CHOROBY OSKRZELI I PŁUC.

CHOROBY OSKRZELI I PŁUC.

IV rok lekarski, grupa 2b

IV rok lekarski, grupa 2b

Rok 2008/2009

Rok 2008/2009

Zmiany cyklu i toru

Zmiany cyklu i toru

oddychania

oddychania

Tachypnoe

Tachypnoe



Przyspieszenie liczby oddechów na minutę:

Przyspieszenie liczby oddechów na minutę:



Niemowlęta do 2 miesiąca życia > 60/min

Niemowlęta do 2 miesiąca życia > 60/min



Niemowlęta powyżej 2 m.ż. > 50/min

Niemowlęta powyżej 2 m.ż. > 50/min



Dzieci od 1 r.ż. do 5 r.ż. > 40/min

Dzieci od 1 r.ż. do 5 r.ż. > 40/min



Niepokojące objawy (w zaburzeniach

Niepokojące objawy (w zaburzeniach

ośrodkowych):

ośrodkowych):



„

„

gasping” – łapanie powietrza

gasping” – łapanie powietrza



bezdechy

bezdechy



Może być objawem towarzyszącym

Może być objawem towarzyszącym

podwyższonej temperaturze ciała;

podwyższonej temperaturze ciała;

najczęściej towarzyszy duszności; wysiłek

najczęściej towarzyszy duszności; wysiłek

fizyczny, emocje.

fizyczny, emocje.

Bradypnoe

Bradypnoe



Inaczej oddech zwolniony

Inaczej oddech zwolniony



Przyczyną mogą być leki narkotyczne

Przyczyną mogą być leki narkotyczne

i choroby CUN

i choroby CUN

Hyperpnoe

Hyperpnoe



Inaczej oddech pogłębiony

Inaczej oddech pogłębiony



Tzw. oddech Kussmaula – w kwasicy

Tzw. oddech Kussmaula – w kwasicy

metabolicznej

metabolicznej

Oddech Cheyene’a -

Oddech Cheyene’a -

Stokesa

Stokesa



Nieregularny

Nieregularny



Stopniowe przyspieszanie i pogłębianie

Stopniowe przyspieszanie i pogłębianie

oddechów, a potem zwalnianie i

oddechów, a potem zwalnianie i

spłycanie z chwilami bezdechu,

spłycanie z chwilami bezdechu,

okresowymi przerwami w oddychaniu

okresowymi przerwami w oddychaniu



Występuje w:

Występuje w:



Udarze mózgu, uszkodzenia obustronne

Udarze mózgu, uszkodzenia obustronne

mózgu powyżej mostu

mózgu powyżej mostu



Encefalopatii metabolicznej lub polekowej

Encefalopatii metabolicznej lub polekowej

(np. opiaty, barbiturany)

(np. opiaty, barbiturany)



Niewydolności serca

Niewydolności serca

Oddech Biota

Oddech Biota



Szybki, płytki i nieregularny oddech z

Szybki, płytki i nieregularny oddech z

przedłużającymi się okresami

przedłużającymi się okresami

bezdechu (10-30 s)

bezdechu (10-30 s)



Konsekwencja wzrostu ICP,

Konsekwencja wzrostu ICP,

uszkodzenia OUN na poziomie

uszkodzenia OUN na poziomie

rdzenia przedłużonego lub w

rdzenia przedłużonego lub w

śpiączce polekowej

śpiączce polekowej

Oddech wzdychający

Oddech wzdychający



Przerywany głębokimi wdechami

Przerywany głębokimi wdechami



Pomiędzy prawidłowymi wdechami

Pomiędzy prawidłowymi wdechami

pojawiają się pojedyncze głębokie

pojawiają się pojedyncze głębokie

wdechy i wydechy, często ze

wdechy i wydechy, często ze

słyszalnym westchnieniem

słyszalnym westchnieniem



Często zaburzenia nerwicowe i

Często zaburzenia nerwicowe i

psychoorganiczne

psychoorganiczne

Dostarcza informacji o stopniu upowietrznienia

Dostarcza informacji o stopniu upowietrznienia

tkanki płucnej (leżącej obwodowo, pod

tkanki płucnej (leżącej obwodowo, pod

obszarem badania) i obecności płynu lub

obszarem badania) i obecności płynu lub

powietrza w jamie opłucnej.

powietrza w jamie opłucnej.

Zmiany drżenia głosowego

Zmiany drżenia głosowego

Wzmożenie

Wzmożenie



Stany zmniejszonego

Stany zmniejszonego

upowietrznienia tkanki płucnej z

upowietrznienia tkanki płucnej z

drożnym oskrzelem

drożnym oskrzelem



Np. zapalenie płuc lub niedodma z

Np. zapalenie płuc lub niedodma z

ucisku

ucisku

Osłabienie albo

Osłabienie albo

zniesienie

zniesienie



Obecność powietrza (odma) lub

Obecność powietrza (odma) lub

płynu w jamie opłucnej

płynu w jamie opłucnej



Rozedma płuc

Rozedma płuc



Gdy płuco jest oddalone od ściany

Gdy płuco jest oddalone od ściany

klatki piersiowej (np. u otyłych)

klatki piersiowej (np. u otyłych)



W masywnych nawarstwieniach

W masywnych nawarstwieniach

opłucnej

opłucnej

Można nim stwierdzić obszary stłumienia odgłosu

Można nim stwierdzić obszary stłumienia odgłosu

opukowego oraz miejsca nadmiernie jawnego wypuku,

opukowego oraz miejsca nadmiernie jawnego wypuku,

porównując odgłos opukowy w odpowiadających sobie

porównując odgłos opukowy w odpowiadających sobie

miejscach po obu stronach klatki piersiowej.

miejscach po obu stronach klatki piersiowej.

Odgłos opukowy

Odgłos opukowy

Stłumiony

Stłumiony



Zmniejszona powietrzność tkanki

Zmniejszona powietrzność tkanki

płucnej

płucnej



Np. zapalenie płuc, niedodma,

Np. zapalenie płuc, niedodma,

obecność płynu w jamie opłucnej

obecność płynu w jamie opłucnej

Nadmiernie jawny

Nadmiernie jawny



Inaczej bębenkowy

Inaczej bębenkowy



Odma opłucnowa, rozedma lub

Odma opłucnowa, rozedma lub

rozdęcie płuc (np. napad lub

rozdęcie płuc (np. napad lub

zaostrzenie astmy)

zaostrzenie astmy)

Nieprawidłowe szmery

Nieprawidłowe szmery

oddechowe

oddechowe

Szmer pęcherzykowy

Szmer pęcherzykowy



Słyszalny niemal nad całymi płucami

Słyszalny niemal nad całymi płucami



Związany z turbulentnym

Związany z turbulentnym

przepływem powietrza przez oskrzela

przepływem powietrza przez oskrzela

płatowe i segmentowe

płatowe i segmentowe

Ściszenie szmeru

Ściszenie szmeru

pęcherzykowego

pęcherzykowego



Upośledzenie przedostawania się

Upośledzenie przedostawania się

powietrza do obwodowych części

powietrza do obwodowych części

płuc (w rozedmie)

płuc (w rozedmie)



Upośledzenie przenoszenia szmeru

Upośledzenie przenoszenia szmeru

przez obecność płynu lub powietrza

przez obecność płynu lub powietrza

w jamie opłucnej przez duże

w jamie opłucnej przez duże

pęcherze rozedmowe

pęcherze rozedmowe

Szmer oskrzelowy

Szmer oskrzelowy



O szerokim spektrum częstotliwości

O szerokim spektrum częstotliwości



Prawidłowo słyszalny tylko nad

Prawidłowo słyszalny tylko nad

tchawicą i dużymi oskrzelami

tchawicą i dużymi oskrzelami

Patologiczny szmer

Patologiczny szmer

oskrzelowy

oskrzelowy



Słyszalny nad obwodowymi

Słyszalny nad obwodowymi

częściami lub częścią płuca

częściami lub częścią płuca



Może wskazywać na naciek zapalny

Może wskazywać na naciek zapalny

w płucu lub krwotok

w płucu lub krwotok

Szmery oddechowe

Szmery oddechowe

dodatkowe

dodatkowe



Rzężenia (

Rzężenia (

crackles, rales

crackles, rales

):

):



Niedźwięczne, krótkie (< 0,25 s)

Niedźwięczne, krótkie (< 0,25 s)



Przerywane

Przerywane



Wywołane przez nagłe wyrównanie

Wywołane przez nagłe wyrównanie

ciśnienia gazów pomiędzy dwoma

ciśnienia gazów pomiędzy dwoma

obszarami płucnymi

obszarami płucnymi



Powstają podczas otwarcia wcześniej

Powstają podczas otwarcia wcześniej

zamkniętych małych dróg oddechowych

zamkniętych małych dróg oddechowych



Rodzaje rzężeń:

Rodzaje rzężeń:



Drobnobańkowe

Drobnobańkowe

, zwane często

, zwane często

trzeszczeniami- o wyższej częstotliwości, np.

trzeszczeniami- o wyższej częstotliwości, np.

włóknienie płuc, obrzęk płuc

włóknienie płuc, obrzęk płuc

Szmery oddechowe

Szmery oddechowe

dodatkowe

dodatkowe



Grubobańkowe – o niskiej częstotliwości, np.

Grubobańkowe – o niskiej częstotliwości, np.

rozstrzenie oskrzeli

rozstrzenie oskrzeli



Świsty (

Świsty (

wheezes)

wheezes)

i furczenia

i furczenia

(

(

rhonchi

rhonchi

)

)

:

:



Dźwięczne

Dźwięczne



Charakter ciągły (>0,25 s)

Charakter ciągły (>0,25 s)



Częstotliwość:

Częstotliwość:



Świsty – wysoka

Świsty – wysoka



Furczenia – niska

Furczenia – niska



Świsty – powstają wskutek turbulentnego

Świsty – powstają wskutek turbulentnego

przepływu przez zwężone drogi oddechowe

przepływu przez zwężone drogi oddechowe

Szmery oddechowe

Szmery oddechowe

dodatkowe

dodatkowe



Furczenia – wynikają głównie z obecności

Furczenia – wynikają głównie z obecności

wydzieliny w drogach oddechowych

wydzieliny w drogach oddechowych



Rodzaje świstów:

Rodzaje świstów:



Wdechowe

Wdechowe

– zwężenie dróg oddechowych

– zwężenie dróg oddechowych

położonych poza klatką piersiową, np. porażenie

położonych poza klatką piersiową, np. porażenie

strun głosowych, zmiany zapalne krtani i

strun głosowych, zmiany zapalne krtani i

tchawicy, ucisk na tchawicę z zewnątrz, ciało

tchawicy, ucisk na tchawicę z zewnątrz, ciało

obce

obce



Stridor – szczególnie głośny ton o stałej

Stridor – szczególnie głośny ton o stałej

częstotliwości, wskazuje na obturację krtani lub

częstotliwości, wskazuje na obturację krtani lub

tchawicy

tchawicy



Wydechowe

Wydechowe

– zwężenie dróg oddechowych

– zwężenie dróg oddechowych

leżących wewnątrz klatki piersiowej, np. astma,

leżących wewnątrz klatki piersiowej, np. astma,

PZO, POChP, po zachłyśnięciu treścią

PZO, POChP, po zachłyśnięciu treścią

pokarmową, rzadziej zatorowość płucna czy

pokarmową, rzadziej zatorowość płucna czy

niewydolność serca

niewydolność serca

Szmery oddechowe

Szmery oddechowe

dodatkowe

dodatkowe



Tarcie opłucnowe

Tarcie opłucnowe



Powstaje w wyniku ocierania się o siebie

Powstaje w wyniku ocierania się o siebie

blaszek opłucnej ściennej i płucnej

blaszek opłucnej ściennej i płucnej



Blaszki są zmienione w wyniku

Blaszki są zmienione w wyniku

odkładania się włóknika w przebiegu

odkładania się włóknika w przebiegu

stanu zapalnego lub procesu

stanu zapalnego lub procesu

nowotworowego

nowotworowego

Zapalenie oskrzeli i płuc

Ostre zapalenie oskrzeli



W zależności od ilości wydzieliny i
stopnia obturacji oskrzeli – objawy
rozdęcia płuc –

BĘBENKOWY ODGŁOS

OPUKOWY



ŚWISTY i FURCZENIA



RZĘŻENIA ŚREDNIO- i
GRUBOBAŃKOWE

(zmniejszają się po

kaszlu)

Nawrotowe zapalenie
oskrzeli



Objawy osłuchowe wskazujące na
zaleganie wydzieliny w oskrzelach

Przewlekłe zapalenie
oskrzeli



RZĘŻENIA SUCHE i WILGOTNE
GRUBOBAŃKOWE

obustronnie w

drzewie oskrzelowym

Zapalenie oskrzelików



WDECHOWE

ustawienie klatki

piersiowej



ODGŁOS OPUKOWY BĘBENKOWY



RZĘŻENIA GRUBOBAŃKOWE i
TRZESZCZENIA



CICHE SZMERY ODDECHOWE



Objaw niepokojący – „cisza” nad
płucami (skrajne rozdęcie płuc)

Rozstrzenie oskrzeli



ŚREDNIOBAŃKOWE RZĘŻENIA
WILGOTNE

nad obszarami

zmienionymi chorobowo, najczęściej
w dolnych obszarach płuc

Ciała obce w dolnych
drogach oddechowych



ASYMETRIA RUCHOMOŚCI KLATKI
PIERSIOWEJ



RÓŻNICA ODGŁOSU OPUKOWEGO i
GŁOŚNOŚCI SZMERÓW
ODDECHOWYCH

między lewym i

prawym płucem



Mogą występować patologiczne
szmery oddechowe -

FURCZENIA

Zapalenia płuc



Wirusowe:



DZWIĘCZNE RZĘŻENIA
DROBNOBAŃKOWE i TRZESZCZENIA

w

okolicach międzyłopatkowych,
jednostronnie lub obustronnie



Bakteryjne:



Paciorkowce grupy A – beta hemolizujące:



RZĘŻENIA WILGOTNE i PRZYTŁUMIENIE
ODGŁOSU OPUKOWEGO

nad obszarami

zapalenia płuc

Zapalenia płuc



Pneumokoki:



PRZYTŁUMIENIE ODGŁOSU OPUKOWEGO



SZMER OSKRZELOWY



DŹWIĘCZNE RZĘŻENIA ŚREDNIOBAŃKOWE
i TRZESZCZENIA

nad obszarami ognisk

pneumonicznych



Gronkowce:



Rozlane

RZĘŻENIA i FURCZENIA



PRZYTŁUMIENIE ODGŁOSU OPUKOWEGO



ZNIESIENIE DRŻENIA PIERSIOWEGO

Zapalenia płuc



W odmie opłucnowej z ropniakiem –

BĘBENKOWY ODGŁOS OPUKOWY,

ZNIESIENIE SZMERÓW ODDECHOWYCH

i

upośledzenie ruchomości klatki piersiowej



Atypowe zapalenia płuc:



Skąpe objawy osłuchowe: zaostrzony szmer

pęcherzykowy, trzeszczenia.



Schorzeniom towarzyszą często zmiany

wielonarządowe



Np. Mycoplasma pneumoniae



Zaleganie wydzieliny w oskrzelach, objawy

przypominające astmę i zapalenie

oskrzelików, czasem osłabienie szmerów

oddechowych, czasami objawów brak



Dziękujemy