Ograniczenie ekspozycji w

medycynie

Ekspozycja medyczna

-dawki promieniowania pochłaniane przez narządy pacjentów
poddawanych badaniom rentgenowskim i przy użyciu
radiofarmaceutyków (medycyna nuklearna)

-dawki promieniowania pochłaniane przez pacjentów w trakcie terapii
z użyciem promieniowania przenikliwego

- dawki promieniowania pochłaniane przez pacjentów pochodzące
z radiofarmaceutyków, emitujących promieniowanie
korpuskularne, podawanych w celach leczniczych

Międzynarodowa Komisja Ochrony Radiologicznej (IRCP) rekomenduje
trzy

zasady ochrony radiologicznej pacjentów (publikacja nr 34):

- uzasadnienie zastosowania badania (ważne kliniczne wskazania)
- optymalizacja warunków wykonywania badania (wysoka jakość
obrazu)

- ograniczenie dawki, promieniowania

Uzasadnienie zastosowania badania

Mieści się w kategoriach odpowiedzialności
moralnej.

Pożytek zdrowotny wypływający z napromienienia
musi

przewyższać możliwy uszczerbek na zdrowiu.

Uzasadnienie zastosowania badania

W przypadku narażenia medycznego przyjmuje się

3 poziomy

uzasadnienia

(IRCP 60, 1991)

1. Zastosowanie promieniowania jonizującego w medycynie jest

akceptowalne, gdyż korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko
związane z narażeniem.

2. Na tym poziomie definiuje się i uzasadnia pewien sposób postępowania

medycznego w odniesieniu do przypadków charakteryzujących się
danymi objawami. Celem tego uzasadnienia jest stwierdzenie, czy w
większości przypadków zastosowanie danej procedury diagnostycznej
lub metody terapeutycznej ułatwi postawienie poprawnej diagnozy lub
poprawi wyniki leczenia.

3. Na 3-cim poziomie należy uzasadnić zastosowanie danego postępowania

medycznego w stosunku do określonego pacjenta. Trzeba sprawdzić czy
potrzebne informacje nie są już dostępne.

Uzasadnienie: Prawo atomowe DU 2000 Nr 42 poz. 276 rozdział 3a Art.
33a

pkt 2. Uzasadnienie- oparte jest na przewadze oczekiwanych korzyści
zdrowotnych

dla pacjenta lub społeczeństwa nad uszczerbkiem zdrowotnym, który
ekspozycja

może spowodować.

pkt 3. Warunkiem właściwego uzasadnienia jest zastosowanie
radiologicznej

procedury diagnostycznej lub leczniczej, której skuteczność w określonej
sytuacji

klinicznej została udowodniona lub powszechnie uznana. W procesie
uzasadnienia

ocenia się również korzyści i rodzaje ryzyka związane ze stosowaniem

alternatywnych procedur, służacych temu samemu celowi, prowadzących
do

mniejszych ekspozycji na promieniowanie jonizujące lub nie narażających
na jego

działanie.

Uzasadnienie: Prawo atomowe DU 2000 Nr 42 poz. 276 rozdział 3a Art.
33a

pkt 4. Skierowanie pacjenta na określone badanie z zastosowaniem
promieniowania

jonizującego wynika z uzasadnionego przekonania lekarza lub innej osoby

upoważnionej do kierowania na takie badania, że jego wynik dostarczy
informacji,

które przyczynią się do postawienia prawidłowego rozpoznania lub
wykluczenia

choroby, oceny jej przebiegu i postępu leczenia, oraz korzyści z tego tytułu

przewyższają możliwe ujemne następstwa dla zdrowia, które mogą być
związane

z narażeniem na promieniowanie jonizujące.

pkt 5. Skierowanie o którym mowa w ust. 4, może być wystawione po
upewnieniu

się, że inne alternatywne, nieinwazyjne i nie narażające na działania
promieniowania

jonizującego metody, a także wcześniej wykonane badania z
zastosowaniem

promieniowania jonizującego nie mogą dostarczyć równoważnych
informacji

Jakiekolwiek badania radiologiczne wykonywane w celach
zawodowych,

prawnych lub ubezpieczeniowych są nieuzasadnione (chyba, że

zawierają użyteczne informacje o stanie zdrowia tej osoby lub
gdy

wykonane są na podstawie konsultacji z odpowiednimi
lekarzami).

Masowe badania przesiewowe wykorzystujące ekspozycje medyczną
są

nieuzasadnione, chyba że korzyści dla badanej osoby lub dla populacji
są

wystarczające dla skompensowania ekonomicznych i socjalnych, w
tym

uszczerbku radiacyjnego.

Ekspozycja ludzi podczas naukowych badań medycznych jest
nieuzasadniona

chyba że jest zgodna z zapisami Deklaracji Helsińskiej i
opracowanymi na tej

podstawie wytycznymi opracowanymi przez CIOMS ( Council for
International

Organization of Medical Sciences) i WHO, oraz została skierowana do

konsultacji przez komisję etyczną i otrzymała pozytywną opinię
zgodną

z obowiązującymi przepisami krajowymi.

Odpowiedzialność za ekspozycję medyczną spoczywa na:

- jednostkach wydających zgody i zezwolenia
- pracodawcy
- dostawcach sprzętu
- pracownikach
- inspektorach ochrony radiologicznej
- personelu medycznym
- specjalistach i komisjach etycznych

Odpowiedzialność kliniczna-

Odpowiedzialność kliniczna-

odpowiedzialność, jaka

odpowiedzialność, jaka

spoczywa na

spoczywa na

lekarzu realizującym procedury prowadzące do indywidualnej

lekarzu realizującym procedury prowadzące do indywidualnej

ekspozycji na promieniowanie jonizujące w celach

ekspozycji na promieniowanie jonizujące w celach

medycznych,

medycznych,

obejmuje ona w szczególności: uzasadnienie, optymalizację

obejmuje ona w szczególności: uzasadnienie, optymalizację

ochrony

ochrony

przed promieniowaniem, kliniczną ocenę wyniku, współpracę

przed promieniowaniem, kliniczną ocenę wyniku, współpracę

z innymi

z innymi

specjalistami i personelem, a w razie potrzeby – uzyskiwanie

specjalistami i personelem, a w razie potrzeby – uzyskiwanie

informacji o wynikach poprzednich badań, a także

informacji o wynikach poprzednich badań, a także

przekazywanie

przekazywanie

informacji lub dokumentacji radiologicznej innym lekarzom

informacji lub dokumentacji radiologicznej innym lekarzom

i ewentualne informowanie pacjenta oraz innych

i ewentualne informowanie pacjenta oraz innych

zainteresowanych

zainteresowanych

osób realizujących medyczne procedury radiologiczne o

osób realizujących medyczne procedury radiologiczne o

ryzyku

ryzyku

związanym ze stosowaniem promieniowania jonizującego.

związanym ze stosowaniem promieniowania jonizującego.

Odpowiedzialność za ekspozycję cd.

1. Żaden pacjent nie zostanie poddany diagnostycznej lub

terapeutycznej

ekspozycji medycznej jeżeli nie posiada skierowania wydanego

przez

lekarza.

(z wyjątkiem: stomatologiczne zdj. punktowe, densytometria).

Lekarz kierujący

Lekarz kierujący

po wyczerpaniu wszystkich możliwości

po wyczerpaniu wszystkich możliwości

diagnostycznych,

diagnostycznych,

które nie wymagają stosowania promieniowania jonizującego, po

które nie wymagają stosowania promieniowania jonizującego, po

wykorzy-

wykorzy-

staniu wcześniejszych badań rtg, po ocenie korzyści i ryzyka powinien

staniu wcześniejszych badań rtg, po ocenie korzyści i ryzyka powinien

kierować

kierować

chorego na badania dokładnie precyzując kierunek diagnostyki.

chorego na badania dokładnie precyzując kierunek diagnostyki.

Lekarz radiolog

Lekarz radiolog

wykonujący procedurę powinien wykonać ją

wykonujący procedurę powinien wykonać ją

zgodnie ze

zgodnie ze

skierowaniem, wybierając taki tryb aby jak najbardziej

skierowaniem, wybierając taki tryb aby jak najbardziej

zminimalizować

zminimalizować

narażenie. Podczas złożonej procedury powinien na bieżąco

narażenie. Podczas złożonej procedury powinien na bieżąco

analizować jej

analizować jej

przebieg pod kątem uzyskanych już informacji i ewentualnego jej

przebieg pod kątem uzyskanych już informacji i ewentualnego jej

przerwania

przerwania

Technik rtg

Technik rtg

powinien wykonać badanie zgodnie ze skierowaniem,

powinien wykonać badanie zgodnie ze skierowaniem,

dążąc do jak najmniejszej dawki promieniowania w celu uzyskania

dążąc do jak najmniejszej dawki promieniowania w celu uzyskania

wystarczającej ilości informacji klinicznych.

wystarczającej ilości informacji klinicznych.

2. Podstawowym obowiązkiem personelu jest zapewnienie pacjentom

odpowiedniej ochrony i bezpieczeństwa począwszy od skierowania

a kończąc na ekspozycji.

Odpowiedzialność za ekspozycję cd.

OPTYMALIZACJA OCHRONY

RADIOLOGICZNEJ W

DIAGNOSTYCE

Optymalizacja ochrony radiologicznej pacjenta w diagnostyce
rentgenowskiej

i medycynie nuklearnej sprowadza się do uzyskania dobrego lub
adekwatnego

do celu badania wyniku, przy możliwie najmniejszej dawce efektywnej.

W rentgenodiagnostyce wymaga to zapewnienia dobrej jakości całego
procesu

radiologicznego (od konstrukcji aparatu poprzez procedury ekspozycji,
aż po

archiwizowania badań i szkolenia personelu)

Optymalizacja - sprzęt

Optymalizacja - sprzęt

Urządzenia stosowane do celów ekspozycji medycznej powinny być
tak

skonstruowane aby

- uszkodzenie pojedynczego elementu było łatwe do określenia, co
prowadzi

do minimalizacji nieplanowanej ekspozycji pacjenta

- wpływ błędu ludzkiego na nieplanowana ekspozycję medyczną był

był minimalny

- użytkowany sprzęt powinien być zgodny z obowiązującymi
normami

(IEC, ISO)

- specyfikacje techniczne, instrukcje użytkownika i obsługi powinny
być

w języku zrozumiałym dla użytkownika (zgodnie z obowiązującym
prawem

w języku Polskim)

- urządzenia są wyposażone w mechanizm kontroli wiązki ( wskaźnik

określający stan wiązki „włączona” „wyłączona”)

- we fluoroskopii aparat powinien być tak skonstruowany aby lampa
była

zasilana tylko poprzez naciskanie odpowiedniego włącznika

-

ekspozycja podczas skopi odbywa się przez naciskanie przycisku co pozwala

ekspozycja podczas skopi odbywa się przez naciskanie przycisku co pozwala

w każdej chwili na jej przerwanie (system deadmen)

w każdej chwili na jej przerwanie (system deadmen)

-

aparat do skopi powinien mieć zainstalowany czasownik na którym można

aparat do skopi powinien mieć zainstalowany czasownik na którym można

odczytać dotychczasowy czas ekspozycji lub dawkę

odczytać dotychczasowy czas ekspozycji lub dawkę

-

aparat do skopili powinien mieć sygnał akustyczny włączający się po ok.

aparat do skopili powinien mieć sygnał akustyczny włączający się po ok.

4min

4min

i wyłącznik automatyczny promieniowania po 5 minutach

i wyłącznik automatyczny promieniowania po 5 minutach

-aparaty wyposażone są w system AEC( Automatic Exposure Control) (poza

-aparaty wyposażone są w system AEC( Automatic Exposure Control) (poza

aparatami stomatologicznymi i jezdnymi do zdjęć przyłóżkowych)

aparatami stomatologicznymi i jezdnymi do zdjęć przyłóżkowych)

Sterowanie aparatem odbywa się jedynie za pomocą doboru kV, pozostałe

Sterowanie aparatem odbywa się jedynie za pomocą doboru kV, pozostałe

parametry ekspozycji ustawiane są przez komory jonizacyjne umieszczone

parametry ekspozycji ustawiane są przez komory jonizacyjne umieszczone

przed kasetą z filmem

przed kasetą z filmem

- aparaty z generatorami pulsacyjnymi. Napięcie na lampę podawane jest w

- aparaty z generatorami pulsacyjnymi. Napięcie na lampę podawane jest w

sposób pulsacyjny kilka do kilkudziesięciu razy na sekundę na około 3 ms.

sposób pulsacyjny kilka do kilkudziesięciu razy na sekundę na około 3 ms.

Pozwala to na zmniejszenie dawki o kilkadziesiąt procent.

Pozwala to na zmniejszenie dawki o kilkadziesiąt procent.

Optymalizacja- człowiek i osprzęt

-ograniczenie (kolimacja) wiązki do najmniejszego wymaganego
rozmiaru

Przy wielu badaniach rtg gonady (w szczególności) mogą znajdować
się poza wiązką pierwotną, co nie zawsze jest przestrzegane. Różnice
położenia krawędzi pola w stosunku do położenia jąder nawet o kilka
centymetrów może spowodować ponad 10-krotną różnicę w wielkości
pochłoniętej przez jądra dawki

Przepisy, a przede wszystkim zdrowy rozsadek, nakładają

Przepisy, a przede wszystkim zdrowy rozsadek, nakładają

wymóg stosowania osłon dodatkowych przy każdym

wymóg stosowania osłon dodatkowych przy każdym

napromienieniu pacjenta.

napromienieniu pacjenta.

Bez względu na rodzaj badania i rodzaj aparatu rtg, płeć i

Bez względu na rodzaj badania i rodzaj aparatu rtg, płeć i

wiek pacjenta.

wiek pacjenta.

Podkreśla się podejmowanie szczególnych środków

Podkreśla się podejmowanie szczególnych środków

ostrożności przy badaniu kobiet w ciąży i osób do 18 roku

ostrożności przy badaniu kobiet w ciąży i osób do 18 roku

życia.

życia.

Bezwzględnie należy stosować osłony na gonady, jeżeli

Bezwzględnie należy stosować osłony na gonady, jeżeli

znajdują się one w polu wiązki pierwotnej, lub bliżej niż 5 cm

znajdują się one w polu wiązki pierwotnej, lub bliżej niż 5 cm

od krawędzi pola.

od krawędzi pola.

Zastosowanie osłon o grubości równoważnej 1 mm Pb

Zastosowanie osłon o grubości równoważnej 1 mm Pb

powoduje redukcję dawki w jądrach nawet do 95%, a w

powoduje redukcję dawki w jądrach nawet do 95%, a w

jajnikach ponad 50%.

jajnikach ponad 50%.

- stosowanie osłon na nieeksponowane części
ciała

-stosowanie odpowiednich projekcji

np. zdjęcie czaszki wykonujemy w projekcji P-A (daje to redukcję dawki na
gałki oczne do 95% w stosunku do projekcji A-P)

-stosowanie odpowiednich odległości

Jak pamiętamy natężenie promieniowania X maleje z kwadratem odległości,

Jak pamiętamy natężenie promieniowania X maleje z kwadratem odległości,

a wiązka promieniowania ma kształt stożka lub ostrosłupa, którego kąt

a wiązka promieniowania ma kształt stożka lub ostrosłupa, którego kąt

wierzchołkowy maleje wraz z odległością.

wierzchołkowy maleje wraz z odległością.

Kiedy przy stałej wielkości

Kiedy przy stałej wielkości

napromienianego pola i stałym

napromienianego pola i stałym

natężeniu promieniowania

natężeniu promieniowania

padającego na receptor obrazu

padającego na receptor obrazu

maleje odległość ognisko-skóra

maleje odległość ognisko-skóra

pacjenta, natężenie promieniowania

pacjenta, natężenie promieniowania

na powierzchni wejściowej wiązki

na powierzchni wejściowej wiązki

gwałtownie rośnie.

gwałtownie rośnie.

W celu zmniejszenia wielkości dawki promieniowania dla pacjenta i

W celu zmniejszenia wielkości dawki promieniowania dla pacjenta i

poprawienia jakości otrzymywanego obrazu stosujemy większe odległości.

poprawienia jakości otrzymywanego obrazu stosujemy większe odległości.

Przy małych odległościach pomiędzy lampą a powierzchnią pacjenta istotna

Przy małych odległościach pomiędzy lampą a powierzchnią pacjenta istotna

dla otrzymanego obrazu jest grubość badanego. W kolejnych warstwach

dla otrzymanego obrazu jest grubość badanego. W kolejnych warstwach

obiektu natężenie promieniowania zmienia się nie tylko na skutek osłabiania,

obiektu natężenie promieniowania zmienia się nie tylko na skutek osłabiania,

ale też na skutek zmian odległości od źródła, co powoduje, że ostrość i

ale też na skutek zmian odległości od źródła, co powoduje, że ostrość i

kontrast obrazu zależy od głębokości położenia. Przy małej odległości i

kontrast obrazu zależy od głębokości położenia. Przy małej odległości i

szeroko rozwartym kącie wiązki długość drogi

szeroko rozwartym kącie wiązki długość drogi

w obiekcie dla promienia centralnego i dla promieni skrajnych bardzo się

w obiekcie dla promienia centralnego i dla promieni skrajnych bardzo się

różni powodując, że jasność i kontrast obrazu zmieniają się w zależności od

różni powodując, że jasność i kontrast obrazu zmieniają się w zależności od

odległości od środka obrazu.

odległości od środka obrazu.

Zmniejszenie odległości wykorzystuje się przy niektórych badaniach w celu

Zmniejszenie odległości wykorzystuje się przy niektórych badaniach w celu

uwidocznienia szczegółów na zdjęciach powiększonych, pamiętając aby

uwidocznienia szczegółów na zdjęciach powiększonych, pamiętając aby

interesujący nas obszar znajdował się w centrum obrazu

interesujący nas obszar znajdował się w centrum obrazu

-stosowanie filtracji

Metalowy filtr ( w praktyce aluminiowy lub miedziany) w postaci blaszki lub

Metalowy filtr ( w praktyce aluminiowy lub miedziany) w postaci blaszki lub

folii umieszczony na drodze wiązki promieniowania osłabia co prawda całe

folii umieszczony na drodze wiązki promieniowania osłabia co prawda całe

widmo promieniowania, ale najbardziej jego część niskoenergetyczną.

widmo promieniowania, ale najbardziej jego część niskoenergetyczną.

Pozbawienie składowej miękkiej promieniowania jest konieczne, ponieważ

Pozbawienie składowej miękkiej promieniowania jest konieczne, ponieważ

jest w całości pochłaniana w ciele pacjenta i niepotrzebnie obciąża dawką

jest w całości pochłaniana w ciele pacjenta i niepotrzebnie obciąża dawką

jego tkankę powierzchniową, nie biorąc udziału w powstawaniu obrazu.

jego tkankę powierzchniową, nie biorąc udziału w powstawaniu obrazu.

Filtracja całkowita:

Filtracja całkowita:

-filtracja wewnętrzna aparatu (filtracja okienka lampy i blaszki na stałe

-filtracja wewnętrzna aparatu (filtracja okienka lampy i blaszki na stałe

przymocowane do kołpaka) nie powinna być mniejsza niż równoważnik 0,5

przymocowane do kołpaka) nie powinna być mniejsza niż równoważnik 0,5

mm Al

mm Al

dla aparatów pracujących powyżej 50 KeV

dla aparatów pracujących powyżej 50 KeV

-filtracja dodatkowa umieszczana w głowicy aparatu.

-filtracja dodatkowa umieszczana w głowicy aparatu.

-stosowanie osprzętu z materiałów w jak najmniejszym stopniu
pochłaniających

promieniowanie rentgenowskie

Obecnie przy produkcji sprzętu rentgenowskiego: stołów, kratek przeciw-

Obecnie przy produkcji sprzętu rentgenowskiego: stołów, kratek przeciw-

rozproszeniowych, kaset radiograficznych stosuje się materiały z włókien

rozproszeniowych, kaset radiograficznych stosuje się materiały z włókien

węglowych, które są nie tylko lżejsze ale i w mniejszym stopniu pochłaniają

węglowych, które są nie tylko lżejsze ale i w mniejszym stopniu pochłaniają

promieniowanie rentgenowskie,.

promieniowanie rentgenowskie,.

Daje to możliwość zmniejszenia dawek promieniowania oraz zwiększenia

Daje to możliwość zmniejszenia dawek promieniowania oraz zwiększenia

żywotności lampy poprzez zmniejszenie parametrów ekspozycji.

żywotności lampy poprzez zmniejszenie parametrów ekspozycji.

-stosowanie kratek przeciwrozproszeniowych tylko wtedy, gdy jest
to

nieodzowne

-stosowanie odpowiednich zestawów film-folia wzmacniająca

Filmy powszechnie stosowane w rentgenodiagnostyce posiadają

Filmy powszechnie stosowane w rentgenodiagnostyce posiadają

emulsję mało czułą na promieniowanie rentgenowskie, dlatego aby

emulsję mało czułą na promieniowanie rentgenowskie, dlatego aby

uzyskać zadowalający obraz należało by używać bardzo długich

uzyskać zadowalający obraz należało by używać bardzo długich

czasów ekspozycji.

czasów ekspozycji.

Odkryte zjawisko luminescencji pozwoliło na wykorzystanie

Odkryte zjawisko luminescencji pozwoliło na wykorzystanie

związków chemicznych zwanych luminoforami (zamieniają one

związków chemicznych zwanych luminoforami (zamieniają one

promieniowanie X na światło widzialne) do produkcji folii

promieniowanie X na światło widzialne) do produkcji folii

wzmacniających, a tym samym do zmniejszenia narażenia

wzmacniających, a tym samym do zmniejszenia narażenia

badanych. Naświetlenie filmu tylko w niewielkim stopniu (ok 5%)

badanych. Naświetlenie filmu tylko w niewielkim stopniu (ok 5%)

pochodzi bezpośrednio od promieniowania X, pozostała część od

pochodzi bezpośrednio od promieniowania X, pozostała część od

światła widzialnego z folii wzmacniających.

światła widzialnego z folii wzmacniających.

Ze względu na zastosowany luminofor otrzymujemy światło zielone

Ze względu na zastosowany luminofor otrzymujemy światło zielone

lub niebieskie.

lub niebieskie.

Pobudzony kryształ luminoforu wysyła światło w postaci stożka, tym

Pobudzony kryształ luminoforu wysyła światło w postaci stożka, tym

grubszego im grubsze jest pobudzone do świecenia ziarno.

grubszego im grubsze jest pobudzone do świecenia ziarno.

Z tego powodu folie dzielimy na ostrorysujące (drobnoziarniste i

Z tego powodu folie dzielimy na ostrorysujące (drobnoziarniste i

mniej czułe) oraz miękko rysujące (gruboziarniste i wysokoczułe).

mniej czułe) oraz miękko rysujące (gruboziarniste i wysokoczułe).

Pomiędzy nimi stworzono folie uniwersalne

Pomiędzy nimi stworzono folie uniwersalne

Trzeci rodzaj folii to folie z pierwiastków ziem rzadkich o
wzmocnieniu kilkakrotnie większym niż wcześniej wymienione.
Niestety o cenie proporcjonalnie wyższej do wzmocnienia

- optymalizacja procesu wywoływania i utrwalania filmu (właściwa
temperatura,

świeże odczynniki, automatyzacja)

Ciemnia fotograficzna jest niezmiernie ważną częścią pracowni rtg.

Ciemnia fotograficzna jest niezmiernie ważną częścią pracowni rtg.

W ogromnym stopniu decydującą o jakości zdjęć i o dawkach

W ogromnym stopniu decydującą o jakości zdjęć i o dawkach

promieniowania otrzymywanych przez pacjentów. Tutaj w postaci

promieniowania otrzymywanych przez pacjentów. Tutaj w postaci

wywołanego filmu powstaje produkt finalny, na podstawie którego

wywołanego filmu powstaje produkt finalny, na podstawie którego

możemy określić, gdzie w procesie powstawania obrazu mogły wystąpić

możemy określić, gdzie w procesie powstawania obrazu mogły wystąpić

błędy. Np: wady generatora, złe parametry ekspozycji i ustawienia

błędy. Np: wady generatora, złe parametry ekspozycji i ustawienia

wiązki. Zła praca ciemni niweczy prawidłowo wykonany proces

wiązki. Zła praca ciemni niweczy prawidłowo wykonany proces

otrzymania obrazu, a tym samym naraża badanego na dodatkową

otrzymania obrazu, a tym samym naraża badanego na dodatkową

dawkę promieniowania jonizującego, a nas na dodatkowe koszty.

dawkę promieniowania jonizującego, a nas na dodatkowe koszty.

-zdjęcie a nie skopia

Skopię powinno się stosować wyłącznie wtedy gdy potrzebna

Skopię powinno się stosować wyłącznie wtedy gdy potrzebna

jest rejestracja zjawisk dynamicznych (np ocena wnęk)

jest rejestracja zjawisk dynamicznych (np ocena wnęk)

Badanie powinien wykonywać doświadczony lekarz ( co skraca

Badanie powinien wykonywać doświadczony lekarz ( co skraca

czas badania)

czas badania)

Badanie wolno wykonywać jedynie aparatem ze wzmacniaczem

Badanie wolno wykonywać jedynie aparatem ze wzmacniaczem

obrazu.

obrazu.

np. referencyjna dawka promieniowania dla standardowego

np. referencyjna dawka promieniowania dla standardowego

pacjenta

pacjenta

przy zdj klp w projekcji P-A wynosi 0,3 mGy

przy zdj klp w projekcji P-A wynosi 0,3 mGy

skopia klp: przy normalnym trybie pracy lampy dawka wynosi 25

skopia klp: przy normalnym trybie pracy lampy dawka wynosi 25

mGy/min

mGy/min

- zdjęcie bez podglądu
- jak najkrótszy czas przebywania w gabinecie badań

REASUMUJĄC

NAJWAŻNIEJSZĄ ZASADĄ W OCHRONIE RADIOLOGICZNEJ JEST

M Y Ś L E N I E

Trzy podstawowe metody ochrony przed promieniowaniem:

1. czas( minimalizacja czasu procedury, zdjęcie zamiast prześwietlenia,
możliwie

jak najkrótsze przebywanie w gabinecie, zmiany na stanowisku
pracy)

2. odległość( właściwa pozycja podczas zabiegu lub badania,
strzykawka

automatyczna zamiast ręcznej, odpowiedniej długości przewód
wyzwalający,

właściwe ustawienie lampy rtg)

3. osłona( środki osłony osobistej, ekrany i katedry osłaniające, kabiny,

parawany, okna ołowiowe, odpowiednie blendowanie)

-zostały opracowane „Kryteria jakości dla obrazów w diagnostyce
rentgenowskiej”

obejmują one:

1. wymagania diagnostyczne obrazu (obszar, widoczność określonych
narządów

i struktury anatomicznej, widoczność szczegółów struktury
anatomicznej),

2. wartość dawki powierzchniowej dla standardowego pacjenta o masie
70 kg

i wzroście 170 cm.

3. przykłady dobrej techniki radiacyjnej (warunki ekspozycji).

Jednostki posiadające zgodę lub zezwolenie są obowiązane

prowadzić

spójny program

ZAPEWNIENIA JAKOŚCI