Omdlenie to przejściowa utrata
przytomności spowodowana
zmniejszeniem przepływem krwi
przez mózg.
Przerwanie przepływu mózgowego
na 6-8 s lub zmniejszenie ilości tlenu
dostarczanego do mózgu o 20%*
wystarczy aby spowodować utratę
świadomości.
*

np. silnie zadymione pomieszczenia

[łac., ang. syncope]

Omdlenie ma gwałtowny początek,
ustępuje zwykle samoistnie i szybko
[<20 s].

Stan przedomdleniowy –chory czuje,
że zaraz straci przytomność np. ma
zawroty głowy lub ma inne objawy,
które bezpośrednio poprzedzają
omdlenie.

Najczęstsze objawy poprzedzające
omdlenie:
- osłabienie
- mroczki przed oczami

- szumy w uszach

- blada, spocona skóra

Osoba mdlejąca najczęściej upada, co
może spowodować urazy w wyniku
uderzenia o przedmioty znajdujące się w
otoczeniu.

Rozpoznanie omdlenia tj.
sprawdzenie:
- przytomności,
- oddechu – obecny,
- tętna – obecne, możliwe wolne
tętno

[bradykardia]

,

- zebranie wywiadu od świadków
zdarzenia.

Postępowanie w omdleniu

[1]

:

1.Ułożyć na plecach.
2.Zastosować pozycję

czterokończynową: tzn. unieść
jednocześnie ręce i nogi
pionowo w górę



więcej krwi

żylnej dopływa do serca

wzrasta przepływ krwi przez
mózg.

Postępowanie w omdleniu

[2]

:

Pozycja
czterokończynowa

[wg. Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia

życia – red.Witold Jurczyk i Andrzej Łakomy
Kraków 2006]

Postępowanie w omdleniu

[3]

:

Kobieta pod koniec ciąży
[ostanie 3 miesiące]:

ułożyć ją na lewym boku
lub podłożyć poduszkę
albo zwiniętą odzież pod
prawe biodro, by unieść je
o 1/3 kąta prostego ~ 30
stopni.

U ciężarnej kobiety w końcowym okresie ciąży
macica uciska

:

1.

żyłę główną dolną [leżącą na

prawo od kręgosłupa] , którą powraca krew z kończyn
dolnych w kierunku serca; uciska przy staniu i

czasami przy leżeniu na plecach

zastój krwi żylnej
poniżej miejsca
ucisku->

->skłonność do
żylaków nóg

[

okresowo

elastyczne pończochy]

zmniejszenie dopływu
krwi żylnej do serca->

->serce tłoczy mniej
krwi do aorty->

-> gorsze utlenowanie
mózgu = skłonności do
omdleń

oraz gorsze. utl. łożyska

2.

aortę

brzuszną ->

1+2 -> zmniejszenie przepływu
krwi w łożysku->niedotlenienie
płodu

->obniżenie ciśnienia
tętniczego->

Ciężarna kobieta dla
uniknięcia omdleń powinna
unikać długotrwałego stania i
leżenia na plecach.

W daleko posuniętej ciąży
leżenie na plecach może być
przyczyną omdlenia!

Postępowanie w omdleniu

[4]:

3. Świeże powietrze.
4. Rozpiąć kołnierzyk.
5. Może pomóc skropienie twarzy
zimną wodą lub zbliżenie do nosa
wacika zwilżonego wodą
amoniakalną. Nigdy całej butelki!
6. Do chwili powr. przyt.
sprawdzać oddech i krążenie.
7. Jeśli przyt. nie powróci w ciągu
3 min. wezwać pog. rat.

Postępowanie w omdleniu

[5]

:

Zabronione jest:

-stosowanie takich bodźców
jak uderzenie w twarz,

-wlewanie do ust osobie
nieprzytomnej zimnej wody;
ryzyko zakrztuszenia.

Postępowanie w omdleniu

[6]

:

jeśli przytomność nie wraca
mimo prawidł. rękoczynów to
być może jest :

-inna poważna przyczyna
utr.swiad.,

-uraz cz-mózg. zaistniały w
czasie upadku

Postępowanie w omdleniu

[7]

:

przy braku świad. można
się udusić opadaniem
języka

nagłego zatrzymania

krążenia. [udr.dr.odd.]

Koniec omdlenia

Zawał serca [z.s.] to ostre
niedokrwienie ściany mięśnia
sercowego spowodowane
zamknięciem tętnicy
wieńcowej ustanie

przepływu krwi  przerwanie

dostarczania tlenumartwicy

niedokrwionej

części mięśnia

sercowego.

Zawał serca [z.s.]

[2]

Badanie naczyń wieńcowych - koronarografia

W naczyniach
znajduje się
środek
kontrastowy
wprowadzony
przez cewnik.
Na zdjęciu
rentgenowskim
strzałka
wskazuje na
zwężenie
naczynia
wieńcowego
spowodowane
złogami
miażdżycowymi
.

Badanie
n.wieńcowych,
balonikowanie,
stenty.

Zawał s. objawy

[3]

:

ostry ból wieńcowy u 70-
90%, u 10-30% postać
bezb. szcz. u cukrzyków
wskutek uszkodzenia
układu wegetatywnego

Zawał s.

[4]

- ból wieńcowy:

- b.silny,

- uciskający klatkę p.,

- za mostkiem,
- może prom. do żuchwy, l.k.grn., ok.
międzyłopatkowej, do nadbrzusza,

- trwa ponad 10-20 min,
-nie ustępuje po nitroglicerynie

u chorych leczących się na

ch. wieńcową

lub po zaprzestaniu wysiłku.

Z.s.

[5]

- ból wieńcowy – objawy towarzyszące:

-kołatanie serca 50%
-duszność 40%

,

-znaczne osłabienie 40%

,

-

nudności, wymioty 10%

,

-niepokój, lęk, uczucie

zbliżającej się

śmierci,

zwłaszcza gdy jest silny ból w klatce

piersiowej

-

zimne poty

Powikłania z.s.

[6]

:

- zaburzenia rytmu
serca

- obrzęk płuc

- n.z.k.

Podejrzenie z.s.

[1]

:

- p.pobudzony,
wystraszony,
- najcz. przytomny, może
stracić przyt. w rozległym
z.s.,

-oddech: od norm. do
przysp. i spłyconego

- tętno: laik nie bada tętna

(przysp.,zwoln., niereg., nitkowate)

Podejrzenie z.s.

[2]

:

- pienista, różowo podbarwiona
wydzielina z ust –

w obrzęku płuc

,

- poszerzenie żył szyjnych
również w pozycji siedzącej –

w

ostrej zastoinowej niewydolności krążenia

,

- wywiad: od p., rodziny co się
działo wcześniej, jakie leki?

Postępowanie w z.s.

[1]:

1.Pozycja siedząca lub półs.

 zmniejsza powrót krwi ż.

do serca  zmn. obciążenie

s.

2.Żadnych zbędnych ruchów;

NIE WOLNO IŚĆ! Przenosić!

3.Komfort psychiczny.
4.Rozpiąć kołnierzyk.
5.Świeże powietrze.

Postępowanie w z.s.

[2]:

6. Leki: jeżeli p. leczył się na ch.wieńcową

[ch.n.s.] 1 tabletkę

nitrogliceryny pod język lub

1

dmuchnięcie aerozolu pod język oraz 1 tabl.

polopiryny=aspiryny

najlepiej rozpuszczalną rozp. w

wodzie – do wypicia, zwykłą – doustnie, żadnych tabl. powlekanych –
działają dopiero po kilku godzinach!

7. Wezwać pomoc.

8. Do chwili przyjazdu karetki sprawdzać:

świadomość, oddech, tętno. Ch. może
się w każdej chwili pogorszyć!

9. Jeśli dojdzie do zatrz. oddechu i krążenia –

RKO. Jeśli jest dostępny automatyczny
defibrylator – zastosować go.

[

Koniec zawału]

Ostry obrzęk płuc [oop]

W oop jest za dużo płynu w przestrzeni
śródmiąższowej i w pęcherzykach płucnych.

Pęcherzyk płucny
prawidłowy

Pęcherzyk płucny
z płynem

Ostry obrzęk płuc – obraz radiograficzny [RTG]

Prawidłowy obraz płuc na zdjęciu RTG

klatki piersiowej

Ostry obrzęk płuc – niektóre
przyczyny:

- rozległy z.s.,

- nagły wzrost ciśn.t. w chor. nadciś.

- niewydolność lewej komory s.,

-

napadowe zaburzenia rytmu s

,.

- ostra niewydolność nerek,

- chemiczne uszkodzenia płuc,

- ciężkie zakażenia,

- napromieniowanie.

Oop – skutki:

utrudnienie wymiany
gazowej przez błonę
pęcherzykowo-
włośniczkowązmniejszenia

wysycenia tlenem krwi
tętniczejzmn. dowozu

tlenu do wszystkich tkanek

oop – obraz kliniczny:

- chory odczuwa lęk,

- skóra szara,blada, może być sinica,

- poty,

- gwałtownie pojawiająca się
duszność, zmniejsza ją siedząca
pozycja,

- kaszel,

- odkrztuszanie pienistej wydzieliny,
często podbarwionej krwią,

- oddech i tętno przyspieszone,

- przepełnienie żył szyjnych.

Postępowanie w oop:

1. Posadzić, opuścić nogimaleje powrót

krwi żylnej do sercas. jest odciążone,

2. drożność dróg oddechowych,
3. świeże powietrze,
4. wezwać pomoc,
5. stale oceniać: przytomność, oddech,

tętno,

6. jeżeli dojdzie do zatrz. odd. i t.RKO.

Przy dostępie do automatycznego
defibrylatora zastosować go.

Koniec ostrego obrzęku płuc