Savoir-vivre wobec osób
starszych.
Przygotowały:
1
O czym będzie
mowa?
2
1. Zasada pierwszeństwa.
2. Przywitanie.
3. Komunikacja.
4. Praca.
5. Wersal w domu (relacja
dziadkowie-wnuczęta).
6. Aktywność seniorów w
społeczeństwie.
1.
Zasada
pierwszeństwa
3
Starszy - młodszy - uniwersalna reguła daje
zawsze pierwszeństwo osobie
starszej, przy czym nigdy nie można sugerować,
że ustępujemy komuś właśnie
z powodu jego wieku, możemy bowiem
trafić na osobę przewrażliwioną na tym punkcie.
4
W dobrym tonie jest ustępowanie
osobom starszym miejsca w autobusie,
pociągu, tramwaju i metrze.
5
Stosując się do zasady pierwszeństwa
okazujemy szacunek osobom sędziwym.
Zasadę tą warto także zastosować przy
stole. Podczas podawania posiłków
należy zacząć od osoby najstarszej.
Kulturalnie jest również przepuszczać
osoby starsze przodem, otwierając drzwi.
2. Przywitanie
6
Przy powitaniu osoba starsza wyciąga
rękę na powitanie osoby młodszej, nigdy
na odwrót. Jeśli się poznaje kogoś
starszego a różnica wieku jest znaczna,
nie powinno się do niego zwracać po
imieniu, nawet jeśli ta osoba tak nas
tytułuje.
Dopiero kiedy ta osoba zaproponuje
przejście na formę "ty", można
zacząć ją nazywać po imieniu To
osoba starsza powinna
zaproponować przejście na formę
"ty", a nie młodsza. Jeżeli nie ma
propozycji przejścia na formę „ty”
należy zwracać się: „Proszę
Pani/Pana”.
Problem staje się poważniejszy, gdy
"obiektem, z którym pies chce się
przywitać" jest dziecko czy osoba
starsza. Takie powitanie może
skończyć się uszkodzeniem
garderoby lub nawet
przewróceniem witanej osoby.
Dlatego należy zadbać o
odpowiednie wychowanie
zwierzęcia lub na czas wizyty gościa
zamknąć je w innym pomieszczeniu.
Całowanie w rękę pań jest
starym, polskim i pięknym
obyczajem. Jest popularne wśród
starszego pokolenia. Nazywanie
go zaściankowym jest
nieporozumieniem. Całujemy
dłonie pań starszych, rówieśnic i
pięknych, zatem wszystkich.
Jednak nie całujemy dłoni w
rękawiczce ani przegubu dłoni, co
nie znaczy, że zmuszamy panie do
zdjęcia rękawiczki.
Rezygnujemy także z tego gestu na
ulicy, w tramwaju itp. lub wobec
widzianych na co dzień koleżanek w
pracy. Również za granicami należy
zachować dużą powściągliwość -
gest ten oznacza tam daleko
posuniętą poufałość. W wielu
przypadkach sposób podania ręki
przez panie sugeruje rodzaj
powitania.
11
3. Komunikacja
12
Umiejętność porozumiewania się za
pomocą języka pozwala na lepsze
zrozumienie osób starszych. Należy
pamiętać, iż komunikacja może być
zakłócona. Przykładem takiego
zaburzenia może być chociażby
uszkodzenie słuchu, które u osób
trzeciego wieku występuje stosunkowo
często.
Mimo istnienia aparatów słuchowych,
seniorów z upośledzonym słuchem
często cechuje brak wiary w siebie i
izolacja społeczna, ponieważ zdarza
się, że nawet używając ich, nie
odbierają mowy tak, jak inni ludzie.
Docierające do nich dźwięki są
zniekształcone, choć zachowują
rytm, ton, wysokość i natężenie.
Należy pamiętać by nasze wypowiedzi
były zwięzłe, jasne a słowa wypowiadane
powinny być głośno, zrozumiale. Gdy
zwracamy się do osób starszych nie
używajmy sloganów bo mogą być one
nie zrozumiałe i staną się kolejną barierą
językową.
Osobom starszym trudniej jest
posługiwać się urządzeniami
elektronicznymi dlatego powinny być
one dostosowane do ich potrzeb
(czytelne, łatwe w obsłudze).
4. Praca
16
Na rynku pracy dyskryminacja wiekowa
zaczyna się już po 40-tce. Na tym polu
nieuprawnione i krzywdzące stereotypy
na temat starszych pracowników są
najbardziej rozpowszechnione.
Pracodawcy bardzo często są przekonani,
że starsi pracownicy są mniej wydajni od
młodych, wolniej pracują i częściej
chorują, są mniej elastyczni: trudno
zmienić ich nawyki i nie potrafią się
uczyć.
Pracodawcy nie doceniają
doświadczenia zawodowego osób
starszych. Potrzebne są konkretne
działania
W Polsce organizacje działające na
rzecz ludzi starszych i sami seniorzy
mają wiele do zrobienia, aby nagłośnić
problem dyskryminacji. Akademia
Rozwoju Filantropii w Polsce dzięki
wsparciu Unii Europejskiej realizuje
program „STOP dyskryminacji osób
starszych”.
W ramach programu stworzono
serwis internetowy poświęcony
dyskryminacji ze względu na wiek
www.senior.info.pl
. Osoby starsze
rezygnują z dalszej pracy zawodowej
głównie przez problemy ze zdrowiem,
presję ze strony pracodawcy oraz
przewlekłe zmęczenie pracą. Trzeba
jednak mieć na uwadze, że niektórzy
seniorzy pragną pozostać aktywni
zawodowo i należało by to im
umożliwić.
Babcie i dziadkowie na ogół
rozpieszczają i uwielbiają swoich
wnuków.
Natomiast maluchy odwzajemniają się
im prawdziwie szczerą dziecięcą
miłością. Zadaniem rodziców jest
zapewnienie stałych kontaktów dzieci
z babciami i dziadkami.
5. Wersal w domu (relacja
dziadkowie-wnuczęta).
Wyrabia to w dzieciach poczucie
więzi rodzinny i uczy szacunku do
starszych.
Na ogół dziadkowie mając więcej
czasu niż rodzice przekazują
wnukom rodzinne Legendy i
opowieści, uczą tradycyjnej
grzeczności, oraz wpajają dobre
nawyki.
Stereotyp seniora, jaki wyłania się na
podstawie przekazów medialnych, to
osoba niesamodzielna, borykająca się
z problemami finansowymi.
Tymczasem większość osób starszych
w Polsce nie uważa się za bezradne, a
niemal co czwarty senior szuka dla
siebie nowej roli w życiu i stara się być
aktywny społecznie.
6. Aktywność seniorów w
społeczeństwie.
Szczególną rolę na rzecz
podtrzymywania aktywności
społecznej osób starszych pełnią tzw.
uniwersytety trzeciego wieku.
Pierwszy na świecie uniwersytet tego
typu założony został w Tuluzie w 1973
roku przez prof. Pierre'a Vellas.
Gdyński Uniwersytet Trzeciego Wieku
powstał w 2004 roku.
„Studiują" na nim seniorzy, którzy
pragną pogłębiać wiedzę oraz zdobywać
nowe umiejętności i kompetencje, w tym
informatyczne i językowe. Oferta zajęć
dostosowywana jest do zgłaszanego
przez słuchaczy zapotrzebowania zajęcia
obywają się regularnie.
Kluby seniora
Jedną z najgęstszych sieci organizacji
wspierających rozwój zainteresowań
osób starszych są kluby seniora.
Obywają się w nich różne zajęcia o
charakterze rozrywkowym,
kulturalnym i edukacyjnym.
Zapewniają one przede wszystkim
możliwość kontaktu z drugim
człowiekiem, nawiązania przyjaźni.
Gdynia 55+
Centrum Aktywności Seniora koordynuje
również realizację działań adresowanych
do osób starszych, prowadzonych przez
organizacje pozarządowe, a dotowanych
z budżetu miasta. Młodszym seniorom
dedykowany jest program Gdynia 55+,
obejmujący działania o charakterze
profilaktycznym w zakresie ochrony
zdrowia fizycznego oraz utrzymania
aktywności intelektualnej
Aktywność fizyczna seniorów
Aktywność ruchowa w starszym wieku
pozwala na utrzymanie wydolności
fizycznej na znacznie wyższym poziomie
niż u ludzi mało aktywnych, przede
wszystkim wówczas, gdy w okresie
młodości osiągnęli jej wysoki poziom.
Postępujące w miarę upływu lat
obniżenie się wydolności fizycznej
rozpoczyna się wówczas z wyższego
poziomu.
Współczesny człowiek tylko
poprzez racjonalną aktywność
ruchową ma szansę zwiększyć
swój potencjał psychofizyczny i
mechanizmy przystosowawcze.
Dostatecznie wysoka wydolność
fizyczna warunkuje bowiem
zachowanie do późnych lat życia
aktywności zawodowej i
społecznej.
29
Aktywność fizyczna odrywa
człowieka od codziennych
trosk, od samotności i
pozwala na spotkanie w
gronie innych seniorów.
30
Bibliografia
1.Lady perfect, Sztuka życia,
Wydawnictwo Koroprint – Elew,
Warszawa 2004
2. Savoir Vivre w Polsce.
Dostępny w internecie:
http://www.staypoland.com/pols
ka-savoir.htm
31
Bibliografia
3. Etykieta, czyli odpowiednie
zachowanie. Dostępny w internecie:
http://74.125.77.132/search?
q=cache:BDiFk8-
WvXYJ:www.stylikomfort.pl/warto_wie
dziec/etykieta_1_czyli_odpowiednie_z
achowanie.html+osoba+starsza+wy
ci%C4%85ga+r%C4%99k
%C4%99&cd=4&hl=pl&ct=clnk&gl=
pl
32