Obraz morfologiczno-
Obraz morfologiczno-
kliniczny żylaków
kliniczny żylaków
odbytu
odbytu
Anna Serwa
Anna Serwa
Hemoroidy są to żylakowato rozdęte
Hemoroidy są to żylakowato rozdęte
podśluzówkowe sploty żylne odbytu i
podśluzówkowe sploty żylne odbytu i
okołoodbytnicze.
okołoodbytnicze.
Mogą być przyczyną dolegliwości aż u
Mogą być przyczyną dolegliwości aż u
połowy populacji dorosłych osób.
połowy populacji dorosłych osób.
Występują często po 50 r.ż. wskutek
Występują często po 50 r.ż. wskutek
przewlekłego wzrostu ciśnienia w
przewlekłego wzrostu ciśnienia w
świetle splotu hemoroidalnego.
świetle splotu hemoroidalnego.
Hemoroidy to niewielkie struktury
Hemoroidy to niewielkie struktury
anatomiczne (zazwyczaj trzy)
anatomiczne (zazwyczaj trzy)
znajdujące się wewnątrz kanału
znajdujące się wewnątrz kanału
odbytu. Ich nazwa pochodzi od
odbytu. Ich nazwa pochodzi od
greckiego słowa hemoroides,
greckiego słowa hemoroides,
które oznacza przepływ krwi.
które oznacza przepływ krwi.
Zadaniem hemoroidów jest
Zadaniem hemoroidów jest
utrzymywanie szczelności
utrzymywanie szczelności
odbytu, szczególnie dotyczy to
odbytu, szczególnie dotyczy to
gazów.
gazów.
Mają formę wypukleń błony
Mają formę wypukleń błony
śluzowej do wewnątrz i w głównej
śluzowej do wewnątrz i w głównej
mierze składają się z licznych
mierze składają się z licznych
połączeń tętniczo-żylnych. Układ
połączeń tętniczo-żylnych. Układ
końcowych tętniczek bezpośrednio
końcowych tętniczek bezpośrednio
przechodzących w żyły (bez
przechodzących w żyły (bez
obecności naczyń włosowatych)
obecności naczyń włosowatych)
tworzy poduszeczki naczyniowe w
tworzy poduszeczki naczyniowe w
górnej części kanału odbytu tuż
górnej części kanału odbytu tuż
powyżej tzw. linii grzebieniastej.
powyżej tzw. linii grzebieniastej.
Są one otoczone dwoma mięśniami
Są one otoczone dwoma mięśniami
okrężnymi - zwieraczami odbytu -
okrężnymi - zwieraczami odbytu -
wewnętrznym i zewnętrznym. Mięśnie
wewnętrznym i zewnętrznym. Mięśnie
te przez większość czasu pozostają w
te przez większość czasu pozostają w
stanie napięcia. Powoduje to zastój
stanie napięcia. Powoduje to zastój
krwi w hemoroidach, ich pęcznienie,
krwi w hemoroidach, ich pęcznienie,
ścisłe przyleganie do siebie i
ścisłe przyleganie do siebie i
utrzymywanie szczelności kanału
utrzymywanie szczelności kanału
odbytu. W trakcie oddawania stolca
odbytu. W trakcie oddawania stolca
mięśnie zwieracza odbytu rozluźniają
mięśnie zwieracza odbytu rozluźniają
się i wówczas następuje odpływ krwi
się i wówczas następuje odpływ krwi
zgromadzonej w hemoroidach.
zgromadzonej w hemoroidach.
O guzkach krwawniczych jako o
O guzkach krwawniczych jako o
chorobie mówimy wówczas, gdy
chorobie mówimy wówczas, gdy
dojdzie do ich powiększenia i
dojdzie do ich powiększenia i
przemieszczenia. Najczęściej mamy
przemieszczenia. Najczęściej mamy
do czynienia z trzema guzkami
do czynienia z trzema guzkami
wewnętrznymi rozmieszczonymi na
wewnętrznymi rozmieszczonymi na
godzinach 3,7 i 11.
godzinach 3,7 i 11.
W zależności od rozmiarów wyróżnia się 4
W zależności od rozmiarów wyróżnia się 4
stopnie powiększenia guzków:
stopnie powiększenia guzków:
I – powiększenie guzków bez ich wypadania na
I – powiększenie guzków bez ich wypadania na
zewnątrz
zewnątrz
II – guzki wypadają na zewnątrz w czasie
II – guzki wypadają na zewnątrz w czasie
wypróżnienia się, lecz cofają się samoistnie
wypróżnienia się, lecz cofają się samoistnie
III – guzki wypadają w czasie wypróżnienia i
III – guzki wypadają w czasie wypróżnienia i
muszą być odprowadzone ręcznie
muszą być odprowadzone ręcznie
IV – guzki utrzymują się na zewnątrz, nie
IV – guzki utrzymują się na zewnątrz, nie
zmniejszają się i ulegają zakrzepicy.
zmniejszają się i ulegają zakrzepicy.
Żylaki w górnych i środkowych żyłach splotów
Żylaki w górnych i środkowych żyłach splotów
hemoroidalnych pojawiają się ponad linią
hemoroidalnych pojawiają się ponad linią
odbytowo-odbytniczą i są pokryte błoną
odbytowo-odbytniczą i są pokryte błoną
śluzową odbytnicy (hemoroidy wewnętrzne).
śluzową odbytnicy (hemoroidy wewnętrzne).
Żylaki pojawiające się poniżej linii odbytowo-
Żylaki pojawiające się poniżej linii odbytowo-
odbytniczej spowodowane są rozdęciem żył
odbytniczej spowodowane są rozdęciem żył
dolnego splotu hemoroidalnego, są one
dolnego splotu hemoroidalnego, są one
pokryte błoną śluzową odbytu (hemoroidy
pokryte błoną śluzową odbytu (hemoroidy
zewnętrzne).
zewnętrzne).
Oba typy żylaków są cienkościennymi
Oba typy żylaków są cienkościennymi
poszerzonymi naczyniami, które
poszerzonymi naczyniami, które
często krwawią, maskując niekiedy
często krwawią, maskując niekiedy
krwawienia z bardziej istotnych
krwawienia z bardziej istotnych
proksymalnie położonych zmian.
proksymalnie położonych zmian.
Może się w nich rozwijać zakrzepica,
Może się w nich rozwijać zakrzepica,
zwłaszcza w przypadku urazu
zwłaszcza w przypadku urazu
spowodowanego pasażem stolca.
spowodowanego pasażem stolca.
Hemoroidy wewnętrzne mogą wypadać
Hemoroidy wewnętrzne mogą wypadać
podczas wysiłkowego oddawania
podczas wysiłkowego oddawania
stolca i są wtedy zaciskane wskutek
stolca i są wtedy zaciskane wskutek
skurczu zwieracza odbytu, prowadząc
skurczu zwieracza odbytu, prowadząc
do nagłego ekstremalnie bolesnego
do nagłego ekstremalnie bolesnego
obrzękowego krwotocznego
obrzękowego krwotocznego
powiększenia lub zadzierzgnięcia.
powiększenia lub zadzierzgnięcia.
Czynniki sprzyjające
Czynniki sprzyjające
zachorowaniu
zachorowaniu
Dieta z małą ilością błonnika
Dieta z małą ilością błonnika
Częste zaparcia
Częste zaparcia
Siedzący tryb pracy (choroba kierowców ciężarówek
Siedzący tryb pracy (choroba kierowców ciężarówek
i pilotów), ale także długotrwała praca w pozycji stojącej
i pilotów), ale także długotrwała praca w pozycji stojącej
Otyłość
Otyłość
Ciąża
Ciąża
Osłabienie napięcia mięśni w starszym wieku, po zabiegu
Osłabienie napięcia mięśni w starszym wieku, po zabiegu
operacyjnym okolicy odbytu lub po nacięciu krocza podczas
operacyjnym okolicy odbytu lub po nacięciu krocza podczas
porodu
porodu
Choroby wątroby
Choroby wątroby
Seks analny
Seks analny
Nadciśnienie w układzie żyły wrotnej
Nadciśnienie w układzie żyły wrotnej
Najczęstsze dolegliwości i
Najczęstsze dolegliwości i
objawy żylaków odbytu
objawy żylaków odbytu
Najczęstszym początkowym objawem jest
Najczęstszym początkowym objawem jest
krwawienie z odbytu. Żywoczerwona krew pojawia
krwawienie z odbytu. Żywoczerwona krew pojawia
się w postaci smug na powierzchni stolca, na
się w postaci smug na powierzchni stolca, na
papierze toaletowym lub jako niewielka strużka
papierze toaletowym lub jako niewielka strużka
wyciekająca z odbytu tuż po oddaniu stolca. Prawie
wyciekająca z odbytu tuż po oddaniu stolca. Prawie
zawsze powoduje czerwonawe zabarwienie wody w
zawsze powoduje czerwonawe zabarwienie wody w
muszli klozetowej. Powtarzające się i obfitsze
muszli klozetowej. Powtarzające się i obfitsze
krwawienia mogą doprowadzić do niedokrwistości
krwawienia mogą doprowadzić do niedokrwistości
Ból (towarzyszy przeważnie zakrzepicy guzka) lub
Ból (towarzyszy przeważnie zakrzepicy guzka) lub
swędzenie okolicy odbytu po oddaniu stolca,
swędzenie okolicy odbytu po oddaniu stolca,
czasem także śluzowa wydzielina z odbytu
czasem także śluzowa wydzielina z odbytu
Wyczuwalny guzek w okolicy odbytu
Wyczuwalny guzek w okolicy odbytu
Uczucie niepełnego wypróżnienia po oddaniu stolca
Uczucie niepełnego wypróżnienia po oddaniu stolca
(objaw stosunkowo rzadki, towarzyszy tylko dużym
(objaw stosunkowo rzadki, towarzyszy tylko dużym
hemoroidom)
hemoroidom)
Zapalenie i obrzęk okolicy odbytu
Zapalenie i obrzęk okolicy odbytu
Wypadające hemoroidy na zewnątrz
Wypadające hemoroidy na zewnątrz
odbytu (III stopień zaawansowania)
odbytu (III stopień zaawansowania)
Dziękuję
Dziękuję