BLOOD &

BODY FLUIDS

1

ZABEZPIECZENIA PRZED KRWIĄ I

ZABEZPIECZENIA PRZED KRWIĄ I

PŁYNAMI FIZJOLOGICZNYMI

PŁYNAMI FIZJOLOGICZNYMI

ZABEZPIECZENIA PRZED KRWIĄ I

ZABEZPIECZENIA PRZED KRWIĄ I

PŁYNAMI FIZJOLOGICZNYMI

PŁYNAMI FIZJOLOGICZNYMI

BLOOD &

BODY FLUIDS

2

ZAGADNIENIA

ZAGADNIENIA

ZAGADNIENIA

ZAGADNIENIA

•

Zagrożenie

Zagrożenie

zakażeniem

zakażeniem

trzema wirusami

trzema wirusami

przez kontakt z krwią i płynami

przez kontakt z krwią i płynami

ustrojowymi

ustrojowymi

•

G

G

ruźlic

ruźlic

a- występowanie i narażenie

a- występowanie i narażenie

•

Czynności zmniejszające ryzyko

Czynności zmniejszające ryzyko

zakażenia wirusowego lub bakteryjnego

zakażenia wirusowego lub bakteryjnego

•

Schemat postepowania po narażeniu na

Schemat postepowania po narażeniu na

kontakt z krwią i płynami fizjologicznymi

kontakt z krwią i płynami fizjologicznymi

BLOOD &

BODY FLUIDS

3

ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ

ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ

PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE

PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE

ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ

ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ

PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE

PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE

•

Personel powinien być świadomy

Personel powinien być świadomy

zagrożeń

zagrożeń

•

Duże

Duże

ryzyko kontaktu z krwią i

ryzyko kontaktu z krwią i

płynami

płynami

ustrojow

ustrojow

ymi

ymi

•

ZAWSZE musimy przedsięwziąć kroki

ZAWSZE musimy przedsięwziąć kroki

zabezpieczające

zabezpieczające

BLOOD &

BODY FLUIDS

4

ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ

ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ

PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE

PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE

Ekspozycja:

Ekspozycja:
•

Zranienie skóry ostrym

Zranienie skóry ostrym

narzędziem

narzędziem

•

Kontakt błon śluzowych,

Kontakt błon śluzowych,

spojówek lub USZKODZONEJ

spojówek lub USZKODZONEJ

skóry z potencjalnie

skóry z potencjalnie

zakaźnym materiałem

zakaźnym materiałem

BLOOD &

BODY FLUIDS

5

ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ

ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ

PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE

PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE

Materiał potencjalnie zakaźny:

Materiał potencjalnie zakaźny:
•

Krew

Krew

•

Tkanki

Tkanki

•

Płyny ustrojowe: ślina, łzy,

Płyny ustrojowe: ślina, łzy,

płyn mózgowo-rdzeniowy,

płyn mózgowo-rdzeniowy,

opłucnowy, osierdziowy, itp.

opłucnowy, osierdziowy, itp.

•

Wydzielina z pochwy, nasienie

Wydzielina z pochwy, nasienie

BLOOD &

BODY FLUIDS

6

ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ

ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ

PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE

PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE

ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ

ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ

PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE

PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE

•

WIRUSY

WIRUSY

– Hepatitis B
– Hepatitis C
– Human

Immunodeficien

cy Virus (HIV)

•

BAKTERIE

BAKTERIE

– Gruźlica

 Przenoszona

przez ślinę

BLOOD &

BODY FLUIDS

7

WYPOSAŻENIE

WYPOSAŻENIE

OCHRONNE

OCHRONNE

WYPOSAŻENIE

WYPOSAŻENIE

OCHRONNE

OCHRONNE

•

Przy każdym kontakcie z pacjentem

Przy każdym kontakcie z pacjentem

używaj rękawiczek

używaj rękawiczek

, osłony oczu

, osłony oczu

•

Stosuj dodatkowe zabezpieczenia

Stosuj dodatkowe zabezpieczenia

:

:

jednorazowe fartuchy, maseczki

jednorazowe fartuchy, maseczki

BLOOD &

BODY FLUIDS

8

ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ

ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ

PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE

PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE

Wentylacja metodą

Wentylacja metodą

usta-usta jest

usta-usta jest

niewskazana

niewskazana

BLOOD &

BODY FLUIDS

9

ZABEZPIECZENIE

ZABEZPIECZENIE

PRZEDMIOTÓW SKAŻONYCH

PRZEDMIOTÓW SKAŻONYCH

ZABEZPIECZENIE

ZABEZPIECZENIE

PRZEDMIOTÓW SKAŻONYCH

PRZEDMIOTÓW SKAŻONYCH

•

Ostre przedmioty wkładaj do pojemnika

Ostre przedmioty wkładaj do pojemnika

odpornego na przekłucie

odpornego na przekłucie

•

Nie nakładaj nasadek na igły

Nie nakładaj nasadek na igły

•

Sprzęt jednorazowy wrzucaj do plastikowych

Sprzęt jednorazowy wrzucaj do plastikowych

pojemników

pojemników

•

Oczyść powierzchnię noszy i sprzęt

Oczyść powierzchnię noszy i sprzęt

wielokrotnego użytku odpowiednim środkiem

wielokrotnego użytku odpowiednim środkiem

odkażającym tak szybko, jak to możliwe

odkażającym tak szybko, jak to możliwe

BLOOD &

BODY FLUIDS

1
0

WIRUSY ZAPALENIA

WIRUSY ZAPALENIA

WĄTROBY MOGĄ

WĄTROBY MOGĄ

POWODOWAĆ

POWODOWAĆ

WIRUSY ZAPALENIA

WIRUSY ZAPALENIA

WĄTROBY MOGĄ

WĄTROBY MOGĄ

POWODOWAĆ

POWODOWAĆ

•

Ostre zapalenie wątroby

Ostre zapalenie wątroby

•

Przewlekłe zapalenie

Przewlekłe zapalenie

wątroby

wątroby

•

Marskość wątroby

Marskość wątroby

•

Zwiększone ryzyko raka

Zwiększone ryzyko raka

wątroby

wątroby

BLOOD &

BODY FLUIDS

1
1

WZW TYPU B

WZW TYPU B

WZW TYPU B

WZW TYPU B

•

Najważniejszy czynnik ryzyka

Najważniejszy czynnik ryzyka

zawodowego wśród pracowników

zawodowego wśród pracowników

służby zdrowia

służby zdrowia

•

W

W

Europie Wschodniej

Europie Wschodniej

– 18 000 nowych przypadków rocznie
– 900 pracowników Służby Zdrowia ulega

zakażeniu każdego roku w Polsce

– 20% ulega zakażeniu przy ekspozycji

przezskórnej

BLOOD &

BODY FLUIDS

1
2

ZABEZPIECZENIE

ZABEZPIECZENIE

PRZED WZW B

PRZED WZW B

ZABEZPIECZENIE

ZABEZPIECZENIE

PRZED WZW B

PRZED WZW B

•

Aktywne

Aktywne

– Szczepienia przeciw WZW

 Bezpieczne
 Wytwarza odporność u 90% osób, które

otrzymały pełną serię szczepień

•

Bierne

Bierne

– Immunoglobulina Hepatitis B

 Okresowa odporność
 Podawana osobie niezaszczepionej po

ekspozycji

BLOOD &

BODY FLUIDS

1
3

ZABEZPIECZENIE

ZABEZPIECZENIE

PRZED HCV

PRZED HCV

ZABEZPIECZENIE

ZABEZPIECZENIE

PRZED HCV

PRZED HCV

•

Odporność aktywna

Odporność aktywna

–

Dotychczas brak szczepionki

•

Odporność bierna

Odporność bierna

–

Używa się Immunoglobuliny

(IG), ale prawdopodobnie nie

daje ona odporności

BLOOD &

BODY FLUIDS

1
4

HUMAN

HUMAN

IMMUNODEFICIENCY

IMMUNODEFICIENCY

VIRUS

VIRUS

HUMAN

HUMAN

IMMUNODEFICIENCY

IMMUNODEFICIENCY

VIRUS

VIRUS

•

Gorzej

Gorzej

przen

przen

oszony

oszony

niż WZW B

niż WZW B

•

Do

Do

zakażenia

zakażenia

dochodzi w 0,3%

dochodzi w 0,3%

(3/1000) przypadków po

(3/1000) przypadków po

u

u

kłuciu

kłuciu

skażoną igłą

skażoną igłą

•

Łatwo niszczony przez powszechnie

Łatwo niszczony przez powszechnie

dostępne środki dezynfekujące

dostępne środki dezynfekujące

•

Prowadzi do AIDS

Prowadzi do AIDS

BLOOD &

BODY FLUIDS

1
5

GRUPY RYZYKA INFEKCJI

GRUPY RYZYKA INFEKCJI

HIV

HIV

GRUPY RYZYKA INFEKCJI

GRUPY RYZYKA INFEKCJI

HIV

HIV

Każdy człowiek jest HIV-

Każdy człowiek jest HIV-

dodatni dopóki test nie

dodatni dopóki test nie

wykaże inaczej

wykaże inaczej

BLOOD &

BODY FLUIDS

1
6

ZABEZPIECZENIE

ZABEZPIECZENIE

PRZED HIV

PRZED HIV

ZABEZPIECZENIE

ZABEZPIECZENIE

PRZED HIV

PRZED HIV

•

Aktywne

Aktywne

– Dotychczas brak szczepionki

•

Bierne

Bierne

– Użycie leków przeciwretrowirusowych w

ciągu pierwszych 2 godzin po kontakcie

w niektórych przypadkach zmniejsza

zagrożenie

BLOOD &

BODY FLUIDS

1
7

POSTĘPOWANIE

POSTĘPOWANIE

W RAZIE KONTAKTU

W RAZIE KONTAKTU

Z

Z

WIRUSAMI WZW I HIV

WIRUSAMI WZW I HIV

POSTĘPOWANIE

POSTĘPOWANIE

W RAZIE KONTAKTU

W RAZIE KONTAKTU

Z

Z

WIRUSAMI WZW I HIV

WIRUSAMI WZW I HIV

•

Natychmiast

Natychmiast

dokładnie przemyj

dokładnie przemyj

narażone miejsce

narażone miejsce

•

Powiadom

Powiadom

kierownictwo o

kierownictwo o

kontakcie

kontakcie

–

Poproś o wykonanie

testów

serologicznych u

pacjenta

•

Sporządź raport o

Sporządź raport o

zdarzeniu

zdarzeniu

•

Kopie dla:

Kopie dla:

–

Koordynatora

medycznego

–

Dyrekcji

–

Działu BHP

BLOOD &

BODY FLUIDS

1
8

POSTĘPOWANIE

POSTĘPOWANIE

W RAZIE KONTAKTU

W RAZIE KONTAKTU

Z

Z

WIRUSAMI WZW I HIV

WIRUSAMI WZW I HIV

POSTĘPOWANIE

POSTĘPOWANIE

W RAZIE KONTAKTU

W RAZIE KONTAKTU

Z

Z

WIRUSAMI WZW I HIV

WIRUSAMI WZW I HIV

•

Po wystąpieniu kontaktu

Po wystąpieniu kontaktu

–

Wykonaj testy w kierunku HIV, HBV, HCV

 Natychmiast i po 1, 3 i 6 miesiącach

–

Rozpocznij szczepienia przeciw WZW B, jeśli nie

jesteś zaszczepiony

–

Gdy wskazana przyjmij HBIG

–

Gdy wskazane przyjmij leki przeciwretrowirusowe

–

Zasięgnij porady dotyczącej narażenia na

zakażenie

BLOOD &

BODY FLUIDS

1
9

POSTĘPOWANIE

POSTĘPOWANIE

W RAZIE KONTAKTU

W RAZIE KONTAKTU

Z

Z

WIRUSAMI WZW I HIV

WIRUSAMI WZW I HIV

Pracodawca

Pracodawca

powinien zapewnić

powinien zapewnić

wdrożenie

wdrożenie

profilaktyki po

profilaktyki po

ekspozycji

ekspozycji

BLOOD &

BODY FLUIDS

2
0

GRUŹLICA (TB

GRUŹLICA (TB

C

C

)

)

GRUŹLICA (TB

GRUŹLICA (TB

C

C

)

)

•

Infekcja bakteryjna

Infekcja bakteryjna

•

Przenoszona drogą kropelkową

Przenoszona drogą kropelkową

(kaszel i katar)

(kaszel i katar)

•

Zabezpieczenie: nieprzepuszczalna

Zabezpieczenie: nieprzepuszczalna

maseczka

maseczka

•

Zachorowalność wzrosła w latach 90

Zachorowalność wzrosła w latach 90

w związku z infekcjami wśród

w związku z infekcjami wśród

pacjentów z HIV

pacjentów z HIV

BLOOD &

BODY FLUIDS

2
1

ZABEZPIECZENIE PRZED

ZABEZPIECZENIE PRZED

GRUŹLICĄ

GRUŹLICĄ

ZABEZPIECZENIE PRZED

ZABEZPIECZENIE PRZED

GRUŹLICĄ

GRUŹLICĄ

•

Aktywne

Aktywne

- szczepienie BCG

- szczepienie BCG

•

Bierne

Bierne

- leczenie swoiste

- leczenie swoiste

BLOOD &

BODY FLUIDS

2
2

PODSUMOWANIE

PODSUMOWANIE

PODSUMOWANIE

PODSUMOWANIE

Przestrzeganie zasad

Przestrzeganie zasad

postępowania z materiałem

postępowania z materiałem

potencjalnie zakaźnym jest

potencjalnie zakaźnym jest

PODSTAWOWĄ METODĄ

PODSTAWOWĄ METODĄ

zapobiegania zakażeniom

zapobiegania zakażeniom

krwiopochodnym

krwiopochodnym

BLOOD &

BODY FLUIDS

2
3

PYTANIA?

PYTANIA?

PYTANIA?

PYTANIA?