Ocena

Ocena

ryzyka

ryzyka

zawodoweg

zawodoweg

o

o

to proste!

to proste!

2

Wprowadzenie

Wprowadzenie

1. Ryzyko zawodowe – narzędzie do poprawy

warunków pracy

a)

Kodeks pracy: 1991 r. - art. 215

1996 r. - art. 226, 227,

237

11a

Pracodawca:

ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe

związane
z wykonywaną pracą oraz stosuje niezbędne środki
profilaktyczne zmniejszające ryzyko, informuje pracowników o
ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz
o zasadach ochrony przed zagrożeniami.

3

b)

rozporządzenie Ministra Pracy
i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r.
w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa
i higieny pracy (m.in. definicje, § 39
i nast.)

Ryzyko zawodowe – prawdopodobieństwo wystąpienia
niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą,
powodujących straty – np. niekorzystne skutki zdrowotne, w
wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku
pracy lub sposobu wykonywania pracy.

Wprowadzenie

Wprowadzenie

4

Ocena ryzyka zawodowego –

narzędzie do poprawy warunków

pracy

Zapewnienie bezpieczeństwa i higieny
pracy powinno następować poprzez
ograniczanie ryzyka zawodowego w
wyniku właściwej organizacji pracy,
stosowania środków profilaktycznych,
informowania i szkolenia pracowników.

Wprowadzenie

Wprowadzenie

5

Ogólne

zasady

zapewnienia

bezpieczeństwa

pracownikom:

– ograniczanie ryzyka zawodowego,
– przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego,
– likwidowanie zagrożeń u źródeł ich powstawania,
– dostosowanie warunków i procesów pracy do możliwości
pracownika,
– stosowanie nowych rozwiązań technicznych,
– zastępowanie niebezpiecznych proc. technologicznych,
urządzeń, substancji – bezpiecznymi lub mniej
niebezpiecznymi
– nadawanie priorytetu środkom ochrony zbiorowej przed

środkami ochrony indywidualnej,
– instruowanie pracowników.

Wprowadzenie

Wprowadzenie

6

c) dodatkowe wymagania prawne

dotyczące oceny ryzyka
zawodowego dla:
- czynników chemicznych,
- hałasu i drgań mechanicznych,
- ręcznych prac transportowych,
- czynników biologicznych.

2. Ocena ryzyka zawodowego –

seria polskich norm 18000

Wprowadzenie

Wprowadzenie

7

Identyfikacja zagrożeń w wyniku zebrania

niezbędnych informacji

Działania korygujące i/lub zapobiegawcze

Okresowa ocena ryzyka zawodowego

Podstawowe zasady

Podstawowe zasady

przeprowadzania oceny ryzyka

przeprowadzania oceny ryzyka

zawodowego

zawodowego

D

o

k

u

m

e

n

to

w

a

n

ie

o

c

e

n

y

ry

z

y

k

a

z

a

w

o

d

o

w

e

g

o

Informowanie pracowników o ryzyku zawodowym

Szacowanie poziomu ryzyka zawodowego

8

IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ

IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ

9

Identyfikacja zagrożeń

Identyfikacja zagrożeń

Zagrożenie

Zagrożenie – stan środowiska pracy

mogący spowodować wypadek lub chorobę

Rodzaje zagrożeń:

Rodzaje zagrożeń:



wynikające ze środowiska pracy określonego

czynnikami fizycznymi, chemicznymi
i biologicznymi,



wynikające ze sposobu wykonywania pracy.

10

Metody pozyskiwania informacji o

Metody pozyskiwania informacji o

zagrożeniach:

zagrożeniach:

-

obserwacja środowiska pracy,

-

obserwacja zadań wykonywanych na
stanowisku pracy i poza nim,

-

wywiady z pracownikami,

-

analiza dokumentacji, np. DTR, instrukcji
stanowiskowych, wyników badań i
pomiarów czynników szkodliwych, kart
charakterystyki substancji chemicznych,
dokumentacji dotyczącej wypadków przy
pracy, chorób zawodowych.

Identyfikacja zagrożeń

Identyfikacja zagrożeń

11

Narzędziem pomocniczym pozyskiwania

Narzędziem pomocniczym pozyskiwania

informacji

informacji

o zagrożeniach jest lista kontrolna

o zagrożeniach jest lista kontrolna

Dla czynników mechanicznych, np. :

Czy maszyna jest wyposażona w układ sterowania

przeznaczony do całkowitego i bezpiecznego jej
zatrzymywania?



Czy maszyna jest wyposażona w urządzenie do

zatrzymania awaryjnego?



Czy zastosowane osłony i inne urządzenia

ochronne

- nie mogą być łatwo usuwane lub wyłączane ze

stosowania;

- ograniczają dostęp tylko do niebezpiecznej strefy

pracy maszyny?

Identyfikacja zagrożeń

Identyfikacja zagrożeń

12

Narzędziem pomocniczym pozyskiwania

Narzędziem pomocniczym pozyskiwania

informacji

informacji

o zagrożeniach jest analiza bezpieczeństwa

o zagrożeniach jest analiza bezpieczeństwa

pracy, polegająca na:

pracy, polegająca na:

-

określeniu celów wykonywanych zadań przez pracownika,

-

ustaleniu listy wykonywanych czynności,

-

określeniu zagrożeń związanych z wykonywaniem każdej
czynności (jakiego rodzaju wypadki mogą zaistnieć, jaki
występuje rodzaj wysiłku i jakie jest jego natężenie, czy
czynności można wykonać w inny sposób niż określony w
instrukcji, czy występują czynniki szkodliwych,
niebezpiecznych i uciążliwych, czy występują problemy
ergonomiczne).

Identyfikacja zagrożeń

Identyfikacja zagrożeń

13

W ocenie ryzyka zawodowego

W ocenie ryzyka zawodowego

stwarzanego przez czynnik chemiczny

stwarzanego przez czynnik chemiczny

należy uwzględnić:

należy uwzględnić:



niebezpieczne właściwości czynnika chemicznego,



otrzymane od dostawcy informacje dotyczące zagrożenia
czynnikiem chemicznym (np. zawarte w karcie
charakterystyki),



rodzaj, poziom i czas trwania narażenia,



wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń w środowisku

pracy,



wartości dopuszczalnych stężeń w materiale biologicznym,



efekty działań zapobiegawczych,



wyniki oceny stanu zdrowia pracowników,



warunki pracy przy użytkowaniu czynników chemicznych,
z uwzględnieniem ilości tych czynników.

Czynniki chemiczne

Czynniki chemiczne

14

W ocenie ryzyka zawodowego stwarzanego

W ocenie ryzyka zawodowego stwarzanego

przez hałas lub drgania mechaniczne

przez hałas lub drgania mechaniczne

należy uwzględnić

należy uwzględnić

m.in..:

m.in..:



poziom i rodzaj narażenia,



czas trwania narażenia,



wartości NDN oraz wartości progów działania dla hałasu lub
drgań mechanicznych,



skutki dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników,



skutki dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników wynikające
z interakcji pomiędzy hałasem i drganiami mechanicznymi,



informacje uzyskane w wyniku profilaktycznych badań
lekarskich pracowników,



dostępność środków ochrony indywidualnej przed hałasem
lub drganiami mechanicznymi o odpowiedniej
charakterystyce tłumienia;



wpływ niskich temperatur i zwiększonej wilgotności na
pracowników narażonych na działanie drgań mechanicznych,
a szczególnie drgań miejscowych

.

Hałas i drgania mechaniczne

Hałas i drgania mechaniczne

15

W ocenie ryzyka zawodowego

W ocenie ryzyka zawodowego

występującego przy

występującego przy

ręcznych

ręcznych

pracach

pracach

transportowych należy

transportowych należy

uwzględnić:

uwzględnić:



charakterystykę przemieszczanego przedmiotu – jego
masę, rodzaj i położenie środka ciężkości,



warunki środowiska pracy – w tym temperaturę i
wilgotność powietrza oraz poziom czynników
szkodliwych dla zdrowia,



organizację pracy – w tym stosowane sposoby
wykonywania pracy,



indywidualne predyspozycje pracownika – takie jak:
sprawność fizyczną, wiek, płeć i stan zdrowia.

Ręczne prace transportowe

Ręczne prace transportowe

16

W ocenie ryzyka zawodowego

W ocenie ryzyka zawodowego

stwarzanego przez czynniki biologiczne

stwarzanego przez czynniki biologiczne

należy uwzględnić:

należy uwzględnić:



klasyfikację i wykaz szkodliwych czynników
biologicznych



rodzaj, stopień oraz czas trwania narażenia na ich
działanie,



informację na temat: potencjalnego działania
alergizującego lub toksycznego, choroby, która może
wystąpić
w następstwie wykonywanej pracy,
stwierdzonej choroby, która ma bezpośredni
związek z wykonywaną pracą

Czynniki biologiczne

Czynniki biologiczne

17

SZACOWANIE POZIOMU

SZACOWANIE POZIOMU

RYZYKA ZAWODOWEGO

RYZYKA ZAWODOWEGO

18

Szacowanie poziomu ryzyka
zawodowego

Określenie niepożądanych następstw
aktywizacji zagrożeń oraz
prawdopodobieństwa ich wystąpienia.

Trzy poziomy ryzyka zawodowego – małe, średnie i
duże

Prawdopodobieństwo

Prawdopodobieństwo

Ciężkość następstw

Ciężkość następstw

Małe

Średnie

Duże

Mało

prawdopodobne

małe

Małe

średnie

Prawdopodobne

Małe

Średnie

Duże

Wysoce

prawdopodobne

średnie

duże

duże

19

DOKUMENTOWANIE

DOKUMENTOWANIE

OCENY RYZYKA

OCENY RYZYKA

ZAWODOWEGO

ZAWODOWEGO

20

Dokumentowanie

Dokumentowanie

Dokument potwierdzający dokonanie oceny ryzyka

zawodowego powinien uwzględniać

:

1. Opis ocenianego stanowiska pracy, w tym

wyszczególnienie:



stosowanych maszyn,



wykonywanych zadań,



występujących na stanowisku pracy niebezpiecznych,
szkodliwych i uciążliwych czynników środowiska pracy,



stosowanych środków ochrony zbiorowej i indywidualnej,



osób pracujących na tym stanowisku.

2. Wyniki przeprowadzonej oceny dla każdego z czynników

środowiska pracy oraz niezbędne środki profilaktyczne

3. Datę przeprowadzonej oceny oraz osoby dokonujące oceny

21

Wykaz istotnych przepisów

Wykaz istotnych przepisów

prawnych dotyczących oceny

prawnych dotyczących oceny

ryzyka zawodowego

ryzyka zawodowego



Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 1998 r. Nr

21, poz. 94 z późn. zm.)



Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września

1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy

(t.j. Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.)



Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 grudnia 2004 r. w sprawie

bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu

pracy czynników chemicznych (Dz. U. Nr 11, poz. 86)



Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 r. w

sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z

narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz. U. Nr 157, poz. 1318)



Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 14 marca 2000 r. w

sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach

transportowych (Dz. U. Nr 26, poz. 313 z późn. zm.)



Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie

szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy

oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki

(Dz. U. Nr 81, poz. 716 z późn. zm.)

22

Dziękuję

Dziękuję

za uwagę!

za uwagę!