ANALIZA WSKAŹNIKOWA

Wskaźnikowa analiza kondycji finansowej
przedsiębiorstwa

stanowi

rozwinięcie

wstępnej

analizy

podstawowych

dokumentów finansowych i oparta jest na
badaniach

wzajemnych

relacji

zachodzących pomiędzy poszczególnymi
elementami

bilansu

oraz

rachunku

zysków i strat.

Analiza wskaźnikowa:

•charakteryzuje

różne

aspekty

działalności

gospodarczej przedsiębiorstwa i umożliwia osobie z
zewnątrz ocenę kondycji finansowej,

•celowo dobrany zestaw wskaźników umożliwia badanie
trendów i progresji na przestrzeni co najmniej kilku lat,

•stwarza szansę porównań z przeciętnymi wskaźnikami
dla

branży,

grupy

przedsiębiorstw,

podobnych

przedsiębiorstw, a także ze wskaźnikami konkurentów
w określonym momencie,

•wskazuje

sposoby,

możliwości

i

niezbędne

usprawnienia – jest to konieczne, jeśli organizacja jest
zarządzana mniej efektywnie niż konkurencyjne firmy,

•może wyjaśnić spadek zysku i potencjalne możliwości
jego wzrostu.

Analiza wskaźnikowa sprowadza się do
obliczania odpowiednich wskaźników
finansowych i ich porównywania do jakiegoś
punktu odniesienia:

• w przekroju sektorowym (branżowym)

• w czasie

•porównanie z planem

Do obliczania wskaźników wymagane są zarówno
informacje zawarte w bilansie firmy, jak i w
rachunku z zysków i strat.

Klasyfikacja wskaźników służących do analizy
sytuacji finansowej firmy:
·        wskaźniki płynności,
·        wskaźniki zadłużenia (zarządzania
długiem),
·        wskaźniki efektywności (obrotowości),
·        wskaźniki rentowności (zyskowności),
·        wskaźniki wartości rynkowej (wskaźniki
rynku kapitałowego)

Wskaźniki rentowności (zyskowności)
określają zdolność do generowania zysków
przez sprzedaż, zaangażowane w firmie
aktywa oraz kapitały własne. Służą również
do oceny stopnia opłacalności wykorzystania
kapitałów obcych. Są kluczowymi
wskaźnikami oceny realizacji podstawowego
celu działalności przedsiębiorstwa, którym
jest zwiększenie korzyści majątkowych jego
właścicieli.

RENTOWNOŚĆ SPRZEDAŻY (ROS)
Wskaźnik rentowności sprzedaży netto:
 
Zysk po opodatkowaniu (netto)

Sprzedaż netto

Wskaźnik ten informuje o udziale zysku netto w

wartości sprzedaży, czyli oznacza jaki procent zysku
przynosi dana wartość sprzedaży, albo inaczej jaka
wielkość zysku przypada na jednostkę wartości
sprzedaży.

Niższa wartość tego wskaźnika oznacza iż firma musi

zrealizować większą wartość sprzedaży, aby osiągnąć
zamierzoną kwotę zysku, a wiec efektywność sprzedaży
będzie niska.

Wzrost natomiast tego wskaźnika znaczyć będzie

generowanie dodatkowego zysku z każdej następnej
jednostki sprzedaży.

ZYSKOWNOŚĆ AKTYWÓW
ROA (ang. return on assets) - wskaźnik rentowności
aktywów. Stopa zwrotu aktywów.

ROA to stosunek zysku netto spółki do wartości jej
aktywów

Zysk netto
ROA =

* 100

Aktywa ogółem

Informuje o zdolności spółki do wypracowywania
zysków i efektywności gospodarowania jej majątkiem.

Im wyższy jest wskaźnik ROA, tym lepsza jest kondycja
finansowa spółki. Wskaźnik istotny m.in. dla instytucji
finansowych rozważających udzielenie kredytu i
badających możliwości jego spłaty.

ZYSKOWNOŚĆ KAPITAŁU
ROE (ang. return on equity – zwrot z kapitału
własnego) –
w przedsiębiorczości, wskaźnik rentowności
oznaczający jak wiele zysku udało się wygospodarować
spółce z wniesionych kapitałów własnych.

W polskich warunkach określa ile groszy czystego
zysku udało się osiągnąć spółce z jednej złotówki
kapitałów własnych.

zysk netto
ROE = * 100
kapitał własny

Im wartośc tego wskaźnika jest wyższa tym,
korzystniejsza jest sytuacja firmy. Wyższa efektywnośc
kapitału własnego wiąże się
z możliwością uzyskania wyższej nadwyżki finansowej,
a co za tym idzie wyższych dywidend.

WSKAŹNIKI PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ

Płynność finansowa przedsiębiorstwa jest to
zdolność do utrzymania ciągłości w pokrywaniu
wydatków,

czyli

terminowego

regulowania

bieżących zobowiązań.

Wskaźniki płynności dostarczają informacji na
temat

zdolności

firmy

do

terminowego

regulowania

zobowiązań

krótkoterminowych

(utrzymania

egzystencji

firmy

w

krótkim

okresie), tj. zobowiązań o okresie spłaty poniżej
jednego roku.

Najczęściej spotykanymi wskaźnikami służącymi

do oceny płynności są:
1.) wskaźnik bieżącej płynności,

  2.) wskaźnik szybki zwany także kwaśnym

testem

lub

wskaźnikiem

podwyższonej

płynności.

Wskaźnik bieżącej płynności :

 

Aktywa bieżące

Pasywa bieżące

Gdzie:
Aktywa bieżące = gotówka + należności + zapasy +
środki na rachunkach bankowych.
Pasywa bieżące = zobowiązania + bieżąca część kredytu
(średnio- i długoterminowego).

Wskaźnik bieżącej płynności informuje o możliwości
(zdolności) do wywiązywania się z bieżących zobowiązań.
Wskazuje on ile razy bieżące aktywa przewyższają
bieżące zobowiązania. Dla kredytodawców wysoki
poziom

tego

wskaźnika

stanowi

margines

bezpieczeństwa wypłacalności firmy. Wartość tego
wskaźnika powinna być wyższa od 1.

Bardzo wysoka wartość tego wskaźnika
świadczy o stosunkowo dużych zapasach
zgromadzonych w firmie, lub może
oznaczać przeterminowane należności czy
ich nieefektywne windykowanie.

Niska wartość lub tendencja spadkowa
oznaczać będzie utratę bądź możliwość
wystąpienia trudności w zakresie
wypłacalności.

Wysoka wartość wskaźnika świadczyć
będzie o zmniejszającym się udziale
zobowiązań krótkoterminowych.

Wskaźnik szybki:

 

Aktywa bieżące – zapasy

Zobowiązania bieżące

Wskaźnik szybki informuje ile razy najbardziej płynne aktywa firmy
przewyższają bieżące zobowiązania. Wskaźnik szybki nie powinien
być niższy niż 1.

Za korzystną uważa się taką sytuację finansową firmy,

w której wskaźnik bieżącej płynności nie różni się zbytnio
od wskaźnika szybkiego.

Z kolei sytuacja, w której wartości wskaźnika

szybkiego są niskie, a wskaźnik bieżącej płynności
przyjmuje wartości wysokie oznaczać będzie, iż firma
zgromadziła wysokie zapasy, ale może to także wynikać z
jej świadomej polityki obrony przed inflacją.

Wysokie wartości wskaźnika szybkiego wynikają

natomiast ze zbyt wysokiego gromadzenia środków
pieniężnych na rachunkach bankowych lub występowania
wysokich stanów należności.

Wskaźniki zadłużenia (zdolności do obsługi
zadłużenia)

służą

analizie

długookresowej

wypłacalności

przedsiębiorstwa.

Ułatwiają

ocenę

możliwości obsługi przez firmę całości jej zadłużenia
(pożyczonego kapitału oraz odsetek).

Wskaźnik zadłużenia:

 

Zobowiązania ogółem

Aktywa ogółem

Informuje jak duża część aktywów pochodzi z kapitału
obcego.

Im mniejszy jest udział długu w całości aktywów, tym
bardziej bezpieczna sytuacja dla kredytodawców, mają
większe zabezpieczenie przed stratą na wypadek
likwidacji firmy.

Im wskaźnik zadłużenia wyższy, tym większe ryzyko
działalności przenosi się na kredytodawców, którzy mogą
stracić zaufanie do firmy. Uważa się, że wtedy firma nie
ma zachwianej równowagi pomiędzy kapitałem obcym a
własnym.

Wskaźnik udziału zadłużenia w kapitale własnym:

 

Zobowiązania ogółem

Kapitał własny

Wskaźnik

wyraża

możliwość

pokrycia

całkowitego długu kapitałem własnym.
Dla przykładu można podać, iż w tzw. małym
biznesie w USA jego graniczną wartością jest
proporcja 3:1 a dla większych firm znacznie
ostrzejsza. Instytucje finansowe mogą nie chcieć
kredytować przedsięwzięć w przypadku, gdy
wielkość zaciągniętego kredytu w stosunku do
posiadanego kapitału własnego kształtuje się
powyżej 1:1.

Wskaźnik zadłużenia długoterminowego:

Zadłużenie

długoterminowe

Kapitał własny

 

Informuje w jakim stopniu kapitał firmy zabezpiecza

udzielony kredyt. Wskaźnik ten bywa również nazywany
wskaźnikiem ryzyka. Wskaźnik ten powinien wynosić
do

0,51.

Powyżej

1

oznacza, iż zobowiązania

długoterminowe przewyższają kapitały własne firmy.

Wskaźnik obsługi zadłużenia:

Zysk operacyjny

Raty kapitałowe + odsetki

 
Informuje: ile razy zysk netto firmy przewyższa roczną
obsługę

długu,

a więc sumę rat kapitałowych przypadających do spłaty
oraz odsetek.
 

Niekiedy wskaźnik obsługi zadłużenia oblicza się w
sposób zmodyfikowany dopisując do licznika wielkość
amortyzacji

Wskaźnik obsługi zadłużenia:
 

Zysk operacyjny + amortyzacja

Raty kapitałowe + odsetki

 
 
Informuje: ile razy potencjalne źródła spłaty zobowiązań
kredytowych pokrywają zobowiązania z tytułu obsługi
kredytów w danym roku. Określa stopień zapewnienia
spłaty kredytu wraz z odsetkami w przypadku zaistnienia
niekorzystnych okoliczności.
Wartość powszechnie obowiązująca tego wskaźnika: 1,5.

Wskaźnik zdolności spłaty odsetek:

 

Zysk operacyjny

Odsetki

 Wskaźnik wyraża zdolność przedsiębiorstwa

do terminowego regulowania odsetek.

Wskaźniki sprawności (szybkości obrotu)
określają szybkość obrotu poszczególnymi
aktywami w ciągu okresu sprawozdawczego lub
okres, przez jaki firma pozostaje w posiadaniu
tych aktywów.

Cykl należności (w dniach):
 
Należności od odbiorców
Przeciętna sprzedaż dzienna
 
Gdzie:
Przeciętna dzienna sprzedaż = wpływy ze sprzedaży

365

 
Informuje w jakim stopniu firma kredytuje swoich

odbiorców, zamrażając swoje środki pieniężne. Ponieważ
stan należności jest wielkością często zmieniającą się w
czasie, dlatego za bardziej poprawne należy uważać
przyjęcie

w

liczniku

tego

wskaźnika

średniej

arytmetycznej

ze

stanów

z

początku

i

końca

rozpatrywanego okresu. Jego wysoka wartość informuje o
nieefektywnym wykorzystaniu zasobów firmy. Mniejsza
wartość wskaźnika świadczy o bardziej korzystnej
sytuacji finansowej firmy i mniejszym zapotrzebowaniu
na kapitał obrotowy

Wskaźnik rotacji zapasów:
Obrót zapasami:

Roczna sprzedaż netto

Przeciętny poziom zapasów

Gdzie:
Przeciętny poziom zapasów = ½ (wartość zapasów na początek roku
+ wartość zapasów na koniec roku )

 

Rotacja w dniach:

Przeciętny poziom zapasów x 365

Roczna sprzedaż netto

Poziom wskaźnika rotacji zapasów zależy także od
rodzaju działalności firmy. Informuje, ile razy w ciągu
roku ( co ile dni ) firma odnawia swoje zapasy oraz jaki
ich poziom jest niezbędny do utrzymania określonej
wielkości produkcji. Wysoki obrót zapasami świadczy o
dobrej sprawności firmy, a niski o słabej sprawności.

 

Wskaźnik rotacji aktywów ogółem:
 

Roczna sprzedaż netto

(przychody)

Aktywa ogółem

 
Wskaźnik ten oznacza, jaka wielkość sprzedaży przypada
na jednostkę aktywów, albo: jak produktywne są aktywa
w firmie, czyli - ile jednostek wartości sprzedaży przynosi
jedna jednostka wartości aktywów zaangażowanych w
działalność firmy. Będzie on przyjmował stosunkowo
niskie

wartości

w

sektorach

o

wysokiej

kapitałochłonności produkcji i stosunkowo wysokie w
sektorach o niskiej kapitałochłonności, lecz wysokim
udziale czynnika pracy ludzkiej. Stąd też jest on
szczególnie pożyteczny przy porównywaniu rotacji
aktywów kilku firm tej samej branży.