Julita
GR.2
FIZJOTERAPIA II Sum
CHOROBY REUMATOIDALNE ( Reumatoidalne Zapalenie
Stawów, Młodzieńcze Reumatoidalne Zapalenie Stawów,
ZZSK)
REUMATYZM TKANEK MIĘKKICH(zapalenie przyczepów
ścięgna Achillesa i powięzi podeszwowej, zapalenie
pochewek ścięgnistych, choroba Mortona)
ZMIANY ZWYRODNIENIOWO-WYTWÓRCZE UKŁ.
KOSTNO-STAWOWEGO ( zmiany zwyrodnieniowe palucha
-hallux, ostroga piętowa, zwyrodnienie stępu, płaskostopie
podłużne, stopa wydrążona)
JEDNOSTKI CHOROBOWE WCHODZACE W ZAKRES
RÓZNICOWANIA CHOROBY REUMATOIDALNEJ I ZMIAN
ZWYRODNIENIOWO-WYTWÓRCZYCH UKŁ. KOSTNO-
STAWOWEGO (zespół Reitera, dna moczanowa, Choroba
Haglunda, Kohler I, Kohler II,)
ZESPÓŁ CIEŚNI STĘPU
REUMATOIDALNE ZAPALENIE STAWÓW- dot. stawów:
skokowo-goleniowego i stępu (pogrubienie zarysów,
ograniczone zginanie grzbietowe i podeszwowe oraz
nawracanie i odwracanie stopy) śródstopno-paliczkowych
(pogrubienie wyczuwalne dotykiem, bolesność uciskowa, w
dalszym stadium występ. palce młotkowate).
Obraz radiologiczny: dot. st.skokowo-goleniowego i stępu
to: zanik kości piętowej w pobliżu przyczepu ścięgna
Achillesa , zanik kostny guzowatości kości sześciennej,
widoczny obrzęk tkanek miękkich, nadżerka powyżej
przyczepu ścięgna Achillesa oraz wyrostka tylnej kości
skokowej, załamanie łuku podłużnego stopy, płaskostopie,
koślawość palucha;st.skokowo-łódkowy -zwężenie szpary
stawowej; st.śródstopno-paliczkowe : zwężenie odstępu
między I i II k.śródstopia, osteoporoza okołostawowa, w miarę
postępu choroby powstają nadżerki i pojawia się zanik kostny.
Późniejszy obraz radiologiczny: koślawość palucha, płaskostopie,
zmiany zwyrodnieniowe,w st.śródstopno-paliczkowych
widoczne odchylenie strzałkowe i nadwichnięcie podeszwowe,
niekiedy V palec nakłada się na IV , palce młotkowate.
Zesztywnienie kostne trudne do oceny ze wzgędu na
zniekształcenia i nadwichnięcia kości przodostopia
Leczenie: Termoterapia: a) krioterapia miejscowa 2 minuty,
okłady żelowe, rozdrobniony lód w plastikowych
woreczkach, aerozol chłodzący, głęboko schłodzone okłady .
b) ciepłolecznictwo tylko w stadiach nieaktywnych ciepłe
okłady z żelem 15-20 min., parafinoterapia: pędzlowanie-
temp.60stopni na około 20-30 min po 10 zabiegów.
Elektroterapia- Jontoforeza np. z Fastum żel ,dawka 0,01 mA
do 0,5 mA, czas 15 min w serii 10 -15 zabiegów.
Ultradźwięki/Fonoforeza dawka 0,3- 0,8 W/cm2 czas: 6-8
minut, ilość 15, Magnetoterapia :natężenie: od 1-7 mT,
częstotliwość:4-6 Hz ,czas: 10-20.w serii 10-20 zabiegów.
Hydroterapia: masaż wirowy czas: 15 min.temp 32-40
stopnie czas: 15-20 min. Dkf metoda kondensatorową
sztywne elektrody lub indukcyjną, dawka II lub III, czas 10-
15 min.,seria 15 zabiegów.Laser sondą prysznicową
:dawka:18,0 J/cm 2 , czas: 01:00 min seria 10-15 zabiegów.
ćwiczenia w odciążeniu kkd ugul, ćwiczenia czynne stawów
skokowych w celu usuwania przykurczów w stawach.
Podstawowe zasady ochrony stawów:
- unikanie jednorodnego i jednostronnego wysiłku,
- rozłożenie ciężaru,
- nie zapominanie o przerwach na odpoczynek.
Częstą lokalizacją młodzieńczego MRZS są stopy.
Objawy: ból, sztywność i obrzęk stawów, powiększenie
węzłów chłonnych, śledziony, gorączka o typie
przerywanym; U młodych osób po kilku miesiącach trwania
procesu zapalnego zanim chrząstka ulegnie zniszczeniu
następuje powiększenie punktów kostnienia nasad na
skutek długotrwałego przekrwienia.
Obraz radiologiczny: I okres-zanik kostny przynasadowy,
obrzęki wokół stawów; późniejszy okres-przykurcze,
nadwichnięcia, niszczenie powierzchni stawowych,
osteoporoza kości stopy i nasad dalszych kości goleni,
nawarstwianie okostnowe w obrębie kości piętowej, palce
młoteczkowate w wyniku zupełnych zwichnięć w stawach
międzypaliczkowych
Leczenie: Jontoforeza 0,01-0,1 mA,15 min w serii 10- 15
zabiegów, Laser sondą prysznicową :dawka:18,0 J/cm²,
czas: 01:00 min seria 10-15 zabiegów, krioterapia (azot 2
min. 10-15 zabiegów), Lampa Sollux 15 min seria 10
zabiegów, magnetoterapia natężenie: od 1-7 mT,
częstotliwość:4-6 Hz ,czas: 10-20 min w serii 10-20
zabiegów , ciepłolecznictwo( gdy nie ma stanu zapalnego)-
ciepłe okłady żelowe 15 min, parafinoterapia pędzlowanie
1 -2 cm okład zawijamy papierem woskowym lub folią a
następnie ręcznikiem/kocem lub częściowa kąpiel w
naczyniu wypełnionym parafiną o temp.53°, czas 30-40
min, seria: 10-20 zabiegów. . Ciepłe kąpiele wirowe temp :
32-40°, czas 15-20 min. Seria 10-15 zabiegów, krioterapia
(azot) 2 min, DKF metoda kondensatorową sztywne
elektrody lub indukcyjną, dawka II lub III, czas 10-15min.
ćwiczenia w odciążeniu, czynne, z oporem, basen.
W 10% przypadków ZZSK występują zmiany w okolicy
kości piętowej, często bywają one początkowymi
objawami lub też towarzyszą rozwojowi ZZSK.
Objawy: obrzęk i bolesność uciskowa pięty, stawy
skokowe pogrubiałe, w dalszej fazie wydrążone stopy.
Obraz radiologiczny; nawarstwianie kostnej struktury
w otoczeniu guza piętowego, zwapnienie ścięgna
Achillesa, powiększenie kości piętowej zwłaszcza na
wysokość.
Leczenie: Ultradźwięki 0,3-0,8 W/cm2 czas 5 min. ,
Laser - 12 J/cm² 5 min, Magnetoterapia, jontoforeza 0,01
– 0,1mA, Kąpiele lecznicze(solankowe, siarczkowo-
wodorowe 36-40°, radonowe34-37°,czas 10-20 min)
Okłady- zawijania borowinowe 42-47°, 20 min, półkąpiele
w papce borowinowej, lub okłady z pasty borowinowej
44-45°czas 10-20 min, oraz. Sollux czas 15 min.
Objawy:ból w okolicy pięty i nasilający się w stawie
skokowym, bolesność palpacyjna
Obraz radiologiczny: czasem może wystąpić ostroga
piętowa, w różnicowaniu trzeba uwzględnić wstępny okres
ZZSK, zespół Reitera, gruźlicę i nieswoiste zapalenie kości
piętowej
Postępowanie zmierzające do złagodzenia bólu to: unikanie
długotrwałego stania i oszczędzanie stóp przez jakiś czas,
dobrać odpowiednie obuwie, Laser 12 J/cm² czas 5 min,
Magnetoterapia, Jontoforeza 0,01-0,1 mA, Ultradźwięki 0,3-
0,8W/cm2, Krioterapia 2 min azot,
Dotyczy ścięgien prostowników stóp i mięśnia
piszczelowego przedniego, przyczyną jest długi marsz w
niewygodnym lub mocno zasznurowanym obuwiu
Objawy: ból umiejscawia się po stronie przedniej
podudzia w jego dolnej części oraz na grzbiecie stopy,
często nasila się przy zginaniu grzbietowym i
podeszwowym i objawia się trzeszczeniami.
Leczenie: DKF metodą kondensatorową, dawka II lub
III,czas 5- 10 min Jontoforeza czas :15 min, dawka 0,01-
0,1 mA, seria 10 zabiegów, zimne okłady po 20 minut
seria 10 zabiegów, krioterapia 2 min, laser : dawka:
20,0 J/cm2, czas: 01:00 min sonda prysznicowa ,seria
10 -15 zabiegów, zmiana obuwia, wypoczynek,
bandażowanie opaską elastyczną.
Zespół ostrego , napadowego bólu odczuwany przy dłuższym
chodzeniu lub staniu na podeszwie w przestrzeni między
główkami III i IV, rzadziej II i III kości śródstopia. Ból może być
odczuwany w opuszkach odpowiadających palców stóp.
Dotyczy głównie kobiet, przyczyną jest noszenie obuwia na
wysokim obcasie
Rozpoznanie: pod wpływem mikrourazów powstaje guzkowe
zwłóknienie nerwu palcowego i otaczających go drobnych
naczyń, pojawia się podskórny nerwiak podeszwowy, w
różnicowaniu należy uwzględnić ucisk nerwu przez wyrośl
kostną lub osteofit, bolesne poprzeczne płaskostopie, zapalenie
kaletki, tłuszczak, chrzestniak.
Leczenie: ograniczenie stania i chodzenia, wygodne obuwia z
poprzeczną wkładką pod śródstopiem, masaż w celu
polepszenia ukrwienia i zwalczania przykurczów po 10 minut w
serii 10 zabiegów, Laser 12J/cm2 5 min, ultradźwięki
natężenie:0,5- 0,8 cm² w serii 12 zabiegów. Jontoforeza czas 15
min , dawka 0,01-0,1 mA, seria 10 zabiegów . Ortezy – wkładka
Scholla, ćwiczenia oporowe długich mięśni stopy,
ZMIANY WYRODNIENIOWE PALUCHA(HALLUX)- dotyczą głównie
kobiet , które nosiły buty na wysokim obcasie, przyczyna jest:
płaskostopie, koślawość, szpotawość, przebyte złamania, nadwaga
Objawy: ból stóp potęgujący przy dłuższym obciążaniu staniem
lub chodzeniem, obrzęk tkanek okołostawowych, bolesność
uciskowa, ograniczenie zakresu ruchów wydolności chodu,
zapalenie ścięgien, pochewek ścięgnistych, kaletek maziowych
wywołuje miejscowe objawy zapalne bez zmian kostnych, pojawia
się często nadwichnięcie i koślawość palucha i stopa poprzecznie-
płaska
Obraz radiologiczny :delikatne kolce na krawędziach kości,
zwężenie szpary stawowej st.śródstopno-paliczkowego palucha,
sklerotyzacja(przejaśnienia na RTG)i torbielowate zmiany nasad
bliższych paliczków podstawy ; w miarę postępu choroby
następuje nadmierne zagłębienie podstawy paliczków, stawy stają
się nierówne i chropowate, ubytki brzeżne głowy I kości śródstopia
Leczenie: ultradźwięki 0,3-0,8 W/cm2, laser 12 J/cm2 czas 5 min,
magnetoterapia :od 1 do 10 mT, 10-40 Hz, czas 10-30 min, kształt
pola II lub V seria 10 zabiegów.
Przyczyna: stan zapalny tkanek miękkich głównie rozścięgna
piętowego, który jest spowodowany podrażnieniem włókien
nerwowych, przewlekłym przeciążeniem więzadeł lub
zapaleniem pochewek ścięgnistych na skutek nadwagi i
noszenia złego obuwia.
Objawy:ból stawów skokowych towarzyszący przy długim
staniu, później siedzeniu, a nawet w spoczynku
Obraz radiologiczny: ostra narośl kostna na dolnej
(podeszwowej) powierzchni kości piętowej.
Leczenie: fala uderzeniowa ciśnienie 2-4 bary, 2000 uderzeń,
częstotliwość 5 lub 10 Hz. liczba zabiegów w serii 3-6.,
ultradźwięki natężenie 0,5-0,8cm²,czas 6-8 min, seria 12
zabiegów, fonoforeza, jontoforeza do 1mA,czas 12 min, seria
10 zabiegów, laser, sollux, obuwie z podwyższonym obcasem,
wkładki ortopedyczne z otworem w miejscu pod ostrogą
Objawy: ból stopy nasilający się przy zmianie
pogody, podczas chodzenia po schodach,
zniekształcone obrysy stopy, obniżone sklepienie
podłużne, ograniczone i bolesne ruchy zginania,
mnogie trzeszczenia i ból stawów kolanowych.
Obraz radiologiczny: dziobiasta wyrośl kostna
na powierzchni górnej kości skokowej,
sklerotyzacja guza piętowego i kości łódkowatej w
pobliżu szpary stawu skokowego przedniego,
zwężona szpara stawowa
Leczenie: Magnetoterapia, Laser, Jontoforeza,
ultradźwięki, krioterapia.
Objawy: bóle stóp, trudności przy chodzenie z
powodu zniekształcenia, ograniczone i bolesne
nawracanie i odwracanie stopy, koślawe paluchy
Obraz radiologiczny: zwężenie szpar stawów:
stępu, skokowego, stępowo - śródstopnego V,
wyrośle kostne na powierzchniach grzbietowej kości
stępu
Lecznie: Ultradźwięki, Laser, wkładki ortopedyczne.
ćwiczenia: 1)przekazujemy taśmę z jednej stopy do
drugiej przesuwając ją jednocześnie od końca do
końca,2) "Marsz mrówek” :Przesuwamy stopy do
góry ściany i na dół, zginamy palce obu stóp,
przesuwamy pięty bliżej palców, prostujemy palce
opierając się na piętach, zginamy palce obu stóp.
Objawy: bóle stóp (głównie pięt) utrudniające
chodzenie, bolesność uciskowa guza piętowego
od strony podeszwowej, ograniczone nawracanie i
odwracanie stopy.
Obraz radiologiczny: zmiany zwyrodnieniowe
stawów stępu, ostroga piętowa, zwapnienie
ścięgna Achillesa, nawarstwianie istoty korowej i
nierówny zarys guza piętowego
Leczenie: ultradźwięki, sollux czas: 10 min,
masaż czas 10 min, seria 10 zabiegów, ciepłe
okłady do 15 minut, kąpiel wirowa 15 min, Laser.
Częstą lokalizacją choroby są kości stopy, zapalenie stawów
spowodowane krystalizacja i fagocytoza kryształów
moczanu sodu w płynie stawowym oraz powstawanie
kryształów w tkankach
Objawy- bóle i drętwienie palców, napadowe bóle z
zaczerwienieniem skory paluchów, obrzęk stawu
środstopno-palcowego stopy rzadziej wielu stawów,
gorączka, dreszcze, czasem ostre zapalenie atakuje tkanki
sąsiadujące z guzkiem dnawym, pogrubiałe paluchy,
usztywnienie w stawach miedzypaliczkowych, przykurcze
zgięciowe palców,
Obraz radiologiczny -nieliczne drobne ogniska przejaśnień
położone w pobliżu stawów, odpowiadające złogom
moczanowym, wyrośla brzeżne ,zwężenie szpary stawów
palucha, nierówne powierzchnie stawów ,
Leczenie- ciepłe okłady, ultradźwięki, elektroterapia – DD
jontoforeza, okłady parafinowe, sollux, magnetoterapia ,
Laser.
Jałowa martwica nasady k. piętowej, znana również
pod mianem choroby Haglunda, występuje dzieci i
młodzieży miedzy 5. a 16. rokiem życia (najczęściej
między 9. a 13. rokiem życia)
Objawy: ból w okolicy guza piętowego (w czasie
ruchu i badania palpacyjnego). Pojawia się obrzęk.
Chory utyka, a dla zmniejszenia dolegliwości
bólowych nie obciąża pięty lub ustawia ją w
koślawości i zmniejsza w ten sposób napięcie
ścięgna piętowego (Achillesa)
Leczenie:
Polega na oszczędzaniu kończyny poprzez
zakaz dłuższego chodzenia, marszów, skoków. Odciążenie
miejsca przyczepu ścięgna przez podwyższenie obcasa o
około 2-3 cm, obustronnie oraz zastosowanie elastycznej,
miękkiej wkładki pod guz piętowy (guma, masy plastyczne).
Zalecane są zabiegi cieplne- kąpiele kkd,ciepłe okłady,
magnetronic, DKF.
Jest jałową martwicą kości łódkowatej stopy.
Choroba Kohlera występującą od 3 do 12 roku życia
z przewagą wśród chłopców. Choroba zazwyczaj
atakuje tylko jedną stopę.
Objawy: Chorzy uskarżają się na narastający
podczas chodzenia ból w grzbietowo-przyśrodkowej
części stopy. W zaawansowanych postaciach
choroby mogą utykać.
Występuje miejscowy obrzęk w okolicy kości
łódkowatej, jej bolesność podczas ucisku i
obciążania.
Leczenie: Należy ograniczyć przeciążenia i
nadmierne obciążenie, stosowaniu wkładki
podpierającej podłużne sklepienie stopy.
naprzemienne zimne i ciepłe kąpiele, masaż stóp.
Dotyczy II i III kości śródstopia, rzadko IV
Objawy- dolegliwości bólowe przy obciążaniu
stopy i przy ucisku głowy kości śródstopia
Obraz radiologiczny – spłaszczenie kości,
nierówna szerokość szpary stawowej niekiedy
fragmenty głowy oddzielają się i pozostają jako
ciała wolne w stawie, zmiany zwyrodnieniowe w
postaci wyrośli kostnych.
Leczenie: Laser, magnetronik, ultradźwięki.
Dotyczy młodych mężczyzn, charakteryzuje się
współistnieniem zapalenia stawów główne stawów
kolanowego, skokowego i śródstopno-
paliczkowego, cewki moczowej, spojówek.
owrzodzeniami błon śluzowych jamy ustnej oraz
zmianami skórnymi , przypuszczalnie wywołana
przez drobnoustroje
Objawy: zmiany chorobowe w okolicy przyczepu
ścięgna Achillesa, ścięgien w pobliżu rzepki,
spodniej powierzchni kości piętowej, zmiany w
obrębie stawów kolanowych, krzyżowo-biodrowych,
łuszczycowe zapalenie stawów-osteoliza w obrębie
paliczków dalszych
Leczenie: krioterapia, kąpiele elektryczno wodne
temp:34 38 stopni natężenie 20 mA,czas 10
minut.seria 2 razy w tyg., Fonoforeza, ultradźwięki,
laser, magnetoterapia.
Zespół cieśni stepu
Neuropatia nerwu piszczelowego spowodowana
uciskiem w kanale stepu. Jest to rzadko
występujący zespół.
Przeważają objawy czuciowe w obszarze
unerwienia nerwu piszczelowego ( parastezje ,
uczucie palenia, mrowienia z towarzyszącym bólem
podeszwowej części stopy)
Leczenie: Laser, ultradźwięki/ fonoforeza,
magnetoterapia częstotliwość– 15 Hz, 10 mT czas
15 minut.
Fizykoterapia ,Wojciech Kasprzak, Tadeusz Mika
Fizykoterapia ogólna i kliniczna ,Józef Jankowiak
Podstawy fizykoterapii ,Jan Łazowski
Zastosowanie pól magnetycznych w medycynie,
A.Sieroń, G. Cieślar, T. Biniszkiewicz.
Podstawy fizykoterapii, Janusz Nowotny
Rehabilitacja Medyczna, A. Kwolek
Podstawy ortopedii i traumatologii, Dziak, Gusta
Ortopedia i rehabilitacja, W.Dega
Ortopedia i traumatologia, T. Gaździk