Wspólna Polityka Rolna (WPR)

Określa zasady jednolitego
funkcjonowania, ochrony
i wspierania sektora rolnego

w krajach członkoskich
Wspólnoty.

FILARY WPR

I filar - Określa politykę rynkowo-cenową.

Obejmuje aktualnie 90% budżetu EAGGF.

II filar - Określa politykę strukturalną.

Obejmuje aktualnie 10%
budżetu EAGGF.

Dlaczego powstała WPR?



Dla zapewnienia bezpieczeństwa finansowego

rolników,



Dla zapewnienia bezpieczeństwa dostaw

żywności dla konsumentów,



Dla zwiększenia konkurencyjności rynku

rolnego krajów członkowskich EWG/UE,



Dla zwiększenia wydajności produkcji rolniczej

i postępu technicznego w rolnictwie,



Dla stabilizacji rynku rolnego,



Dla zapewnienia rolnikom odpowiedniego

poziomu dochodów i warunków życia.

Przyczyny reform WPR



Nadwyżki zboża, wołowiny, drobiu, warzyw, mleka,



Rosnące koszty wspólnej polityki rolnej,



Nierównomierny rozkład korzyści ze wspólnej polityki rolnej



Destrukcja rynku wewnętrznego i międzynarodowego,



Niszczący wpływ na środowisko naturalne oraz społeczno-

kulturowe,



Wspieranie gospodarstw największych,



Faworyzowanie regionów północnych względem regionów

południowych,



Transfer dochodów od konsumentów do rolników,



Skomplikowanie niektórych procedur czy systemów,



Administracyjne kierowanie rolnictwem,



Niewielkie korzyści ze wspólnej polityki rolnej dla konsumentów.

Plan Mansholta



Powiększanie wielkości gospodarstw,



Likwidacja małych, słabo wydajnych
gospodarstw,



Zmniejszenie nadwyżek produktów
rolnych.

Lata 1985-1990



Ograniczenie rocznej stopy wzrostu wydatków na

finansowanie wspólnej organizacji rynków,



Wprowadzenie tzw. stabilizatorów rolniczych,



Zaostrzenie wymogów co do jakości towarów

przyjmowanych do skupu interwencyjnego oraz

wprowadzenie limitów gwarantowanych

interwencji,



Stopniowe obniżanie realnego poziomu cen

ustalanych przez organy Wspólnoty na kolejne

kampanie rolnicze,



Promowanie działań sprzyjających ochronie

środowiska naturalnego,



Pomoc w usprawnianiu rachunkowości,



Wsparcie inwestycji,



Pomoc dla gospodarstw, które ekstensyfikowały

swoją produkcję,



Kompensacje za ugorowanie ziemi lub przeznaczenie

jej na cele pozarolnicze,



Zachęcanie do produkcji takich towarów, na które

istniał popyt,



Pomoc w modernizacji gospodarstw, modernizacji

obrotu i przetwórstwa rolnego.

Plan McSharry’ego



Zrównoważenie podaży produktów rolnych z istniejącym popytem,



System wcześniejszych emerytur dla rolników,



Obniżenie cen i poprawa konkurencyjności rolnictwa Wspólnoty na

rynkach światowych,



Obok funkcji produkcyjnych pojawiły się ogólnospołeczne funkcje

rolnictwa,



Pomoc słabym, najbardziej potrzebującym gospodarstwom,



Program poprawy struktury rolnictwa,



Uwzględnienie ochrony środowiska naturalnego,



Promowanie ekstensyfikacji stosowanych technik produkcji,



Promowanie tworzenia pozarolniczych miejsc pracy,



Zmniejszenie kosztów finansowania zapasów.

Agenda 2000



Wspieranie restrukturyzacji regionów słabiej rozwiniętych,



Promowanie rolnictwa konkurencyjnego i wielofunkcyjnego,



Promowanie modernizacji gospodarstw rolnych,



Wprowadzenie nowych technologii i poprawa jakości produktów,



Zachęty do gospodarowania pozwalającego na ochronę

środowiska, poprawę jakości krajobrazu i zachowanie zasobów

naturalnych,



Finansowe wsparcie dla gospodarstw położonych na terenach o

niekorzystnych warunkach naturalnych,



Szkolenia zawodowe rolników,



System wcześniejszych emerytur,



Ułatwienie rozpoczęcia działalności młodym rolnikom.

Cele i zasady Wspólnej Polityki

Rolnej

W myśl postanowień Traktatu Rzymskiego

najażniejsze celami WPR były:



Podnoszenie produktywności rolnictwa poprzez wspieranie

postępu technicznego, racjonalizację produkcji i

optymalizację zastosowań czynników produkcji,



Zapewnienie ludności rolniczej godziwych warunków życia,

głównie poprzez zwiększanie dochodów osób czynnych w

rolnictwie,



Stabilizacja poszczególnych rynków,



Zapewnienie odpowiedniego zaopatrzenia w produkty rolne,



Umożliwienie konsumentom kupna produktów rolnych po

"rozsądnych" cenach.

Cele WPR przedstawione

w Agendzie 2000



Poprawa konkurencyjności rolnictwa,



Zapewnienie konsumentom dobrej jakościowo

i bezpiecznej żywności,



Zapewnienie społecznościom wiejskim

stabilnego sprawiedliwego standardu życia,



Wprowadzenie metod produkcji przyjaznych dla

środowiska,



Kreowanie alternatywnych miejsc pracy i źródeł

dochodów rolników i ich rodzin.

Niezbędne elementy do realizacji

WPR



Wspólne reguły w dziedzinie konkurencji,



Obligatoryjną koordynację różnorodnych

krajowych organizacji rynkowych,



Europejską organizację zbytu na produkty

rolne.

Środki wspólnej organizacji rynków

zbytu:



Regulacja cen (ceny zbytu),



Subwencje dla produkcji i zbytu,



System magazynowania i przechowywania,



Wspólne mechanizmy stabilizacyjne w imporcie

i eksporcie,



Wykluczenie dyskryminacji pomiędzy

producentami i konsumentami wspólnotowymi.

Wspólna organizacja rynków rolnych:

Produkty będące przedmiotem wspólnej organizacji

rynków:

zboża

wieprzowin

a

jaja

drób

świeże

owoce

i warzywa

wino

przetwory

mleczne

wołowin

i cielęcina

ryż

oleje

i tłuszcze

cukier

kwiaty

i rośliny

żywe

susz

paszowy

przetwory

owocowe

i warzywne

tytoń

len i

konopie

chmiel

nasiona

mięso

baranie

i kozie

pozostałe

produkty

rolne

Zasady Wspólnej Polityki

Rolnej



Jednolitość rynku,



Solidarność finansowa,



Preferencje dla krajów
członkowskich.

Wydatki na rolnictwo są trudne do przewidzenia

i planowania, co utrudnia sporządzenie budżetu.

Zależą one bowiem od czynników stale ulegających

zmianie takich jak:



Warunki naturalne (pogoda wpływająca na
wysokość plonów),



Ceny na rynkach światowych,



Wahania kursów walutowych.

Wydatki na rolnictwo są finansowane ze środków
pochodzących z dwóch funduszy stanowiących część
budżetu ogólnego UE:



Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji

(EFRG



Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju
Obszarów Wiejskich

(EFRROW).

Europejski Fundusz Rolniczy Gwarancji

(EFRG)



Refundację w przypadku wywozu produktów rolnych do państw

trzecich,



Interwencję w zakresie regulacji rynków rolnych,



Płatności bezpośrednie dla rolników przewidziane w ramach

wspólnej polityki rolnej,



Wkład finansowy Wspólnoty w działania

informacyjnopromocyjne

na rzecz produktów rolnych na rynku wewnetrznym Wspólnoty

i w państwach trzecich,



Wkład finansowy Wspólnoty w poszczególne działania

weterynaryjne, w działania kontrolne w dziedzinie weterynarii,

w dziedzinie srodków spożywczych i pasz zwierzecych,

w programach zwalczania i kontroli chorób zwierzecych (środki

weterynaryjne), jak również w działaniach z zakresu ochrony

fitosanitarnej;



Promocję produktów rolnych, realizowana

bezpośrednio przez Komisje lub za pośrednictwem

organizacji międzynarodowych,



Środki przyjęte zgodnie z ustawodawstwem

wspólnotowym dla zapewnienia zachowania, opisu,

gromadzenia i wykorzystywania zasobów

genetycznych w rolnictwie,



Wprowadzanie i utrzymywanie systemów

informacyjnych rachunkowości rolniczej,



System badań rolnych, w tym również badan w

zakresie struktury gospodarstw rolnych,



Wydatki związane z rynkami rybołówstwa.

Europejski Fundusz Rolniczy Rozwoju

Obszarów Wiejskich (EFRROW)

Na zasadzie podziału zarządzania miedzy
Państwa Członkowskie i Wspólnotowe, EFRROW
ponosi ciężar wkładu finansowego Wspólnoty w
programy rozwoju obszarów wiejskich
wdrażanych zgodnie
z ustawodawstwem wspólnotowym
dotyczącym wsparcia rozwoju obszarów
wiejskich udzielanego
za pomocą EFRROW.

Instrumenty WPR

(1)

I. Potrzymywnie cen rynkowych (market price suppart) – poprzez:



Stosowanie instrumentów polityki handlowej (cła, kontygenty),



Zakupy interwencyjne,



Subsydiowanie eksportu rolnego,



Zagospodarowywanie nadwyżek poprzez: dotowanie konsupcji
(mleko i masło), zmianę przeznaczenia (mleka w proszku na
paszę), niszczenie (owoce, warzywa).

II. Ograniczenia ilościowe – tzw. kwotowanie produkcji.

III. Bezpośrednie podtrzymywanie dochodów (płatności

bezpośrednie).

IV. Inne formy wspierania rolnictwa:



Redukcja kosztów produkcji,



Usługi ogólne.

Instrumenty WPR

(2)

PONADTO:

Prawne instrumenty interwencji

rolnej prowadzone przez Unię

Europejską w ramach polityki

strukturalnej, to:



Wyłączanie gruntów rolnych z produkcji,



System premii przy przeznaczeniu produkcji

rolnej na cele niespożywcze,



System pomocy finansowej dla inwestycji

mających na celu zmianę charakteru

produkcji.

Wspólna Polityka Rybołówstwa

(1)



W rybołówstwie zatrudnionych jest ok. 300 tys. mieszkańców UE,

co stanowi mniej niż 0,2% całkowitej liczby osób pracujących, ale

kondycja tego sektora ma znaczny wpływ na życie społeczności

nadmorskich

w całej Unii.



Spory o obszary połowowe na wodach europejskich często

prowadziły do konfrontacji między państwami UE a ich sąsiadami

(np. „wojny dorszowe“ – „cod war“ między Wielką Brytanią a

Islandią w latach 60. i 70.



WPRyb była wielokrotnie zmieniana. Najważniejsze zmiany

wspólnej polityki rybołówstwa dokonały dwie reformy

przeprowadzone w 1992

i 2002 roku.



W 1993 r. utworzono Finansowy Instrument Wspierania

Rybołówstwa, kóry działa na podobnych zasadach, jak

fundusze strukturalne i dysponuje środkami w wysokości 0,6 mld

euro rocznie.

Wspólna Polityka Rybołówstwa

(2)

CELE



Ochrona zasobów przed przełowieniem,



Zagwarantowanie dochodów rybaków,



Zapewnienie konsumentom i przemysłowi
przetwórczemu regularnych dostaw po
rozsądnych cenach,



Zrównoważona eksploatacja żywych zasobów
wodnych z biologicznego, środowiskowego
i gospodarczego punktu widzenia.

Wspólna Polityka Rybołówstwa

(3)

CZTERY ZASADY



Zarządzanie i ochrona żywych zasobów
morskich,



Pomoc strukturalna,



Wspólna organizacja rynku
produktów rybołówstwa i akwakultury,



Polityka zewnętrzna.

Wspólna Polityka Rybołówstwa

(4)

POŁOWY, MIARA I WAGA

Wspólna Polityka Rybołówstwa

(5)

A „POLSKIE” DORSZE, 2007 r.



We wrześniu Komisja Europejska wydała polskim

rybakom zakaz połowu do końca roku, bo przekroczyli

już przysługujący Polsce limit 10 tys. 800 ton.



Komisja ogranicza połowy w obawie, że w Bałtyku

może dorszy zabraknąć.



Rybacy łamią zakaz, bo dorsze to ich źródło

utrzymania.



Od 16 września, kiedy zakaz wszedł w życie, polscy

inspektorzy znaleźli na kutrach 15 ton nielegalnie

złowionych ryb.



W październiku protest polskich rybaków.



Rząd pozwał do sądu Komisję Europejską za zakaz

połowu dorszy, choć wiedział, że nie ma szans wygrać.

Wspólna Polityka Rybołówstwa

(7)

Polska wydała najwięcej środków
unijnych, aby - zgodnie z zaleceniami UE
- zredukować własną flotę rybacką.

Pobiliśmy, jako państwo europejskie,
rekord: w ciągu 5 lat zmniejszyliśmy
naszą rybacką flotę o 40 %.

Dziękujemy za uwagę!

Aleksandra Zając

Joanna Baszczyńska

Katarzyna Seroka