1

PPG – WYKŁAD 1

1. PPG – dotyczy wszystkich relacji które zachodzą między państwem, a gospodarką.

Działalność gospodarczą mogą prowadzić osoby fizyczne, publiczne (np. gminy), lub
mieszane (osoba fizyczna z gimną, agencją etc)
Jeśli tworzymy własne przedsiębiorstwo, to zakres ingerencji państwa kształtuje się na
różnym poziomie; przedsiębiorca musi dostosować się do regulacji narzuconych przez
państwo. Istnieją cztery rodzaje norm:
 Państwo oddziałuje i reguluje gospodarkę poprzez normy: unijne i krajowe
 Drugą grupą norm prawnych są te, które są różnymi formami wsparcia gospodarki

przez państwo – działalność subwencyjna (głównie regulacje unijne)

 Trzecią grupą norm są różne faktyczne zachowania państwa (orzecznictwo)
 Normy związane z funkcją koordynacyjną gospodarki poprzez państwo:

umożliwiające współdziałanie między podmiotami (m.in. konkurencja)

2. Źródła prawa gospodarczego

a) Pojęcie źródła w rozumieniu traktatu TFUE oraz konstytucji: taka norma prawna,

która jest podstawą do regulacji prawnej podmiotu gospodarczego z innym
podmiotem, pochodzi od organu uprawnionego i ma określoną strukturę



Normy zawierające nakazy/zakazy postępowania i sankcje (mogą być
rozrzucone w różnych regulacjach prawnych)



Normy zawierające dyrektywy postępowania

 Regulacje unijne dotyczą zachowań transgranicznych i całego obszaru rynku

europejskiego, a także wchodzą do regulacji krajowych



Szczególny pakiet regulacji: źródła komitologiczne art. 290/291 Traktatu:
akty o charakterze delegowanym i wykonawczym; ustawodawcze i
nieustawodawcze – burzą porządek patrzenia na normy ze względu na ich
nazwy: akty zaczęły tworzyć nową hierarchię norm

o

Na czele akty ustawodawcze (TFUE) i rozporządzenia [mogą
ustanawiać delegację dla aktów wydawanych przez Komisję
Europejską]; podział między tymi aktami nie jest jasny ale
wiadomo, że sprawy istotne mają być regulawane aktami
ustawodawczymi (np. rozprzestrzenianie się geograficzne).

o

Cechy źródeł komitologicznych:
 wskazują na wykładnię
są ważne określony czas
mogą być uchylane przez Komisję
kształtują realizację polityk gospodarczych
istnieją rozporządzenia ustawodawcze i komitologiczne –
zamazuje się podział

b) Podział kompetencji unijnych w kwestii tworzenia ustawodawstwa (art. 2-5

TFUE)

2



uprawnienia wyłączne Parlamentu i Rady (wyłączone spod przepisów

komitologicznych), np. prawo konkurencji [rozumiane materialne] – stosujemy je
wprost, są wyłączone spod regulacji krajowych – są to tzw sprawy istotne.
 regulacje krajowe – np. prawo energetyczne (w Polsce: obowiązek sprzedaży
energii na giełdzie)
regulacje podjęte albo przez kraj, albo przez Unię – jeśli Rada/Parlament coś
postanowi, to automatycznie wyłącza możliwość takiej regulacji w krajowym
porządku wewnętrznym
przepisy koordynacyjne/równoległe – dopuszczona jest możliwość odrębnej
regulacji (kiedyś: nieuczciwa konkurencja)

c) Wykładnia przepisów gospodarczych (nacisk na wykładnię funkcjonalną):

Kolejno: metoda językowa, systemowa, historyczna, a największe znaczenie ma
wykładnia funkcjonalna, która łączy się z przepisami komitologicznymi (a te
powinny być właściwie i literalnie stosowane)



wykładnia sądowa w przypadku sporów – decyzja organu
rozstrzygającego, w drodze decyzji– sądy administracyjne, powszechne, TS



• postępowania mediacyjne



rozmaite formy merytrycznego uzgodnienia – wykładnia podjęta na

podstawie wzajemnych uzgodnień

d) stosowanie określonego trybu wykładni – ustalenie jaki jest fakt, jakie regulacje są

potrzebne i odpowiednia kontrola samego przedsiębiorcy (np. sądowa), a także
odczytywanie aksjologii (wyważamy wartość – stwierdzamy jakiej wartości dać
pierwszeństwo przed drugą, np. nowe przedsiębiorstwo czy ochrona środowiska?)

e) luz decyzyjny - kiedy brakuje regulacji; norma prawna jets tak sformułowana, że

wykładnia niejednoznacznie określa w jakim kierunku powinno pójść
rozstrzygnięcie. Opiera się na kompetencji do wydawania decyzji. Umożliwia
reagowanie na nowe zjawiska gospodarcze.



otwiera ustawodawstwo



umożliwia dostosowanie przepisów do aktualnych potrzeb



jest pomocny przy wypełnianiu klauzul generalnych



przydatny przy ocenie prawidłowości funkcjonowania organów (czy ten luz
został prawidłowo wykonany?)

3. Swoboda działalności gospodarczej – zasada prawna, art. 20 i 65 Konstytucji –

„społeczna gospodarka rynkowa oparta o wolność gospodarczą”, „każdemu
przysługuje swoboda wyboru zawodu”. Odpowiednikiem wolności gospodarczej w
TFUE są: swoboda świadczenia usług i swoboda przedsiębiorczości.



Wolność przysługuje jednostce, a nie podmiotom gospodarczym



Zwrot „każdemu” oznacza, że mamy do czynienia z prawem podmiotowym



Ustawodawca wiąże z prawem określone uprawnienia, które są wyrażone
albo poprzez zasadę prawną „każdemu przysługuje wolność podejmowania
działalności gospodarczej”



Prawo podmiotowe jest zabezpieczone prawem do sądu



„wolność” oznacza zasadę prawną szczególnie ważną dla ustawodawcy

3

PPG – WYKŁAD 2

PRZEDSIĘBIORCA

1. Kodeks handlowy z 1934r – brak pojęcia przedsiębiorcy ale istniało pojęcie

analogiczne – pojęcie kupca - „ten kto we własnym imieniu prowadził
przedsiębiorstwo zarobkowe” (podejmował czynności handlowe)



Pojęcie kupca rejestrowego – ten, który prowadził przedsiębiorstwo
zarobkowe w większych rozmiarach, więc musiał je zarejestrować

2. Rok 1988 – pierwsze zmiany w systemie gospodarczym (ustawa Wiczka): pojęcie

podmiotu gospodarczego

3. Sam zwrot „przedsiębiorca” pojawił się w ustawie z roku 1993r.
4. Rok 1999 – ustawa „prawo o działalności gospodarczej”, weszła w życie 01.01.2000r.

i zawierała już definicję przedsiębiorcy. ‘Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, prawna
(…) która zawodowo i we własnym imieniu wykonuje działalność gospodarczą

5. 17.02.2003 – znowelizowano kodeks cywilny, aby pojęcie przedsiębiorcy

korespondowało z tym znajdującym się w ustawie UZUPEŁNIJ

Definicja „przedsiębiorstwa” –w aspekcie podmiotowym - art. 43.1 i 43.2

Art. 55.1 - definicja „przedsiębiorstwa” w aspekcie przedmiotowym
Art. 55.3 – definicja gospodarstwa rolnego

6. 2004 – ustawa o swobodzie działalności gospodarczej (w związku z wejściem do

UE)

Art. 4.

1. Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna
(spółki kapitałowe, z o.o. etc) i jednostka organizacyjna niebędąca osobą
prawną (ułomna osoba prawna, np. spółka prawa handlowego), której odrębna
ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu
działalność gospodarczą.
2. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie
wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.



Status przedsiębiorcy uzależniony jest od tego, czy prowadzi się działalnośd

gospodarczą.

Art. 2.

Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana,
handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie
kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób
zorganizowany i ciągły.

4

7. W ustawodawstwie UE kładzie się nacisk na aspekt przedmiotowy – TFUE

a) Swoboda działalności gospodarczej rozbita na dwie części: Unia dostrzega i

gwarantuje swobodę działalności gospodarczej (establishment) i usług (services)

b) Art. 49 (rozdz II) TFUE

Ograniczenia swobody przedsiębiorczości obywateli jednego Państwa
Członkowskiego na terytorium
innego Państwa Członkowskiego są zakazane w ramach poniższych postanowień.
Zakaz ten
obejmuje również ograniczenia w tworzeniu agencji, oddziałów lub filii przez
obywateli danego
Państwa Członkowskiego, ustanowionych na terytorium innego Państwa
Członkowskiego.
Z zastrzeżeniem postanowień rozdziału dotyczącego kapitału, swoboda
przedsiębiorczości obejmuje
podejmowanie i wykonywanie działalności prowadzonej na własny rachunek, jak
również zakładanie
i zarządzanie przedsiębiorstwami, a zwłaszcza spółkami w rozumieniu artykułu 54
akapit drugi, na
warunkach określonych przez ustawodawstwo Państwa przyjmującego dla
własnych obywateli.

c) Swoboda świadczenia usług – art. 57 TFUE

Usługami w rozumieniu Traktatów są świadczenia wykonywane zwykle za
wynagrodzeniem w zakresie, w jakim nie są objęte postanowieniami o
swobodnym przepływie towarów, kapitału i osób.
Usługi obejmują zwłaszcza:
a) działalność o charakterze przemysłowym;
b) działalność o charakterze handlowym;
c) działalność rzemieślniczą;
d) wykonywanie wolnych zawodów.
Z zastrzeżeniem postanowień rozdziału dotyczącego prawa przedsiębiorczości,
świadczący usługę może, w celu spełnienia świadczenia, wykonywać przejściowo
działalność w Państwie Członkowskim świadczenia na tych samych warunkach,
jakie państwo to nakłada na własnych obywateli.

d) Artykuł 51 - ograniczenia

Postanowienia niniejszego rozdziału nie mają zastosowania do działalności, która
w jednym z Państw Członkowskich jest związana, choćby przejściowo, z
wykonywaniem władzy publicznej. Parlament Europejski i Rada, stanowiąc
zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, mogą wyłączyć niektóre rodzaje
działalności ze stosowania postanowień niniejszego rozdziału
Np. w Belgii adwokat może uzupełniać skład sędziowski, ale adwokat z innego
kraju UE nie będzie mógł takiej funkcji sprawować

5

8. Najważniejszą ustawą wprowadzającą inną definicję przedsiębiorcy jest ustawa o

ochronie konkurencji i konsumentów (16.02.2007r)

Art. 4.

Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1) przedsiębiorcy – rozumie się przez to przedsiębiorcę w rozumieniu
przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, a także:
a) osobę fizyczną, osobę prawną, a także jednostkę organizacyjną
niemającąosobowości

prawnej,

której

ustawa

przyznaje

zdolność

prawną,organizującą

lub

świadczącą

usługi

o

charakterze

użytecznościpublicznej, które nie są działalnością gospodarczą w
rozumieniuprzepisów o swobodzie działalności gospodarczej,
b) osobę fizyczną wykonującą zawód we własnym imieniu i na
własnyrachunek lub prowadzącą działalność w ramach wykonywania takiego
zawodu,
c) osobę fizyczną, która posiada kontrolę, w rozumieniu pkt 4, nad co najmniej
jednym przedsiębiorcą, choćby nie prowadziła działalności gospodarczej w
rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, jeżeli
podejmuje dalsze działania podlegające kontroli koncentracji, o której mowa w
art. 13,
d) związek przedsiębiorców w rozumieniu pkt 2 – na potrzeby
przepisówdotyczących praktyk ograniczających konkurencję oraz praktyk
naruszających zbiorowe interesy konsumentów

9. PRZEDSIĘBIORCA ZAGRANICZNY

6

PPG – WYKŁAD 3

I. SWOBODA PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

1. Swoboda prowadzenia działalności gospodarczej jest oparta o swobodę

rynkową

2. Zasada „co nie jest zakazane, jest dozwolone” NIE obowiązuje w prawie

gospodarczym

3. Funkcja prawa podmiotowego to wskazanie na określone regulacje prawne, które

kształtują treść tego prawa, czego mogę dochodzić przed sądem

4. Kto/co chroni zasadę wolności działalności gospodarczej przed naruszeniami?

 Znajomość, czym jest ta swoboda
 Ustawodawstwo unijne - zasada proporcjonalności, subsydiarności (TUE)
 Konstytucyjna ochrona praw - zasada proporcjonalności (chroni istotę danego

prawa podmiotowego, które stanowi podstawę gospodarki – każde prawo ma
swoją istotę[odróżniającą je od innych praw]), zasada subsydiarności

5. Warunki zastosowania zasady proporcjonalności:

 uzasadnienie celem/interesem publicznym w klauzuli generalnej
 klauzula interesu publicznego (np. monopol na ochronę zdrowia) - ochrona

interesów państwa – czy w danej sytuacji gospodarczej lub społecznej,
potrzebne jest ograniczenie w postaci ograniczenia swobody gospodarczej?

 Oparcie na niezbędności środka – czy nałożone ograniczenia są rzeczywiście

niezbędne?

 Wybrany środek powinien być najmniej uciążliwy ze wszystkich dostępnych
 Zasada proporcjonalności sensu stricto – ograniczenie jest proporcjonalne do

celu, który chcemy uzyskać

6. Zasada subsydiarności:

 Określa ile państwa jest potrzebne w gospodarce
 Istnieją działalności, jak np. infrastruktura kolejowa, gdzie zaangażowanie

państwa jest zniezbędne

 Państwo nie powinno wkraczać w sferę usług
 Subsydiarnie państwo działa tam, gdzie przemysł prywatny nie inwestuje
 Pozwala pobudzać aktywność gospodarczą podmiotów prywatnych (rozwija

daną działalność, a następnie ustępuje tym podmiotom)

 Zasada proporcjalności „kontroluje” zasadę subsydiarności

7

II. USŁUGA

1. Trzy podstawowe regulacje sektora usług, na które nakładają się regulacje

szczegółowe

TFUE – wprowadza swobodę przedsiębiorczości – zasada, która dotyczy

usług; kształtuje sposób wykonywania działalności gospodarczej na wspólnym
rynku (nasza ustawa przestaje być ustawą lokalną, bo w jej noweli znalazły się
przepisy wywodzące się z TFUE). Każdy z nas ma prawo prowadzić
działalność gospodarczą transgraniczną.
a) Miejsce świadczenia usługi liczy się dla oceny, które regulacje prawne

będą miały zastosowanie

b) Nie liczy się kraj pochodzenia przedsiębiorcy
c) Nie można uzależniać możliwości prowadzenia działalności gospodarczej

w sektorze usług, od spełnienia szczególnych warunków, chyba że łączą się
one ze specyfiką wykonywanej działalności, np. przedsiębiorstwo
energetyczne musi mieć określony kapitał

d) To, jakie sfery działalności gospodarczej wymagają koncesji, musi być

uprzednio ustalone

e) Powinny być określone pewne zakazy, np. prowadzenia działalności

ubezpieczeniowej w jednej firmie, dotyczących ubezpieczeń na życie i
przedsiębiorstw

f) Prowadzenie działalności gospodarczej w określonej sferze wymaga

okreslonej formie

g) Dostęp do usług powinien być zapewniony, np. w prawie energetycznym –

mogę nabyć usługę dostarczania prądu od przedsiębiorstwa, które sobie
wybiorę, a ono musi mi tę usługę dostarczyć – usługi dostępowe

h) Kwestie zwolnień z obowiązków muszą być przewidziane przez

ustawodawcę

i) Kwestia udzielania informacji – każdy podmiot publiczny jest

zobowiązany na wniosek usługobiorcy udzielić dogłębnej informacji na
temat zadanego pytania i interpretacji w formie publicznej, jeśli
usługobiorca czegoś nie rozumie. Przysługuje też prawo uzyskiwania
informacji od usługobiorcy

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej

8

PPG – WYKŁAD 4

1. Kwestia wpływu państwa na gospodarkę – uważa się, że udział państwa (np. w

postaci spółek skarbu państwa) w gospodarce jest niepożądany. Funkcje państwa mają
sprowadzać się jedynie do organizowania możliwości prowadzenia działalności
gospodarczej.
Gdy na rynku występuje podmiot publiczny/państwowy, to przysługują mu takie same
uprawnienia jak innym podmiotom, np. swoboda działalności gospodarczej, oraz
działa w takich samych granicach prawa.
Na całym świecie istnieją podmioty państwowe wykonujące działalność gospodarczą.
Nie pojawiają się one w sektorze handlowym, ale pojawiają się tam, gdzie należy
stworzyć infrastrukturę do prowadzenia działalności gospodarczej.
Kontrowersje: polityka gospodarcza, w ramach której podmioty publiczne nie mogą
zawłaszczać rynku tam, gdzie działalność może być prowadzona przez podmioty
prywatne [zasada subsydiarności – tyle państwa, ile potrzeba]
Obecnie mamy do czynienia z komercjalizają spółek państwowych.

2. Wpływ państwa może być wieloraki:

a) Bezpośredni – tworzenie własnych spółek skarbu państwa z przekształcenia

przedsiębiorstw państwowych (100% udział – Poczta Polska S.A.,), spółki
jednoosobowe Skarbu Państwa (np. przedsiębiorstwa energetyczne – ze względu
na zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego)
Przedsiębiorstwo publiczne to taki pdmiot, w której udział państwa może być
kapitałowy (2%-95%) lub personalny (powoływanie członków organu
przedsiębiorstwa, delegowanie przez Ministra Skarbu Państwa) – przedsiębiorstwo
musi być konkurencyjne na rynku, oraz nieuprzywilejowane względem innych
podmiotów.
Różne poglądy/regulacje: spółka jest państwowa gdy akcje skarbu państwa
przekraczają 50%, inny pogląd: wystarczy 7%. Podmiotami publicznymi są także
spółki komunalne.

Ustawodawstwo można zakwalifikować także do wpływu bezpośredniego.

b) Pośredni – poprzez regulacje prawne/ ustawodawstwo regulujące infrastrukturę

normatywną do prowadzenia działalności gospodarczej. Kształtowane głównie
przez ośrodek unijny, cel: ujednolicenie ustawodawstwa(np. dot. nieuczciwej
konkurencji) dla całej Europy (regulacje odrębne dotyczą np. podatków)

Działalnie

państwa

poprzez

używanie

różnych

instrumentów

prawnych/normatywnych, które mają zachęcić do prowadzenia działalnosci
gospodarczej w Polsce (ale: UE reguluje przepisy dot. obszarów
transgranicznych, np. podatki płaci się na obszarze tylko jednego państwa), np.
zachęty podatkowe

polityka gospodarcza (art. 4 TFUE – wyłączna kompetencja UE, ale pośrednio

państwa nadal mają na nią wpływ)

Ustalanie reguł konkurencji na rynku danego państwa

9

Formy dokonywania kooperacji na rynku - o charakterze strukturalnym

(łączenie się przedsiębiorstw), lub faktycznym (na podstawie porozumień,
także całkowicie nieformalnych)

Wpływ na różne sektory,



sektor energetyczny (decyzje URE, wpływ transgraniczny organów
unijnych) gdzie wpływ państwa jest ogromny,



sektor handlowy, gdzie wpływ państwa jest niewielki



sektor komunalny – zakres uprawnień i pomocy gminy jest bardzo duży



istnieją także sektory pośrednie, jak np. poczta – otwarcie na

prywatyzację ale obecnie jest jednoosobową spółką Skarbu Państwa z
monopolem państwowym (prawo wyłączne, które dotyczy
niewielkiego obszaru działalności poczty, np. produkcja znaczków,
przesyłki listowe do 50gr). Monopol (np. administracyjny) nie jest
zakazany, ale nie jest też popierany. Istnieje zakaz istnienia monopolu
finansowego



własna działalność gminy – zasięg terenowy. Gmina nie jest
przedsiębiorcą, prowadzi
- własną działalność polegajacą na tworzeniu spółek komunalnych;
- działalność mieszaną- spółki mieszane (ograniczenie swobody gminy
jeśli chodzi o ich tworzenie – tylko rodzaje spółek enumeratywnie
wymienionych w ustawie - np. komandytowo-akcyjne, oraz
partnerskie– ograniczenie co do formy działalności, oraz art. 10
ustawy: muszą być spełnione pewne warunki bytowe i ekonomiczne,
żeby gmina mogła daną spółkę utworzyć)
-usługi o charakterze użyteczności publicznej – jedna z nielicznych
regulacji, która wyraźnie odnosi się do bieżącego zaspokajania
zbiorowych potrzeb ludności – określenie przedmiotu działalności
gospodarki komunalnej
a)usługi powszechne
b) działalność o charakterze zaspokajania potrzeb bytowych (w formie
rozmaitych zakładów), oraz o charakterze działalności gospodarczej
(spółki prawa handlowego – muszą spełniać warunki z art. 10: istnieją
niezaspokojone potrzeby wspólnoty samorządowej etc – ale jako że
katalog uprawnień gminy nie jest zamknięty, to może ona wskazywać
rozmaite potrzeby np. uzdrowiskowe, rekreacyjne);

 ograniczenia (rodzaje spółek i art. 10) nie mają zastosowania do

promocyjnej, wydawniczej i innych ważnych dla rozwoju gminy
rodzajów działalności  nieścisłości w omawianej regulacji

 zmienia się treść pojęcia ‘interesu publicznego’ co także zmienia w/w

ograniczenia

 swoboda kontraktowa nie należy do pojęcia ‘wolności gospodarczej’,

ale wynika z przepisów

10

Ustawa z 1996r (nowelizowana w 2012r) o zasadach wykonywania niektórych

uprawnień skarbu państwa– odróżnia się państwową osobę prawną (mienie nie
musi w całości być mieniem państwowym)

Ta regulacja nakłada na te spółki (państwowe) określne obowiązki:
nadzór państwa polegający na tym, że każda forma rozporządzania
majątkiem państwowym wymaga zgody Ministra Skarbu Państwa.
Minister decyduje też o wyodrębnieniu i powtórnym przejęciu takiego
majątku.

Ustawa…

Minister właściwy do spraw skarbu państwa, ma uprawnienia w
stosunku do dysponowania majątkiem tych spółek.

Wyraża się ono np. w prawie sprzeciwu (chociażby rozwiązania spółki)
i prawie powoływania pełnomocnika, który ma informować ministra o
zamierzeniach i podjętych decyzjach dotyczących spółki

11

PPG – WYKŁAD 5

1. Usługi:

 odpowiednikiem europejskiej dyrektywy usługowej jest polska ustawa z

2010r o świadczeniu usług na terytorium RP, ze zmianą w 2012r. – realizacja
swobody świadczenia usług

 ustawa zawiera własny słowniczek definicyjny – należy ustalić, które z

przyjętych znaczeń zastosujemy

 reguluje wyłącznie usługi komercyjne (nie non-profit)
 art. 3 – określa gdzie, w jakich fragmentach funkcjonowania usług, ta ustawa

nie ma odniesienia – ale część czynności w ramach usługi X, może nie być
wyłączna z działania tej ustawy. Wyłączone są usługi charakterze
szczególnym – posiadające odrębne regulacje, a także usługi w których mamy
wyraźną ingerencję państwa (dot. np. notariuszy)

 lekarz generalnie nie jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność usługową,

ale gdy np. prowadzi szkolenia dla innych lekarzy, wtedy jego działalność
podpada pod omawiają ustawę

 tworzy infrastrukturę prawną dla usług ale nie odpowiadają na pytania „czym

są?” i „jaka jest struktura?” usług.

 ponadto istnieją regulacje dotyczące poszczególnych rodzajów usług (udział

państwa jest tam też bardzo różny).

 w tej chwili świadczenie usług nabiera większego znaczenia niż wykonywanie

działalności gospodarczej ze stałą siedzibą.

 Art. 3 – wskazuje pakiet usług mających wyraźnie odrębną regulację (np.

ustawy o charakterze finansowym)

 Art. 4 – reguły:

o

Art. 4.1. Pojęcie usługi – świadczenie wykonywane na własny
rachunek, zwykle za wynagrodzeniem, świadczone w ramach
wykonywanego zawodu

o

Świadczący usługi – osoba fizyczna, prawna lub inny podmiot –
wykonujacy tą działalność bezpośrednio na podstawie przepisów
traktatowych (art. 49 TFUE i kolejne) z państwa członkowskiego na
obszarze państwa polskiego

o

Usługa jest regulowana przez traktat, przepisy kraju członkowskiego z
którego podmiot podchodzi (jeśli ma licencję/koncesję/zezwolenie to
wymagany jest paszport; jeśli jest to usługa czasowa to należy uzyskać
certyfikat na terenie państwa polskiego ??)

o

Swoboda działalności może być sprawowana na podstawie umów –
bez wpisu do rejestru działalności gospodarczej

o

Respektowanie

przepisów

z

kraju

macierzystego

przez

przedsiębiorców zagranicznych prowadzących działalność w RP

12

o

Czasowe usługi do których świadczenie wymagana jest np. licencja,
mogą być zabronione poprzez odebranie licencji

o

Usługi mogą być świadczone wprost (na podstawie traktatu) albo
łącznie z innymi usługodawcami. Wyjątki: ustawa ma zapewnić
samodzielność wykonywania tych usług – niezależność i bezstronność
wykonywania zawodu np. regulowanego

o

Działalność grupowa doznaje ograniczenia tam, gdzie chodzi o
zawody regulowane

o

Obowiązek rzetelnej informacji (przy zawodach regulowanych) o
podmiocie świadczącym usługę (daleko idące, np. cena usługi, miejsce
wykonywania, adres poczty elektronicznej, bezpośredni kontakt,
gwarancje jakości – na prośbę klienta – także sposób kalkulacji ceny)
– prawo do informacji\

o

Zapewnienie dostępu do usług – generalnie zapewniony przy usłudze
powszechnej – tutaj: umożliwienie dostępu do usługi przez
przedsiębiorcę, który wskazuje w jaki sposób ta usługa jest dostępna
(także działalność prowadzona pozornie)

2. Usługi świadczone drogą elektroniczną:

 Świadczone są bez równoczesnej obecności dwóch stron - zastosowanie mają

regulacje dotyczące ochrony klienta zawierającego umowę poza lokalem –
dopuszczenie odstąpienia od umowy do 10 dni bez podania przyczyny (z
wyjątkami)

 Odbywa się przy pomocy środków systemu teleinformatycznego,

elektroniczne środki komunikacji

 Do tych usług zastosowane mają regulacje prawne dotyczące ochrony danych

osobowych i ochrony ich przepływu między organami wspólnoty

 Podlega prawu krajowemu (gdzie przedsiębiorca świadczący usługę

elektroniczną ma miejsce zamieszkania lub siedzibę) i unijnego.

 Nie ma zastosowania przy własności intelektualnej
 Obowiązek umieszczenia na stronie internetwej na temat prowadzonej usługi,

system powinien prowadzić nas do szczegółowych regulacji ale nie do innych
witryn

 Nie można domniemywać zgody konsumenta na przetwarzanie jego danych

osobowych

 Ochrona trwa do zakończenia usługi. Usługobiorca może następnie wyrazić

zgodę na wykorzystanie jego danych w marketingu lub reklamie

 Ochrona danych osobowych to coś innego niż baza danych
 Art. 10 – zakaz SPAMu – niezamówionej informacji handlowej (ta informacja

podpada pod nieuczciwą konkurencję)

13

PPG – WYKŁAD 6

1.

Usługa zastrzeżona – np. usługa pocztowa, państwo ma pewien monopol na
wykonywanie danych świadczeń. Monopol nie jest zakazany. Każde państwo
indywidualnie reguluje taką działalność

2.

w pozostałych obszarach sektora usługowego występują albo wspólne, albo osobne
regulacje poszczególnych państw członkowskich.

LOBBING

3.

Lobbing - rodzaj działalności gospodarczej, ustawa w działalności lobbingowej i
stanowieniu prawa (?) z 2005r, wpływanie na ustawodawcę co do treści stanowionego
przez niego prawa, ma za zadanie poinformować i wywrzeć wpływ na ustawodawcę
co do tego, jaka jest porządana treść przygotowywanych dla przedsiębiorców
regulacji. Musi być zgodny z procedurą prowadzenia lobbing określoną w przepisach.

4.

Istnieją trzy rodzaje lobbingu:

a) zarobkowa działalność zawodowa prowadzona na rzecz osób trzecich, w celu
zabezpieczenia ich interesów. Jeżeli jest to działalność stała to podpada pod
działalność przedsiębiorcy; jeżeli jest to działalność zarobkowa niestała, to nie jest to
działalność przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności.

b) przedsiębiorca (wpisany do rejestru działalności gospodarczej i do rejestru
lobbystów)

c) wykonywana przez osobę fizyczną na podstawie umowy cywilno – prawnej

5.

Istnieje rejestr podmiotów prowadzących działalność lobbingową przez ministra
właściwego ds. administracji w dwojaki sposób: forma elektroniczna i tradycyjna.
Każdy lobbysta musi być zarejestrowany i musi wskazać regulację prawną która go
dotyczy, oraz na czyją rzecz lobbuje (jaki jest zakres spraw). Rejestr obejmuje także
informacje o tym, gdzie wpisany jest przedsiębiorca.

6.

Czy lobbować na rzecz określonej regulacji prawnej mogą także cudzoziemcy, czy
osoby nie będące przedsiębiorcami? Luka prawna.

7.

Ogłoszenie przez Radę Ministrów projektu ustaw, które będą stanowione, otwiera
podmiotom możliwość zgłaszania się do uczestniczenia w procesie stanowienia prawa.

8.

Zgłoszenie umożliwia uczestnictwo w wysłuchaniu publicznym – nowej formie
działania administracji (tak jak obowiązek udzielenia informacji)

9.

Za nieprzestrzeganie przepisów grozi odpowiedzialność karna (także zbiorowa), oraz
wykreślenie z rejestru lobbystów

10.

Raz do roku spisywany jest raport dotyczący skuteczności lobbystów i na jakie
ustawodawstwo udało im się wywrzeć wpływ.

USŁUGI DETEKTYWISTYCZNE

1.

Detektyw prowadzi licencjonowaną działalność gospodarczą.

2.

Założenia: czynności polegające na uzyskiwaniu, przetwarzaniu i przekazywaniu
informacji o osobach, przedmiotach i zdarzeniach wykonywane na podstawie umowy
cywilno – prawnej. Można stosować do nich także przepisy o zleceniach, a także
przepisy o ochronie danych osobowych, czy art. 23 i 24 KC o nienaruszaniu godności.

3.

Wiąże się z szeregiem regulacji szczegółowych (np. o pozwoleniu na broń,
dotyczących organów ścigania etc – różny zakres uprawnień)

14

4.

Umowa o świadczenie usług detektywistycznych nie może naruszać uprawnień
organów państwowych dot. ścigania i zbierania informacji, określnych w innych
przepisach

5.

Do tej działalności stosuje się przepisy kodeksu cywilnego i ustawy o swobodzie
działalności gospodarczej.

6.

Ten rodzaj usługi mogą wykonywać podmioty z całej UE. Co do zasady decyduje
miejsce rejestracji podmiotu (uzyskanie licencji i uznanie kwalifikacji), ale przepisy
krajowe mogą wymagać dodatkowych przesłanek które należy spełnić, przy
zastrzeżeniu że nie podważają one uznanych kwalifikacji (niedyskryminujące)

a) egzamin

b) przesłanki o charakterze personalnym (niekaralność, oświadczenie co do firmy i
miejsca wykonywania działalności, wskazanie pełnomocnika)

7.

detektyw jest związany różnymi innymi wartościami, np. etycznymi; jest zobowiązany
do rzetelności; działa na podstawie umowy nienazwanej ale o świadczenie usług

8.

Detektyw prowadzący działalność okresową na terenie kraju także podlega rejestracji.

9.

Detektyw: co najmniej 21 lat, wykształcenie min średnie, pełna zdolność do czynności
prawnych, brak toczących się przeciwko niemu postępowań sądowych, pozytywna
opinia komentanda powiatowego

SPECJALNA STREFA EKONOMICZNA

1. Mogą występować specjalne udogodnienia, regulacje nie występujące w innych

obszarach działalności, np. zwolnienia podatkowe – uprzywilejowanie

2. Regulacje ogarniczające swobodę wykonywania działalności gospodarczej w ramach

strefy

3. Tworzona dla zrealizowania określonego celu gospodarczego – przyspieszenie

rozwoju gospodarczego na części terytorium, np. poprzez wprowadzenie produkcji
innowacyjnej i nowch technologii

4. Rozwój określonych dziedzin gospodarki
5. Strefa jest tworzona w drodze rozporządzenia przez Radę Ministrów na wniosek

ministra właściwego ds. gospodarki

6. Musi być zarządzana wyłącznie przez S.A. lub Z O.O. gdzie większość głosów

posiadają podmioty publiczne

7. Działa na podstawie regulaminu, który wydaje zarządzający (spółka)
8. Strefa jest tworzona na majątku skarbu państwa bądź gminy
9. Po rozwiązaniu strefy przysługuje prawo pierwokupu
10. Prowadzenie działań promujących prowadzenie działalność gospodarczą na danym

obszarze.

15

PPG – WYKŁAD 7

USŁUGI O CHARAKTERZE POWSZECHNYM

1. Dotowane przez państwa członkowskie usługi, wspierane ze względu na potrzeby

społeczne.

2. Terminy: gospodarka komunalna, zadania o charakterze użyteczności publicznej,

których celem jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności, w drodze świadczenia
usług powszechnie dostępnych

3. Dyrektywa o Usłudze Powszechnej 2002/2009
4. Terminy „usługa użyteczności publicznej”, „usługa powszechna” i „usługa

świadczona” są synonimami i oznaczają spełnianie potrzeb społecznych ze
współfinansowaniem państwa –usługa „o ogólnym interesie gospodarczym”
(rożne poglądy w doktrynie jeśli chodzi o współfinansowanie)

5. Jaka jest skala tych usług?

usługa użyteczności występuje w przepisach krajowych, zwłaszcza przepisy o
gospodarce komunalnej,

gminy jako podmioty publiczne (np. w formie spółek komandytowo-

akcyjnych) prowadzą działalność gospodarczą ale zgodnie z zasadą „tyle
państwa, ile koniecznie potrzeba”,

nie jest usługą dochodową – skierowaną na zysk.

najczęściej: usługi bytowe.
dostarczanie prądu, mediów, wywóz śmieci,cmentarze - katalog otwarty.
regulacje unijne są neutralne co do tego, jaki rodzaj usług zaliczamy do tych o

charakterze użyteczności publicznej, jest to decyzja własna państw
członkowskich.

6. Jakie są cechy tych usług?

powszechnie dostępne (adresowane do każdego podmiotu),

świadczone w sposób ciągły, bieżący i nieprzerwany (ale nie oznacza, że nie
może być przerw w świadczeniu danej usługi, np. poczta)

cena usługi ma być dostosowana do zarobków przeciętnego obywatela (cena
„przystępna”)

mają być na coraz wyższym poziomie technicznym i organizacyjnym

świadczone przez podmioty wyznaczone do ich wykonywania w formie
decyzji

ich realizacja może przybierać różne formy prawne – od umowy po decyzje

nadzór sprawuje podmiot odpowiedzialny za wykonanie tej usługi

16

USŁUGA POWSZECHNA POCZTOWA



Jest dostępna dla każdego obywatela, należy do typu usług powszechnych



Może być realizowana nie tylko przez Pocztę Polską jako operatora publicznego (z
wyjątkiem usług zastrzeżonych/wyłączonych) ale także przez inne podmioty na
podstawie zezwolenia („uwolnienie” rynku zawsze następuje na podstawie zezwolenia
lub koncesji)



Państwo ma zapewnić pewien typ usługi, za który odpowiada. W tej ramach
wyodrębnia typ usługi, która jest zastrzezona/wyłączona/monopolistyczna dla Poczty
Polskiej



Operator państwowy nie może odmówić wykonania usługi (oprócz ściśle określonych
przypadków)



Regulamin określa cenę przesyłki

PPG – WYKŁAD 8

USŁUGI TURYSTYCZNE

1. Obecnie usługi publiczne, pomimo że nie są komercyjne, także mogą przynosić

zysk. Państwo realizuje przez nie swoje zadania o charakterze społecznym. Usługi
publiczne są coraz droższe, bo podnosi się ich jakość, a nie dlatego, że są
skierowane tylko na zysk.
Zadanie publiczne może być wykonane przez każdego, o ile istnieje ku temu
odpowiednia regulacja ustawowa.

2. W usługach turystycznych (które są typwymi usługami komercyjnymi, a nie

publicznymi) konsument jest słabszym partnerem, dlatego państwa muszą
wspólnie regulować ten rynek i stworzyć go bardziej przejrzystym dla
konsumenta.

3. Każde biuro turystyczne podlega kontroli marszałka województwa.
4. Umowa o usługi turystyczne musi zawierać regulacje, które wynikają z przepisów.
5. Dyrektywa z 1990r w sprawie organizowania podróży, wakacji i wycieczek –

regulacja, która ma ujednolicić standard wycieczek organizowanych na terenie
całej Europy; ustala wspólne reguły dotyczące imprez turystycznych; dyrektywa
nie mogła naruszać regulacji własnych różnych porządków krajowych; ponadto
wymuszała pakiet informacji, których organizator usług turystycznych miał
obowiązek udzielić - nie można także odmówić konsumentowi informacji przed
jego decyzją co do wzięcia udziału w imprezie turystycznej.

6. Pojęcia: impreza turystyczna, organizator, konsument, umowa – zostały

uregulowane w dyrektywie; pierwsze próby regulowania działalności
turystycznej.

17

Impreza turystyczna – wcześniej ustalona kombinacja m.in. dwóch usług:

transport, zakwaterowanie, inne usługi turystyczne.
Wycieczka musi mieć co najmniej jeden nocleg, odbywać się w innym
kraju, zapewniać jakieś atrakcje.
Oddzielne fakturowanie składników dotycząych tej samej imprezy –
faktura powinna zawierać ceny za poszczególne usługi.

Definicja punktów sprzedaży detalicznej: miejsca gdzie można wykupić

dodatkowe usługi, porozumieć się co do zmian etc.

Umowa – łącząca konsumenta z organizatorem lub punktem sprzedaży

detalicznej; zawiera kombinację co najmniej dwóch usług;

Konsument

7. Dyrektywa Parlamentu i Rady w sprawie ochrony konsumenta – ustawa o

timeshare -

2008/122/WE z 14 stycznia 2009 r.

 Reguluje kwestię czym jest umowa o timeshare i jakie produkty mogą

wchodzić w skład takiej umowy, a także ogólne regulacje dotyczące
timeshare

 Regulacja wprowadziła jednolity sposób rozumienia produktów

turystycznych na obszarze turystycznym

 Jest dyrektywą prokonsumencką
 Do tej regulacji stosuje się przepisy dotyczące nieuczciwych praktyk

rynkowych i nieuczciwej konkurencji - chronią konsumenta przed
nagabywaniem, agresywną reklamą

 Dyrektywa ma charakter bezwzględnie wiążący i stosuje się ją w sprawach

o zasięgu międzynarodowym

 Kwestie kluczowe:



Odróżnienie umowy timesharingu od innych rodzajów usług
turystycznych – usługa związana z korzystaniem z nieruchomości



Zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumenta



Zapewnia stosowanie takich środków ochrony, które zapewnią
wykonanie zobowiązań



Mówi o obowiązku rejestracji nieruchomości, ruchomości, oraz
przeniesień ich własności w odpowiednim rejestrze



Zawiera reguły wykonywania tego typu działalności gospodarczej,
np. umów sprzedaży usług innemu beneficjentowi, wymiany usług,
umów odsprzedaży



Beneficjent ma uzyskać zespół informacji dotyczących przepisów
umowy przed jej zawarciem

18

 Umowa timeshare’u – umowa zawarta co najmniej na rok, gdzie

konsument odpłatnie ma prawo i możliwość korzystania ze wskazanego
miejsca zakwaterowania – dotyczy nieruchomości i trzeba skorzystać z niej
co najmniej raz w roku; umowa może być przedłużona w sposób
dorozumiany, lub przez negocjacje; umowa może być realizowana w różny
sposób w zależności od jej treści; różni się od umów o długoterminowy
produkt wakacyjny w niewielkim stopniu – celem jej zawarcia nie mogą
być zniżki ale mogą być kwestią dodatkową w umowie.

Timesharing oznacza prawo do korzystania z nieruchomości (np. ośrodka turystycznego,
hotelu, pensjonatu, apartamentu) w określonych, regularnie powtarzających się odstępach
czasu w każdym roku. Timesharing funkcjonuje od ponad 40 lat. Najwcześniej był
stosowany we Francji i w USA, w Polsce pojawił się w latach 90. Jest wykorzystywany do
nabywania prawa korzystania z nieruchomości położonych w miejscowościach
atrakcyjnych

turystycznie.

Nowa ustawa o timesharingu będzie stanowiła implementację dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady 2008/122/WE z 14 stycznia 2009 r. w sprawie ochrony
konsumentów w odniesieniu do niektórych aspektów umów timeshare, umów o
długoterminowe

produkty

wakacyjne,

umów

odsprzedaży

oraz

wymiany.

Od momentu przyjęcia starej dyrektywy na rynku timeshare doszło do kilku zmian.
Pojawiły się nowe produkty: długoterminowe produkty wakacyjne (kluby wakacyjne),
systemy wymiany, odsprzedaży, a także różnego rodzaju umowy powiązane z timeshare.
Nie wchodziły one jednak w zakres starej dyrektywy, czyli nie miały odzwierciedlenia w
prawie krajowym, co pozwalało nieuczciwym przedsiębiorcom obchodzić przepisy prawa.
Zmieni

to

nowa

ustawa

o

timeshare.

Najważniejsza zmiana przewiduje zawieranie umowy timeshare. Na jej podstawie
konsument będzie nabywał prawo korzystania z budynku lub pomieszczenia mieszkalnego
w oznaczonym czasie w każdym roku. Ustawa będzie miała także zastosowanie do umów:
o długoterminowy produkt wakacyjny, pośrednictwa w odsprzedaży timeshare lub
długoterminowego produktu wakacyjnego, o uczestnictwo w systemie wymiany, a także
umowy powiązanej. Przedsiębiorcy oferujący zawarcie tych umów podczas różnego
rodzaju akcji promocyjnych będą zobowiązani do jednoznacznego poinformowania
konsumentów

o

ich

handlowym

charakterze.

Zgodnie z założeniami, zrezygnowano z jednolitego pisemnego prospektu o charakterze
informacyjnym, przekazywanego konsumentowi przed zawarciem umowy. Ponieważ
pojawiły się nowe umowy, projekt ustawy przewiduje dla każdej z nich oddzielne
standardowe formularze informacyjne (będą one zawierać informacje charakterystyczne
dla każdej z umów). Chodzi o to, aby zwiększyć wiedzę konsumentów przed podpisaniem
umowy, aby podejmowane przez nich decyzje były bardziej świadome i przemyślane.
Standardowe formularze informacyjne umożliwią klientom porównywanie ofert i w
efekcie

wybór

najkorzystniejszej

z

nich.

Projekt ustawy wprowadzi zmiany w prawie odstąpienia konsumenta od umów.
Wydłużeniu – z 10 do 14 dni – ulegnie termin, w którym konsument będzie mógł
skorzystać z tego prawa. Uszczegółowione zostaną zasady liczenia terminu
przewidzianego na odstąpienie od umowy. W przypadku odstąpienia konsumenta od
umowy we wskazanym terminie, przedsiębiorca nie będzie mógł pobierać z tego tytułu
żadnych opłat. Integralną częścią każdej umowy będzie oddzielny formularz odstąpienia
od niej. Ułatwi to konsumentom złożenie oświadczenia o odstąpieniu.

19

 Pakiet regulacji prawnych o pośrednictwo w sprzedaży timeshare’u… -

art. 4: dwa rodzaje pośrednictwa – dotyczące czynności prawnych albo
czynności faktycznych; można stosować do nich przepisy o zleceniu;

 umowa o uczestnictwo w systemie wymiany: przedsiębiorstwo odpłatnie

przyznaje konsumentowi dostęp do systemu wymiany, np. zakwaterowanie,
nabycie innych świadczonych usług

 regulacje dotyczące możliwości odstąpienia od umowy przez konsumenta

w terminie 14 dni bez podania przyczyny: jeśli przedsiębiorca nie przekazał
konsumentowi informacji na piśmie (formularza) o odstąpieniu od umowy
oraz innych ważnych postanowień umownych, to termin może ulec
przedłużeniu do trzech miesięcy do roku.  tylko przy timesharingu, nigdy
przy umowach długoterminowych.

 Katalog zakazów skierowanych pod adresem przedsiębiorcy, a chroniących

konsumenta: zakaz określonego typu działań, które występują także przy
innych usługach turystycznych, np. żądanie lub przyjmowanie od
konsumenta zwrotu świadczeń przed odstąpieniem konsumenta od umowy
pośrednictwa sprzedaży;

 konsument co do zasady ma prawo dochodzenia od państwa

członkowskiego zapewnienia środków wykonania danej umowy

 timesharing jest umową regulowaną, najważniejszą regulacją jest to, że

dyrektywa wychodzi poza zakres krajów członkowskich.

UMOWY O USŁUGI TURYSTYCZNE

1. Usługa komercyjna szeroko regulowana – nadzór marszałka województwa

nad:

 wykonywaniem usług turystycznych;
 nadzór nad standardem wykonywanych usług (np. kwalifikacja hoteli)
 nadzór nad finansami (gromadzenie środków na rachunkach

powierniczych w celu zapewnienia wykonania usługi w przypadku
bankructwa przedsiębiorstwa),

 prowadzenie rejestrów dotyczących rozpoczęcia i zaprzestania

działalności gospodarczej przez przedsiębiorców

 działa bez względu na miejsce zawierania umów, może np. wskazywać

sąd właściwy i odrębności w regulacjach pomiędzy państwami
członkowskimi

 przedsiębiorca zagraniczny może utworzyć w Polsce swój oddział

2. Ogólne reguły przy zawieraniu umów:



Pomiędzy organizatorem turystyki (przedsiębiorcą podlegającemu
ustawie)/ pośrednikiem turystycznym - przedsiębiorcy wykonującym
tego typu usługi na podstawie zlecenia (czynności prawne lub
faktycne)/ agentem turystycznym (stale pośredniczy przy zawieraniu
umów, działalność regulowana)

20



Struktura umów wynika z ustawy i jest zawsze taka sama w kwestii
niektórych elementów, np. wskazanie podmiotu organizującego
(przedsiębiorcy), opatrzenie gwarancji/ubezpieczenia, miejsce, typ
usługi, cena (nie może być zmieniona po zawarciu umowy), miejsce
rejestracji podmiotu



Pieniądze które wpłacamy muszą trafić na rachunek powierniczy i nie
mogą być wykorzystane przed realizacją umowy



Rejestr prowadzi minister właściwy ds. turystyki.



Po zawarciu umowy dokumenty przekazuje się do organu nadzorczego



Warunki

sprawowania

nadzoru

nad

rejestracją:

kontrola

przedsiębiorstw działalności gospdoarczej – wpis do rejestru, zgodność
wykonywanej działalności z przepisami prawa, warunki wykonywania
etc. – nadzór przez marszałka województwa i ministra właściwego ds.
turystyki



Bada się także punkty kontaktowe – najczęściej na podstawie
porozumień między przedsiębiorstwami turystycznymi (np. wspólne
odbieranie z lotniska etc)

PPG WYKŁAD 9

USTAWA O USŁUGACH TURYSTYCZNYCH

1. Art. 1. - Ustawa określa warunki świadczenia przez przedsiębiorców usług turystycznych
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także za granicą, jeżeli umowy z klientami o
świadczenie tych usług są zawierane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2 .Art 3.

5 organizator turystyki – przedsiębiorca organizujący imprezę turystyczną;

3. Art. 3.14 przedsiębiorca – przedsiębiorcę i przedsiębiorcę zagranicznego w rozumieniu
ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej
4. Art. 3.6 - pośrednik turystyczny – przedsiębiorca, którego działalność polega na
wykonywaniu, na zlecenie klienta, czynności faktycznych i prawnych związanych z
zawieraniem umów o świadczenie usług turystycznych. Może korzystać z ofert biur podróży,
lub zakupić dla klienta miejsce w hotelu etc we własnym zakresie
5. Działalność regulowana w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej –
wymaga spełnienia szczególnych przysłanek do jej wykonywania i zgłoszenia wpisu do
odpowiedniego rejestru organizatorów turystyki oraz pośredników turystycznych – wymogi
są dość liberalne, bo wystarczy przedłożyć oświadczenie, a nie poszczególne dokumenty.
Organem właściwych do dokonywania wpisów jest Marszałek Województwa właściwy ze
względu na siedzibę przedsiębiorcy / oddziału przedsiębiorcy zagranicznego
Działalnością regulowaną nie jest działalność agentów turystycznych – art. 3.7 ustawy: –
przedsiębiorca, którego działalność polega na stałym pośredniczeniu w zawieraniu umów o
świadczenie usług turystycznych na rzecz organizatorów turystyki posiadających zezwolenia
w kraju[do 2004r istniały zezwolenia] lub na rzecz innych usługodawców posiadających
siedzibę w kraju. To, co oferuje agent, to oferta biura podróży.

21

6.Warunki, które powinien spełniać pośrednik turystyczny:



Zapewnienie klientom pokrycie kosztów podróży na wypadek swojej

niewypłacalności



Powinien zwrócić wpłaty jeśli impreza nie odbyła się z winy

organizatora/pośrednika turystycznego



Ewentualnie powinien zapewnić zwrot części wpłat, gdy nie odbyła się część

imprezy

(także

z

przyczyn

związanych

z

winą

organizatora

turystyki/pośrednika)



Zwrot kosztów odbywa się poprzez gwarancję bankową (zobowiązanie banku
do wypłaty pieniędzy, w przypadku gdy organizator nie wywiąże się ze
swojego zobowiązania) lub ubezpieczeniową, oraz przyjmowanie wpłat
bankowych na rachunek powierniczy (art. 59 prawa bankowego), gdy impreza
ma odbyć się na terenie kraju – rachunek taki jest wolny od zajęcia
komorniczego, a także środki podlegają wyłączeniu z masy upadłości.



Zawarcie umowy musi zawierać upoważnienie Marszałka Województwa do
wypłaty środków



Przedsiębiorca, który jest pośrednikiem turystycznym może działać także jako
agent turystyczny, natomiast wtedy podmiot może działać tylko na rzecz
organizatorów turystyki wpisanych do rejestrów, w samej umowie należy
wskazywać jednoznacznie właściwego organizatora turystyki którego podmiot
reprezentuje, a także musi działać na podstawie ważnej umowy agencyjnej



Wpis do rejestru - Art 7.3 ustawy:

Wpisu do rejestru dokonuje się na wniosek przedsiębiorcy, zawierający
następujące dane:
1) firmę przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres, a w przypadku gdy
przedsiębiorca jest osobą fizyczną – adres zamieszkania;
2) numer identyfikacji podatkowej (NIP), o ile przedsiębiorca taki numer
posiada;
3) określenie przedmiotu działalności;
4) określenie zasięgu terytorialnego wykonywanej działalności (obszar kraju,
kraje europejskie lub kraje pozaeuropejskie);
5) wskazanie głównego miejsca wykonywania działalności objętej wpisem do
rejestru oraz oddziałów;
6) imiona i nazwiska osób upoważnionych do kierowania działalnością
przedsiębiorcy oraz działalnością jego oddziałów.
Do wniosku dołącza się także w/w oświadczenie o kompletności i
prawdziwości danych zawartych we wniosku, oraz o spełnianiu warunków do
wykonywania tej działalności. Brak rygoru odpowiedzialności karnej za
złożenie oświadczenia niezgodnego z prawdą. Natomiast istnieje
odpowiedzialność administracyjna.
Rejestr jest jawny.

22



Decyzje Marszałka:

o

z urzędu wydaje decyzję o wykreśleniu z rejestru i zakazie
wykonywania działalności w zakresie wymienionym w art. 71.1
ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

 gdy oświadczenie jest niezgodne ze stanem faktycznym,
 gdy przedsiębiorca nie usunął naruszeń w wyznaczonym przez

organ terminie,

 gdy organ stwierdzi rażące naruszenie warunków wymaganych

do wykonywania działalności,

 a także na wniosek samego przedsiębiorcy, gdy ten zaprzestaje

wykonywania działalności gospodarczej

 z urzędu wydaje decyzje w przypadku stwierdzenia

wykonywania działalności bez wymaganego wpisu do rejestru
– zakaz wykonywania działalności w okresie 3 lat

o

zawiesza wykonywanie działalności na okres łączny od30 dni do 24
miesięcy (art. 14.a ustawy o swobodzie działalności gospodarczej)

 zawieszenie nie zwalnia przedsiębiorcy z obowiązku

wywiązania się z umów zawartych z klientami przed
zawieszeniem

 ergo: w okresie zawieszenia dozwolone jest podejmowanie

czynności faktycznych i prawnych w zakresie wcześniej
zawartych umów

 przedsiębiorca powinien poinformować organ o wznowieniu

działalności

o

przesyła ministrowi właściwemu do spraw turystyki kopię
dokumentacji dotyczącej przedsiębiorców działających w branży
turystycznej. Minister prowadzi Centralną Ewidencję Organizatorów
Turystyki i Pośredników Turystycznych. Wpisu do ewidencji
dokonuje się z urzędu, a w ramach ewidencji prowadzi się też spisy
różnych przedsiębiorców
art. 8. 2.: Minister właściwy do spraw turystyki, na podstawie kopii
dokumentów, o których mowa w ust. 1, prowadzi Centralną
Ewidencję Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych,
zwaną dalej „Ewidencją”.
3. Wpisu do Ewidencji, o której mowa w ust. 2, dokonuje się z
urzędu, na podstawie kopii dokumentów, o których mowa w ust. 1.
4. W ramach Ewidencji prowadzi się także wykazy przedsiębiorców:
1) wykreślonych z rejestru z urzędu i objętych zakazem wykonywania
działalności objętej wpisem do rejestru;
2) którzy wykonywali działalność bez wymaganego wpisu do
rejestru;
3) wobec których wszczęto postępowanie w sprawie wykreślenia z
rejestru

23

5. Podstawą umieszczenia w wykazie, o którym mowa w ust. 4 pkt 1,
jest ostateczna decyzja marszałka województwa o wykreśleniu z
rejestru i o zakazie wykonywania działalności gospodarczej objętej
wpisem do rejestru.
6. Podstawą umieszczenia w wykazie, o którym mowa w ust. 4 pkt 2,
jest ostateczna decyzja marszałka województwa o stwierdzeniu
wykonywania działalności
bez wymaganego wpisu do rejestru lub w wypadku decyzji, której
marszałek
województwa nadał rygor natychmiastowej wykonalności – taka
decyzja.
7. Podstawą umieszczenia w wykazie, o którym mowa w ust. 4 pkt 3,
jest zawiadomienie pisemne lub w formie elektronicznej o wszczęciu
postępowania w
sprawie wykreślenia z rejestru.

7. Minister oraz Marszałek Województwa są upoważnieni do kontroli w zakresie:
[wskazanym w ustawie (art. 9.1)]

1) zgodności ze stanem faktycznym danych zawartych w
oświadczeniu, o którym mowa w art. 7 ust. 4;
2) zgodności wykonywanej działalności z uzyskanym wpisem do
rejestru;
3) przestrzegania warunków wykonywania działalności gospodarczej
określonych ustawą;
4) zgodności wykonywanej działalności gospodarczej z zawartymi
umowami agencyjnymi;
5) przestrzegania przez przedsiębiorców, dających zlecenie agentom,
warunków wykonywania działalności gospodarczej określonych
ustawą.

W zakresie nieuregulowanym stosuje się KC i przepisy dotyczące
ochrony konsumentów.

8. Spis niedozwolonych klauzul konsumenckich – istnieje możliwość wytoczenia

powództwa, jeśli zapis z umowy zawieranej z konsumentem w zakresie
świadczenia usług turystycznych uzna się za niedozwoloną klauzulę. Wywołany
skutek jets skutkiem erga omnes.

9. Organizator turystyki odpowiada za niewykonanie lub nienależyte wykonanie

warunków umowy, chyba że jest to spowodowanie wyłącznie działaniem lub
zaniechaniem klienta, wyłącznym działalniem bądź zaniechaniem osób trzecich
którzy nieuczestniczą w wykonaniu usług zawartych w umowie i nie można było
tego przewidzieć/uniknąć, a także gdy zostało to spowodowane siłą wyższą.
Wyłączenie odpowiedzialności nie zwalnia jednak przedsiębiorcy z udzielenia
pomocy poszkodowanym konsumentom. Co do zasady odpowiedzialność nie
może być wyłączona, może natomiast być ograniczona do dwukrotności wartości
imprezy turystycznej (chyba że chodzi o szkodę na osobie, wtedy nie można
ograniczyć odpowiedzialności).

24

10. Publikatory powinny zawierać określone elementy: Art. 12 ustawy:

1) cenę imprezy turystycznej lub usługi turystycznej albo sposób jej ustalenia;
2) miejsce pobytu lub trasę imprezy;
3) rodzaj, klasę, kategorię lub charakterystykę środka transportu;
4) położenie, rodzaj i kategorię obiektu zakwaterowania, według przepisów
kraju pobytu;
5) ilość i rodzaj posiłków;
6) program zwiedzania i atrakcji turystycznych;
7) kwotę lub procentowy udział zaliczki w cenie imprezy turystycznej lub
usługi turystycznej oraz termin zapłaty całej ceny;
8) termin powiadomienia klienta na piśmie o ewentualnym odwołaniu imprezy
turystycznej lub usługi turystycznej z powodu niewystarczającej liczby
zgłoszeń, jeżeli realizacja usług jest uzależniona od liczby zgłoszeń;
9) podstawy prawne umowy i konsekwencje prawne wynikające z umowy;
10) ogólne informacje o obowiązujących przepisach paszportowych, wizowych
i
sanitarnych oraz o wymaganiach zdrowotnych dotyczących udziału w imprezie
turystycznej.

11. przewodnik turystyczny – osobę zawodowo oprowadzającą turystów lub

odwiedzających po wybranych obszarach, miejscowościach i obiektach,
udzielającą o nich fachowej informacji oraz sprawującą nad turystami lub
odwiedzającymi opiekę w zakresie wynikającym z umowy. Rodzaje: przewodnik
górski, miejski,terenowy, międzynarodowy przewodnik wysokogórski
Uprawnienia może uzyskać osoba która metrykalnie ukończyła 18 lat, ukończyła
szkołę średnią, posiada stan zdrowia umożliwiający wykonywanie zadań
przewodnika, nie może być karany za przestępstwo umyślne lub inne popełnione
w związku z wykonywaniem zadań przewodnika turystycznego lub przewodnika
wycieczek, musi odbyć szkolenie teoretyczne lub praktyczne i zdać egzamin na
przewodnika/pilota wycieczek, przeszła badania wstępne i okresowe. Szkolenia
prowadzą organizatorzy którzy uzyskali wpis do rejestru organizatora szkoleń.
Egzamin przeprowadza komisja powołana przez Marszałka Województwa, może
on cofnąć uprawnienia. Uprawnienia mogą być w pewnych przypadkach
zawieszone, np. z powodu powtarzających się uchybień w wykonywaniu zawodu.
Uprawnienia cofa się obligatoryjnie gdy osoba zostanie skazana za popełnienie
przestępstwa umyślnego lub nieumyślenego w zakresie wykonywanych zadań.

12. pilot wycieczek – osobę towarzyszącą, w imieniu organizatora turystyki,

uczestnikom imprezy turystycznej, sprawującą opiekę nad nimi i czuwającą nad
sposobem wykonania na ich rzecz usług oraz przekazującą podstawowe
informacje, dotyczące odwiedzanego kraju i miejsca. Wymagania do
wykonywania zawodu takie same jak dla przewodnika.

25

USŁUGI HOTELARSKIE

Art. 35.

1. Usługi hotelarskie mogą być świadczone w obiektach hotelarskich, które spełniają:

1) wymagania co do wielkości obiektu, jego wyposażenia oraz zakresu świadczonych
usług, ustalone dla rodzaju i kategorii, do których obiekt został zaszeregowany;
2) wymagania sanitarne, przeciwpożarowe oraz inne określone odrębnymi
przepisami.

2. Usługi hotelarskie mogą być świadczone również w innych obiektach, jeżeli obiekty te
spełniają minimalne wymagania co do wyposażenia, o których mowa w art. 45 pkt 4, oraz
wymagania określone w ust. 1 pkt 2.
3. Za inne obiekty, w których mogą być świadczone usługi hotelarskie, uważa się także
wynajmowane przez rolników pokoje i miejsca na ustawianie namiotów w prowadzonych
przez nich gospodarstwach rolnych, jeżeli obiekty te spełniają minimalne wymagania co do
wyposażenia, o których mowa w art. 45 pkt 4, oraz wymagania określone w ust. 1 pkt 2.

Art. 36.

Ustala się następujące rodzaje obiektów hotelarskich:
1) hotele – obiekty posiadające co najmniej 10 pokoi, w tym większość miejsc w pokojach
jedno- i dwuosobowych, świadczące szeroki zakres usług związanych z pobytem klientów;
2) motele – obiekty położone przy drogach, dysponujące parkingiem, posiadające co najmniej
10 pokoi, w tym większość miejsc w pokojach jedno- i dwuosobowych;
3) pensjonaty – obiekty posiadające co najmniej 7 pokoi, świadczące dla swoich klientów
całodzienne wyżywienie;
4) kempingi (campingi) – obiekty strzeżone, umożliwiające nocleg w namiotach,
samochodach mieszkalnych (campobusach) i przyczepach samochodowych, przyrządzanie
posiłków, parkowanie samochodów, a także świadczące usługi związane z pobytem klientów;
obiekty te mogą dodatkowo umożliwiać nocleg w domkach turystycznych lub innych
obiektach stałych;
5) domy wycieczkowe – obiekty posiadające co najmniej 30 miejsc noclegowych,
dostosowane do samoobsługi klientów oraz świadczące minimalny zakres usług związanych z
pobytem klientów;
6) schroniska młodzieżowe – obiekty przeznaczone do indywidualnej i grupowej turystyki
młodzieżowej, dostosowane do samoobsługi klientów;
7) schroniska – obiekty zlokalizowane poza obszarami zabudowanymi, przy szlakach
turystycznych, świadczące minimalny zakres usług związanych z pobytem klientów;
8) pola biwakowe – obiekty niestrzeżone, umożliwiające nocleg w namiotach.

Art. 37.

Ustala się dla:
1) hoteli, moteli i pensjonatów – pięć kategorii oznaczonych gwiazdkami;
2) kempingów (campingów) – cztery kategorie oznaczone gwiazdkami;
3) domów wycieczkowych i schronisk młodzieżowych – trzy kategorie oznaczone cyframi
rzymskimi.

26

Art. 38.

1. Zaszeregowania obiektów hotelarskich do poszczególnych rodzajów dokonuje, kategorię
nadaje oraz prowadzi ich ewidencję marszałek województwa właściwy ze względu na
miejsce położenia obiektu hotelarskiego, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Zaszeregowania pól biwakowych dokonuje i prowadzi ich ewidencję wójt (burmistrz,
prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce ich położenia.
3. Ewidencję obiektów, o których mowa w art. 35 ust. 2 i 3, prowadzi wójt (burmistrz,
prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce ich położenia.
4. Przed wydaniem decyzji w zakresie rodzajów i kategorii obiektów hotelarskich organy
wymienione w ust. 1 mogą zwracać się o opinię do wyspecjalizowanych stowarzyszeń.
4a. Marszałek województwa powołuje zespół oceniający obiekty hotelarskie w zakresie
spełniania wymagań, o których mowa w art. 35 ust. 1. W skład zespołu powołuje się
przedstawicieli marszałka województwa, ponadto mogą być powołane:
1) osoby posiadające kwalifikacje zawodowe i praktykę w świadczeniu usług
hotelarskich lub turystycznych, wskazane przez jednostki samorządu gospodarczego i
stowarzyszenia działające w zakresie turystyki i hotelarstwa;
2) osoby będące przedstawicielami Państwowej Straży Pożarnej, Państwowej Inspekcji
Sanitarnej, administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego.
4b. Członkom zespołów oceniających, o których mowa w ust. 4a pkt 1, przysługuje
wynagrodzenie za przeprowadzanie oceny spełniania przez obiekt hotelarski wymagań
niezbędnych do zaszeregowania go do odpowiedniego rodzaju i kategorii, a członkom
zespołu wykonującym czynności poza miejscem zamieszkania – także zwrot kosztów
podróży na zasadach określonych w przepisach dotyczących należności przysługujących
pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z
tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.
4c. Minister właściwy do spraw turystyki określi, w drodze rozporządzenia, wysokość
wynagrodzenia członków zespołów oceniających obiekty hotelarskie, o których mowa w ust.
4a pkt 1, oraz sposób i termin wypłaty tego wynagrodzenia, uwzględniając, że wynagrodzenie
dla jednej osoby za ocenę jednego obiektu nie może być wyższe niż 10 % minimalnego
wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu
za pracę.

4. Zadania określone w ust. 2 i 3 są zadaniami własnymi gminy
5.

PPG WYKŁAD 10

PRAWO POCZTOWE – NOWA REGULACJA

1. Nowe regulacje nie oznaczają, że rynek zareaguje rozwojem konkurencji, a

niebezpieczeństwo może polegać na zaniku nadzoru państwa nad usługami
pocztowymi, w których są nasze dane oraz dane przedsiębiorców.

2. Próba uwolnienia rynku zasługuje na poparcie, natomiast należy utrzymać nadzór nad

przedsiębiorcami świadczącymi takie usługi.

3. Prawdopodobnie usługi publiczne w tym sektorze będą zanikały

27

4. Zmiany:



Definicja usługi publicznej – usługa pocztowa w rozumienia nowego prawa, to
wykonywanie w obrocie krajowym lub zagranicznym działalności zarobkowej
polegającej na prowadzeniu punktów wymiany, realizowaniu przekazów
pocztowych oraz przemieszczanie, sortowanie i dostarczanie druków, paczek i
listów  jest nazwana działalnością gospodarczą (zarobkową), może być
wykonywana przez ‘osoby trzecie’, tj ktoś inny sortuje, a ktoś inny dostarcza –
łącznie z innymi podmiotami (także zewnętrznymi – czyli wtajemniczamy je w
tajemnice pocztowe – outsourcing, agenci pocztowi etc);



Poczta Polska pozostaje ustawowym operatorem publicznym, pozostali

operatorzy działają na podstawie zezwolenia (które zazwyczaj pojawiają się,
gdy państwo rezygnuje ze swojej wyłączności)



Istnieją operatorzy powoływani z ustawy (pozostałość po przedsiębiorstwach

państwowych użyteczności publicznej przekształconych w jednoosobowe
spółki Skarbu Państwa)



Pozostały obszar rynku zajmują inni operatorzy (wcześniej niedopuszczani do
realizacji tych usług) na podstawie zezwoleń (decyzja uznaniowa [choć
zazwyczaj uznaniowe są koncesje], ponieważ jedną z podstawowych
przesłanek jego udzielenia są przesłanki bezpieczeństwa państwa, tj. interes
publiczny)



Trzeci rodzaj to działanie na podstawie rejestracji



Czasowe świadczenie usług pocztowych innych niż powszechne usługi

pocztowe – wymaga uzyskania albo zezwolenia albo wpisu do rejestru, w
zależności od rodzaju usług



Warunki, które należało spełniać aby uzyskać zezwolenie:

o Pisemny wniosek z oznaczeniem firmy, miejsca prowadzenia

działalności, z indywidualnym oznaczeniem (emblemat), miejsce
rejestracji, regulamin świadczenia usług pocztowych,

o

Wydaje się je po stwierdzeniu, że (Art. 10) przedsiębiorca spełnia
warunki do przestrzegania tajemnicy pocztowej (zespół informacji do
których dostęp mają obecni i byli pracownicy)

o

Posiada odpowiedni kapitał do wykonywania działalności gospodarczej
(decyzja uznaniowa)

o

Ustalone są warunki postępowania reklamacyjnego

o Nie wydano prawomocnego orzeczenia zakazującego przedsiębiorcy

wykonywania działalności na którą wydaje się zezwolenie

o

Wykonywanie działalności nie zagraża bezpieczeństwu państwa i
porządkowi publicznemu

o Zezwolenie cofa się gdy w/w przesłanki nie są już spełnione



wpis do rejestru

o

następuje na wniosek

o identyfikuje podmiot podatkowo

28

o

oznacza formę prawną w jakiej wykonuje się działalność
gospodarczą, oraz obszar w jakim będzie wykonywany

o

wykreśla się z rejestru w przypadku zaprzestania wykonywania,
wydaniu zakazu, uprawomocnie się decyzji o cofnięciu zezwolenia



według nowych regulacji: także zezwolenia i wpis do rejestru ale nastąpiły
pewne zmiany, tj: DOCZYTAJ I SPRAWDŹ!!!!

o

nie wymaga wpisu do rejestru działalność pocztowa polegająca na
przyjmowaniu, sortowaniu etc przesyłek pocztowych; działalność
agenta; działalność podwykonawcy na podstawie umowy zawartej
w formie pisemnej – liberalizacja, uwolnienie spod nadzoru UKE

o

świadczenie czasowe odbywa się wg ustawy o funkcjonowaniu
Poczty Polskiej, oraz wpisu do rejestru

o

przesłanki wydania zezwolenia: brak nacisku na możliwość
wydania zezwolenia ze względu na przesłankę obiektywną dot.
bezpieczeństwa państwa; liberalizacja w podziale usług pocztowych
na zastrzeżone i inne – tam gdzie mamy monopol Poczty Polskiej
jest on zawężony (inni operatorzy mogą zajmować się przesyłkami
do 50g), monopol pozostał przy znaczkach i kartkach pocztowych

o

regulacje dotyczące usługi powszechnej – utrzymuje się że jest to
usługa świadczona przez operatora wyznaczonego w sposób ciągły,
dotowana przez państwo ale regulacje są rozrzucone w całej
ustawie, oraz należy określić metodę obliczania kosztów jakie
poczta ponosi i kwalifikowania przesyłek wg wymiarów,
różnicowanie kategorii usługi powszechnej w zależności od tego,
gdzie znajduje się odbiorca; operator ma prawo odmówić
świadczenia usługi pocztowej; finansowanie usługi – należy
przedstawić jakie były powody niesfinanowania danej usługi
(wzmożona kontrola nad wydatkami poczty przez państwo), otwarta
droga do podwyższenia opłat za usługę powszechną, ceny ustala się
co do możliwości obywatela na danym terenie, generalnie usługa
powszechna ma być świadczona w cenach przystępnych ale na
coraz wyższym poziomie organizacyjnym, technicznym i
innowacyjnym; wyłączne prawo do emisji i wycofywania znaczków
pocztowych z rynku pozostawia się Poczcie Polskiej; usługi
powszechne wyłączone są co do zasady z działania pośredników
(oprócz usług o charakterze pomocnicznym wykonywanych przez
agenta); dostęp do elementów struktury pocztowej jest wyraźnie
określony.

29

PPG WYKŁAD 13

1. Termin ‘informacja’ może występować samodzielnie, lub z dodatkami. Często pod

nią kryją się dane osobowe, dotyczące wiarygodności płatniczej, czy dotyczące
wypłacalności przedsiębiorcy. Takie dane co do zasady powinny być chronione,
natomiast problemy pojawiają się przez ‘rozdrobnienie ustawodawcze’ tj. słowniczki
ustawodawcze – nie wolno traktować ich jako jedynych źródeł prawa, bo system
prawa jest wspólny

2. Informacje giełdowe – giełda towarowa

a) Rynek giełdowy można podzielić na dwa rodzaje: kapitałowy (giełda towarowa i

papierów wartościowych) i finansowy (banki, zakłady ubezpieczeń, fundusze)

b) Giełdy mogą być rozpatrywane z punktu widzenia nadzoru nad rynkiem

finansowym i kapitałowych

c) Nadzór KNFu jest nadzorem publicznym; formy nadzoru są tradycyjnie

administracyjne i stosuje się do niego przepisy KPA w pierwszej kolejności. KNF
jest organem administracji rządowej, podległym Prezesowi Rady Ministów.

 Mówi się o dwóch rodzajach kontroli. KNF ma uprawnienia nadzorcze i

kontrolne.
 Nadzór jako działanie prawne administracji, które może występować

samodzielnie i nie musi występować z kontrolą

 Nadzór jako skutek działań kontrolnych

 Nadzór może być różnie definiowany. Czym różni się od kontroli?

Kontrola jest zawsze czynnością faktyczną opartą o przepisy prawa.
Natomiast nadzór jest zawsze władczy – jego stosowanie łączy się zawsze
z jakąś dolegliwością dla dozorowanego podmiotu. Władztwo jest jednak
stopniowalne.

 Kontrola nietradycyjna: ponieważ nadzór dotyczy różnych podmiotów

gospodarczych, to KNF często kontroluje w oparciu o regulacje
prawne,które dają mu pewien zakres decyzyjny (źródła miękkie – soft
law); np. Zarządzenie nr 172 Prezesa RM/2012 w sprawie nadania statutu
Komisji Nadzoru Finansowego.

o

Do ‘kanonu’ prawa stosowanego przez KNF należą reguły
zwyczajowe, reguły wchodzące w zakres kodeksu spółek
handlowych, zwyczaje do których KNF musi się zastosować. Te
‘dobre obyczaje’ dzielą się na dwie grupy: zwyczaje giełdowe
(przyjęte przez grupę reguły postępowania uznane za wiążące), oraz
kodeksy etyczne (w ich ramach można wyodrębnić kodeks
giełdowy – mieszankę przepisów i zwyczajów)

o Corporate governance – oznacza, że dane przedsiębiorstwo działa

w oparciu o przepisy prawa, ma odpowiednie organy, zarząd,
komisję nadzorczą etc.

o Konluzja: przepisy o rynku kapitałowym i finansowym

wymieniają w jakich przypadkach KNF może wydać lub nie wydać
decyzji, oraz jakie uprawnienia nadzorcze posiada. Stosowanie

30

określonego środka opiera się o wymianę informacji między
członkami giełdy i organami nadzorczymi z innych krajów
członkowskich.

o

Drugi rodzaj nadzoru oparty jest o wymianę informacji między
państwami członkowskimi. Organy nadzorcze poszczególnych
państw porozumiewają się ze sobą.

o

Podejmuje się wysiłek aby połączyć naszą giełdę z giełdami
europejskimi. Przeciwnicy podnoszą argument o specyfice rynków
i wystarczającej wymiany towarów między państwami. Argument
za: przy połączeniu wartość takiej giełdy gwałtownie wzrośnie (tak
jak przy łączeniu się przedsiębiorstw)

 Oprócz nadzoru KNF (zewnętrznego), istnieje także wewnętrzny

nadzór giełdowy. Należy on do zarządu i komisji nadzorczych. Podmioty
te powinny dążyć do wyeliminowania nadzoru zewnętrznego. Ergo: nadzór
nie musi być tylko publiczny (ale zawsze jest władczy)

o

Nadzór wewnętrzny ma niedopuścić do:

 Nienaruszania tajemnicy zawodowej – organy giełdowe

mają zapewnić jej zachowanie. Na ogół sprowadza się do
informacji uzyskanych przy wykonywaniu działalności
służbowej (tu: gospodarczej) – informacje pozyskane w
ramach stosunku pracy, zlecenia lub innym o podobnym
charakterze, który uprawnia do otrzymania chronionych
informacji. Nie narusza obowiązku zachowania informacji,
gdy powiela ją osoba której ta informacja dotyczy, lub osoba
upoważniona (np. kontrola skarbowa, służby celne)
Odróżnia się także informację poufną (art. 154 ustawy)
(jest także czymś innym niż niejawna) – określoną w sposób
precyzyjny, dotyczących jednego lub kilku ewidentów
instrumentów finansowych, oraz nabywania instrumentów
finansowych w sposób nigdzie nie ogłaszany, a także
zaistniał taki moment że te dane zostały podane do
publicznej wiadomości. Wypłynięcie takiej informacji
mogłoby spowodować szkodę na rynku (np. nienaturalny
wzrost cen)

 Manipulacji – jest terminem najszerszym, zakazana jest

manipulacja informacjami giełdowymi, które: wprowadzają
w błąd co do rzeczywistego popytu na dane towary,
płynności płatniczej przedsiębiorcy, fałszywej informacji o
umieszczeniu przedsiębiorcy w rejestrze długów, uderzające
w utarte praktyki rynkowe. Ocena opiera się na rozważaniu,
czy zachowano pewne reguły rynkowe i giełdowe. + zasady
uczciwego obrotu.

 Wypływu informacji

31

PPG WYKŁAD 14

GIEŁDA

1. W całości nad giełdą nadzór sprawuje KNF. Kompetencje KNF rozdzielone są na

rynek finansowy i kapitałowy, a równocześnie dublują się w pewnych kwestiach.

2. W ramach rozróżniania nadzoru zewnętrznego i wewnętrznego: nadzór zewnętrzny

KNF i ministra właściwego ds. finansów, oraz nadzór wewnętrzny danej spółki.

3. Na rynku kapitałowym istnieją dwa rodzaje giełd: towarowa i papierów

wartościowych. Różnią się przedmiotem funkcjonowania – towarem giełdowym,
Giełda towarowa ma ustawą określone rodzaje towarów, które mogą być przedmiotem
obrotu. Oba rodzaje są ściśle reglamentowane i regulowane. Giełda jest tworzona w
oparciu o przesłanki określone w dwóch regulacjach (przesłanki tworzenia, przesłanki
personalne, przesłanki kapitałowe [kapitał nie może pochodzić z pożyczek oraz
kredytów]) i za zezwoleniem ministra.

4. Transakcje giełdowe mogą zawierać tylko podmioty przewidziane w odpowiednich

regulacjach.

5. Podstawowe regulacje dotyczące wszystkich rodzajów giełd są takie same, jednakże

konkretyzacja przepisów następuje ze względu na przedmiot obrotu na danej giełdzie i
jej specyfikę.

6. Bezpieczeństwo giełdowe – aspekt wspólny (ze szczególnym uwzględnieniem giełdy

towarowej)
a) Handel emisjami (np. rynek energetyczny) jest najbardziej rozwijający się –

umożliwia też wejście na rynek podmiotów transgranicznych; sprowadza się do
zapewnienia bezpieczeństwa obrotu towarów giełdowych, tutaj: różnych rodzajów
energii + prawa majątkowe + świadectwa pochodzenia [certyfikatów]

b) Zapewnienie obrotu giełdowego na giełdzie i zapewnienie autonomii giełdowej

[transakcje tylko pomiędzy określonymi podmiotami, w określonym trybie, w celu
zakupu określonego towaru]

c) Kompetencje poszczególnych uczestników procesu inwestycyjnego nadawane

przez ustawę [transakcje mogą zawierać maklerzy, domy maklerskie, członkowie
giełdy tj. różne instytucje i podmioty określone przez ustawę] – wskazanie
podmiotów uprawnionych

d) Klauzula bezpieczeństwa giełdowego – ogarniczenie swobody dokonywania

transakcji giełdowych; nadaje pewną elastyczność funkcjonowania giełdy

e) Kształtowanie polityki legislacyjnej, stosowanie prawa w ten sposób żeby określić

dany cel polityczny, np. ‘należy rozwinąć handel energią’

f) Wolność od nadużyć
g) Równy dostęp do informacji – oznacza, że klient i obywatel ma posiadać dane co

do statusu gospodarczego przedsiębiorstw i towarów dostępnych nie giełdzie; nie
oznacza jednak dostępu do tajemnic nieujawnionych do publicznej informacji

32

h) Pięć płaszczyzn bezpieczeństwa obrotu giełdowego:

a. w wymiarze publicznoprawnym – jaki jest zakres nadzoru KNF? W jakich

sprawach KNF może wydawać akty administracyjne? Jak daleko sięga
kontrola?

b. interes publiczny – klauzula generalna, która usprawiedliwia pozyskiwanie

wielu informacji chronionych z danego obszaru; poszczególne organy
potrzebują dostępu do różnych informacji przy prowadzonych
postępowaniach

c. aspekty prywatnoprawne – zawężają się do ogarniczonej swobody

kontraktowania (art. 353 KC); duża ilość wzorców umownych oraz
rozmaite praktyki handlowe zwyczajowo stosowane na giełdzie

d. aspekt materialny – powinności uczestników obrotu giełdowego – sankcje

za niedopełnienie obowiązków etc.

e. wymiar instytucjonalny – bezpieczeństwo obrotu opiera się na jego

reglamentacji – licencjonowaniu giełdy

f. aspekt etyczny – przy stosowaniu przepisów bierze się pod uwagę pewne

kategorie o charakterze pozaprawnym

7. Przedmioty: oznaczone co do gatunku
8. Transakcje determinuje towar oraz członkowie giełdy (tj. zleceniodawcy transakcji

giełdowych, spółki handlowe, oraz różne inne typy podmiotów wyznaczone przez
ustawy – giełdowa izba rozrachunkowa, banki prowadząe działalność maklerską,
maklerzy, brokerzy, instytucje o charakterze finansowym, przedsiębiorcy zagraniczni
etc)

9. Uprawnienia Komisji opierają się głównie na wykonywaniu kontroli (ustawa o

nadzorze nad rynkiem kapitałowym); uprawnienie do wprowadzenia kontroli –
charakter władczy;

33

PPG WYKŁAD 15

KONKURENCJA

1. Przy konkurencji nie ma wyczerpania roszczenia z jednej regulacji prawnej; roszczeń

można domagać się z różnych podstaw.

2. Rabat – w niektórych sytuacjach może być niedozwolone, np. gdy jeden z podmiotów

na rynku ma pozycję dominującą i zaczyna ich udzielać wykorzystując tym samym
swoją przewagę na rynku

3. Pojęcie konkurencji - nie ma definicji normatywnej konkurencji; w jej miejsce

istnieją definicje doktrynalne.
a) Regulacje TFUE 101 i 102 – oparte o nieostre pojęcia

Artykuł 101

1. Niezgodne z rynkiem wewnętrznym i zakazane są wszelkie porozumienia między

przedsiębiorstwami, wszelkie decyzje związków przedsiębiorstw i wszelkie praktyki uzgodnione,

które mogą wpływać na handel między Państwami Członkowskimi i których celem lub skutkiem jest

zapobieżenie, ograniczenie lub zakłócenie konkurencji wewnątrz rynku wewnętrznego, a w

szczególności te, które polegają na:

a) ustalaniu w sposób bezpośredni lub pośredni cen zakupu lub sprzedaży albo innych warunków

transakcji;

b) ograniczaniu lub kontrolowaniu produkcji, rynków, rozwoju technicznego lub inwestycji;

c) podziale rynków lub źródeł zaopatrzenia;

d) stosowaniu wobec partnerów handlowych nierównych warunków do świadczeń równoważnych i

stwarzaniu im przez to niekorzystnych warunków konkurencji;

e) uzależnianiu zawarcia kontraktów od przyjęcia przez partnerów zobowiązań dodatkowych, które

ze względu na swój charakter lub zwyczaje handlowe nie mają związku z przedmiotem tych

kontraktów.

2. Porozumienia lub decyzje zakazane na mocy niniejszego artykułu są nieważne z mocy prawa.

3. Jednakże postanowienia ustępu 1 mogą zostać uznane za niemające zastosowania do:

— każdego porozumienia lub kategorii porozumień między przedsiębiorstwami,

— każdej decyzji lub kategorii decyzji związków przedsiębiorstw,

34

— każdej praktyki uzgodnionej lub kategorii praktyk uzgodnionych,

które przyczyniają się do polepszenia produkcji lub dystrybucji produktów bądź do popierania

postępu technicznego lub gospodarczego, przy zastrzeżeniu dla użytkowników słusznej części zysku,

który z tego wynika, oraz bez:

a) nakładania na zainteresowane przedsiębiorstwa ograniczeń, które nie są niezbędne do

osiągnięcia tych celów;

b) dawania przedsiębiorstwom możliwości eliminowania konkurencji w stosunku do znacznej części

danych produktów.

Artykuł 102

Niezgodne z rynkiem wewnętrznym i zakazane jest nadużywanie przez jedno lub większą liczbę

przedsiębiorstw pozycji dominującej na rynku wewnętrznym lub na znacznej jego części, w

zakresie, w jakim może wpływać na handel między Państwami Członkowskimi.

Nadużywanie takie może polegać w szczególności na:

a) narzucaniu w sposób bezpośredni lub pośredni niesłusznych cen zakupu lub sprzedaży albo

innych niesłusznych warunków transakcji;

b) ograniczaniu produkcji, rynków lub rozwoju technicznego ze szkodą dla konsumentów;

c) stosowaniu wobec partnerów handlowych nierównych warunków do świadczeń równoważnych i

stwarzaniu im przez to niekorzystnych warunków konkurencji;

d) uzależnianiu zawarcia kontraktów od przyjęcia przez partnerów zobowiązao dodatkowych,

które ze względu na swój charakter lub zwyczaje handlowe nie mają związku z przedmiotem tych

kontraktów.

Problem wpływu na rynek musi być każdorazowo wskazany; dodatkowo trzeba
wykazać, że taki wpływ jest antykonkurencyjny. Konkurencja jest często traktowana
jako przymiot wolności gospodarczej, ale przepisy o konkurencji często ograniczają
przedsiębiorców.
Model regulacji: brak definicji otwiera różne możliwości dla prawników, którzy mogą
w różnoraki sposób interpretować różne przepisy; porozumienie przedsiębiorców musi
zniekształcać konkurencję (organiczać lub zakłócać); musi nastąpić zakłócenie rynku
wewnętrznego lub transgranicznego; wymienione w art. 101 czyny to tylko przykłady.
Art. 102 dotyczy pozycji dominującej – wykorzystywania siły rynkowej, które samo w
sobie jest zjawiskiem normalnym w gospodarce; niedopuszczalne jest natomiast
sprzeczne jest nadużywanie swojej pozycji ( w sposób wymieniony w przepisie bądź
podobny).

4. Zachowania rynkowe: muszą być oceniane w sposób w miarę zindywidualizowany co

do rodzaju zachowania, a także należy wskazać określony, do granic możliwości
zawężony rodzaj rynku.

5. Rodaje rynku:

a) rynek relewantny (właściwy) – w ramach wewnętrznego rynku europejskiego

wyodrębnia się różne rodzaje rynku z różnych punktów widzenia, np. rynek
polskich produktów rolniczych. Gdy bada się pozycję dominującą to bada się
progi obrotu na danym rynku (światowym, europejskim etc)

b) rynek geograficzny - do niego dostosowane są oceny siły rynkowej przedsiębiorcy
c) rynek asortymentowy – rynek geograficzny krzyżuje się z asortymentowym np.

przy winie, szampanie,

d) rynek wschodzący (sąsiedni) – np. telefonia komórkowa, telewizja, elektronika;

rynki które bazują na nowinkach rynkowych
*konkurencja musi być na rynku. Rynek musi być zróżnicowany. Aby można było
mówić o stosowaniu przepisów o konkurencji muszą nastąpić kolejne warunki:
towar na rynku wyodrębnionym musi być taki sam/traktowany jako substytut
przez konsumenta; należy wyznaczyć ten rynek i produkt; musi nastąpić

35

naruszenie przepisów (głównie art. 101 i 102 + przepisy dotyczące
poszczególnych części rynku, np. telekomunikacji, internetu)

Podmiot dominujący – ma znaczącą siłę rynkową; należy odróżnić

przedsiębiorstwo dominujące od pozycji dominującej.

 Przedsiębiorstwo dominujące posiada kontrolę nad innym

przedsiębiorcą (dotyczy wszelkich form bezpośredniego lub
pośredniego wykorzystania uprawnień w stosunku do innego
przedsiębiorcy, o charakterze personalnym, kapitałowym, wpływ na
działanie oznacza wpływ na decyzje gospodarcze

 Pozycja dominująca: podmiot może przez swoje zachowania i decyzje

zapobiegać skutecznie konkurencji; w znacznym zakresie ma wpływ na
konkurentów, kontrahentów i konsumentów.

o KSH : definicja pozycji dominującej oparta o posiadanie akcji

(majątkowy i personalny wpływ na spółkę)

Wykluczenie – wyłączenie podmiotu z udziału rynkowego może mieć swoje

podstawy w art. 101 lub 102 TFUE

WYKŁAD 16 – DO ODPISANIA – POROZUMIENIA KARTELOWE (art. 101) POZYCJA
DOMINUJĄCA (art. 102) – rodzaje zakłóceń konkurencji

WYKŁAD 17 – 21.03.2012.

1. Porozumienia kartelowe (art. 101) i pozycja dominująca (art. 102) – rodzaje

zakłóceń konkurencji

2. Znacząca siła rynkowa – podmioty mogą pozwolić sobie na decyzje własne – takie

podmioty posiadają pozycję dominującą. Takie podmioty mogą zawierać różne
porozumienia (zwykle tajne) i wykorzystywać swoją pozycję w rozmaity sposób:
zawieranie kontraktów powodujących transakcje wiązane, nakładanie uciążliwych
warunków umów etc

3. Ustawy wskazują jakie zachowania są zakazane ale używa przy tym zwrotów

nieostrych, więc należy odnieść się do konkretnej sytuacji faktycznej

4. Wykluczenie: oznacza że inne podmioty, oprócz dominujących, są albo z tynku

wyparte, albo nie mają do niego dostępu. Może mieć różny charakter ale co do istoty
chodzi o to, że przedsiębiorstwa nie mogą się swobodnie rozwijać (art. 9, 101 i 102)

5. Zmienia się rozumienie pojęcia „konkurencja” – brak definicji normatywnej więc

praktyka kształtuje ją według uznania; dotąd rozumiana jako naruszenie struktury
rynku, w najnowszej literaturze zmienia się nastawienie (także orzecznictwa)do
dużych podmiotów gospodarczych – patrzy się na efekty, rezultaty ekonomiczne jakie
osiągnął podmiot stosując dane praktyki (podejście ekonomiczne do rynku) – ujęcie
funkcjonalne konkurencji [powodem jest konsument; konkurencja jest analizowana z
punktu widzenia korzyści dla konsumenta]

„klauzula rozsądku” – przyczyna dla której zachowania antykonkurencyjne
wyciągało się spod zakazu dlatego że dawały korzyść konsumentowi (np. rabaty)

Jeśli coś jest akceptowane przez konsumentów, to może zostać uznane za
dozwolone

Katalog zakazanych przypadków jest otwarty

36

Art. 109 ustawy (liniency??) – prezes urzędu odstępuje od nałożenia kary za

praktyki nadużywające pozycji dominującej czy porozumienia koncernowe jeżeli
przedsiębiorca spełnia łącznie następujące warunki:

o

Liczy się moment złożenia informacji w urzędzie ochrony i konkurencji że
wychodzi się z porozumienia o takim charakterze (pierwszy ma większe
szanse na redukcję kary)

o Liniency plus – nie musi zaprzestać działania w tym porozumieniu, po to

aby urząd miał pełny wgląd w to, jak ta procedura wyglądała

o

Czy porozumienia o charakterze liniowym są zagrożeniem konkurencji? –
handel równoległy mógł być takim zagrożeniem ale w chwili obecnej nie
ma zgody w orzecznictwie że handel (np. środkami farmaceutycznymi) jest
naruszeniem konkurencji; to zależy od konkretnego przypadku ( i intencji)

o

Innym zjawiskiem jest sprowadzanie artykułów zza granicy (zazwyczaj
spoza Europy) na polski rynek (np. aspiryna bayer vs aspiryna innej firmy)

o Nawet kartel nie zawsze narusza konkurencję
o

Żaden z przepisów art. 106-109 nie wskazuje wprost że dana praktyka jest
naruszeniem, należy dopiero zbadać konkretny przypadek

6. Co do zasady nieuczciwa konkurencja była regulowana prawem krajowym

a) Między porządkami prawnymi nadal istnieją pewne różnice co do regulowania

tego czy dany czyn jest nieuczciwy, czy nie

b) Prawo antymonopolowe (i w ogóle konkurencji) jest wyłączną kompetencją

Parlamentu i Rady – przepisy europejskie stosuje się bezpośrednio, procedura
wykonywania przepisów jest różna (np. urząd właściwy) ale merytorycznie
ustawodawstwo krajowe nie ma nic do powiedzenia

7. Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (2007) – nieuczciwa

konkurencja w postaci nieuczciwych praktyk rynkowych ma swój model regulacji
(także ustawodawstwo unijne)
 Pojęcie czynu nieuczciwego: model opiera się z jednej strony na klauzuli

generalnej, a z drugiej strony na czynach stypizowanych
 Czyny stypizowane – część autorów twierdzi że każdy czyn stypizowany

powinnien być oceniany także ze względu na klauzulę generalną; drugi pogląd
(przedstawicielem jest pani prof.!!!) mówi, że klauzula generalna a czyny
stypizowane to dwie odrębne kwestie

 Czyny nazwane
 Czyny posiadające swoje znamiona – opracowany w ustawie; jeśli są

znamiona tego czynu na rynku to można go w ten sposób zakwalifikować

 Zakres stosowania ustawy (oprócz art. 1) jest szerszy od tych czynów

wymienionych w ustawie (ze względu na klauzulę generalną)

 Czyny dotyczą zarówno przedsiębiorców jak i klientów (konsumentów) [klient

może nie być osobą fizyczną]

 Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi

obyczajami jeżeli narusza interes klienta lub innego przedsiębiorcy (art. 3.1) –
ustawodawca odsyła do zwrotu pozaprawnego; czyn nieuczciwej konkurencji musi
odbyć się w relacji rynkowej (stosunek konkurencji); musi także wywierać skutki
w sferze interesów innych uczestników obrotu (co trzeba wykazać)

o

Dobry obyczaj nie ma swojej definicji i nie powinien jej mieć, ponieważ
umożliwia wartościowanie do określonego przypadku, grup społecznych i
zawodowych

o Problem prawa zwyczajowego – dobry obyczaj odnosi się do zwyczaju,

reguły występującej w danym środowisku; czy jest różnica między dobrym

37

obyczajem a prawem zwyczajowym? Spór w doktrynie co do precyzyjnego
oznaczania

 Nazwane czyny nieuczciwe [katalog otwarty]:

o

Oznaczenie fałszywe geograficznego pochodzenia usług

o

Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa

o

Nakłanianie do rozwiązania umowy

o

Przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną

NIEUCZCIWA KONKURENCJA 04.04.2013

1. Warstwa publiczna

a) Spór przed prezesem UOKiKu
b) Rozprawa sądowa

2. Warstwa prywatna
3. Kokurencja – sprawa dotycząca podmiotów rynkowych; praktyki monopolistyczne –

nadużywanie przewagi rynkowej

4. Siła rynkowa może być mierzona w różny sposób, np. określając procentowy udział

w rynku/ określając pewne progi; siła rynkowa jest wyrazem działania wobec
zachowań konkurentów

5. Pozycja dominująca (pojawia się w różnych regulacjach prawnych i jest różnie

definiowana) –sprowadza się do kontroli podmiotów, z którymi dane przedsiębiorstwo
ma powiązania np. wpływ o charakterze kapitałowym, personalnym etc.

6. Ten sam czyn może być przedmiotem oceny i analizy różnych podstaw prawnych.

np. ustalanie cen – pozycja dominująca i znamiona czynu nieuczciwego. Możemy
dochodzić roszczeń z różnych podstaw (TFUE, nieuczciwa konkurencja etc)

7. Do nieuczciwej konkurencji dochodzą nieuczciwe praktyki rynkowe (ale ocenia się

je tylko w stosunku do konsumenta), np. regulacja dotycząca reklamy
(prokonsumencka)
a) Nowy trend rozwojowy – przepisy dotyczące ochrony konsumentów
b) Usilne próby definiowania i wskazania czynów nieuczciwych praktych rynkowych

8. Regulacja o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji wymienia przykładowe czyny

nieuczciwe. Z całokształtu regulacji będą te czyny nieuczciwe dopełniane poprzez
inne przepisy które dane zachowanie rynkowe traktują jako nieuczciwe, np. SPAM
(ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną); niezdefiniowane przez
ustawodawcę czyny jako nieuczciwe mogą zostać odszukane na rynku i zaliczone do
tych czynów przez klauzulę generalną art. 3 ust.1 – możemy uczynić z niej
samodzielną podstawę roszczenia.

9. Wyodrębniamy dwa rodzaje czynów nieuczciwych na podstawie klauzuli

generalnej:
 Działanie sprzeczne z prawem o ile naursza interesy innego przedsiębiorcy lub

klienta

 Czyn sprzeczny z dobrymi obyczajami (reguły postępowania uznane za daną

społeczność za dobre) jeżeli narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta

Aby stosować w praktyce klauzulę generalną, należy wyznaczyć odpowiedni rynek

10. Przykładowe rodzaje czynów nieuczciwych

 Art. 14 i 15 – rozpowszechnianie nieprawdziwych lub wprowadzających w

błąd informacji o swoim lub innym przedsiębiorstwie w celu przysporzenia
sobie korzyści majątkowych, np. o stosowanych cenach/sytuacji
gospodarczej. Zatajanie, podawanie nieprawdziwej informacji np. o cechach
towaru

38

 Art. 15 – utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w

szczególności przez: sprzedaż towarów i usług poniżej kosztów ich
wytworzenia/wykonania w celu zaszkodzenia konkurencji

Rzeczowo nieuzasadnione dobieranie sobie klientów (producent sprzedaje
towar danemu odbiorcy, a innemu nie); nakłanianie osób trzecich do
niesprzedawania towaru danemu odbiorcy. Wykluczenie na rynku poprzez
rabaty, wyprzedaże, nieprzyjmowanie na półki określonego produktu

 Reklama jako działalność gospodarcza

o Art. 16 – wymienia reklamy uznane za nieuczciwe; sprzeczna z prawem

jest każda wypowiedź przedsiębiorcy która sprawia wrażenie, jakby to nie
była reklama, a w rzeczywistości nią jest

o

Reklama nie może wprowadzać w błąd

o

Przekaz reklamowy może być przedstawiany przy pomocy różnych
środków wyrazu (tj. także poza blokami reklamowymi)

 Product placement – nowe definicje; należy odróżnić od reklamy i

od sponsoringu; dyrektywa Parlamentu Europejskiego z 2010r –
definiuje lokowanie produktu – oznacza wszelkie formy
handlowego

przekazu

audiowizualnego

polegającego

na

przedstawienie produktu jako elementu tego przekazu za
odpowiednim wynagrodzeniem;

 Reklamy odredakcyjne - wypowiedź która sprawia wrażenie

neutralnej informacji gospodarczej (np. inwestycje, budownictwo)