Inwestowanie na polskim

rynku kapitałowym

dr Sławomir Antkiewicz

Narodziny Giełdy

Papierów Wartościowych

w Warszawie

• Marzec 1991 r. – Ustawa o

publicznym obrocie papierami
wartościowymi i funduszach
powierniczych

• 16 kwiecień 1991 r. – pierwsze

notowanie na GPW (akcje 5 spółek)

• Na koniec 1991 r. notowanych 9

spółek o kapitalizacji 161 mln PLN

Okres prosperity

• 15 czerwca 1992 r. – debiut obligacji

skarbowych na GPW (notowania ciągłe)

• W 1993 r. stopa zwrotu z WIG wyniosła

1095%

• Styczeń 1994 r. – debiut Banku Śląskiego

• 10 lutego 1994 r. – debiut praw poboru

Wielki Krach – marzec

1994 r.

• Marzec 1994 r. – początek bessy
• 16 kwietnia 1994 r. – wyodrębnienie WIG20
• Od 3 października 1994 r. – 5 sesji na

tydzień

• 3 stycznia 1995 r. – wprowadzenie indeksu

rynku równoległego WIRR

• 12 października 1995 r. – I edycja Forum

Inwestycji Kapitałowych „Twoje Pieniądze”

Całodzienny handel

• 18 grudnia 1995 r. – dogrywka

dwustronna

• 8 lipca 1996 r. – akcje wybranych

spółek trafiają do notowań ciągłych

• 15 lipca 1996 r. – pierwsze

notowanie świadectw Narodowych
Funduszy Inwestycyjnych

Sto spółek

• 10 października 1996 r. – powstaje

www.gpw.pl

• W maju 1997 r. – setna spółka na

GPW

• 12 czerwca 1997r. – akcje NFI

trafiają na GPW

Nareszcie futures !!

• 16 stycznia 1998 r. – uruchomienie rynku

instrumentów pochodnych na GPW

czyli debiut kontraktów terminowych na

WIG20

• 9 marca 1998 r. – debiut warrantów (na

indeks NIF oraz na akcje Elektrim S.A.)

• 4 sierpnia 1998 r. – pierwsze notowanie

PDA

Nowe pochodne

•

21 września 1998 r. – wprowadzenie
MIDWIG

•

25 września 1998 r. – początek obrotu
kontraktami terminowymi na kurs USD

•

11 stycznia 1999 r. – 200 spółek na GPW

•

31 maja 1999 r. – kontrakty terminowe
na EUR

Edukacja, dystrybucja,

obligacje...

• Maj 1999 r. – inauguracja pierwszych

Szkół Giełdowych – kursów dla
początkujących inwestorów

• Luty 2000 r. – dystrybucja danych

giełdowych w czasie rzeczywistym w
internecie

• 5 kwiecień 2000 r. – pierwsze obligacje

korporacyjne na GPW (Clif S.A.)

Pęknięcie bańki

internetowej – marzec

2000

• Kwiecień/maj 2000 r. – Segment

Innowacyjnych Technologii SiTech
wraz z indeksem TechWIG

• 25 maja 2000 r. – debiut pierwszych

certyfikatów inwestycyjnych
funduszy inwestycyjnych (Skarbiec
Gwarancja 2002)

Budynek ze szkła i stali

• 8 czerwca 2000 r. – otwarcie nowej

siedziby GPW przy ul. Książęcej

• 1 sierpnia 2000 r. – kontrakty

terminowe na indeks TechWIG

• 17 listopad 2000 r. – Nowy System

Giełdowy WARSET

Gama instrumentów

pochodnych

• 22 stycznia 2001 r. – kontrakty terminowe

na akcje spółek TP S.A., Elektrim, PKN
Orlen

• 24 września 2001 r. – warranty typu

amerykańskiego na kontrakty terminowe
na WIG20 (pochodne na pochodne)

• 26 listopada 2001 r. – jednostki indeksowe

na WIG20 (akcje syntetyczne MiniWIG20)

Ostatni rok bessy

• 18 lutego 2002 r. – kontrakty

terminowe na indeks MIDWIG

• 4 kwietnia 2002 r. – utworzenie przez

GPW Fundacji Edukacji Rynku
Kapitałowego

• 25 kwietnia 2002 r. – debiut obligacji

zamiennych na akcje (ComArch S.A.)

Grać „na krótko”

• 6 maja 2002 r. – formalne

umożliwienie pożyczania papierów
wartościowych (tzw. krótka sprzedaż
akcji)

• Wrzesień 2002 r. – uchwały o

wprowadzeniu zasad dobrych
praktyk w spółkach publicznych

Opcje i spółki zagraniczne

na GPW

• 27 maja 2003 r. – prawa

pierwszeństwa na GPW (Netia)

• 22 września 2003 r. – opcje na

WIG20

• 14 października 2003 r. – pierwsza

spółka zagraniczna na GPW (Bank
Austria Creditanstalt AG)

Strategie dla GPW

• 16 czerwca 2004 r. – ogłoszenie

strategii rządowej rozwoju rynku
kapitałowego do 2010 roku – Agenda
Warsaw City 2010, przygotowanej
przez Ministerstwo Finansów

• 15 grudnia 2004 r. – przyjęcie przez

GPW dokumentu „Dobre Praktyki w
spółkach publicznych 2005”

Dalszy rozwój GPW: 3000

sesji; 30000 pkt; kiedy

300 spółek?

• 1 lutego 2005 r. – 3000 sesja; 227

spółek krajowych i 5 zagranicznych

• 14 lutego 2005 r. – kontrakty

terminowe na obligacje skarbowe

• 11 lipca 2005 r. – debiut zdalnych

członków giełdy

Nowe opcje, kolejne

rekordy..

• 17 października 2005 r. – opcje na

akcje

• 27 lutego 2006 r. – 40000 pkt WIG

• 16 kwietnia 2006 r. – 15 urodziny

rynku

• Rok 2007 – kolejne rekordy

Co dalej?

• Centrum Europy Środkowo – Wschodniej

czy alians z zachodnią giełdą?

• Ryzyko marginalizacji?

• Mnóstwo ofert pierwotnych:

–

2004 r. WSiP, PKO BP, Dwory, TVN

–

2005 r. Zelmer, Ciech, Polmosy, Lotos,

Puławy, PGNiG

–

2006 r. Dom Development, Multimedia

Polska, HTL

Czy będą oferty

pierwotne?

• PKP Cargo
• PLL LOT
• dystrybutorzy energii
• Spółki ukraińskie, słowackie,

litewskie?

A może dać pieniądze

specjalistom??

• 28.07.1992 r. - debiut PPFP Pioneer (obecnie

Pioneer Pekao FIO Zrównoważony)

• Trudne początki - w końcu 1996 r. zaledwie 5

funduszy, 3 TFI, wartość aktywów netto
(WAN) - ok. 1 mld PLN

• 28.08.1997 r. - Ustawa o funduszach

inwestycyjnych - nowy impuls dla rozwoju
rynku

• Znaczny wzrost jakościowy i ilościowy rynku

funduszy począwszy od 1997 r.

• Dwa okresy rozwoju rynku: 1992-2000 i 2001-

2006

Uwarunkowania podatkowe

funduszy

• od 1.12.2001 r. - podatek od zysków z

oszczędności, ogromny wzrost zainteresowania
funduszami otwartymi przed tą datą, zasada
praw nabytych

• IV kw. 2002 i IV kw. 2003 - w centrum

zainteresowania - certyfikaty inwestycyjne
funduszy zamkniętych (podlegające podatkowi
od zysków kapitałowych wprowadzonemu
dopiero od początku 2004 r.).

• szeroka kampania promocyjna 11 funduszy

„antypodatkowych” zakończona
niepowodzeniem, powstało zaledwie 6
podmiotów

Uwarunkowania podatkowe

funduszy

Przyczyny niepowodzenia oferty

„antypodatkowej”:

– zbyt wysokie opłaty transakcyjne (np.

opłaty za wydanie certyfikatu)

– bardzo niskie wyniki antypodatkowych

funduszy obligacyjnych oferowanych w IV
kw. 2002 r. (rentowność ok. 2,5 %)

– konkurencja w postaci obligacji

skarbowych (bardzo wysokie rentowności)

– konkurencja bankowych obligacji

oszczędnościowych

Zmiana sposobów dystrybucji

funduszy

• Do 2001 r. - dystrybucja głównie w domach

maklerskich

• Nowe formy dystrybucji:

– „okienka bankowe” - szczególnie widoczne w

bankach o rozbudowanej sieci oddziałów

– w 2003 r. - wiele banków spółdzielczych otrzymało

zezwolenie na obrót jednostkami funduszy
inwestycyjnych

– współpraca z Towarzystwami Ubezpieczeń na Życie
– tworzenie przez grupy ubezpieczeniowe własnych

TFI (PZU, Warta, Commercial Union, Allianz)

– możliwość wykorzystwania protokołu WAP i SMS w

telefonii komórkowej

Zmiana sposobów dystrybucji

funduszy -

Internet

Internet

• W styczniu 2003 r. mBank uruchamia

Supermarket Funduszy Inwestycyjnych

Supermarket Funduszy Inwestycyjnych:

– szeroka oferta funduszy różnych TFI
– brak prowizji przy nabyciu jednostek

uczestnictwa

– konieczne korzystanie z usług mBanku

(eKonto)

– obsluga w formule 7/24/365 z każdego miejsca

na świecie

– oprócz inwestowania - funkcje informacyjno -

edukacyjne

• Od 03.2003 r. Volkswagen Bank direct
• Od 05.2003 r. Inteligo

Perspektywy rozwoju funduszy

Planowane innowacje

Planowane innowacje

– TFI Poczty Polskiej
– pojawienie się funduszy zarejestrowanych

poza Polską (np. funduszy luksemburskich)

– pojawienie się funduszy lokujące na

„egzotycznych rynkach” (np.
dalekowschodnich)

Perspektywy rozwoju funduszy

Przeszkody w rozwoju rynku

Przeszkody w rozwoju rynku

– wąska gama produktowa TFI
– niski stopień zamożności społeczeństwa,

przywiązanie do tradycyjnych produktów
bankowych

– stosunkowo długie procedury legislacyjne
– błędy w polityce TFI (niewykorzystanie

reformy emerytalnej z 1999 r., nacisk na
korzyści podatkowe)

Perspektywy rozwoju funduszy

Przeszkody w rozwoju rynku - c.d.

Przeszkody w rozwoju rynku - c.d.

– rozwój rynku powinien się rozpocząć od f.

bezpiecznych

– w dalszej perspektywie zagrożenie ze strony

klubów inwestycyjnych

– stosunkowo wysokie koszty funduszy

– późne kształtowanie się standardów na rynku

funduszy

Perspektywy rozwoju funduszy

Szanse dla rynku funduszy

Szanse dla rynku funduszy

– wzrost konkurencyjności funduszy z lokatami

bankowymi i obligacjami skarbowymi

– przeniesienie do Polski back - office zagranicznych

funduszy (banki mogą udostępnić infrastrukturę)

– rejestracja w Polsce pozaeuropejskich funduszy
– zmiany otoczenia prawnego
– nowe technologie oraz stosownie podpisu

elektronicznego

– rozwój sieci dystrybucji

Perspektywy rozwoju funduszy

Prognozy - 2013 rok

Prognozy - 2013 rok

– 600 - 700 funduszy
– aktywa: 200 - 300 mld PLN
– 30 - 35 TFI (szereg procesów

konsolidacyjnych)

– dominacja funduszy zrównoważonych
– struktura rynku zbliżona do obecnej w Grecji,

Portugalii

– fundusze osiągną ok. 40 % udział w

oszczędnościach Polaków