Interakcja społeczna a
Interakcja społeczna a
życie
życie
codzienne
codzienne
08-10-26
1
Interakcja społeczna -
Interakcja społeczna -
definicja
definicja
08-10-26
2
Interakcja społeczna to proces
obejmujący nasze działania
wobec innych i nasze reakcje na
ich działania wobec nas.
Badanie interakcji społecznej
jest fundamentalną dziedziną
socjologii, dającą wgląd w wiele
aspektów życia społecznego.
Dlaczego socjologia zajmuje się
Dlaczego socjologia zajmuje się
badaniem pozornie nieznaczących
badaniem pozornie nieznaczących
form interakcji?
form interakcji?
Regularne nawyki – Nasze życie się z nich składa,
polega na powielaniu przez całe życie pewnych
wzorów zachowań
Badanie interakcji w życiu codziennym rzuca światło
na szersze systemy i instytucje społeczne – na
przykład uprzejma nieuwaga należy do
mechanizmów, które kształtują charakter życia
miejskiego
Interakcja bezpośrednia stanowi bez wątpienia
podstawę wszystkich form interakcji społecznej, bez
względu na ich skalę. Związek między mikro a
makrosocjologią na przykładzie relacji kobiet i
mężczyzn w sferze publicznej. Jest to pojedynczy
przypadek interakcji, ale odnosi się do szerszego
kontekstu kulturowej hierarchii płci.
08-10-26
3
Koncepcja
Koncepcja
„turystycznego
„turystycznego
spojrzenia"
spojrzenia"
08-10-26
4
Czynności i widoki czasem najbardziej egzotyczne, z
punktu widzenia turysty, są dla miejscowej ludności
rzeczami jak najbardziej powszednimi.
Wrażenia egzotyczne to takie, które zadają kłam
naszym powszednim oczekiwaniom co do tego, jak
powinna przebiegać nasza interakcja społeczna i
interakcja z naszym fizycznym otoczeniem
Z drugiej strony turysta czułby się zawiedziony,
gdyby okazało się że kraj ten w niczym nie różni się
od miejscowości z której pochodzi.
Komunikacja niewerbalna a
Komunikacja niewerbalna a
sposoby wyrażania emocji –
sposoby wyrażania emocji –
wyraz twarzy
wyraz twarzy
Darwin twierdził, że podstawowe sposoby wyrażania
emocji, są dla wszystkich ludzi takie same
Ekman i Friesen – badając izolowaną społeczność z
Nowej Gwinei dowiedli, że emocje wyrażane mimiką
twarzy i zdolność ich interpretacji są wrodzoną cechą
każdego człowieka
Wnioski te znajdują potwierdzenie w badaniach
dzieci głuchych i niewidomych od urodzenia (Eibl-
Eibesfeldt)
Ekman i Friesen dowiedli również, że u noworodków
jest szereg ruchów odpowiadających wyrazom
twarzy dorosłych
08-10-26
5
Komunikaty niewerbalne
Komunikaty niewerbalne
- gesty
- gesty
08-10-26
6
Nie istnieją natomiast wspólne dla wszystkich ani
nawet dla większości kultur gesty i postawy ciała. W
niektórych społeczeństwach ludzie mówiąc „nie”,
kiwają, a nie kręcą głową.
Nasze niewerbalne komunikaty pokazują często, że
nie do końca myślimy to co mówimy – przeczący
naszym słowom rumieniec, albo bardziej subtelne –
jak wiercenie się, pocenie, unikanie kontaktu
wzrokowego, długo utrzymujący się niezmienny
wyraz twarzy (naturalny wyraz twarzy znika po
czterech, pięciu sekundach)
Twarz i szacunek
Twarz i szacunek
08-10-26
7
W naszym życiu codziennym dużo uwagi
poświęcamy „zachowaniu twarzy”. Przestrzegamy
etykiety, aby nie stracić twarzy – nie opowiadamy
dowcipu o łysych, gdy jest w towarzystwie ktoś, kto
nosi treskę. Dyplomaci musza grać twarzą. My w
interakcji z innymi, codziennie kontrolujemy nasze
ruchy, gesty.
Takt jest swego rodzaju środkiem
ochronnym, jaki stosuje każdy uczestnik życia
społecznego, oczekując, że także jego słabości nie
zostaną wystawione na widok publiczny.
Płeć a komunikacja
Płeć a komunikacja
niewerbalna
niewerbalna
08-10-26
8
W społeczeństwach,w których kobiety są
zdominowane przez mężczyzn w życiu publicznym i
prywatnym, mężczyźni będą swobodniej nawiązywać
kontakt wzrokowy.
Wzór męskiej dominacji – gdy mężczyzna obserwuje
kobietę postrzegane jest to jako naturalne i niewinne.
Gdy kobieta przygląda się mężczyźnie, może być to
uznane za sugestie lub prowokacje seksualną.
Reguły społeczne a rozmowa
Reguły społeczne a rozmowa
08-10-26
9
Nawet najbardziej niezobowiązujące powszednie
rozmowy opierają się na skomplikowanej wiedzy i
wspólnych sensach. W innym przypadku mamy do
czynienia z wandalizmem interakcyjnym
Często rozmowę możemy zrozumieć dopiero jak
poznamy jej kontekst społeczny
A: Mam 14-letniego syna
B: W porządku
A: Mam też psa
B: Przykro mi
Rozmowa w sprawie mieszkania. Kontekst społeczny, który nie jest
odzwierciedlony w samych wypowiedziach.
Manipulowanie wrażeniami
Manipulowanie wrażeniami
Związane jest ściśle z pełnionymi społecznie
rolami - czyli społecznie określone oczekiwania, jakie
spełnia osoba o określonym statusie. Ludzie są
wrażliwi na to jak widzą ich inni i stosują wiele
sposobów manipulowania wrażeniami innych, by
wywołać u nich pożądane reakcje.
Status przypisany – to status przyznany jednostce
na podstawie jej cech biologicznych
Status osiągnięty - to status, który jednostka
uzyskuje własnym wysiłkiem. I to on poddany może
być manipulacji wrażeniami.
08-10-26
10
Życie codzienne - Goffmanowski
Życie codzienne - Goffmanowski
teatr
teatr
08-10-26
11
W myśl tej teorii życie społeczne można na ogół
podzielić na „scenę” i „kulisy”.
Na scenie odgrywamy role formalne. Przedstawienia
bywają efektem pracy zespołowej – politycy odgrywają
scenę przyjaźni przed kamerami, choć serdecznie się
nie lubią.
Podobnie żona z mężem ukrywają swoje sprzeczki przed
dziećmi, solidarnie odgrywając przed nimi harmonijny
związek.
Kulisy – Poza sceną jednostki mogą odprężyć się i dać
upust uczuciom i zachowaniom, na jakie nie pozwalają
sobie na scenie.
Przestrzeń prywatna
Przestrzeń prywatna
08-10-26
12
Definicja przestrzeni prywatnej jest zależna od
kontekstu kulturowego.
E. Hall wyróżnia kilka stref przestrzeni prywatnej:
Dystans intymny – do pół metra, jest
zarezerwowany dla bardzo niewielu kontaktów
społecznych. Rodzice dzieci, kochankowie
Dystans prywatny (od pół metra do ok. metra)
– stanowi naturalną przestrzeń spotkań z
przyjaciółmi i dobrymi znajomymi
Dystans społeczny – (od metrach do trzech
metrów) – to odległość zachowywana zazwyczaj w
sytuacjach formalnych, jak wywiad.
Dystans publiczny – (od około czterech
metrów) zachowywany przez osoby występujące
przed publicznością
Przestrzeń prywatna
Przestrzeń prywatna
08-10-26
13
•
W zwykłej interakcji newralgiczne są strefy wyznaczone przez
dystans intymny i prywatny. Reakcją jednostki na ich
naruszenie będzie
próba odzyskania zagarniętej
przestrzeni
. Niewerbalnie – wpatrywanie się w intruza
wzrokiem czy konstruowanie fizycznej granicy. (sterta książek
w bibliotece)
•
Ważna rolę odgrywa tu również
czynnik płci
kulturowej
. Gest mężczyzny, który bierze kobietę pod
rękę , czy kładzie rękę na jej ramieniu, kiedy przepuszcza ją w
drzwiach, może być oznaką przyjacielskiej troski lub
uprzejmości. Ale zachowanie odwrotne jest często
interpretowane jako flirt lub zachęta seksualna.
Interakcja społeczna – Internet a
Interakcja społeczna – Internet a
porządek czasowo przestrzenny
porządek czasowo przestrzenny
08-10-26
14
Internet umożliwia interakcje między zupełnie nie
znającymi się ludźmi znajdującymi się w dowolnym
zakątku świata.
Interakcja elektroniczna jest przez wielu postrzegana
jako narzędzie wyzwolenia i upełnomocnienia nowych
możliwości, bo online każdy może stworzyć sobie
nową tożsamość i wypowiadać się swobodniej niż w
innych okolicznościach.
Czy komunikacja elektroniczna może zastąpić
interakcję bezpośrednią?