Pojeziezre Wielkopolskie – Jej granice

wyznaczają od północy Pradolina Toruńsko-

Eberswaldzka zajmowana obecnie przez

Wisłę, Noteć i Wartę, na południu Pradolina

Warszawsko-Berlińska zajmowana przez

Wartę i Obrę.

Dwie południkowo położone struktury –

Poznański Przełom Warty i położona bardziej

na wschód rynna jezior goplańskich i Noteci

dzieli makroregion na trzy wyraźne

wysoczyzny

(z zachodu na wschód):

- Pojezierze Poznańskie

- Pojezierze Gnieźnieńskie

- Pojezierze Kujawskie

Ponadto wyróżnia się jeszcze:

- Pojezierze Chodzieskie

- Równinę Inowrocławską na północy

- Równinę Wrzesińską na południu

Obszar charakteryzuje się urozmaiconą

rzeźbą terenu oraz stosunkowo niewysokimi

wzniesieniami, które nie przekraczają 192

m n.p.m. Dominują tu wzgórza moren

czołowych, pagórki kemowe, strome wały

ziemne oraz równiny moreny dennej.

Najważniejsze są jednak liczne jeziora (np.

Gopło lub Dymaczewskie), które połączono

ze sobą za pomocą sieci hydrograficznej.

Warto podkreślić, że w XIX stuleciu doszło

do obniżenia zwierciadła Gopła, co było

związane z regulacją Noteci. Obecnie jezioro

zajmuje 21,80 km² powierzchni, a jego

maksymalna głębokość to 16,6 m.

Pojezierze Wielkopolskie cechują

stosunkowo małe opady (450-500 mm) i

ciepłe lato, wskutek czego zaznacząją się

pewne deficyty wilgoci.

W składzie lasów brak jest buka, a

roślinność zielna i fauna ma wiele

elementów stepowych.

Miejscem, w którym można liczyć na

wypoczynek wśród zieleni jest Pojezierze

Wielkopolskie. Pojezierze nie ma rangi

ważnego obszaru wypoczynkowego w

znaczeniu krajowym. Służy przede wszystkim

turystyce i wypoczynkowi urlopowemu

mieszkańców własnego regionu, a w pewnym

stopniu również innym, bliższym

aglomeracjom (np. Łódź, Wrocław).

Przeważają tu obiekty sezonowe

zlokalizowane nad jeziorami. Atrakcyjne są

niektóre rzeki, tworzące wraz z jeziorami

szlaki turystyki wodnej (Obra, górna Noteć i

droga wodna Gopło – Warta).

Zagospodarowanie turystyczne Pojezierza

Wielkopolskiego jest, podobnie jak na innych

pojezierzach, nierównomierne.

Obiekty wypoczynkowe skupiają się w

niewielkich rejonach, zazwyczaj

dysponujących atrakcyjnymi jeziorami i

znaczniejszą powierzchnią leśną.

Szczegółowa lokalizacja obiektów jest nieraz

przypadkowa.

Na jedno lub dwudniowe wycieczki

turyści najchętniej wybierają w celach

poznawczych Gniezno, Gołuchów,

Rogalin, czy Poznań, gdyż to właśnie

te miejscowości są uznane za

najbardziej atrakcyjnie turystycznie

na terenach Pojezierza

Wielkopolskiego, a dodatkowo z ich

atrakcji korzystać można o każdej

porze roku kalendarzowego.

Stolica pierwszych książąt piastowskich. W 1000 r.

założono tu odrębną metropolię - arcybiskupstwo

polskiego kościoła rzymskokatolickiego. Ośrodek

religijny związany był i jest nadal przede wszystkim

z kultem Św. Wojciecha (zm. 997 r., kanonizowany

999 r.).

Obecnie przybywa tu rocznie ponad 200 tys.

pielgrzymów z całego kraju. Najcenniejszym

zabytkiem jest gotycki kościół Archikatedralny

Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (X-XVIII w.)

z fragmentami przedromańskiej świątyni i słynne

brązowe Drzwi Gnieźnieńskie (ok. 1170 r.).

Wewnątrz trumna — relikwiarz Św. Wojciecha (1662

r.) z nagrobkiem (1478-86 r.). Przy katedrze

znajduje się skarbiec i bogata biblioteka ze

zbiorami rękopisów iluminowanych. W Gnieźnie

kończy się krajoznawczy Szlak Piastowski,

prowadzący przez tereny związane z najstarszym

okresem dziejów Polski.

Jest ośrodkiem gospodarczym, naukowym i

kulturalnym. Początki osadnictwa sięgają końca

starszej epoki kamiennej. W IX w. na Ostrowiu

Tumskim powstał gród, wokół którego rozwinęły

się później zaczątki osady o charakterze

miejskim. W X w. był tu najpotężniejszy gród

Polan, siedziba Mieszka I. W 966 r. Mieszko I

przyjął tu chrześcijaństwo, zaś w 968 r. założono

w Poznaniu pierwsze w Polsce biskupstwo.

Wybudowano też katedrę, która była pierwszym

w kraju obiektem architektury monumentalnej.

W 1253 r. dokonano lokacji miasta na prawie

magdeburskim. W 1519 r. założono1 w mieście

Akademię Lubrańskiego, drugą (po Krakowie)

wyższą uczelnię w Polsce.

Z licznych zabytków na szczególną uwagę

zasługują: barokowy kościół famy pojezuicki

Św. Marii Magdaleny i Św. Stanisława (XVII

w.), katedra z grobami pierwszych władców

Polski, renesansowy ratusz. Liczne są

muzea (m.in. unikatowe Muzeum

Instrumentów Muzycznych). Od 1925 r.

Poznań jest miejscem dorocznych targów

handlowych. Odbywają się tu coroczne

festiwale muzyki współczesnej (Poznańska

Wiosna Muzyczna), a co 5 lat

Międzynarodowy Konkurs im. H.

Wieniawskiego — skrzypcowy,

kompozytorski, lutniczy.