MECHANIZMY

MECHANIZMY

WRODZONEJ

WRODZONEJ

ODPORNOŚCI

ODPORNOŚCI

Joanna Janiszewska gr. 1

Joanna Janiszewska gr. 1

Wstęp

Wstęp

Odporność wrodzona jest ewolucyjnie

Odporność wrodzona jest ewolucyjnie

starsza od nabytej, ponieważ

starsza od nabytej, ponieważ

występuje u:

występuje u:



roślin,

roślin,



bezkręgowców,

bezkręgowców,



kręgowców.

kręgowców.

Zasady funkcjonowania

Zasady funkcjonowania

odporności wrodzonej

odporności wrodzonej

Ochronne bariery anatomiczne i

Ochronne bariery anatomiczne i

czynnościowe organizmu:

czynnościowe organizmu:



wydzielanie śluzu przez ruch

wydzielanie śluzu przez ruch

migawkowy rzęsek błon śluzowych,

migawkowy rzęsek błon śluzowych,



wytwarzanie lizozymu,

wytwarzanie lizozymu,



niskie pH żołądka,

niskie pH żołądka,



wydzielanie defensyn przez komórki

wydzielanie defensyn przez komórki

nabłonkowe, itp..

nabłonkowe, itp..

Nieswoiste mechanizmy

Nieswoiste mechanizmy

obronne

obronne



zostają uruchomione w razie

zostają uruchomione w razie

przerwania ciągłości naturalnych barier

przerwania ciągłości naturalnych barier

ochronnych organizmu,

ochronnych organizmu,



można je nazwać „siłami szybkiego

można je nazwać „siłami szybkiego

reagowania”, ponieważ ich działanie jest

reagowania”, ponieważ ich działanie jest

natychmiastowe i często wystarcza do

natychmiastowe i często wystarcza do

ograniczenia lub eliminacji zakażenia,

ograniczenia lub eliminacji zakażenia,



są pierwszą linią obrony i wykorzystuje

są pierwszą linią obrony i wykorzystuje

receptory rozpoznające struktury PAMP

receptory rozpoznające struktury PAMP

(nabyte w toku ewolucji).

(nabyte w toku ewolucji).

Komórki układu

Komórki układu

immunologicznego, które

immunologicznego, które

zaangażowane są w odporność

zaangażowane są w odporność

wrodzoną

wrodzoną



makrofagi,

makrofagi,



komórki dendrytyczne (DC),

komórki dendrytyczne (DC),



komórki NK (natural killers),

komórki NK (natural killers),



limfocyty

limfocyty

γδ

γδ

T,

T,



granulocyty (głównie neutrofile)

granulocyty (głównie neutrofile)

Współdziałanie mechanizmów

Współdziałanie mechanizmów

odporności wrodzonej

odporności wrodzonej

nieswoistej i nabytej swoistej

nieswoistej i nabytej swoistej



w zakażeniu mechanizmy odporności

w zakażeniu mechanizmy odporności

wrodzonej zawsze poprzedzają rozwój

wrodzonej zawsze poprzedzają rozwój

swoistej odpowiedzi immunologicznej,

swoistej odpowiedzi immunologicznej,



obecnie twierdzi się, że odporność

obecnie twierdzi się, że odporność

wrodzona pełni funkcję instuktarzową dla

wrodzona pełni funkcję instuktarzową dla

nabytej, dokonuje wstępnej selekcji na

nabytej, dokonuje wstępnej selekcji na

czynniki nieszkodliwe i szkodliwe,

czynniki nieszkodliwe i szkodliwe,



współdziałanie potwierdza pomostowa

współdziałanie potwierdza pomostowa

rola niektórych komórek i cytokin we

rola niektórych komórek i cytokin we

wrodzonej i nabytej odporności.

wrodzonej i nabytej odporności.

Mechanizmy wrodzonej

Mechanizmy wrodzonej

odporności

odporności

Wrodzona odporność obejmuje następujące

Wrodzona odporność obejmuje następujące

mechanizmy:

mechanizmy:



aktywność cytokin i chemokin

aktywność cytokin i chemokin

•

cytokiny są wydzielane przez komórki w

cytokiny są wydzielane przez komórki w

odpowiedzi na zakażenia wirusowe i bakteryjne,

odpowiedzi na zakażenia wirusowe i bakteryjne,

•

wzajemne oddziaływanie różnych cytokin jest

wzajemne oddziaływanie różnych cytokin jest

warunkiem efektywnego rozwoju odpowiedzi

warunkiem efektywnego rozwoju odpowiedzi

immunologicznej,

immunologicznej,

•

chemokiny uczestniczą m. in. w rekrutacji i

chemokiny uczestniczą m. in. w rekrutacji i

napływie komórek efektorowych do miejsca

napływie komórek efektorowych do miejsca

zakażenia oraz aktywują wrodzone i nabyte

zakażenia oraz aktywują wrodzone i nabyte

reakcje obronne.

reakcje obronne.



cytokinozależną wrodzoną odporność

cytokinozależną wrodzoną odporność

leukocytów i innych komórek

leukocytów i innych komórek

•

zależy ona od bardzo małych ilości różnych

zależy ona od bardzo małych ilości różnych

cytokin, które wspólnie kształtują

cytokin, które wspólnie kształtują

nieswoistą, przeciwwirusową odporność,

nieswoistą, przeciwwirusową odporność,



zabijanie zakażonych lub nowotworowych

zabijanie zakażonych lub nowotworowych

komórek przez: komórki NK, komplement

komórek przez: komórki NK, komplement

aktywowany lektynami, lub drogą

aktywowany lektynami, lub drogą

alternatywną

alternatywną

•

komórki NK mają właściwości

komórki NK mają właściwości

spontanicznego lizowania komórek

spontanicznego lizowania komórek

docelowych, zakażonych wirusami oraz

docelowych, zakażonych wirusami oraz

komórek nowotworowych,

komórek nowotworowych,



opsonizację i fagocytozę

opsonizację i fagocytozę

•

we wrodzonej odporności oprócz

we wrodzonej odporności oprócz

komórek NK i DC uczestniczą również

komórek NK i DC uczestniczą również

makrofagi,

makrofagi,

•

makrofagi, jako pierwsza linia obrony,

makrofagi, jako pierwsza linia obrony,

rozpoznają i niszczą mikroorganizmy

rozpoznają i niszczą mikroorganizmy

oraz uszkodzone tkanki, a przy tym są

oraz uszkodzone tkanki, a przy tym są

również zdolne do prezentacji

również zdolne do prezentacji

antygenów i zapoczątkowania

antygenów i zapoczątkowania

swoistych reakcji immunologicznych.

swoistych reakcji immunologicznych.

Koniec

Koniec

Dziękuje za uwagę.

Dziękuje za uwagę.

Źródła:

Źródła:

* artykuł prof. dr hab. Zofii Błach-Olszewskiej

* artykuł prof. dr hab. Zofii Błach-Olszewskiej

* Internet

* Internet





fotografie

fotografie