„
„
Łańcuch ratunkowy”
Łańcuch ratunkowy”
a kryteria czasu
a kryteria czasu
w działaniach ratunkowych
w działaniach ratunkowych
Adam Rasmus, Elżbieta Balcerzyk-Barzdo,
Adam Rasmus, Elżbieta Balcerzyk-Barzdo,
Dariusz Piotrowski, Marek Krawczyk.
Dariusz Piotrowski, Marek Krawczyk.
Zakład Medycyny Ratunkowej i Medycyny Katastrof
Zakład Medycyny Ratunkowej i Medycyny Katastrof
Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii
Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii
Uniwersytetu Medycznego
Uniwersytetu Medycznego
w Łodzi
w Łodzi
Trzecia przyczyna zgonów w Polsce i na
Trzecia przyczyna zgonów w Polsce i na
świecie.
świecie.
Pierwsza przyczyna zgonów wśród kobiet do
Pierwsza przyczyna zgonów wśród kobiet do
35 r. ż., mężczyzn do 44 r. ż. oraz dzieci.
35 r. ż., mężczyzn do 44 r. ż. oraz dzieci.
Straty ekonomiczne z tytułu URAZÓW
Straty ekonomiczne z tytułu URAZÓW
wynoszą 7-8 % budżetu państwa.
wynoszą 7-8 % budżetu państwa.
Historia
Historia
Larrey
Larrey
Kirschner
Kirschner
Bauer i Frey
Bauer i Frey
Pantridge i Geddes
Pantridge i Geddes
Łańcuch ratunkowy
Łańcuch ratunkowy
lata 60-te XX wieku
lata 60-te XX wieku
-
-
Ahnefeld
Ahnefeld
Pierwsze Ogniwo
Pierwsze Ogniwo
Pierwsza Pomoc
Pierwsza Pomoc
Kwalifikowana Pierwsza Pomoc
Kwalifikowana Pierwsza Pomoc
(BTLS)
(BTLS)
Drugie Ogniwo
Drugie Ogniwo
Medyczne Czynności Ratunkowe
Medyczne Czynności Ratunkowe
(ATLS)
(ATLS)
Trzecie Ogniwo
Trzecie Ogniwo
Kwalifikowany Transport
Kwalifikowany Transport
Czwarte Ogniwo
Czwarte Ogniwo
Procedury kliniczne medycyny
Procedury kliniczne medycyny
ratunkowej
ratunkowej
BTLS
ATLS
KWALIFIKOWANY
TRANSPORT
SPECJALISTYCZNE
LECZENIE
SZPITALNE
REHABILITACJA
RATUNKOWA
IZBA
PRZYJĘĆ
SOR
ODDZIAŁ
INTENSYWNEJ
TERAPII
BLOK
OPERACYJNY
ŁAŃCUCH
RATUNKOWY
Złota godzina
Złota godzina
1976
1976
Cowley
Cowley
Badania:
Badania:
Cowley, Lerner, Moscati
Cowley, Lerner, Moscati
Trunkey i wsp.
Trunkey i wsp.
Działania na miejscu
Działania na miejscu
zdarzenia
zdarzenia
Ocena Wstępna
Ocena Wstępna
Szybkie Badanie Urazowe lub Badanie
Szybkie Badanie Urazowe lub Badanie
Miejscowe
Miejscowe
2 minuty
2 minuty
Bierz i pędź
Bierz i pędź
Kwalifikacja pacjenta:
Kwalifikacja pacjenta:
1.
1.
Podczas Oceny Wstępnej:
Podczas Oceny Wstępnej:
zaburzenia świadomości,
zaburzenia świadomości,
zaburzenia oddychania,
zaburzenia oddychania,
zaburzenia krążenia.
zaburzenia krążenia.
2.
2.
Podczas Szybkiego Badania Urazowego:
Podczas Szybkiego Badania Urazowego:
odchylenia w badaniu klatki piersiowej,
odchylenia w badaniu klatki piersiowej,
tkliwy, wzdęty brzuch,
tkliwy, wzdęty brzuch,
niestabilność miednicy,
niestabilność miednicy,
obustronne złamanie kości udowej.
obustronne złamanie kości udowej.
3.
3.
Podczas oceny miejsca zdarzenia.
Podczas oceny miejsca zdarzenia.
4.
4.
Ocena własna.
Ocena własna.
Bierz i pędź
Bierz i pędź
Platynowe 10 minut
Platynowe 10 minut
Wstępne zaopatrzenie dróg oddechowych z
Wstępne zaopatrzenie dróg oddechowych z
unieruchomieniem kręgosłupa szyjnego.
unieruchomieniem kręgosłupa szyjnego.
Tlenoterapia.
Tlenoterapia.
Wspomaganie oddechu.
Wspomaganie oddechu.
Zaopatrzenie krwawień zewnętrznych.
Zaopatrzenie krwawień zewnętrznych.
Zaopatrzenie otwartych ran klatki piersiowej.
Zaopatrzenie otwartych ran klatki piersiowej.
Stabilizacja wiotkiej klatki piersiowej.
Stabilizacja wiotkiej klatki piersiowej.
Odbarczenie odmy prężnej.
Odbarczenie odmy prężnej.
Unieruchomienie wbitych przedmiotów.
Unieruchomienie wbitych przedmiotów.
Zostań i działaj
Zostań i działaj
Do 30 minut
Do 30 minut
Oprócz wymienionych:
Oprócz wymienionych:
wkłucie dożylne,
wkłucie dożylne,
płynoterapia,
płynoterapia,
farmakoterapia,
farmakoterapia,
opatrunki na rany,
opatrunki na rany,
unieruchomienie złamań.
unieruchomienie złamań.
Jeśli w trakcie wykonywania procedur
Jeśli w trakcie wykonywania procedur
w zasadzie „zostań i działaj”
w zasadzie „zostań i działaj”
zaistnieje konieczność wdrożenia
zaistnieje konieczność wdrożenia
zasady „bierz i pędź”,
zasady „bierz i pędź”,
należy to niezwłocznie uczynić!!!
należy to niezwłocznie uczynić!!!
Badanie szczegółowe
Badanie szczegółowe
Pomiar ciśnienia, tętna i częstości
Pomiar ciśnienia, tętna i częstości
oddechów.
oddechów.
Ocena neurologiczna.
Ocena neurologiczna.
Monitorowanie.
Monitorowanie.
Szczegółowe badanie od głowy do
Szczegółowe badanie od głowy do
stóp.
stóp.
Dalsze badanie
Dalsze badanie
5 minut
5 minut
15 minut
15 minut
Zmiany samopoczucia, nasilenie dolegliwości.
Zmiany samopoczucia, nasilenie dolegliwości.
Ocena neurologiczna.
Ocena neurologiczna.
Powtórna ocena ABC.
Powtórna ocena ABC.
Powtórna ocena brzucha.
Powtórna ocena brzucha.
Powtórna ocena wszystkich wcześniej
Powtórna ocena wszystkich wcześniej
stwierdzonych obrażeń.
stwierdzonych obrażeń.
Sprawdzenie poprawności wcześniej
Sprawdzenie poprawności wcześniej
wykonanych procedur.
wykonanych procedur.
Schematy i skale ocen
Schematy i skale ocen
AVPU
AVPU
SAMPLE
SAMPLE
GCS
GCS
AIS
AIS
ISS
ISS
PTS
PTS
TS
TS
RTS
RTS
Transport
Transport
i
i
Powiadomienie szpitala
Powiadomienie szpitala
Przewidywany czas dowiezienia
Przewidywany czas dowiezienia
chorego!!!
chorego!!!
ACCEPT
ACCEPT
A – asses the situation
A – asses the situation
C – control the situation
C – control the situation
C – communication
C – communication
E – evaluate the need for transfer
E – evaluate the need for transfer
P – package and prepare
P – package and prepare
T – transportation
T – transportation
Współczesna opieka w obrażeniach wymaga
Współczesna opieka w obrażeniach wymaga
spełnienia następujących kryteriów:
spełnienia następujących kryteriów:
odpowiednio zorganizowanych i funkcjonujących struktur
odpowiednio zorganizowanych i funkcjonujących struktur
w ramach jednolitego systemu,
w ramach jednolitego systemu,
dobrze wyszkolonego personelu z dobrą motywacją do
dobrze wyszkolonego personelu z dobrą motywacją do
pracy,
pracy,
odpowiedniego wyposażenia,
odpowiedniego wyposażenia,
doskonałej łączności,
doskonałej łączności,
stałej analizy efektywności działań oraz ponoszonych
stałej analizy efektywności działań oraz ponoszonych
kosztów.
kosztów.
Rozumienie znaczenia składowych
Rozumienie znaczenia składowych
„łańcucha ratunkowego”
„łańcucha ratunkowego”
oraz
oraz
roli czasu
roli czasu
w podejmowaniu krytycznych działań
w podejmowaniu krytycznych działań
ratunkowych
ratunkowych
jest niezbędne dla zwiększenia
jest niezbędne dla zwiększenia
efektywności systemu ratownictwa
efektywności systemu ratownictwa
medycznego
medycznego
i tym samym poprawy wyników leczenia
i tym samym poprawy wyników leczenia
pacjentów w stanach nagłego zagrożenia
pacjentów w stanach nagłego zagrożenia
życia.
życia.
Zasada 3 R
Zasada 3 R
Right patient
Right patient
Right place
Right place
Right time
Right time
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ