszego wieku stwarza

szczególne ryzyko polipragmazji. Przyczynami są

nie tylko leki zapisywane przez lekarzy, ale także

przyjmowane przez chorego bez uzgodnienia z

lekarzem.



Dodanie każdego następnego leku zwiększa o

10% ryzyko działań niepożądanych.



Równoczesne stosowanie 8 lub więcej leków czyni

ryzyko takie niemal pewnym.



Fizjologiczne zmiany starcze modyfikują

odpowiedź ustroju na leczenie;



Szacuje się, że co piąty chory w starszym wieku,

kierowany do szpitala, wymaga hospitalizacji z

powodu powikłań jatrogennych.



Zjawisko polipragmazji ma

charakter narastający.

Jego ograniczenie wymaga

zmian w szkoleniu lekarzy

i przestrzegania określonych

zasad leczenia.

Istnieją trzy główne aspekty

nieprawidłowości w leczeniu w

starszym wieku:

1.Nadużywanie leków (polipragmazja):



jednoczesne stosowanie od 3 do 5 i więcej preparatów,



zalecanie większej liczby środków leczniczych niż jest to

klinicznie wskazane.

Nadużywanie leków zwiększa:



zagrożenie występowania objawów ubocznych,



zagrożenie występowania zespołów geriatrycznych,



zagrożenie obniżenia sprawności ruchowej,



podnosi koszty leczenia,



ryzyko hospitalizacji,



ryzyko chorobowości i śmiertelności,



ryzyko przyjęcia do domu opieki.

2. Nieodpowiednie stosowanie leków:



przepisywanie leków, których stosowanie niesie większe
ryzyko niż potencjalne korzyści;



leczenie niezgodne z obowiązującymi standardami
medycznymi.

3. Niedostateczne stosowanie leków:



niewłączanie terapii, która jest zalecana do leczenia lub
prewencji określonej choroby czy zespołu chorobowego.

Częstość nieprawidłowości w

leczeniu w ambulatoryjnej

populacji chorych w wieku

podeszłym.

Rodzaj nieprawidłowości

Procent chorych

Polipragmazja

59%

Leczenie nieodpowiednie

14-27

Leczenie niedostateczne

55%

Podsumowanie

Podsumowanie



Racjonalna i rozważna farmakoterapia to podstawa

dobrej geriatrycznej opieki zdrowotnej. Znajomość

farmakologii oraz dogłębne poznanie

niepożądanych działań leków pozwalają lekarzowi

podstawowej opieki zdrowotnej na bezpieczne

zapisanie leków pacjentom w starszym wieku.



Należy uwzględniać interakcje nie tylko między

stosowanymi lekami, ale także ze stanami

chorobowymi. Proces leczenia powinien być

kompleksowy i ukierunkowany nie tylko na leczenie

stwierdzanych schorzeń, ale również na utrzymanie

sprawności czynnościowej chorego, co wymaga

oceny stanu fizycznego, umysłowego i sytuacji

socjalnej chorego przed rozpoczęciem leczenia i jej

monitorowanie w trakcie terapii.