Urazy wątroby
Urazy wątroby
Wątroba jest szczególnie podatna
Wątroba jest szczególnie podatna
na uszkodzenia
na uszkodzenia
Jej urazy najczęściej towarzyszą
Jej urazy najczęściej towarzyszą
urazom wielonarządowym
urazom wielonarządowym
Najczęstszą przyczyną są
Najczęstszą przyczyną są
wypadki, głównie komunikacyjne
wypadki, głównie komunikacyjne
Stopnie uszkodzenia
Stopnie uszkodzenia
wątroby
wątroby
I. Uszkodzenie torebki narządu bez
I. Uszkodzenie torebki narządu bez
naruszenia miąższu
naruszenia miąższu
II. Rany miąższu nie przekraczające
II. Rany miąższu nie przekraczające
3 cm długości i 1 cm głębokości
3 cm długości i 1 cm głębokości
III. Rany do 10 cm długości i 3 cm
III. Rany do 10 cm długości i 3 cm
głębokości
głębokości
IV. Liczne, duże, głębokie rany lub
IV. Liczne, duże, głębokie rany lub
rozerwanie miąższu wątroby
rozerwanie miąższu wątroby
Rozpoznanie
Rozpoznanie
Badanie fizykalne (objawy
Badanie fizykalne (objawy
wstrząsu, bolesność prawego
wstrząsu, bolesność prawego
podżebrza)
podżebrza)
Diagnostyczne płukanie
Diagnostyczne płukanie
otrzewnej
otrzewnej
Ultrasonografia
Ultrasonografia
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Leczenie
Leczenie
Dwa pierwsze stopnie nie
Dwa pierwsze stopnie nie
wymagają leczenia operacyjnego
wymagają leczenia operacyjnego
-
obserwacja chorego
obserwacja chorego
-
przetaczanie płynów
przetaczanie płynów
Leczenie operacyjne
Leczenie operacyjne
Zszycie obrażeń
Zszycie obrażeń
Usunięcie uszkodzonego miąższu
Usunięcie uszkodzonego miąższu
wątroby (ew. usunięcie całego
wątroby (ew. usunięcie całego
płata)
płata)
Tamponada wątroby chustami
Tamponada wątroby chustami
(zatrzymanie krwawienia)
(zatrzymanie krwawienia)
-
po 3 dniach relaparotomia,
po 3 dniach relaparotomia,
usunięcie chust, założenie drenu
usunięcie chust, założenie drenu
Uszkodzenie
Uszkodzenie
wątroby na skutek
wątroby na skutek
tępego urazu
tępego urazu
Łata z sieci
Łata z sieci
większej
większej
Śmiertelność w urazach wątroby
Śmiertelność w urazach wątroby
jest wysoka i wynosi 8 – 12 %
jest wysoka i wynosi 8 – 12 %
Powikłania
Powikłania
Powtórne krwawienia
Powtórne krwawienia
Ropnie
Ropnie
Przetoki żółciowe
Przetoki żółciowe
Hemobilia
Hemobilia
Urazy trzustki
Urazy trzustki
Są rzadkie
Są rzadkie
Zwykle są to podskórne pęknięcia
Zwykle są to podskórne pęknięcia
na skutek niezbyt silnego
na skutek niezbyt silnego
uderzenia brzucha z przodu
uderzenia brzucha z przodu
Następstwa urazu
Następstwa urazu
Stłuczenie trzustki z powstaniem
Stłuczenie trzustki z powstaniem
krwiaka
krwiaka
Rozerwanie torebki z ograniczonym
Rozerwanie torebki z ograniczonym
zniszczeniem i powstaniem krwiaka
zniszczeniem i powstaniem krwiaka
bez uszkodzenia przewodu
bez uszkodzenia przewodu
trzustkowego
trzustkowego
Całkowite pęknięcie trzustki z
Całkowite pęknięcie trzustki z
rozerwaniem przewodu
rozerwaniem przewodu
trzustkowego
trzustkowego
Na rozpoznanie
Na rozpoznanie
wskazuje:
wskazuje:
Przerwanie niecałkowite
Przerwanie niecałkowite
-
nieduży uraz brzucha z przodu w
nieduży uraz brzucha z przodu w
wywiadzie
wywiadzie
-
bóle w nadbrzuszu promieniujące do
bóle w nadbrzuszu promieniujące do
pleców
pleców
-
objawy otrzewnowe
objawy otrzewnowe
-
bolesność uciskowa w nadbrzuszu
bolesność uciskowa w nadbrzuszu
-
czasem podniesiony poziom diastazy
czasem podniesiony poziom diastazy
we krwi i moczu
we krwi i moczu
Przerwanie całkowite
Przerwanie całkowite
-
gwałtowny wstrząs po urazie
gwałtowny wstrząs po urazie
brzucha
brzucha
-
gwałtowne objawy otrzewnowe
gwałtowne objawy otrzewnowe
-
krwiak torby sieciowej (guz w
krwiak torby sieciowej (guz w
nadbrzuszu bezpośrednio po
nadbrzuszu bezpośrednio po
urazie)
urazie)
Leczenie
Leczenie
Operacyjne
Operacyjne
Tylko nieduże uszkodzenia nie
Tylko nieduże uszkodzenia nie
wymagają wycięcia części
wymagają wycięcia części
trzustki
trzustki
Pozostawienie uszkodzonej
Pozostawienie uszkodzonej
trzustki grozi powstaniem jej
trzustki grozi powstaniem jej
martwicy, zapaleniem lub
martwicy, zapaleniem lub
powstaniem torbieli rzekomej
powstaniem torbieli rzekomej
Torbiel rzekoma trzustki
Torbiel rzekoma trzustki
Dystalna pankreatektomia
Dystalna pankreatektomia
z pozostawieniem śledziony
z pozostawieniem śledziony
Stan po dystalnej
Stan po dystalnej
pankreatektomii,
pankreatektomii,
uwidocznione t. i ż.
uwidocznione t. i ż.
śledzionowa
śledzionowa
Uszkodzenia moczowodu
Uszkodzenia moczowodu
Występują niezwykle rzadko
Występują niezwykle rzadko
Spowodowane najczęściej
Spowodowane najczęściej
przejechaniem, kopnięciem lub
przejechaniem, kopnięciem lub
rozerwaniem przez złamane
rozerwaniem przez złamane
struktury kostne
struktury kostne
Następstwa
Następstwa
Wyciekanie moczu do przestrzeni
Wyciekanie moczu do przestrzeni
zaotrzewnowej
zaotrzewnowej
Krwiomocz – nie zawsze, szybko
Krwiomocz – nie zawsze, szybko
przemija
przemija
W urazach wielonarządowych
W urazach wielonarządowych
objawy skryte
objawy skryte
Rozpoznanie
Rozpoznanie
Badanie kliniczne
Badanie kliniczne
Ultrasonografia
Ultrasonografia
Urografia
Urografia
Ureteropielografia
Ureteropielografia
Leczenie
Leczenie
Zawsze operacyjne
Zawsze operacyjne
Rekonstrukcja moczowodu
Rekonstrukcja moczowodu
Drenaż zacieku moczowego
Drenaż zacieku moczowego
Uszkodzenia pęcherza
Uszkodzenia pęcherza
moczowego
moczowego
Są na ogół przyczyną ciężkiego
Są na ogół przyczyną ciężkiego
wstrząsu połączonego z
wstrząsu połączonego z
krwawieniem wewnętrznym
krwawieniem wewnętrznym
Dzielą się na zewnątrz- i
Dzielą się na zewnątrz- i
wewnątrzotrzewnowe
wewnątrzotrzewnowe
Zewnątrz otrzewnowe towarzyszą
Zewnątrz otrzewnowe towarzyszą
najczęściej złamaniom miednicy
najczęściej złamaniom miednicy
Wewnątrzotrzewnowe są najczęściej
Wewnątrzotrzewnowe są najczęściej
wynikiem urazów tępych
wynikiem urazów tępych
Objawy
Objawy
Ból w podbrzuszu nasilający się w
Ból w podbrzuszu nasilający się w
miarę upływu czasu
miarę upływu czasu
Najczęściej oddanie moczu jest
Najczęściej oddanie moczu jest
niemożliwe, w przeciwnym wypadku
niemożliwe, w przeciwnym wypadku
krwiomocz
krwiomocz
W urazach zewnątrzotrzewnowych duży
W urazach zewnątrzotrzewnowych duży
guz wyczuwalny nad spojeniem
guz wyczuwalny nad spojeniem
łonowym
łonowym
Guz ciastowaty wyczuwalny w badaniu
Guz ciastowaty wyczuwalny w badaniu
per rectum
per rectum
Rozpoznanie
Rozpoznanie
Objawy kliniczne
Objawy kliniczne
Ultrasonografia
Ultrasonografia
Urografia
Urografia
Cystografia (konieczna,
Cystografia (konieczna,
szczególnie przy uszkodzeniach
szczególnie przy uszkodzeniach
wewnątrzotrzewnowych)
wewnątrzotrzewnowych)
Leczenie
Leczenie
Tylko bardzo niewielkie
Tylko bardzo niewielkie
uszkodzenia zewnątrzotrzewnowe
uszkodzenia zewnątrzotrzewnowe
mogą być leczone zachowawczo
mogą być leczone zachowawczo
(cewnik do pęcherza na okres 14
(cewnik do pęcherza na okres 14
dni)
dni)
Pozostałe, szczególnie
Pozostałe, szczególnie
wewnątrzotrzewnowe) wymagają
wewnątrzotrzewnowe) wymagają
natychmiastowego leczenia
natychmiastowego leczenia
operacyjnego
operacyjnego