Leki stosowane w

ratownictwie

medycznym

(G-M).

Sylwia Gołubicz

Klaudia

Żurawska

Glukoza amp. 5 sztuk

• Działanie: Glukoza stanowi główny substrat przemian

energetycznych w organizmie, jest niezbędna dla

prawidłowego funkcjonowania wszystkich tkanek

organizmu. Ze względu na niską osmolarność roztworu

glukozy uzasadnia stosowanie jako rozpuszczalnik wielu

leków podawanych.

Wskazania:

Glukoza 5%: rozpuszczalnik do leków i koncentratów

podawanych pozajelitowo.

Glukoza 10%: uzupełnienie niedoborów energetycznych

poprzez żywienie pozajelitowe, leczenie hipoglikemii oraz

jako rozpuszczalnik do koncentratów elektrolitowych i leków

podawanych pozajelitowo, nie wykazujących niezgodności.

Glukoza 20% i 40%: uzupełnienie niedoborów

energetycznych poprzez żywienie pozajelitowe, składnik

węglowodanowy w żywieniu pozajelitowym oraz leczenie

hipoglikemii.

• Przeciwwskazania: Roztwór glukozy ponad 7%

powoduje hiperglikemię.

• Dawkowanie: Śpiączka hipoglikemiczna:

dawkowanie zależne od skuteczności, 1-8 ampułek
glukozy 40% powoli i.v. (maksymalnie2ml/ min)

• Objawy niepożądane: Podrażnienie żył,

hiperglikemia.

• Interakcje: Brak.
• 5% glukozy (roztwór hipotoniczny) nadaje się także

do uzupełniania objętości przy hiperglikemii
(odwodnienie hipertoniczne)

• Glukoza >10%: z powodu drażniącego wpływu na

żyły wstrzykiwać tylko w trakcie infuzji lub przez
centralny cewnik żylny

Nitroglicerinum (Perliganit,

Nitromint) tabl. 1mg

• Działanie: Lek o silnym, krótkotrwałym działaniu

na mięśnie gładkie, głównie naczyń krwionośnych.

Powoduje: rozszerzenie żylnego łożyska

naczyniowego przez co zmniejsza się ciśnienie

napełniania serca, spada obciążenie wstępne i

ciśnienie późnorozkurczowe lewej komory oraz

ciśnienie w tętnicy płucnej; zmniejszenie oporu

obwodowego i obciążenia następczego przez co

spada praca i wydatek energetyczny mięśnia

sercowego; zmniejszenie oporu przepływu

wieńcowego, zwiększenie przepływu wieńcowego

(może też powodować korzystną redystrybucję

przepływu wieńcowego do strefy podwsierdziowej)

i rozszerzenie naczyń wieńcowych; zmniejszenie

zużycia tlenu przez mięsień sercowy.

• Skutkiem powyższych działań: w niewydolności

wieńcowej - zmniejsza się niedotlenienie mięśnia
sercowego; w niewydolności krążenia - poprawia
się objętość minutowa. Nie wywiera
bezpośredniego wpływu na serce - efekty
hemodynamiczne i zmiana częstości akcji serca
po podaniu leku są wynikiem wpływu na
naczynia. Obniża ciśnienie tętnicze. Podnosi
ciśnienie śródczaszkowe i śródgałkowe.
Po podaniu podjęzykowo w postaci aerozolu
szybko pojawia się działanie (w czasie 30-50 sek)

• Wskazania: Łagodzenie bólu w ostrych

napadach dławicy piersiowej i zapobieganie
bólom wieńcowym (przed wysiłkiem
fizycznym) w przebiegu choroby
niedokrwiennej serca. Niestabilna choroba
niedokrwienna serca. Zawał mięśnia
sercowego. Ostra lewokomorowa
niewydolność. Przełom nadciśnieniowy z
zastoinową niewydolnością krążenia.
Kontrolowane podciśnienie w przebiegu
zabiegów chirurgicznych

Haloperidol fluoxetine - 10

• Działanie: Wykazuje silne działanie sedatywne,

umiarkowane przeciwpsychotyczne, słabe

przeciwdepresyjne. Znosi objawy niepokoju i

wrogości do otoczenia, zmniejsza agresywność,

pobudzenie psychoruchowe, urojenia i omamy.

Zmniejsza napęd psychoruchowy. Wykazuje też

działanie przeciwwymiotne.

Wskazania: W ostrych stanach pobudzenia

psychomotorycznego w przebiegu psychoz

schizofrenicznych w stanach maniakalnych.

Heparyna

• Wskazania: Zapobieganie zakrzepom (małe dawki), zawał serca,

niestabilna dławica piersiowa, ostry zator płuc, zatory tętnicze i

żylne, leczenie wspomagające przy rozpuszczaniu zakrzepów.

• Działanie: W małych dawkach wielkocząsteczkowa heparyna w

kompleksie z AT III wzmaga działanie AT III 7 – 8 –krotnie. Po

dużych dawkach czynniki krzepnięcia IIa, VIIa, Xa, XIa, XIIa są

inaktywowane, ponadto znoszone jest działanie trombiny i

hamowana jest agregacja płytek. Uwalnianie lipoproteinolipazy

(rozpad chylomikronów, przyspieszenie rozkładu histaminy,

zmniejszenie tworzenia aldosteronu). Farmakokinetyka: podawać

tylko pozajelitowo. Po podaniu jako bolus działa po kilku min, t1/2

zależy od dawki (po małych dawkach 1 godz., po dużych do 5

godz.), WBO 95%. Eliminacja: przemiana w wątrobie

(heparynaza), po dużych dawkach także eliminacja przez nerki.

• Przeciwwskazania: Krwawienie, zwłaszcza

krwawienie niemożliwe do zatamowania przez

ucisk.

• Dawkowanie: Pełne działanie: 5000j.m. jako bolus,

następnie 1000 -1500 j.m./godz. pod kontrolą PPT

(częściowy czas tromboplastynowy).

• Objawy niepożądane: Niebezpieczeństwo

krwotoku przy przedawkowaniu lub przy

zaburzeniach krzepnięcia; reakcja alergiczna.

• Interakcje: Zwiększone niebezpieczeństwo

krwawienia w razie stosowania środków

hamujących agregację płytek, dekstranów,

fibrynolityków, kumaryny. Preparaty naparstnicy i

leki przeciwhistaminowe hamują działanie heparyny

Hydrocortisone 0,5g/ amp.

• Działanie: immunosupresyjne i przeciwalergiczne.

Krótkotrwale hamuje podzwgórze i przysadkę mózgową.

Po podaniu dożylnym działa prawie natychmiast, przez

około 4 h, po podaniu domięśniowym jego efekt

terapeutyczny utrzymuje się kilka godzin dłużej.

Wskazania: przełom nadnerczowy, wstrząs

anafilaktyczny, ostre odczyny uczuleniowe, choroba

posurowicza, stan dychawiczy, ostre zapalenia dróg

oddechowych z zagrożeniem ich drożności, ostry obrzęk

głośni i Quincke'go, obrzęk mózgu, śpiączka

hipoglikemiczna, wstrząs septyczny, zachłystowe

zapalenie płuc

• Dawkowanie: Początkowo 250 mg jako bolus,

następnie perfuzor 100-250 mg w 50 ml 0,9% NaCl w

ciągu 24 godz. = 2 ml/godz. Przy przewlekłej

niedomodze nadnerczy (schemat Covera): Przy

zakażeniu: podwojenie dziennej dawki substytucyjnej.

Przy małych zabiegach operacyjnych: 100mg przed

zabiegiem, potem 100mg co 6 godz., przez 12 godz.

Przy dużych zabiegach operacyjnych: 100 mg przed

zabiegiem potem 100mg co 6 godz., przez 72 godz.

We wstrząsie septycznym do 300 mg/d we wlewie

ciągłym lub dawkach podzielonych.

• Objawy niepożądane: Pojedyncza dawka jest

praktycznie pozbawiona objawów niepożądanych,

duże dawki przez kilka dni -> słabe objawy

niepożądane; poziom cukru, poziom potasu spada;

poziom sodu wzrasta;

• Interakcje: Leki przeciwcukrzycowe: osłabienie

ich działania. Diuretyki: zwiększone utraty

potasu. Estrogeny: zwiększenie siły działania

kortyzolu. Leki hamujące krzepnięcie:

zwiększenie niebezpieczeństwa krwawienia.

Glikozydy nasercowe: wzmocnienie działania

wskutek hipokalemii. Barbiturany, fenytoina,

rifampicyna: osłabienie działania kortyzolu

wskutek przyspieszonego rozkładu z powodu

indukcji enzymatycznej. Inhibitory ACE:

zwiększone ryzyko zmian w obrazie krwi

Hydroxizinum amp. 0,1g/ 2ml

• Działanie: Lek o działaniu uspokajającym i przeciwlękowym.

Wykazuje działanie przeciwhistaminowe, przeciwcholinergiczne,

słabe spazmolityczne. Cec***e się także działaniem

przeciwwymiotnym, w niewielkim stopniu obniża ciśnienie krwi.

Zmniejsza napięcie wewnętrzne, niepokój, chwiejność emocjonalną

oraz napięcie mięśniowe. Wykazuje słabe właściwości

przeciwdrgawkowe, przeciwbólowe. Nie upośledza czynności OUN.

Wskazania: Nerwice z pobudzeniem ruchowym, stany lękowe u

osób starszych, ostre podniecenie u alkoholików, nadmierna

pobudliwość psychomotoryczna u dzieci, choroby uczuleniowe

(głównie skóry: pokrzywka, dermatozy); w przygotowaniu do

narkozy.

Ketoprofen (Ketonal) 0,1g/

amp

• Działanie: Niesteroidowy lek przeciwzapalny o silnym

działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym i

przeciwgorączkowym. Szybko wchłania się po podaniu

domięśniowym, osiągając maksymalne stężenie we

krwi po około 15-45 min.

Wskazania: Jako lek przeciwbólowy w leczeniu

stanów pooperacyjnych, podawany dożylnie.

Domięśniowo stosowany w chorobach

reumatoidalnych (ostre rzuty zapalne w

reumatoidalnym zapaleniu stawów, zesztywniającym

zapaleniu stawów kręgosłupa), w ciężkich artrozach, w

ostrych bólach zwyrodnieniowych stawów,

dyskopatiach, bólach korzonkowych, zapaleniach

ścięgien i stawów, bolesnym miesiączkowaniu, bólach

nowotworowych.

Kwas acetylosalicylowy

(Polopiryna S) 0,5g/ tabl.

•

Działanie: Zmniejsza agregację płytek, działa

przeciwbólowo, przeciwgorączkowo i przeciwzapalnie.

Działanie przeciwgorączkowe i napotne jest silnie

zaznaczone już przy dawkach 1,0-1,5 g/dobę (zwłaszcza

przy podwyższonej temperaturze ciała), działanie

przeciwzapalne wyraźnie zaznaczone jest dopiero po

kilku dniach przyjmowania. W dawkach powyżej 1

g/dobę kwas acetylosalicylowy zmniejsza krzepliwość

krwi i wykazuje działanie fibrynolityczne. Wchłania się

szybko i prawie całkowicie z przewodu pokarmowego.

Wskazania: Stany gorączkowe, przeziębienia, bóle

różnego pochodzenia, nerwobóle, bolesne

miesiączkowanie, choroba reumatyczna i gośćcowa,

zapobieganie zakrzepicy naczyń krwionośnych,

zapobiegawczo przed zawałem serca.

Lidocaine (Lignokaina,

Xylokaina) 0,04g/ 2ml fiol.

• Działanie: Lek (z grupy miejscowo znieczulających

pochodnych amidowych) o działaniu stabilizującym

błony komórkowe i bezpośrednim wpływie na układ

bodźcoprzewodzący serca, zaliczany do grupy leków

przeciwarytmicznych. Charakteryzuje się stosunkowo

małym wpływem depresyjnym na mięsień sercowy i

możliwością względnie bezpiecznego stosowania w

chorobie węzła zatokowo-przedsionkowego.

Wskazania: Jako lek przeciwarytmiczny: leczenie

ostrych tachykardii i arytmii komorowych (m.in. w

objawowym leczeniu ponaparstnicowych zaburzeń

rytmu serca). Stosowany również w schemacie CPR

(resuscytacji) w leczeniu skojarzonym zaburzeń

rytmu (migotania komór).

Lidocaine żel 2% (Lignokaina

Żel) tuba

•

Działanie: Środek miejscowo znieczulający

(analgetyk miejscowy). Początek działania przy

podaniu na błony śluzowe występuje po około 2-

3 min, utrzymuje się około 30-60 min.

Zastosowanie: do smarowania bezpośrednio

przed użyciem rurek intubacyjnych, masek

krtaniowych, sond żołądkowych, zgłębników itp.

do znieczulania cewki moczowej przed

zabiegiem (cewnikowanie pęcherza moczowego)

oraz do pokrywania bezpośrednio przed

użyciem cewników, zgłębników, wzierników itp.

wprowadzanych do cewki moczowej.

Magnzinum sulfate (Magnez)

20%/ 10 ml amp

• Działanie: Podany dożylnie szybko

przenika do tkanek i narządów, poraża
płytkę ruchową w mięśniach i działa
narkotyzująco na OUN.Zmniejsza
napięcie mięśniowe i działa
przeciwdrgawkowo.

Wskazania: Tężec, rzucawka porodowa,
zatrucia strychniną i naparstnicą

Metamizol

• Wskazania: Ostre, przewlekłe stany bólowe,

zwłaszcza w z komponentem spastycznym, bóle
nowotworowe, gorączka moereagująca na inne
leczenie.

• Działanie: silne działanie przeciwbólowe, lek

przeciwgorączkowy i spazmolityczny. 1.0g
metamizolu odpowiada działaniu
przeciwbólowemu 2-4mg morfiny.

• Przeciwwskazania: nadwrażliwość na metamizol,

pierwsze 3 miesiące i ostatnie 6 tygodni ciąży,
ostra wątrobowa porfiria, niskie ciśnienie krwi.
Ostrożnie przy dychawicy.

• Dawkowanie: Początkowo 1,0 – 2,5g metamizolu

powoli

• Objawy niepożądane: Nietolerancja z gorączką i

niedrożnością dróg oddechowych, spadek
ciśnienia, wstrząs anafilaktyczny, dreszcze bóle
gardła, trudności w połykaniu

Morphine (Morphini Sulfas,

Morfina, MCT Continous) 0,01g/

amp

• Działanie: Silny lek przeciwbólowy z grupy

czystych agonistów receptorów

opioidowych. Wykazuje działanie kurczące

na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego,

dróg żółciowych i moczowych powodując

kurcz odźwiernika, opóźnienie opróżniania

żołądka, wzrost ciśnienia w drogach

żółciowych i moczowych, zwolnienie

perystaltyki, zaparcia. Przez działanie na

o.u.n. powoduje nudności, wymioty, hamuje

odruch kaszlowy, zwęża źrenice, obniża

temperaturę ciała i pobudliwość ośrodka

oddechowego. Poprawia nastrój i działa

euforyzująco.

• Wpływa na układ krążenia zależnie od

stanu wyjściowego: możliwy jest wzrost
lub spadek wskaźnika sercowego, bez
istotnego wpływu na ciśnienie końcowo-
rozkurczowe w lewej komorze i w tętnicy
płucnej; wykazuje tendencję do
zwalniania rytmu serca przez wpływ
pobudzający na nerw błędny i
zmniejszenie napięcia układu
współczulnego.

• Po podaniu domięśniowym lub

podskórnym dobrze wchłania się z miejsca
podania, początek działania występuje po
około 15-30 min, działanie maksymalne
utrzymuje się 0,5-1,5 h, średni czas
działania wynosi około 4-5 h Bardzo silne
działanie przeciwbólowym leku, zwłaszcza
stosowanego w dawkach powtarzanych.