J. Wilkin - Ekonomia
Podstawy analizy
makroekonomicznej –
główne kontrowersje i
kierunki
Wykład 9
WNE UW
J. Wilkin - Ekonomia
Czym zajmuje się
makroekonomia?
• Makroekonomia jest częścią nauk
ekonomicznych, która wyjaśnia zmiany
zachodzące w gospodarce, jako całości, a
przede wszystkim stara się wyjaśnić
przyczyny i mechanizmy wzrostu i rozwoju
gospodarczego, wahań koniunktury
gospodarczej, inflacji i bezrobocia.
• Makroekonomia dostarcza naukowych
podstaw do kształtowania polityki
gospodarczej państwa, a szczególnie
polityki fiskalnej i polityki monetarnej.
J. Wilkin - Ekonomia
Przykłady zjawisk
makroekonomicznych
• Załamanie koniunktury i kryzys ekonomiczny w latach
1930. W latach 1929-1932 produkcja przemysłowa
spadła w Polsce o 37%, w Niemczech o 41% a w USA o
45%.
• W wyniku katastrofalnej inflacji w Niemczech ceny w
listopadzie 1923 r. były wyższe od cen w 1913 r. 1 422
900 000 000 razy. Stopa inflacji w Polsce w 1990 r.
przekroczyła 500%
• Stopa bezrobocia wzrosła w okresie transformacji
postsocjalistycznej od prawie 0% do 20% w 2003 r.
• Tempo wzrostu gospodarczego Japonii w końcu lat 1960.
przekroczyło 12%, a tempo wzrostu gospodarczego Chin
wynosi w ostatnim dziesięcioleciu 9-10%
J. Wilkin - Ekonomia
Produkt Krajowy Brutto
(PKB)
• PKB jest najpowszechniej
wykorzystywaną kategorią
makroekonomiczną
• PKB to suma wartości rynkowej
dóbr i usług wytworzonych w
gospodarce narodowej w
wybranym okresie (najczęściej
jednego roku)
J. Wilkin - Ekonomia
Jak oblicza się PKB?
(Polska, 2004 r.)
Produkcja globalna
1853 mld zł
Zużycie pośrednie
1036 mld zł
=
Wartość dodana
brutto
817 mld zł
+
-
Podatki od produktów
minus dotacje do produktów
106 mld zł
=
Produkt Krajowy Brutto
923 mld zł
Spożycie
756 mld zł
Akumulacja
186 mld zł
J. Wilkin - Ekonomia
Szkoła klasyczna w
ekonomii
• Podstawowe twierdzenie
makroekonomiczne: „Podaż sama
sobie wytwarza popyt” –
(Twierdzenie J.B. Say’a)
• W nieskrępowanej gospodarce
rynkowej suma dochodów równa
się sumie wydatków, a te równają
się PKB
J. Wilkin - Ekonomia
Składniki PKB
PKB
=
Ki + Kr + I + Exn
Gdzie:
Ki – konsumpcja indywidualna
Kr – wydatki rządowe na dobra
i usługi
I – inwestycje
Exn – eksport netto (eksport –
import)
J. Wilkin - Ekonomia
Rewolucja Keynesowska
• J. M. Keynes: „Ogólna teoria zatrudnienia,
procentu i pieniądza” – 1936 r.
• Zakwestionowanie tzw. prawa Saya
• „Dochód narodowy zależy od rozmiarów
zatrudnienia”
• Równowaga makroekonomiczna może
istnieć przy niedobrowolnym bezrobociu
• Znaczenie efektywnego popytu i rola
państwa
J. Wilkin - Ekonomia
Pytania problemowe do
wykładu 9
1.
Czym zajmuje się mikroekonomia, a czym
makroekonomia?
2.
Podaj przykłady zjawisk
makroekonomicznych i scharakteryzuj
sytuację makroekonomiczną Polski w 2005
r.
3.
W jaki sposób oblicza się Produkt Krajowy
Brutto?
4.
Równowaga makroekonomiczna w ujęciu
klasycznej ekonomii i ekonomii
keynesowskiej