ZNIECZULENIE OGÓLNE
MARIA WUJTEWICZ
KATEDRA I KLINIKA ANESTEZJOLOGII I INTENSYWNEJ TERAPII AMG
HISTORIA ZNIECZULENIA
•
1844r. – zastosowanie NO
2
– Horace Wells
•
16.X.1846r. znieczulenie eterowe – William Morton
•
1847r. – wprowadzenie chloroformu – James Simpson
•
1853r. – zastosowanie chloroformu w położnictwie – John
Snow
•
1863-68r. – powrót NO
2
do praktyki klinicznej
•
1878r. – pierwsza intubacja dotchawicza
•
1917-21r. – wprowadzenie metody znieczulenia
wziewno-dotchawiczego
•
1934r. – użycie Thiopentalu
•
1942r. – użycie kurary – Griffith i Johnson
HISTORIA ZNIECZULENIA
•
6.II.1847r. – pierwsze w Polsce znieczulenie eterowe
Kraków, prof.. Ludwik Bierkowski
•
1880r. – skonstruowanie aparatu do znieczulenia
metodą półotwartą i zastosowanie go u rodzących
(NO
2
), Poznań, prof.. Heliodor Święcicki, Warszawa, le
Brun (kilkanaście lat później)
•
11.XII.1947r. – znieczulenie ogólne z oddechem
kontrolowanym i zastosowaniem kurary, Kutno, prof..
Stanisław Pokrzywnicki
OBSZAR DZIAŁANIA ANESTEZJOLOGII
•
Sala operacyjna
1.
znoszenie bólu w czasie zabiegu operacyjnego i czuwanie nad
bezpieczeństwem chorego w czasie operacji
2.
działania paliatywne ochraniające przed stresem
3.
standaryzacja wyposażenia stanowisk anestezjologicznych
•
Przygotowanie chorego do zabiegu
poradnie konsultacyjne
•
Opieka pooperacyjna
zespoły
•
Działania interdycyplinarne
intensywna terapia
leczenie bólu przewlekłego
DEFINICJA ZNIECZULENIA
Odwracalne zniesienie czucia bólu, bądź we wszystkich
narządach i tkankach, bądź tylko w ich części, przy użyciu
metod farmakologicznych i fizycznych
RODZAJE ZNIECZULENIA
Ogólne (OUN)
Miejscowe (przewodowe)
Dożylne (TIVA)
wziewne
proste
złożone
PRZYGOTOWANIE CHOREGO
•
Badania dodatkowe
- gdy
mogą pomóc w rozpoznaniu
•
Ocena czynników ryzyka
-
skala ASA
•
premedykacja
farmakologiczne przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego
•
Główny cel: działanie przeciwlękowe
PRZYGOTOWANIE CHOREGO DO ZNIECZULENIA
•
Ocena przedoperacyjna
CEL: optymalne przygotowanie
choroby rodzinne
choroby układu krążenia i oddychania
ciąża
uczulenia
zakażenia (HBs, HIV )
przyjmowane leki
palenie tytoniu
alkohol
badanie fizykalne
skala Mallampati’ego
( 4-stopniowa przewidywanych trudności intubacyjnych)
SKŁADOWE ZNIECZULENIA OGÓLNEGO
•
utrata świadomości = sen (hypnosis)
•
Zniesienie bólu (analgesio)
•
Zniesienie odruchów (areflexio)
oraz
•
Zwiotczenie mięśni poprzecznie prążkowanych
( relaxatio musculorum)
ETAPY ZNIECZULENIA OGÓLNEGO
•
Wprowadzenie do znieczulenia (indukcja znieczulenia)
wziewna
dożylna
mieszana, domięśniowa
•
Podtrzymywanie znieczulenia
•
Wyprowadzenie ze znieczulenia ( budzenie chorego)
INTUBACJA DOTCHAWICZA
wskazania
•
Zapewnienie drożności dróg oddechowych
•
„nietypowe” ułożenie chorego
•
Operacje na głowie i szyi
•
Operacje ze wskazań nagłych
•
Operacje w klatce piersiowej, rozległe zabiegi w jamie
brzusznej – konieczność stosowania środków
zwiotczających
•
Operacje u choeych z niewydolnością oddechową
DOŻYLNE ŚRODKI ANESTETYCZNE
TIVA
Indukcja znieczulenia
Podtrzymanie znieczulenia
PODZIAŁ ANESTETYKÓW DOŻYLNYCH
•
BARBITURANY
- pochodne siarkowe – thiopental
- pochodne tlenowe – brietal (metoheksital
)
•
SRODKI NIEBARBITUROWE
- związki imidazolowe - etomidat
- alkilowe związki fenolowe – propofol (diprivan)
- pochodne fenocyklidyny – ketamina (ketalar)
- benodwuazepiny: midazolam (dormicum)
BARBITURANY
PRZECIWWSKAZANIA
•
bezwzględne
- upośledzona drożność dróg oddechowych
- porfiria
•
względne
- hipowolemia
- choroby układu krążenia
- stany odbiałczenia (choroby wątroby, nerek)
- stany zmniejszonego metabolizmu ( obrzęk śluzowaty )
- choroby mięśni (miastenia, dystrofia mięśniowa)
- dychawica oskrzelowa
-znieczulenie w warunkach ambulatoryjnych ( kumulacja, brak
działania p/bólowego)
ETOMIDAT
•
Działania uboczne
- zahamowanie syntezy kortyzolu
- ból przy wstrzyknięciu
- zjawisko pobudzenia w około 40% (u 10% kaszel, czkawka)
- nudności, wymioty w około 30% przypadków
- zakrzepica żylna
PROPOFOL
•
Działania niepożądane
- depresja układu krążenia
- ból przy wstrzyknięciu
- depresja układu oddechowego
MIDAZOLAM
- okres półtrwania 2-4 godz. (diazepam 20 godz.)
- metabolity nie są aktywne
- powoduje:
sen, niepamięć, uspokojenie, zniesienie uczucia lęku, spadek
napięcia mięśniowego)
- dobra stabilizacja układu krążenia
KETAMINA
wywołuje anestezję zdysocjowaną
wybiórcze
hamowanie
jednych struktur CUN jak:
ukł. wzgórzowo-korowy
płaty czołowe utrata świadomości
pobudzanie
innych jak:
pola wzrokowe, słuchowe, ukł. Limbiczny
ukł. pozapiramidowy katalepsja, ruchy gałek ocznych, nieprzyjemne
sny
- wykazuje działanie p/bólowe
- rozluźnia mięśniówkę oskrzeli
- wywołuje zwyżki ciśnienia i tachykardię
- zwiększa wydzielanie gruczołów ślinowych
- zwiększa ciśnienie śródczaszkowe