INTERNET
1
Sieć komputerowa
Grupa komputerów lub innych urządzeń
połączonych ze sobą w celu wymiany danych
lub współdzielenia różnych zasobów, na
przykład:
• korzystania ze wspólnych urządzeń, np.
drukarek,
• korzystania ze wspólnego oprogramowania,
• korzystania z centralnej bazy danych,
• przesyłania informacji między komputerami
(komunikaty, listy, pliki).
2
Komponenty sieci komputerowej
• Serwer sieciowy, zazwyczaj powinien to być komputer o
dużej mocy obliczeniowej, zarówno wydajnym jak i
pojemnym podsystemie dyskowym niezbędnym do
przechowywania oprogramowania i danych użytkowników.
Na maszynie tej można uruchomić aplikacje realizujące
usługi sieciowe, również nazywane serwerami.
• Komputery - stacje robocze, (terminale), na których
instalujemy oprogramowanie sieciowe nazywane klientem.
• Media transmisji,
• Osprzęt sieciowy - karty sieciowe, modemy, rutery,
koncentratory (huby), przełączniki (switche), access pointy.
• Zasoby sieciowe - wspólny sprzęt, programy, bazy
danych.
• Oprogramowanie sieciowe - to programy komputerowe,
dzięki którym możliwe jest przesyłanie informacji między
urządzeniami sieciowymi.
3
Urządzenia niezbędne do
zapewnienia transmisji w sieci :
• karta sieciowa - karta ma numer, który identyfikuje
jednoznacznie komputer ją zawierający . Jej główne zadanie to
transmisja i rozszyfrowanie informacji biegnących łączami
komunikacyjnymi
• most –bridge; zapewniają łatwe filtrowanie do jakich segmentów
należy przesłać dany pakiet. Ograniczają do minimum czas dostępu
do wspólnych zasobów
• koncentrator-hub; służy do przyłączania stacji roboczych
zestawionych w topologię gwiazdy
• switch-służy do podłączenia stacji końcowych innych
przełączników lub habów. Zmniejsza obciążenie w sieci poprzez
podział na segmenty
• repeater-urządzenie, które wzmacnia i regeneruje sygnały
przesyłane kablem
• router-to urządzenie pozwalające na sterowanie przepustowością
sieci zapewniając pełną izolacje między segmentami
• gateway- łączy maszyny różnych platform, czyli pełni rolę
tłumacza
4
Dlaczego sieci złożone (intersieci)?
• Zbudowanie uniwersalnej sieci (pracującej w
oparciu o rozwiązania jednego producenta)
spełniającej wymagania wszystkich użytkowników
jest praktycznie niemożliwe.
• Użytkownicy dobierają rozwiązania techniczne
sieci stosownie do swoich potrzeb, tworząc
niezależne sieci służące określonej grupie osób.
• Zapewnienie wymiany informacji i komunikacji
pomiędzy różnymi sieciami jest trudnym
problemem technicznym.
5
Łączenie sieci
• W wyniku niezwykle dynamicznego rozwoju
techniki opracowano rozwiązania umożliwiające
połączenie wielu różnych sieci fizycznych, tak
żeby funkcjonowały jako skoordynowana całość.
• Praca w intersieci (ang. internetworking) polega
na przystosowaniu do siebie różnych rozwiązań
sprzętowych, udostępniając sposób łączenia ze
sobą niejednorodnych sieci.
• Technika intersieci pozwala komputerom na
komunikowanie się niezależnie od fizycznych
połączeń sieciowych.
6
Intersieć
• Ogólne określenie wielu sieci
komputerowych połączonych
routerami (także mostami i
przełącznikami), mających zdolność
przekierowania pakietów między
fragmentami sieci.
• W intersieci każda sieć musi mieć
swój unikatowy adres sieciowy, a
wewnątrz konkretnej sieci - każda
stacja sieciowa.
7
Dorobek ARPA
Advanced Research Project Agency
(ARPA)
zaproponowała zbiór standardów
określających szczegóły komunikacji
między komputerami,
a także szczegółów dotyczących
łączenia sieci
i wyboru trasy w sieci nazwane
TCP/IP.
8
Protokół wymiany
• Wymiana informacji między różnymi
komputerami połączonymi w sieć jest
możliwa dzięki istnieniu specjalnych
„języków” wymiany informacji
między komputerami, czyli
protokołów wymiany informacji
• Podstawowy protokół TCP/IP
(dokładniej IP czyli Internet Protokol)
9
Protokoły sterowania transmisją
danych w sieci
• Zestaw szybkich protokołów
udostępnionych
w 1993 r przez Departament Obrony
– TCP – Transmission Control Protocol
– IP – Internet Protocol
• Określa reguły przesyłania informacji
między komputerami różnych typów
10
Warstwy modelu TCP/IP oraz OSI (Open System
Interconnection)
11
TCP/IP
Opis
OSI
Fizyczna
(sprzęt)
Odpowiada bazowemu sprzętowi
sieciowemu
Fizyczna
Interfejs
sieciowy
Określa podział danych na ramki
oraz sposób przesyłania danych
przez sieć
Łącza
danych
Intersieć
Określa format pakietów
przesyłanych w sieci oraz metody
ich przekazywania od nadawcy do
odbiorcy z pośrednictwem
routerów
Sieci
Transport Określa sposób realizacji
niezawodnego przesyłania danych
Transport
u
Program
użytkowy
Odpowiada programom użytkowym
intersieci
Sesji
Prezentac
ji
Aplikacji
Zadania protokołu TCP
• Sterowanie ruchem tzw. pakietów
(porcji danych), chroniąc je przed
zagubieniem
i sprawdzając czy dotarły do klienta
(adresata) nieuszkodzone
• Porządkowanie pakietów i kontrola
aby były odbierane w takiej
kolejności, w jakiej zostały wysłane
12
Podstawowe cechy odróżniające
usługi TCP/IP od innych
• Sieć TCP/IP oparta jest na zwykłej technice wymiany pakietów,
funkcjonuje więc niezależnie od jakiegokolwiek dostępnego
sprzętu.
• Intersieć TCP/IP umożliwia komunikowanie się dowolnej pary
komputerów, które łączy. Jest to możliwe dzięki rozpoznawaniu
każdego komputera przez unikalny w skali światowej adres,
jednoznacznie rozpoznawany w całej intersieci. Informacja
adresowa służy także do podejmowania decyzji o wyborze trasy
pakietu od nadawcy do odbiorcy.
• Protokoły TCP/IP umożliwiają potwierdzanie między nadawcą a
odbiorcą docelowym, nawet gdy komputery
nie są
podłączone do tej samej sieci fizycznej.
• Protokoły TCP/IP oferują standardy dla wielu programów
użytkowych takich jak: poczta elektroniczna, transfer plików,
zdalna praca. W efekcie w programach użytkowych można
wykorzystywać gotowe, istniejące już usługi.
13
Wady i zalety sieci z wymianą
pakietów
• Największa zaleta - możliwość
równoczesnej obsługi wielu połączeń
między komputerami, podczas
których łącza są współdzielone
pomiędzy porozumiewającymi się
komputerami.
• Największa wada - możliwość
przeciążenia łącza, w sytuacji gdy
zbyt wiele maszyn nawiązuje
łączność.
14
Internet
• największa sieć komputerowa
• obejmującą zasięgiem cały świat
• pozwalającą na szybkie i wygodne
przekazywanie informacji w postaci
elektronicznej
• nazwa pochodzi od słowa
„internetwork” („międzysieć”)
15
Cechy Internetu
• Podsieci i komputery połączone w
jedną całość
• Brak centrum zarządzającego
• Brak właściciela
• Brak punktu centralnego
16
Organizacje zajmujące się ustalaniem standardów
internetowych
• ISOC (Internet Society)- zrzesza ponad 150 organizacji; jej
celem jest rozwijanie otwartych standardów i protokołów
internetowych oraz administrowanie techniczna
infrastrukturą Internetu,
• ICANN (The Internet Corporation for Assigned Names and
Numbers) – zajmuje się przede wszystkim
administrowaniem przestrzenią adresów oraz zarządzaniem
standardami nazw domen internetowych,
• IRTF (The Internet Research Task Force) – zajmuje się
problemami związanymi z protokołami internetowymi,
aplikacjami oraz architekturą sieci,
• IAB (Internet Architecture Board) – zrzesza środowiska
inżynierów zajmujących się technicznymi aspektami
Internetu
17
Adresy internetowe
• Adres w postaci numeru IP
(np. 143.126.211.220)
• Adres w postaci nazwy komputera
• Adresy poczty elektronicznej
(np. maria.smolarek
• Adresy URL
(np.
http://www.ue.katowice.pl/~smolarek
)
18
Adres IP
• Unikatowy numer przyporządkowany urządzeniom
sieciowym. Maszyny posługują się adresem IP, aby
przesyłać pomiędzy sobą informacje zgodnie z protokołem
IP.
• Adresy IP są wykorzystywane w Internecie oraz sieciach
lokalnych. Adres IP zapisywany jest w postaci czterech
oktetów oddzielonych od siebie kropkami, np.
143.126.211.220
• Użytkownicy Internetu nie muszą znać adresów IP. Nazwa
www.ue.katowice.pl jest tłumaczona na adres IP dzięki
wykorzystaniu protokołu DNS.
• Adres IP jest dostarczany każdemu użytkownikowi przez
dostawcę Internetu (ISP). Może być przydzielany statycznie
lub dynamicznie.
19
System domen DNS
• Umożliwia identyfikowanie komputerów za
pomocą zwykłych nazw (także oddzielonych
kropkami)
• Np. gwsp.edu.pl
• Domena określa miejsce węzła sieci w pewnej
logicznej strukturze podobnej do drzewa plików
• Umożliwiają podział sieci na podzbiory a tych na
jeszcze mniejsze
20
Domeny organizacyjne
• com – komercyjne
• edu – edukacyjne
• gov – rządowe
• int – międzynarodowe
• mil – wojskowe
• net – dostawcy usług internetowych
• org - organizacje
21
Adres URL
• Uniform Resource Locator
• Lokalizuje określoną informację w sieci
• Składa się z:
– Identyfikatora usługi (np. http://, ftp://), które
informuje jaki protokół powinien być użyty do
pobrania informacji
– Nazwy domeny internetowej (np. men.waw.pl)
– Ścieżki dostępu do konkretnej informacji
(np.. /minister.htm)
• Przykład
http://www.microsoft.pl/default.htm
22
Przykłady adresów URL
• http://www.ue.katowice.pl
• http://poczta.ue.katowice.pl/login.php
• mailto:smolarek@figaro.ue.katowice.
pl
•
•
File://c://Dydaktyka\pranie.jpg
23
Podstawowe usługi internetowe
• Poczta elektroniczna
• WWW (World Wide Web)
• Usenet (grupy dyskusyjne)
• FTP (File Transfer Protocol)-
przesyłanie plików
• Telnet- zdalne wykonywanie obliczeń
• IRC (Internet Relay Chat)-
konwersacje i gry
24
Poczta elektroniczna
25
Poczta elektroniczna
(e-mail)
• przesyłanie prywatnych listów
elektronicznych dowolnemu
użytkownikowi (dowolnym
użytkownikom) sieci
• przesłanie poczty głosowej, czyli
przesłanie wiadomości, którą adresat
może później wysłuchać
• konferencje komputerowe
26
Adres pocztowy
w sieci Internet składa się z dwóch
części przedzielonych znakiem @:
• skrzynki pocztowej, czyli
identyfikatora adresata,
• nazwy domeny, która jest najczęściej
nazwą komputera
27
WWW
(ang. World Wide Web)
Jedna z najpopularniejszych usług dostępnych w
Internecie pozwalająca na przeglądanie
dokumentów www (stron www), które zawierają
tekst, grafikę, dźwięk, filmy, animacje.
Elementem charakterystycznym dla www są
odnośniki (linki), pozwalające na poruszanie się
pomiędzy różnymi stronami.
Do przeglądania stron www potrzebna jest
przeglądarka stron www.
28
WWW
Umożliwia:
• prezentowanie firm za pomocą
dokumentów elektronicznych,
• zbieranie informacji za pomocą
formularzy elektronicznych,
• udostępnianie instrukcji,
• prezentacja ogłoszeń
• itp.
29
Przeglądarki internetowe
• MS Internet Explorer
• Netscape Navigator
• Opera
• Firefox (Mozilla)
• Google Chrome
30
Dokumenty WWW
• statyczne zawierające tekst i grafikę
oraz hipertekstowe połączenia z
innymi dokumentami,
przechowywane centralnie na
serwerach sieciowych
• dynamiczne – wykorzystujące bazy
danych
31
Wyszukiwanie informacji
• Poruszanie się po sieci korzystając z
łączy dostępnych w dokumentach
• Wyszukiwarki
• Katalogi
32
Serfowanie w sieci
• Dotarcie do informacji w Internecie jest
poważnym problemem.
• Najlepsze przeglądarki - Google oraz Altavista
pokrywają zaledwie część informacji w sieci
• Pokonanie tej bariery jest możliwe dzięki
stosowaniu jednocześnie kilku mechanizmów
przeglądania (metawyszukiwarki).
33
Przykładowe serwisy
wyszukiwawcze
•
•
•
•
•
•
34
FTP
(ang. File Transfer Protocol)
Protokół transmisji plików; zazwyczaj usługa
ftp służy do kopiowania plików z odległej
maszyny do lokalnej lub odwrotnie, działa na
zasadzie klient-serwer.
Z usługi korzystamy przeważnie przy użyciu
interaktywnej aplikacji FTP. Za pomocą
programu FTP możemy np. zaktualizować na
serwerze swoją stronę internetową.
35
Zdalne wykonywanie obliczeń
(TELNET)
Pozwala używać komputera znajdującego się
w innym miejscu, korzystając z pośrednictwa
dostępnego komputera.
W ten sposób można np.:
– uruchomić program wymagający większej
mocy obliczeniowej niż komputer posiadany
przez nas,
– wykonać program znajdujący się na innym
komputerze.
36
Grupy dyskusyjne (news, Usenet)
System elektronicznych biuletynów, w
których użytkownicy mogą dzielić się
informacjami, pomysłami, wskazówkami
i opiniami.
– Z moderatorem
– Bez moderatora
37
Gry i konwersacje IRC
• Program IRC (Internet Relay Chat) działa w
podobny sposób jak radio SB
• Z serwera wybiera się dowolny kanał, do
którego dołącza się dyskutant
• Informacje pochodzące od każdego z
uczestników pogawędki są automatycznie
wyświetlane na monitorach pozostałych
uczestników
• Inne programy umożliwiają udział w grach
internetowych, na podobnych zasadach jak
udział
w pogawędkach IRC
38
Intranet
• = wykorzystywanie usług internetowych w
obrębie jednego przedsiębiorstwa
• udostępnianie w obrębie sieci korporacyjnej
przedsiębiorstwa usług świadczonych dotychczas
w obrębie sieci o zasięgu sieci światowej
• terytorialne ograniczenie dostępu do zasobów i
usług:
– zwiększa bezpieczeństwo obsługi
– pozwala na wykorzystanie zalet tej technologii
komunikowania się oraz przetwarzania danych
39
Schemat sieci opartej na technologiach
internetowych
40
Ekstranet
= intranet + udostępnianie
usług ustalonym firmom
współpracujących
z danym przedsiębiorstwem
41
Internet w firmie
42
Istota gospodarki elektronicznej
Gospodarka elektroniczna oznacza
wymianę produktów i usług, transfer
funduszy
w publicznych i prywatnych sieciach
cyfrowych, różnorodne rodzaje
interakcji biznesowych, a także takie
funkcje jak: marketing, zarządzanie
relacjami
z klientami, rekrutacje pracowników,
rozwój produktów, administracja i
komunikacja.
43
Wykorzystując Internet w działalności
gospodarczej firmy korzystają
najogólniej rzecz biorąc z dwóch
modeli biznesowych:
•
informacyjnego,
•
transakcyjnego.
44
Model informacyjny
wiąże się przede wszystkim
z przekazywaniem za pośrednictwem
Internetu (własnych stron WWW)
informacji na temat działalności firmy
i oferowanych przez nią towarów i
usług. (e-commerce I )
45
Model transakcyjny
• preferowany jest głównie przez firmy opierające
swą działalność głównie na Internecie (e-
commerce II) obejmuje:
• prowadzenie interakcji – klienci oprócz dostępu do
aktualnej informacji mają możliwość zadawania
pytań i otrzymywania odwiedzi,
• zawieranie transakcji – proces zakupu towaru,
awięc wybór, płatności dostawy itp.
• transformacje procesów biznesowych –
wykorzystanie Internetu do całkowitej zmiany
sposobu działania branż i rynków
46
Korzyści dla firmy z dostępu do
Internetu 1/5
Zasoby Internetu
• Najbogatsze źródło informacji,
• Rozproszone i najbardziej aktualne źródło
informacji,
• Najlepszy system wyszukiwania informacji,
• Atrakcyjna forma prezentacji np. produktów,
• Stała obecność,
• Równouprawnienie w dostępie do informacji,
• Wszechobecność Internetu.
47
Korzyści dla firmy z dostępu do
Internetu 2/5
Międzynarodowy charakter Internetu
• Dostęp do ofert firm z całego świata,
• Ułatwienia w nawiązywaniu
kontaktów międzynarodowych,
• Upowszechnienie międzynarodowych
standardów,
• Dostęp do światowych premier i
promocji,
• Bezpośredni kontakt z producentem.
48
Korzyści dla firmy z dostępu do
Internetu 3/5
Witryna firmy w Internecie
• Reklama i kreowanie wizerunku firmy,
• Sprzedaż on-line,
• Niewielka zależność od kapitału firmy,
• Atrakcyjność niezależna od
geograficznego położenia,
• Niewielka zależność od wielkości firmy,
• Dostęp do międzynarodowych rynków
zbytu.
49
Korzyści dla firmy z dostępu do
Internetu 4/5
Kontakt z klientem
• Prezentacja oferty firmy,
• Pomiar atrakcyjności oferty,
• Gromadzenie danych o klientach,
• Gromadzenie informacji, opinii i uwag
klientów,
• Bezpośredni kontakt z pracownikami
poszczególnych działów firmy.
50
Korzyści dla firmy z dostępu do
Internetu 5/5
Organizacja pracy w firmie
• Przyjmowanie internetowych
standardów,
• Integracja rozproszonych oddziałów
firmy,
• Firmowy serwer WWW,
• Zdalna praca-telecomputing.
51
GŁÓWNE OBSZARY ZASTOSOWAŃ IT W
TURYSTYCE A INTERNET
•Najczęściej spotykane zastosowanie Internetu w
turystyce to prezentacja ofert i przegląd ofert na
serwerach
informacyjnych
WWW
oraz
poczta
elektroniczna - środek korespondencji z firmami i
klientami.
•Bardziej
zaawansowane
formy
współpracy
to
dokonywanie rezerwacji i związanych z tym transakcji
za pomocą aplikacji e-Commerce
•e-Commerce dzieli się na:
• B2B - przeznaczone do realizacji na platformie
elektronicznej transakcji między firmami, a więc w
przypadku branży turystycznej np. między hotelami a
biurami podróży,
• B2C - przeznaczone do realizacji na platformie
elektronicznej transakcje między firmami a klientami
indywidualnymi, np. hotelami a ich klientami.