Księgowość firmy
• Ryczałt od przychodów
ewidencjonowanych,
• Karta podatkowa,
• Podatkowa księga przychodów i
rozchodów
• Księga handlowa (spółki z o.o.,
s.a.).
Ryczałt
• Ryczałt - należna kwota pieniężna w
wysokości ustalonej z góry — bez
rozliczania kosztów poszczególnych
transakcji, np. zryczałtowana opłata
pocztowa — kwota ustalona z góry
należna za korzystanie z usług
pocztowych, ryczałt podatkowy -
uproszczona metoda naliczania
podatku, bez ustalania podstawy
wymiaru podatku.
Ryczałt od przychodów
ewidencjonowanych – w stosunku
do osób,które:
• Prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą,
• Wykonują osobiście niektóre wolne zawody:
lekarzy, lekarzy stomatologów, lekarzy weterynarii,
techników dentystycznych, położne, pielęgniarki,
tłumaczy, nauczycieli (lekcje na godziny) –osobiście
,
• Będących osobami duchownymi,
• Osiągających dochody z tytułu umowy najmu,
podnajmu, dzierżawy ( w tym rzeczy ruchomych).
Dwie pierwsze grupy obejmują wspólników spółek cywilnych i
jawnych, o ile żaden ze wspólników nie jest osobą prawną.
Ryczałt od przychodów
ewidencjonowanych- podmioty
podlegające ryczałtowi
• Z ryczałtu mogą korzystać podmioty jeśli w
2008r
. :
– Przychód firmy nie przekroczył równowartości 150 000
euro,
– Przychód firmy nie przekroczył (łącznie dla wszystkich
wspólników) 150 000 euro,
– Firma opodatkowana była wg karty podatkowej (lub
przez część roku wg wymienionej karty, a przez część
roku na zasadach ogólnych , o ile łączny przychód nie
był większy niż 150 000 euro),
– W firmie nowouruchamianej właściciel i jego spółka
mogą być opodatkowani ryczałtem, jeśli taką formę
opodatkowania wybiorą nie później niż w dniu
uzyskania pierwszego przychodu.
Ryczałt od przychodów
ewidencjonowanych cd
• Rozpoczęcie działalności w trakcie roku –
obowiązek powiadomienia Urzędu skarbowego o
wyborze formy opodatkowania w dzień
poprzedzający lub j.w.
• W spółkach obowiązek powiadamiania mają
wszyscy wspólnicy,
• Jeśli przychód przekroczy równowartość 150 000
euro obowiązuje to przejście do rozliczania na
zasadach ogólnych od początku następnego roku,
• Ryczałtowiec nie musi co roku ( do 20 stycznia)
deklarować wybranej formy opodatkowania
(domniemanie kontynuacji )
Przychody zwolnione z podatku
dochodowego (i ryczałtu)
• Z tytułu wynajmu osobom przebywającym na wypoczynku
do 5 pokojów gościnnych wraz z wyżywieniem
znajdujących się w budynkach mieszkalnych położonych
na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym,
• Przychody pochodzące z międzypaństwowych instytucji
lub ze środków przyznanych przez rządy obcych państw
na podstawie umów zawartych przez Radę Ministrów
(właściwego ministra lub agencje rządowe, a także
odsetki od tych przychodów),
• Dotacje, subwencje i dopłaty otrzymane z PFRON przez
zakłady pracy chronionej,
• Dochody z działalności gospodarczej z zatrudnieniem
osób niepełnosprawnych, w zakresie i na zasadach
określonych w odpowiedniej ustawie.
Wyłączenia z ryczałtu
•
Prowadzenie działalności opodatkowanej kartą
podatkową (chyba, że podatnik sam podejmie taką
decyzję),
•
Korzystanie z okresowego zwolnienia od podatku
doch.
•
Osiąganie w całości lub części przychodów z tytułu:
– Prowadzenia aptek, lombardów, kantorów;
– Prowadzenia pozarolniczej dział. gospodarczej w zakresie
wolnych zawodów, które nie uzyskały w ustawie prawa do
ryczałtu,
– Prowadzenie działalności w zakresie handlu częściami i
akcesoriami do pojazdów mechanicznych,
– Wytwarzanie wyrobów objętych podatkiem akcyzowym z
wyjątkiem wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych
źródeł energii,
– Prowadzenie usług wymienionych w zał. nr 2 do ustawy w
tym podnajem nieruchomości i majątku firmy, korzystanie z
usług (np. prawniczych),
Wyłączenia z ryczałtu cd.
• Podjęcie działalności w trakcie roku podatkowego
po zmianie działalności wykonywanej:
– Samodzielnie na działalność prowadzoną w formie spółki
z małżonkiem,
– W formie spółki z małżonkiem na działalność prowadzoną
przez jednego lub każdego z osobna,
– Samodzielnie przez jednego małżonka na działalność
prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka (jeśli
wcześniej odprowadzali podatek na zasadach ogólnych).
• Podjęcie działalności samodzielnie lub w ramach
spółki lub w zakresie usług, które dotychczas
wykonywał właściciel lub wspólnik na podstawie
umowy o pracę lub spółdzielczego stosunku pracy.
Stawki ryczałtu
• 20% - z działalności w wolnych zawodach, od przychodów z
najmu, dzierżawy składników majątkowych nie związanych z
działalnością gospodarczą po przekroczeniu kwoty z tego
tytułu 4000 euro ( stawka karna 75%)
• 17% - usługi pośrednictwa sprzedaży pojazdów
mechanicznych, w tym motocykli (ale bez części i akcesoriów
do tych pojazdów),pośrednictwa w handlu hurtowym , usługi
noclegowe, parkingowe, centrów radio taxi, usługi
pilotowania, organizatorów i pośredników turystycznych,
zarządzania nieruchomościami na zlecenie, wynajmu
środków transportu, doradztwa w zakresie sprzętu
komputerowego, oprogramowania, przetwarzania danych,
reprodukcji komputerowych nośników inf., pozyskiwania
personelu*, dezynfekcji i tępienia szkodników, usługi
fotograficzne*, przyjmowania telefonów, powielania,
organizowania wystaw, targów i kongresów*, pośrednictwa
dla dzieci, opieki społ. prow. przez instytucje o char,
doraźnym, usługi w zakresie przystosowania zawodowego (*
- z zastrzeżeniami zał. 2 uor. Stawka karna wynosi 75%).
Stawki ryczałtu cd.
• 8,5% - od działalności usługowej nie wymienionej
wyżej z wyłączeniem usług budowlanych i
transportowych powyżej 2 ton,
– Ze sprzedaży napojów alkoholowych o zawartości
powyżej 1,5%,
– W komisie i kolportażu prasy- od prowizji,
– Wytwarzania wyrobów z materiałów zleceniodawcy,
– Z przychodów z najmu, podnajmu, dzierżawy oraz innych
umów o podobnym charakterze składników majątkowych
ruchomych uzyskiwanych w ramach prowadzonej
działalności ale z wyłączeniem nieruchomości
będących składnikami majątkowymi firmy (należy je
wykreślić z wykazu środków trwałych – pozwoli na
opodatkowanie ryczałtem wg następnego pkt),
Stawki ryczałtu cd.
• 8,5% -
– z przychodów najmu, podnajmu dzierżawy, poddzierżawy
składników majątkowych nie związanych z działalnością
gospodarczą (do chwili osiągnięcia w roku przychodu w
wysokości 400 euro – powyżej stawka wynosi 20%),
– Z otrzymanych odszkodowań za szkody dotyczące składników
majątkowych związanych z prowadzoną działalnością,
– Ze sprzedaży usług związanych z ogrodami botanicznymi i
zoologicznymi oraz obszarami z obiektami chronionej
przyrody,
– Ze sprzedaży usług związanych z prowadzeniem przedszkoli i
oddziałów przedszkolnych w szkołach (przyg. Dzieci do nauki
w szkole),
– Przychody związane ze zwalczaniem i zapobieganiem
pożarom,
– stawka karna wynosi 42,5%,
Stawki ryczałtu cd.
• 5,5% wszelkiej działalności wytwórczej
(również sprzedaż własnej produkcji),
– Z usług budowlanych i transportu samochodowego
powyżej 2 ton ładowności,
– Od prowizji z prowadzonej w systemie prowizyjnym
sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji
miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych,
znaczków pocztowych, znaków opłaty skarbowej,
żetonów i kart magnetycznych do automatów.
– Opłata karna wynosi 27,5%
Stawki ryczałtu cd.
• 3,0% z działalności handlowej (również handel
alkoholem), w tym także odpłatnego zbycia
ruchomych składników majątkowych o wartości
poniżej 1500 zł i nie wpisanych do wykazu
środków trwałych lub ewidencji wyposażenia, jeśli
do sprzedaży dochodzi w trakcie prowadzenia
działalności (po likwidacji –zasada sprzedaży
używanych),
• Z odpłatnego zbycia ruchomych składników
majątkowych wykorzystywanych w działalności
gosp.(środków trwałych i wyposażenia o wart.
powyżej 1500 zł (jeśli od nabycia nie minęło 6 lat),
• Z działalności gastronomicznej z wyłączeniem
napoi alkoholowych powyżej 1,5%,
Stawki ryczałtu cd.
• 3,0% z usług związanych z produkcją zwierzęcą (chów i hodowla
kl. 01.42) z wyłączeniem usług weterynaryjnych (kl. 85.20),
• Z działalności rybaków morskich i zalewowych w zakresie
sprzedaży ryb innych surowców z własnych połowów (z wyjątkiem
konserw i prezerw z ryb i innych surowców z połowów),
• Z dotacji i subwencji, dopłat i innych nieodpłatnych świadczeń
otrzymanych na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków, z
wyjątkiem gdy przychody te są związane z otrzymaniem, zakupem
lub wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub
wartości niematerialnych od których dokonuje się odpisów
amortyzacyjnych,
• Z odsetek od środków na rachunkach bankowych utrzymywanych
w związku z prowadzoną działalnością,
• Od wartości umorzonych lub przedawnionych zobowiązań ( z
wyłączeniem wymienionych w art. 14 ust. 3 pkt. ustawy
związanych z bankowym postępowaniem ugodowym lub
układowym) z tytułu zaciągniętych pożyczek, z wyjątkiem
umorzonych pożyczek z FP I PFRON,
Stawki ryczałtu cd.
• 3,0% - od wartości zwróconych wierzytelności, które
zostały uprzednio odpisane jako nieściągalne, albo na które
utworzono rezerwy zaliczone uprzednio do kosztów
uzyskania przychodu,
• Od wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych
nieodpłatnych świadczeń ,
• Od otrzymanego wynagrodzenia za obsługę pracowniczego
programu emerytalnego uczestnika, w związku ze zwrotem
środków pochodzących ze składki dodatkowej,
• Od wynagrodzeń płatnika za terminowy pobór i
odprowadzenie podatków, składek ubezpieczenia
zdrowotnego oraz obsługi świadczeń z ubezpieczenia
chorobowego zatrudnionych.
• Stawka karna wynosi 15%.
Przychód ryczałtowca
• Przychodem ryczałtowca są kwoty należne,
choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po
wyłączeniu wartości zwróconych towarów,
udzielonych bonifikat i skont (art.. 14 ust. 1 i
1b updof).
• Zgodnie z art.. 14 ust. 1c updof datą
powstania przychodu jest dzień wydania
rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub
wykonania usługi (także częściowego) nie
później niż dzień wystawienia faktury lub
dzień uregulowania należności.
Skonto
• Skonto to procentowe zmniejszenie sumy
należności, przyznawane nabywcy towaru na
warunkach kredytowych, w razie zapłaty
należności gotówką przed umówionym
terminem.
• W praktyce udzielenie skonta wygląda w ten
sposób, że sprzedawca ustala termin płatności
np. na 30 dni, ale jeżeli nabywca ureguluje
należność w terminie np. 15 dni, to suma
należności jest obniżana np. o 4%.
•
Przychody – zasady naliczania
• Otrzymywane w walutach obcych – przelicza się wg
średniego kursu obowiązującego w dniu roboczym
poprzedzającym dzień uzyskania przychodu,
• Zwolnione od podatku (zwolnienia przedmiotowe) –
wymienione są w art. 21 (nie dotyczy świadczeń
przekazanych w ramach jakiejkolwiek zapłaty za np. pracę),
• Przychody z działalności usługowej – pełna kwota za
usługę, pomniejszona o podatek VAT (jeśli jest zwolniona z
VAT to przychodem jest pełna kwota należna) ,
• Przychód z różnic kursowych oraz z otrzymanych kar
umownych – opodatkowuje się tą samą stawką właściwą
dla działalności (różnice kursowe mogą być dodatnie-
zwiększą przychód lub ujemne – zmniejszą),
• Przychód z korekty VAT ( dokonuje się w styczniu
następnego roku, jeśli korekta jest dodatnia – zwiększa
przychód).
Ewidencja przychodów i
ewidencje vatowskie
• Zastępuje ryczałtowcom księgę przychodów i
rozchodów,
• Zawiera następujące informacje:
– Data wpisu,
– Data uzyskania przychodu,
– Nr dowodu (faktury, rachunku, dziennego
zestawienia dowodów sprzedaży (faktur) lub innego
zestawienia sprzedaży nieudokumentowanej),
– Kwota przychodu z podziałem wg stawek,
– Przychód ogółem,
– Uwagi.
Ewidencja przychodów -
wymagania
• Jeśli wymienione ewidencje umożliwiają wyodrębnienie z
obrotu na potrzeby VAT, nie jest konieczne prowadzenie
odrębnej ewid.,
• Ewidencja musi być zbroszurowana – karty
ponumerowane,
• Zapisu dokonuje się od dnia uzyskania pierwszego
przychodu,
• Wpisu nie trzeba dokonywać codziennie (jeśli rachunki,
faktury gromadzone są chronologicznie),
• Dokumenty muszą być przechowywane w siedzibie firmy
lub biurze rachunkowym,
• Pod koniec roku należy sporządzić i zsumować
zestawienie przychodów miesięcznych, z rozbiciem wg
stawek podatkowych.
Odliczenia
• Odliczenia od przychodu w trakcie
roku,
• Odliczenia od przychodu w rozliczeniu
roku podatkowego,
• Odliczenia od ryczałtu (podatku).
Odliczenia od przychodu w
trakcie roku
• Składki na ubezpieczenie społeczne własne i osób
współpracujących, wyłącznie przed końcem rozliczanego
okresu, ale bez składek na FP,
• Darowizny na rzecz jednostek, stowarzyszeń , fundacji lub
organizacji wykonujących zadania z zakresu pożytku
publicznego (wym. w art. 4 ustawy o tych org. do wys. 6%
własnego przychodu),
• Darowizny na działalność charytatywną kościołów bez
ograniczeń (warunek – udokumentowanie),
• Wydatki na domowy internet - do 760 zł (internet w miejscu
zamieszkania, niezbędne faktury),
• Honorowe krwiodawstwo (130 zł za litr),
• Straty lat ubiegłych ( do 50% straty rocznie w dowolnie
wybranych 5 latach po stracie),
• Wydatki na cele rehabilitacyjne,
• Zwrot nienależnie pobranych emerytur, rent i zasiłków.
Odliczenia od przychodu w
rozliczeniu roku podatkowego
• Wydatki na spłatę kredytów mieszkaniowych
(ulga zlikwidowana od 2007r. Ale osoby, które
nabyły do niej prawo do końca 2006r, mogą
odliczać ją przez 20 lat –do 2027 roku),
dotyczy przypadku gdy w wyniku tej
inwestycji powstanie samodzielne mieszkanie,
• Odliczenia w ramach kontynuacji dużej ulgi
budowlanej.
Odliczenia od ryczałtu
(podatku).
• Odliczenia składki zdrowotnej od comiesięcznego
ryczałtu,
• Odlicz. dla kontynuujących systematyczne oszcz. w
kasie mieszkaniowej rozpoczęte przed 1 stycznia
2007r.,
• Odliczenia w ramach praw nabytych na szkolenie
ucznia,
• Odliczenia części składki za zatrudnioną gosposię
(wyłącznie umowy zawarte przed 1.01.2007,
przedłużenie umowy –utrata możliwości odliczeń),
• Zmniejszenia dokonuje się poprzez oświadczenie woli
wyrażone we wniosku wpisanym do rocznej deklaracji
rozliczeniowej (część „0” w deklaracji PIT-28).
Inne dokumenty księgowe
• Wykaz środków trwałych( o wartości powyżej 3500 zł):
– Data nabycia,
– Data przyjęcia do użytkowania,
– Określenie dokumentu potwierdzającego nabycie (ew. nr),
– Określenie środka trwałego lub wartości niematerialnej i
prawnej,
– Symbol Klasyfikacji Środków Trwałych,
– Wartość początkową (cena nabycia powiększona o koszt
nabycia transportu, montażu itp. Lub koszt wytworzenia),
– Stawkę amortyzacyjną,
– Zaktualizowaną wartość początkową,
– Datę likwidacji oraz jej przyczynę, datę sprzedaży lub
darowizny.
• Ewidencja wyposażenia,
• Remanent (spis z natury).
Opłacalność ryczałtu
• Jest opłacalny gdy w cenie produktu lub usługi
znaczny jest wkład niematerialny
(technologia, wiedza, robocizna własna).
• Przy dużym udziale w cenie wyrobu lub usługi
kosztów materialnych, surowców, towarów,
transportu, robocizny najemnej czy też
kosztów ogólnych firmy – korzystniejsze może
być opodatkowanie na zasadach ogólnych.
Karta podatkowa
• Z tej formy opodatkowania mogą korzystać
jedynie podmioty wymienione przez ustawę w
odpowiednim załączniku (jest to głównie
działalność usługowa lub wytwórczo-
usługowa). Ponadto trzeba spełnić jeszcze
dodatkowe warunki, takie jak:
• nieprzekroczenie określonego limitu zatrudnienia
pracowników najemnych,
• nieprowadzenie innej pozarolniczej działalności
gospodarczej,
• nieprowadzenie działalności w tym samym zakresie co
małżonek podatnika.
Karta podatkowa
• Zaletą kart było zwolnienie od obowiązku
prowadzenia jakichkolwiek ewidencji, składania
zeznań i deklaracji o obrocie i dochodzie.
• Od 1.01.2002 wszyscy podatnicy opodatkowani w
formie karty utracili zwolnienie z VAT , stali się
podatnikami podatku VAT (obowiązek prowadzenia
pełnej ewidencji sprzedaży i zakupów VAT oraz
składanie deklaracji VAT-7).
• Zwolnienie z VAT zachowują podatnicy, których
ubiegłoroczny obrót nie przekroczył kwoty 50000
zł.
Zasady ogólne opodatkowania
• Zasady ogólne polegają na opłacaniu podatku
dochodowego według skali podatkowej od
dochodu, rozumianego jako przychody
pomniejszone o koszty uzyskania przychodów.
• Zasady ogólne są podstawową formą
opodatkowania przychodów z działalności
gospodarczej, występują w sytuacji, gdy
podatnik dokonał wyboru takich zasad, albo
gdy rozpoczynając działalność nie dokonał
wyboru w ogóle.
Podatkowa księga przychodów i
rozchodów
• Podatkowa księga przychodów i rozchodów
stanowi dowód, pozwalający na określenie
zobowiązań podatkowych.
• Zasady prowadzenia księgi reguluje
rozporządzenie Ministra Finansów w
sprawie prowadzenia podatkowej księgi
przychodów i rozchodów.
• Określa ono szczegółowy zakres obowiązków
podatnika, dokumenty będące podstawą
zapisów, terminy zawiadomienia fiskusa o
prowadzeniu księgi, jak również inne
nieodzowne informacje.
Podatkowa księga przychodów i
rozchodów
• Przepisy prawa podatkowego nakładają obowiązek prowadzenia
księgi przychodów i rozchodów na:
• osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą,
• spółki cywilne osób fizycznych wykonujących pozarolniczą
działalność gospodarczą, w tym również działalność w zakresie
wolnych zawodów,
• osoby wykonujące działalność na podstawie umów agencyjnych i
umów na warunkach zlecenia,
• prowadzących działy specjalne produkcji rolnej, jeżeli osoby te
zgłosiły zamiar prowadzenia tych ksiąg. Prowadzenie księgi
przychodów i rozchodów wyłącza opodatkowanie w formie
zryczałtowanej: ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i
karta podatkowa.
Podatkowa księga przychodów i
rozchodów
• Zalety
• Możliwość odliczania
faktycznie poniesionych
kosztów
• Przy wysokich kosztach
- możliwość uzyskania
korzyści fiskalnych w
porównaniu z formami
ryczałtowymi
• Wady
• Prowadzenie
księgowości wymaga
orientacji w przepisach
• Konieczność
systematycznego
zapisywania w księdze
operacji
gospodarczych,
sporządzania rejestrów
itp.
Podatkowa księga przychodów i
rozchodów
• Uproszczona ewidencja sprzedaży VAT,
• Ewidencja sprzedaży,
• Ewidencja sprzedaży VAT
• Ewidencja zakupów VAT,
• Dowody księgowe,
• Faktury VAT,
• Rachunki,
• Opis dostawy, dowód dostawy,
• Paragon,
• Dowody wewnętrzne.
Uproszczona ewidencja
sprzedaży VAT
• Prowadzenie jest potrzebne, jeśli firma
jest podmiotem uprawnionym do
zwolnienia z VAT,
• Nie jest konieczne prowadzenie
uproszczonej ewidencji jeśli firma nie
prowadzi sprzedaży bezrachunkowej i
zawsze wystawia rachunki w dniu
wydania towaru.
Ewidencja sprzedaży VAT
•
Obowiązuje czynnych podatników VAT, nie
korzystających ze zwolnienia,
•
Służy do rejestracji i wyliczenia należnego podatku
VAT,
•
Nie ma potrzeby codziennego rejestrowania, można
pod koniec miesiąca,
•
Jeśli prowadzona jest sprzedaż bez rachunków ( nie
ewidencjonowana, można ją rejestrować na dowodach
wewnętrznych i należy codziennie wpisywać ją do
ewidencji,
•
Na podstawie wpisów sporządzone zostanie
miesięczne zestawienie sprzedaży VAT.
Koszty uzyskania przychodów
• Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie
koszty poniesione w celu osiągnięcia
przychodów z danego źródła.
• Za dzień poniesienia kosztu u podatników
prowadzących podatkowe księgi przychodów i
rozchodów uważa się dzień wystawienia faktury
(rachunku) lub innego dowodu stanowiącego
podstawę do zaakceptowania kosztu (art.. 22
ust. 6b).
• Materiały podstawowe należy wpisywać
niezwłocznie po ich otrzymaniu, pozostałe
wydatki raz dziennie, po zakończeniu dnia.
Koszty uzyskania przychodów
• Koszty potrącane są tylko w tym roku
podatkowym, w którym są poniesione:
– Koszty bezpośrednio związane z przychodami
poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy są
potrącane w roku podatkowym, w którym osiągnięte
zostały odpowiadające im przychody (np. zapas
surowca),
– Koszty bezpośrednio związane z przychodami
poniesione w następnym roku ale przed złożeniem
zeznania rocznego (nie później niż 30 kwietnia są
potrącane w roku, w którym zostały osiągnięte
odpowiadające im przychody ,
– Koszty bezpośrednio związane z przychodami
poniesione po dniu złożenia zeznania, są potrącane w
następnym roku podatkowym,
– Koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami
są potrącane w dacie ich poniesienia.