MARTYNA DEPOWSKA
JOANNA DYRDA
Nierówności w zdrowiu
Nierówności w zdrowiu
względem płci
względem płci
Wstęp
Ogólne zróżnicowanie zdrowia kobiet i
mężczyzn wyraża się różnicą w oczekiwanej
długości trwania życia.
W krajach członkowskich UE jest to średnio 6
lat.
Głównymi przyczynami różnic w zdrowiu są:
choroby sercowo-naczyniowe, nowotwory,
przyczyny zewnętrzne jak urazy i zatrucia.
Zdrowie Kobiet
Zdrowie kobiet poza ogólnymi cechami
dotyczącymi zdrowia człowieka w różnych
okresach życia ma charakterystyczne
właściwości związane z tą płcią.
Bank Światowy w opracowaniu z 1994r
wyróżnia w życiu kobiety następujące 4
okresy, które mogą być związane z istnieniem
charakterystycznych zagrożeń zdrowotnych:
Zdrowie kobiet
Dzieciństwo 0-9 lat w wielu kulturach i
społecznościach lokalnych istnieje selekcja wg
płci, gdzie nie rzadko wiąże się m.in. gorsze
odżywianie i opieka zdrowotna, u dziewcząt
częściej dochodzi do zamierzonych lub
niezamierzonych uszkodzeń narządów
płciowych.
Dorastanie 10-19 zagrożenia: wczesna ciąża,
poronienie, a także wspólne dla obu płci choroby
przenoszone drogą płciową i AIDS , a także
skutki niedożywienia, zażywania narkotyków.
Zdrowie kobiet
Wiek reprodukcyjny20-44 lata- nieplanowana
ciąża, często stanowiąca wynik przemocy. Istnieje
wspólne dla obu płci zagrożenie chorobami
przenoszonymi drogą płciową i AIDS, a ponadto,
wybiórczo dla płci żeńskiej zagrożenie wystąpienia
poronienia lub komplikacji ciążowych. Duże
znaczenie w tym okresie życia kobiety ma
niedożywienie (głównie niedobór żelaza).
Wiek poreprodukcyjny 45i więcej lat- obserwuje
się przewagę liczby zachorowań kobiet na ch. Ukł.
Krążenia oraz typowe dla płci zagrożenie rozwoju
nowotworów narządu rodnego , łącznie z
nowotworem piersi. Częściej u kobiet niż u
mężczyzn występuje osteoporoza, choroby. kości i
stawów oraz cukrzyca.
Zdrowie kobiet
W ciągu całego życia kobiet istnieje
zwiększona możliwość doznania wszelkiego
rodzaju przemocy związanej z płcią i z reguły
słabszą od mężczyzn siłą fizyczną.
Kobiety częściej niż mężczyźni zapadają na
depresję.
Zdrowie mężczyzn
Opierając się na schemacie przedstawiającym
problemy zdrowotne kobiety na przestrzeni
jej życia można by podjąć próbę określenia
problemów zdrowotnych mężczyzny na
przestrzeni jego życia.
We wczesnym dzieciństwie (0-9) nie będą
one różniły się w sposób istotny , niemniej
aktywność fizyczna chłopców jest w tym
okresie wyższa aniżeli dziewczynek, co może
prowadzić do większej urazowości.
Zdrowie mężczyzn
W okresie dorastania (10-19lat) z pewnością na
czoło wysuną się urazy wśród osobników płci męskiej.
W pewnej przewadze występują problemy zdrowotne
związane z większą aktywnością seksualną mężczyzn
aniżeli kobiet, a co za tym idzie zakażenia chorobami
przenoszonymi drogą płciową. Problematyk związana z
następstwami palenia tytoniu, picia alkoholu oraz
zażywania narkotyków jest zróżnicowana w zależności
m.in. od środowiska i obszarów geograficznych, ;ecz
bardzo często jest w równej mierze udziałem zarówno
kobiet jak i mężczyzn.
W wieku reprodukcyjnym (20-44 lata) w tym wieku
powszechna jest nadumieralność mężczyzn. Głównym
powodem są choroby układu sercowo-naczyniowego
( zawał serca, udar mózgu) oraz nowotwory ( płuc,
gruczołu krokowego, jelita grubego).
Zdrowie mężczyzn
W wypadkach ginie zwykle więcej mężczyzn niż
kobiet. Zagrożenia zdrowotne związane z
paleniem tytoniu, piciem alkoholu, zażywania
narkotyków oraz aktywnością seksualną w tej
grupie wiekowej są podobne jak w poprzedniej
prawdopodobnie równe dla mężczyzn i kobiet.
W wieku poreprodukcyjnym ( 45 lat i
więcej) główną przyczyna zgonów jest jeszcze
bardziej niż w poprzedniej grupie wiekowej
zawał serca i udar mózgowy, a na drugim
miejscu są nowotwory złośliwe płuc, jelit i
trzustki.
Zdrowie mężczyzn
Badanie przeprowadzone przez Amerykańskie
Stowarzyszenie Lekarzy wykazało, że mężczyźni
unikają wizyt u lekarza z powodu obawy przed
wykryciem choroby, czują skrępowanie , a
ponadto, dążą do zaprzeczania jakimkolwiek
dolegliwościom, aby nie „utracić męskości”.
Młodzi ludzie twierdzą , że przyznanie się do
obecności bólu , złożenie wizyty u lekarza
dowodzi męskiej słabości.
Prowadzi to do dość poważnych konsekwencji.
Przykłady różnic w zdrowiu
Choroby Układu Krążenia:
Pojawiają się u kobiet znacznie później niż u
mężczyzn.
Przed ukończeniem 65r.ż. Mężczyźni znacznie
częściej doznają zawału serca aniżeli kobiety,
więcej zdarza się przypadków nadciśnienia
tętniczego.
Przykłady różnic w zdrowiu
Nowotwory:
Ogólnie rzecz biorąc mężczyźni znacznie
częściej umierają z powodu nowotworów.
Najczęściej występujące nowotwory:
U mężczyzn: rak płuca, gruczołu krokowego,
jelita grubego, trzustki.
U kobiet: rak piersi, jelita grubego, płuca.
Przykłady różnic w zdrowiu
Osteoporoza pojawia się znacznie częściej u
kobiet.
Ofiary gwałtu i przemocy fizycznej to
oczywiście częściej kobiety.
Urazom i wypadkom szczególnie
komunikacyjnym oraz w pracy znacznie
częściej padają mężczyźni.
Przykładowe statystyki
•
Średnia wieku W całej populacji 36,43 lat
Mężczyzn 34,52 lat
Kobiet 38,49 lat
•
Ludność według płci przy narodzeniu 1,06
mężczyzn/kobiet
poniżej 15 lat 1,05 mężczyzn/kobiet
15 - 64 lat 0,99 mężczyzn/kobiet
powyżej 64 lat 0,62 mężczyzn/kobiet
w całej populacji 0,94 mężczyzn/kobiet
•
Umieralność niemowląt W całej populacji 8,51
śmiertelnych/1000 żywych płci męskiej 9,59
śmiertelnych/1000 żywych
płci żeńskiej 7,37 śmiertelnych/1000 żywych
•
Oczekiwana długość życia W całej populacji 74,74 lat
Mężczyzn 70,71 lat
Kobiet 79,03 lat
Statystyki demograficzne 2005r.
Podsumowanie
Podsumowując przykłady różnic w zdrowiu,
trzeba stwierdzić iż przciętna długość życia
kobiet w stosunku do długości życia mężczyzn
jest spowodowana mniejszą zapadalnością na
najczęstsze przyczyny zgonów.
Ważnym czynnikiem warunkującym różnice w
zdrowiu jest również ilość badań
profilaktycznych wykonywanych przez
kobiety w stosunku do mężczyzn.
Podsumowanie
Z drugiej strony jednak u kobiety częściej
występują objawy i choroby nie prowadzące
bezpośrednio do zgonu np. Inwalidztwo.
Bibliografia
S. Pike D. Forster Promocja zdrowia dla
wszystkich
Jerzy Karski Praktyka i teoria promocji
zdrowia
Zdrowie 21. Zdrowie dla wszystkich w
XXI wieku pod red. A. Kozierkiewicza
Dziękujemy za uwagę!