Żywienie a
Żywienie a
pamięć i
pamięć i
koncentracja
koncentracja
Biliński Jarosław
IV rok
Kierunek lekarski
Małe a żarłoczne
Małe a żarłoczne
Przy wadze zaledwie 1400 gram - co równa się 2%
Przy wadze zaledwie 1400 gram - co równa się 2%
całkowitej wagi ciała - mózg pochłania 20%
całkowitej wagi ciała - mózg pochłania 20%
dostarczanych naszemu organizmowi składników
dostarczanych naszemu organizmowi składników
energetycznych oraz 20% wdychanego przez nas tlenu.
energetycznych oraz 20% wdychanego przez nas tlenu.
Nasz mózg ma nienasyconą potrzebę otrzymywania
Nasz mózg ma nienasyconą potrzebę otrzymywania
witamin, minerałów, aminokwasów, glukozy i tlenu. Wielu
witamin, minerałów, aminokwasów, glukozy i tlenu. Wielu
niesłusznie uważa, że inteligencja, pamięć oraz ogólna
niesłusznie uważa, że inteligencja, pamięć oraz ogólna
sprawność umysłowa jest uwarunkowana wyłącznie
sprawność umysłowa jest uwarunkowana wyłącznie
genetycznie. Nie próbują więc rozwijać możliwości
genetycznie. Nie próbują więc rozwijać możliwości
swojego mózgu. Badania zaprzeczają tej teorii. Chociaż
swojego mózgu. Badania zaprzeczają tej teorii. Chociaż
ilość neuronów mózgu jest ustalona przy urodzeniu,
ilość neuronów mózgu jest ustalona przy urodzeniu,
możliwości rozwoju przez całe życie wydają się być
możliwości rozwoju przez całe życie wydają się być
nieograniczone. Niezbędny jest jedynie odpowiedni
nieograniczone. Niezbędny jest jedynie odpowiedni
trening intelektualny, oraz stworzenie warunków dla tego
trening intelektualny, oraz stworzenie warunków dla tego
rozwoju – czyli odpowiednie odżywianie.
rozwoju – czyli odpowiednie odżywianie.
Jak zmobilizować mózg do
Jak zmobilizować mózg do
optymalnej wydajności
optymalnej wydajności
intelektualnej ?
intelektualnej ?
W kontroli nad pracą mózgu współzawodniczą
W kontroli nad pracą mózgu współzawodniczą
dwa aminokwasy. Jednym z nich jest
dwa aminokwasy. Jednym z nich jest
L-tyrozyna
L-tyrozyna
,
,
której mózg używa do syntezy
której mózg używa do syntezy
neuroprzekaźników, noradrenaliny i dopaminy,
neuroprzekaźników, noradrenaliny i dopaminy,
koniecznych dla uzyskania jasności i szybkości
koniecznych dla uzyskania jasności i szybkości
myślenia, długotrwałej pamięci oraz poczucia
myślenia, długotrwałej pamięci oraz poczucia
równowagi i przytomności umysłu. Drugi to
równowagi i przytomności umysłu. Drugi to
L-
L-
tryptofan
tryptofan
, który mózg wykorzystuje do
, który mózg wykorzystuje do
wytwarzania innego neuroprzekaźnika,
wytwarzania innego neuroprzekaźnika,
serotoniny, odpowiedzialnego za spowolnienie
serotoniny, odpowiedzialnego za spowolnienie
reakcji, uczucie sytości po posiłku i wywołującej
reakcji, uczucie sytości po posiłku i wywołującej
sen.
sen.
Jak zmobilizować mózg do
Jak zmobilizować mózg do
optymalnej wydajności
optymalnej wydajności
intelektualnej ?
intelektualnej ?
Jeśli czeka nas wysiłek intelektualny,
Jeśli czeka nas wysiłek intelektualny,
posiłek powinniśmy zacząć od
posiłek powinniśmy zacząć od
produktów, zawierających L-tyrozynę,
produktów, zawierających L-tyrozynę,
czyli od mięsa, ryb, drobiu, fasoli. L-
czyli od mięsa, ryb, drobiu, fasoli. L-
tryptofan znajduje się m. in. w
tryptofan znajduje się m. in. w
przetworach mlecznych i bananach.
przetworach mlecznych i bananach.
Ryby, oliwę z oliwek należy jeść
Ryby, oliwę z oliwek należy jeść
również dlatego, że zawierają
również dlatego, że zawierają
kwasy
kwasy
tłuszczowe omega-3
tłuszczowe omega-3
.
.
WYŚCIG?
WYŚCIG?
Załóżmy, że L-tyrozyna i L-tryptofan biorą udział
Załóżmy, że L-tyrozyna i L-tryptofan biorą udział
w wyścigu, którego metą jest neuron.
w wyścigu, którego metą jest neuron.
Założenie 1
Założenie 1
- O poranku L-tyrozyna dociera do
- O poranku L-tyrozyna dociera do
mózgu przed L-tryptofanem i powoduje, że będzie
mózgu przed L-tryptofanem i powoduje, że będzie
on optymalnie funkcjonował przez cały dzień, bo
on optymalnie funkcjonował przez cały dzień, bo
powstanie noradrenalina, dopamina i
powstanie noradrenalina, dopamina i
neuroprzekaźniki odpowiedzialne, za stan czuwania.
neuroprzekaźniki odpowiedzialne, za stan czuwania.
Założenie 2
Założenie 2
- O poranku L-tryptofan dociera
- O poranku L-tryptofan dociera
pierwszy do mózgu i wygrywa wyścig. L-tryptofan
pierwszy do mózgu i wygrywa wyścig. L-tryptofan
będzie stymulował wytwarzanie serotoniny, co
będzie stymulował wytwarzanie serotoniny, co
spowoduje obniżenie wydolności umysłowej, a mózg
spowoduje obniżenie wydolności umysłowej, a mózg
zacznie zasypiać nawet w środku dnia.
zacznie zasypiać nawet w środku dnia.
Jeśli więc chcemy stymulować umysł przez L-tyrozynę,
powinniśmy na śniadanie spożyć żywność bogatą w
białko, zanim weźmiemy do ust kęs żywności bogatej w
węglowodany
Cytryny, ananasy, kiwi
Cytryny, ananasy, kiwi
– zawarta w nich
– zawarta w nich
witamina C
witamina C
wzmacnia pamięć (są popularne
wzmacnia pamięć (są popularne
wśród ludzi, którzy muszą się uczyć na
wśród ludzi, którzy muszą się uczyć na
pamięć długich tekstów np. aktorów).
pamięć długich tekstów np. aktorów).
Sałata, zielone warzywa, rośliny strączkowe,
Sałata, zielone warzywa, rośliny strączkowe,
owoce pestkowe
owoce pestkowe
– zawierają
– zawierają
żelazo
żelazo
, czyli
, czyli
nośnik tlenu, jego niedobór prowadzi do
nośnik tlenu, jego niedobór prowadzi do
spadku zdolności rozumowania, upośledza
spadku zdolności rozumowania, upośledza
pamięć i zdolność uczenia się.
pamięć i zdolność uczenia się.
Skarby dla umysłu
Skarby dla umysłu
Banany
Banany
– zawierają:
– zawierają:
potas
potas
-
-
wykorzystywany w pompach
wykorzystywany w pompach
sodowo-potasowych, niezbędnych
sodowo-potasowych, niezbędnych
dla utrzymania polaryzacji błony
dla utrzymania polaryzacji błony
komórkowej i
komórkowej i
tyrozynę
tyrozynę
-
-
zwiększającą zdolność koncentracji
zwiększającą zdolność koncentracji
oraz siły twórcze.
oraz siły twórcze.
Skarby dla umysłu
Marchew
Marchew
– dobrze wpływa na przemianę
– dobrze wpływa na przemianę
materii, ułatwia zapamiętywanie słówek i definicji.
materii, ułatwia zapamiętywanie słówek i definicji.
Jest źródłem antyoksydantów, czyli strażników
Jest źródłem antyoksydantów, czyli strażników
stabilności błony komórkowej.
stabilności błony komórkowej.
Orzechy
Orzechy
– pomagają się skoncentrować,
– pomagają się skoncentrować,
pobudzają czynność bioelektryczną mózgu,
pobudzają czynność bioelektryczną mózgu,
zwiększają szybkość przepływu informacji.
zwiększają szybkość przepływu informacji.
Imbir, kminek
Imbir, kminek
– posiadają związki
– posiadają związki
wazoaktywne, zwiększają ukrwienie mózgu i dzięki
wazoaktywne, zwiększają ukrwienie mózgu i dzięki
temu poprawiają nasze zdolności twórcze .
temu poprawiają nasze zdolności twórcze .
Skarby dla umysłu
Soja
Soja
–
–
zawiera
zawiera
lecytynę
lecytynę
(która jest
(która jest
prekursorem neuroprzekaźnika
prekursorem neuroprzekaźnika
acetylocholiny), poprawiającą pamięć
acetylocholiny), poprawiającą pamięć
zwłaszcza u osób młodych i w średnim wieku.
zwłaszcza u osób młodych i w średnim wieku.
Ryby
Ryby
– zawierają
– zawierają
kwasy tłuszczowe
kwasy tłuszczowe
pomagające utrzymać układ nerwowy w dobrej
pomagające utrzymać układ nerwowy w dobrej
kondycji, oraz zmniejszające naszą podatność
kondycji, oraz zmniejszające naszą podatność
na stres.
na stres.
( Podobne działanie mają krewetki. Można
( Podobne działanie mają krewetki. Można
również łykać dostępne w aptekach kapsułki z
również łykać dostępne w aptekach kapsułki z
olejem z wątroby rekina
olejem z wątroby rekina
)
)
Skarby dla umysłu
Gorzka czekolada
Gorzka czekolada
– zawiera :
– zawiera :
flawonoidy
flawonoidy
– zapobiegają miażdżycy,
– zapobiegają miażdżycy,
pozytywnie
pozytywnie
oddziałują na pracę mózgu
oddziałują na pracę mózgu
kofeinę
kofeinę
– o działaniu pobudzającym
– o działaniu pobudzającym
teobrominę
teobrominę
– wzmaga czujność
– wzmaga czujność
przeciwutleniacze
przeciwutleniacze
Zalecane jest zjadanie 2 kawałków
Zalecane jest zjadanie 2 kawałków
czekolady dziennie !
czekolady dziennie !
Pomaga i szkodzi
Pomaga i szkodzi
Cukier
Cukier
:
:
+
+
dostarcza glukozy, jest szybkim
dostarcza glukozy, jest szybkim
źródłem energii
źródłem energii
-
-
obniża koncentrację, tłumi naszą
obniża koncentrację, tłumi naszą
energie przy uczeniu się
energie przy uczeniu się
Porady dotyczące diety
Porady dotyczące diety
sprzyjającej nauce
sprzyjającej nauce
Śniadanie powinno się składać z dużej ilości
Śniadanie powinno się składać z dużej ilości
owoców. Staraj się codziennie jeść pół banana
owoców. Staraj się codziennie jeść pół banana
(potas), pomarańcze lub kiwi (wit. C).
(potas), pomarańcze lub kiwi (wit. C).
Do obiadu zjadaj sałatkę z jak największej
Do obiadu zjadaj sałatkę z jak największej
ilości świeżych warzyw.
ilości świeżych warzyw.
Jedz tłuszcze rybne i roślinne (kwas linolowy).
Jedz tłuszcze rybne i roślinne (kwas linolowy).
Dostarczaj poprzez ćwiczenia fizyczne lub
Dostarczaj poprzez ćwiczenia fizyczne lub
codzienne spacery tlenu dla mózgu.
codzienne spacery tlenu dla mózgu.
Pij duże ilości wody. Świeża woda pozwala
Pij duże ilości wody. Świeża woda pozwala
zachować równowagę organizmowi w
zachować równowagę organizmowi w
przeciwieństwie do kawy, herbaty, napojów
przeciwieństwie do kawy, herbaty, napojów
gazowanych.
gazowanych.
Bibliografia
Bibliografia
„
„
Zdrowie” – miesięcznik. Artykuł Katarzyny
Zdrowie” – miesięcznik. Artykuł Katarzyny
Szroeder-Dowjat,
Szroeder-Dowjat,
„
„
Zdrowie” – miesięcznik. Artykuł mgr inż.
Zdrowie” – miesięcznik. Artykuł mgr inż.
Magdaleny Makarewicz- Wujec, dietetyk,
Magdaleny Makarewicz- Wujec, dietetyk,
Warszawski Uniwersytet Medyczny,
Warszawski Uniwersytet Medyczny,
www.poradnikzdrowie.pl,
www.poradnikzdrowie.pl,
„
„
Żywienie Człowieka i Metabolizm” - kwartalnik
Żywienie Człowieka i Metabolizm” - kwartalnik
wydawany przez Instytut Żywności i Żywienia w
wydawany przez Instytut Żywności i Żywienia w
Warszawie,
Warszawie,
„
„
Normy żywienia człowieka. Fizjologiczne
Normy żywienia człowieka. Fizjologiczne
podstawy”, PZWL, Warszawa 2001,
podstawy”, PZWL, Warszawa 2001,
www.odzywianie.info.pl
www.odzywianie.info.pl
Dziękuję
Dziękuję