EFEKT DOPPLERA

Efekt Dopplera



Zjawisko falowe
polegające na
powstawaniu różnicy
częstotliwości fali
wysyłanej przez
źródło fali dźwiękowej
i odbieranej przez
odbiornik
(obserwatora), ktore
przemieszczają się
względem siebie

Zależności opisujące prawo
Dopplera

Przypadek 1. Ruch obserwatora względem

nieruchomego źródła



Dźwięk rejestrowany przez obserwatora ma
częstotliwość większą, od częstotliwości
wysyłanej, gdy obserwator przybliża się do
źródła dźwięku



Obserwator oddala się-rejestrowana
częstotliwość ma wartość mniejszą od
częstotliwości wysyłanej



f – częstotliwość fali
obserwowanej,



f0 – częstotliwość fali
generowanej



v – prędkość fali w ośrodku



Vob- prędkość obserwatora

Przypadek 2.

Ruch źródła fali względem

nieruchomego obserwatora



Gdy źródło dźwięku przybliża się do
obserwatora obserwujemy zmniejszenie
długości fali i w efekcie wzrost
częstotliwości odbieranej fali



W przypadku oddalania się źródła dźwięku
od obserwatora ma miejsce skrócenie
długości fali i zmniejszenie częstotliwości
fali odbieranej przez obserwatora



f – częstotliwość fali obserwowanej,



f0 – częstotliwość fali generowanej,



v – prędkość fali w ośrodku,



vzr – prędkość źródła.



prędkość źródła względem obserwatora

znacznie mniejsza od prędkości światła



Przypadek 3.

Jednoczesny ruch źródła

dźwięku i obserwatora



Wzory te odnoszą się do sytuacji, gdy
obserwator i źródło dźwięku znajdują się w
linii prostej względem siebie



Gdy źródło fali porusza się po prostej nie
przechodzącej przez odbiornik, to należy
uwzględnić ten fakt we wzorze

Zamiast prędkości źródła wstawiamy Vźr

×cosα

Zastosowania efektu
Dopplera



wyznaczanie prędkości obiektu



laserowo-dopplerowski pomiar stopnia
ukrwienia skór(diagnozowanie cukrzycy)



Echokardiografia( wyznaczanie
prędkości przepływu krwi u płodu)



Ultrasonografia dopplerowska



Obserwacja ruchu płynów ustrojowych
np.krwi