ZESPOŁY BÓLOWE
ODCINKA PIERSIOWEGO
KRĘGOSŁUPA

Marta Chuchała gr I

Najczęściej występujące
zespoły bólowe kręgosłupa



Choroba

Zwyrodnieniowa

Kręgosłupa-

Spondyloartroza



Zesztywniające

Zapalenie Stawów

Kręgosłupa- Choroba

Bechterewa



Choroba Scheuermanna



Hiperostoza

Usztywniająca

Kręgosłupa- Choroba

Forestiera



Gruźlica Kręgosłupa



Złamania kręgosłupa



Osteoporoza kręgosłupa

CHOROBA ZWYRODNIENIOWA

CHOROBA ZWYRODNIENIOWA

KRĘGOSŁUPA-

KRĘGOSŁUPA-

SPONDYLOARTROZA

SPONDYLOARTROZA

Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa w

Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa w

większości przypadków stanowi dalszy

większości przypadków stanowi dalszy

etap rozwoju dyskopatii. Najważniejszą

etap rozwoju dyskopatii. Najważniejszą

rolę przyczynową w jej powstawaniu

rolę przyczynową w jej powstawaniu

przypisuje się czynnikom mechanicznym,

przypisuje się czynnikom mechanicznym,

prowadzącym do przeciążenia kręgosłupa.

prowadzącym do przeciążenia kręgosłupa.

W dyskopatii zmiany dotyczą krążka

W dyskopatii zmiany dotyczą krążka

międzykręgowego. W chorobie

międzykręgowego. W chorobie

zwyrodnieniowej kręgosłupa są

zwyrodnieniowej kręgosłupa są

umiejscowione i w innych częściach

umiejscowione i w innych częściach

jednostki ruchowej kręgosłupa. Proces

jednostki ruchowej kręgosłupa. Proces

zwyrodnieniowy dotyczyć może trzonów

zwyrodnieniowy dotyczyć może trzonów

kręgowych, stawów kręgosłupa a niekiedy

kręgowych, stawów kręgosłupa a niekiedy

i wyrostków kolczystych.

i wyrostków kolczystych.

Kolejne etapy choroby

Kolejne etapy choroby

zwyrodnieniowej kręgosłupa -

zwyrodnieniowej kręgosłupa -

ujęte w sposób schematyczny

ujęte w sposób schematyczny

:

:



Chondrosis- dyskopatia i

Chondrosis- dyskopatia i

zaawansowane zmiany krążka

zaawansowane zmiany krążka

międzykręgowego

międzykręgowego



Osteochondrosis- odczyny

Osteochondrosis- odczyny

kostne na górnych i dolnych

kostne na górnych i dolnych

powierzchniach trzonów

powierzchniach trzonów

kręgowych

kręgowych



Spondylosis- wały i wyrośla

Spondylosis- wały i wyrośla

kostne na przednio-górnych

kostne na przednio-górnych

powierzchniach trzonów kręgów

powierzchniach trzonów kręgów



Spondyloarthrosis

Spondyloarthrosis

uncovertebralis- zmiany

uncovertebralis- zmiany

zwyrodnieniowe stawów

zwyrodnieniowe stawów

międzykręgowych

międzykręgowych

Objawy

Objawy



Ból pleców nasilający się po dłuższym

Ból pleców nasilający się po dłuższym

przebywaniu w pozycji stojącej lub po wysiłku

przebywaniu w pozycji stojącej lub po wysiłku



Mięśnie przykręgosłupowe są często napięte i

Mięśnie przykręgosłupowe są często napięte i

bolesne

bolesne



Ból promieniuje wzdłuż międzyżebrzy lub do

Ból promieniuje wzdłuż międzyżebrzy lub do

okolicy przedsercowej imitując dolegliwości

okolicy przedsercowej imitując dolegliwości

występujące w chorobie niedokrwiennej serca

występujące w chorobie niedokrwiennej serca



Nie ma objawów ogólnych procesu zapalnego

Nie ma objawów ogólnych procesu zapalnego

Badania

Badania



Na zdjęciu radiologicznym: zwężenie

Na zdjęciu radiologicznym: zwężenie

krążków międzykręgowych, odczyny

krążków międzykręgowych, odczyny

sklerotyczne i występowanie osteofitów w

sklerotyczne i występowanie osteofitów w

sąsiedztwie szpar stawowych

sąsiedztwie szpar stawowych



Dodatni odczyn Waalera-Rosego

Dodatni odczyn Waalera-Rosego



Przyśpieszony odczyn Biernackiego

Przyśpieszony odczyn Biernackiego



Wyniki wszystkich innych badań

Wyniki wszystkich innych badań

dodatkowych w przebiegu choroby

dodatkowych w przebiegu choroby

zwyrodnieniowej kręgosłupa są prawidłowe

zwyrodnieniowej kręgosłupa są prawidłowe

Leczenie

Leczenie



Zlikwidowanie w miarę możliwości przyczynę

Zlikwidowanie w miarę możliwości przyczynę

wywołującej nieprawidłowe obciążenie

wywołującej nieprawidłowe obciążenie

kręgosłupa (np. wyrównać skrócenie kończyn,

kręgosłupa (np. wyrównać skrócenie kończyn,

zlikwidować przykurcz kończyn dolnych,

zlikwidować przykurcz kończyn dolnych,

przeciwdziałać nadwadze, korygować wadliwą

przeciwdziałać nadwadze, korygować wadliwą

postawę)

postawę)



Leczenie przyczynowe polega na podawaniu

Leczenie przyczynowe polega na podawaniu

preparatów wpływających na metabolizm

preparatów wpływających na metabolizm

chrząstek (mukopolisacharydy)

chrząstek (mukopolisacharydy)



Leczenie farmakologiczne: niesteroidowe leki

Leczenie farmakologiczne: niesteroidowe leki

p/zapalne, leki zmniejszające napięcie mięśniowe

p/zapalne, leki zmniejszające napięcie mięśniowe



Fizykoterapia: sollux, nagrzewanie diotermią

Fizykoterapia: sollux, nagrzewanie diotermią

krótkofalową, prądy diadynamiczne, ultradźwięki

krótkofalową, prądy diadynamiczne, ultradźwięki

Leczenie

Leczenie



Balneoterapia: kąpiele siarczkowe,

Balneoterapia: kąpiele siarczkowe,

solankowe, rodanowe

solankowe, rodanowe



Masaż

Masaż



Kinezyterapia

Kinezyterapia



Niekiedy sznury lub gorsety ortopedyczne (w

Niekiedy sznury lub gorsety ortopedyczne (w

celu usztywnienia po zabiegu operacyjnym)

celu usztywnienia po zabiegu operacyjnym)



Zabieg operacyjny w przypadku znacznego

Zabieg operacyjny w przypadku znacznego

ucisku na korzenie nerwowe bądź rdzeń

ucisku na korzenie nerwowe bądź rdzeń

kręgowy (które występuje jako powikłanie

kręgowy (które występuje jako powikłanie

choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa)

choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa)

Powikłania

Powikłania



Ucisk na korzenie nerwowe bądź

Ucisk na korzenie nerwowe bądź

rodzeń kręgowy

rodzeń kręgowy



Podwichnięcie kręgosłupa

Podwichnięcie kręgosłupa

Zesztywniające Zapalenie
Stawów Kręgosłupa – choroba
Bechterewa

Należy do grupy

przewlekle zapalnych
postaci gośćca. Proces
zapalny obejmuje
najpierw stawy krzyżowo-
biodrowe, następnie
drobne stawy kręgosłupa,
pierścienie włókniste i
więzadła kręgosłupa
prowadzi do ich
stopniowego
usztywnienia.

Okres
wczesny zzsk

Okres późny
zzsk

Zesztywniające Zapalenie
Stawów Kręgosłupa –
choroba Bechterewa

W zaawansowanej chorobie może dojść

do całkowitego zesztywnienia
kręgosłupa w postaci tzw. kija
bambusowego. Przebieg choroby
występuje z remisjami-okresami
złagodzenia lub całkowitego zaniku
objawów oraz okresami zaostrzeń.
Początek choroby występuje miedzy 15
a 40 rokiem życia.

Etiologia



Antygen układu odporności HLA-B27



Predyspozycje genetyczne (potwierdza
jego występowanie w rodzinach chorych
u ok. 20% mężczyzn i 8 % kobiet,
krewnych pierwszego stopnia)



3 razy częściej zachorowalność
występuje u mężczyzn niż u kobiet

Objawy

Początek choroby często jest niezauważalny, proces
chorobowy rozwija się skrycie. U niektórych
chorych zmiany w kręgosłupie poprzedza
nawracające, wysiękowe zapalenie stawów
skokowych lub kolanowych a także nawracające
zapalenie tęczówki.
-Ból nasila się w nocy i nad ranem uczucie
sztywności kręgosłupa w godzinach rannych
-Ból także w spoczynku
-Ból w klatce piersiowej nasilający się podczas
oddychania
-Chory zmienia tor oddychania z piersiowego na
brzuszny
-Klatka piersiowa spłaszczona w płaszczyźnie
strzałkowej



Charakterystyczna sylwetka:
pogłębiona kifoza piersiowa i
przesunięcie barków, łopatek do
przodu



Zaokrąglone plecy są wyrazem
przykurczu mięśni piersiowych



Ograniczone pole widzenia przez
zwiększoną kifoze



W trzonach kręgów zanik tkanki
kostnej z kolei w pierścieniu
włóknistym krążka
międzykręgowego tworzą się wyrośla
kostne-syndesomofity- rosną one
pionowo w górę i może dojść do
połączenia sąsiednich kręgów

Objawy

Diagnostyka



Badanie rentgenowskie wraz ze stawami
krzyżowo-biodrowymi (kij bambusowy,
nadżerki)



Obecność antygenu HLA- B27



Badanie ruchomości: objaw Otta, odległość
palców od podłogi



Badanie rozszerzalności klatki piersiowej



Badanie pojemności oddechowej płuc za
pomocą spirometru



Przyspieszony odczyn Biernackiego



Ujemny odczyn Waalera-Rosego

Leczenie



Niesteroidowe leki p/zapalne w okresie
zaostrzeń choroby



Kinezyterapia



Fizykoterapia



Krioterapia



Balneoterapia (kąpiele borowinowe,
solankowe, siarczkowe, radoczynne)

Powikłania



Zapalenie aorty



Niewydolność oddechowa



Amyloidoza

Choroba Scheuermanna

Choroba Scheuermanna

czyli kifoza młodzieńczą
jest następstwem
zaburzenia kostnienia
śródchrzęstnego
trzonów kręgów.
Pojawia się w okresie
dojrzewania między 12
a 14 rokiem życia.
Proces ten wygasa po
okresie zakończenia
kostnienia szkieletu ok.
23-24 roku życia.

Choroba Scheuermanna u
chłopca 18 letniego,
widoczne pogłębienie kifozy
piersiowej

Objawy i diagnostyka

1.

Guzki Schmorla-

guzowate

uwypuklenia

chrząstek

międzykręgowych w

obrębie trzonów

2.

Klinowate

spłaszczenia trzonów

kręgów w ich

przednim odcinku

(powoduje to

zwiększoną kifozę)
OB i inne wskaźniki

prawidłowe

Leczenie



Kinezyterapia



Korekcja ustawienia miednicy



Korekcja postawy w siadzie



Mobilizacja odcinka piersiowego



W ciężkich przypadkach gorset
rekilnacyjny

Choroba Forestiera- hiperostoza
usztywniająca kręgosłupa

Występuje najczęściej po 55 roku

życia. Cechuje się tworzeniem
nad przednio -boczną
powierzchnią trzonów kilku
kręgów piersiowych dolnych z
przewagą prawej strony –
naciekających złogów
kostnych przypominających w
kształcie dziobów papuzich lub
płomyków świecy- OSTEOFITY.

Choroba Forestiera- hiperostoza
usztywniająca kręgosłupa

O hiperostozie kręgosłupa mówimy, jeśli

wynik badania radiologicznego sugeruje
połączenie tymi zmianami wytwórczymi co
najmniej 3 sąsiadujących kręgów. Obecność
zmian hiperostotycznych powoduje nie
zmniejszające istnienie poczucia komfortu
życia, ograniczenie elastyczności kręgosłupa
oraz może powodować przewlekle, na ogół
umiarkowane bóle.

.

Gruźlica kręgosłupa

Gruźlica jest jednym ze swoistych zapaleń.

Prątek gruźlicy po wyjściu z ogniska w

płucach lub węzłach chłonnych w czasie

bakteriemii usadawia się zatokach żylnych

kości gąbczastej lub błony maziowej. Zależnie

od zjadliwości prątków i sil odpornościowych

organizmu ognisko chorobowe może:
Goić się bez ujawniania choroby
Rozwinąć się w postać wysiękowo- martwiczą

(złośliwą)
Przyjąć postać ziarninową (łagodniejsza)

Gruźlica kręgosłupa

Gruźlica kręgosłupa obejmuje trzony, krążki

międzykręgowe, rzadko łuki kręgowe. Niszczy je i
przechodzi na krąg następny. Zimny ropień z
tkanek martwiczych zsuwa się wzdłuż więzadła
podłużnego przedniego, mięśni, naczyń i nerwów,
zakaża następne kręgi i przebija się przetoki na
szyi, w pachwinie lub grzbiecie. Martwicze trzony
pod wpływem nacisku zapadają się tworząc
kifotyczny garb (garb Potta), który jest tym
większy im dłużej trwa choroba.

Objawy kliniczne



Bóle w czasie ruchów



Bóle nocne ( u dzieci krzyk nocny)



Bolesność miejscowa kręgu na

opukiwanie



Nacisk na wyrostek kolczysty i bolesność

udzielona ( w czasie nacisku na głowę i

próby schylenia się)



Wzmożone napięcie mięśni grzbietu



Na obrazie rtg: ognisko osteoporozy,

nadżerki, martwotok

Leczenie



Farmakologiczne



Ogólne



Miejscowe( leżenie w okresie ostrym w
łóżku ortopedycznym)

Najpoważniejszym powikłaniem gruźlicy

kręgosłupa jest ucisk rdzenia i
porażenie, wówczas jest wskazanie do
wycięcia ogniska odbarczenia i
usztywnienia kręgosłupa.

Osteoporoza

Między 40 a 45 rokiem życia kobiety mają

znacznie mniej substancji kostnej, tracą
rocznie jej 1%. Ma to związek z osłabieniem się
hormonalnego działania jajników. W mężczyzn
zaczyna się to później i nie jest tak gwałtowne.
Ostatnio stwierdzono ze proces osteoporozy u
mężczyzn nasilają się i pojawiają się w coraz
młodszym wieku. Wynika to ze zmiany stylu
życia i sposobu odżywiania się.

Co niesie za sobą

osteoporoza

kręgosłupa?

Zmiany statyki kręgosłupa. Pojawia się

niebezpieczeństwo, że wierzchnia
albo spodnia powierzchnia trzonu
kręgu pęknie a krąg się zdeformuje.
Wtórnie dotknięte więc zostaną też
dyski, choć pierwotna osteoporoza
w nich nie występuje. Są
zbudowane jak chrząstka i tkanka
kostna w nich nie występuje. Kiedy
zmieniony osteoporozą krąg
zostanie zgnieciony pojawiają się
tzw. Złamania kompresyjne, które
da się dostrzec na zdjęciu rtg.

Złamanie kompresyjne
kręgu Th 12

Co niesie za sobą

osteoporoza kręgosłupa?

Z powodu zapadnięcia się kręgów kręgosłup

niszczy się, w krańcowych przypadkach

dochodzi do powstania garbu. Tym samym

zmniejsza się wzrost. Wynikające stąd

bóle pleców prowadzą do tego, że chory

musi leżeć. W zaawansowanej chorobie

dochodzi do złamań uciskowych, nie da

się niezależnie od metody odtworzyć

zapadniętego kręgu. Można zahamować

jedynie zanik kości.

Leczenie



U kobiet najlepiej przeciw
osteoporozie działa estrogen



U mężczyzn testosteron



Kinezyterapia



Leki p/bólowe

Urazy kręgosłupa

Urazy kręgosłupa

Urazowe uszkodzenia kręgów są

najczęściej następstwem upadków z

dużej wysokości, ale stopniowo

zwiększa się liczba urazów kręgosłupa

w wypadkach komunikacyjnych i

przemyśle ciężkim. Uszkodzenia

trzonów występują najczęściej u

mężczyzn, cechą charakterystyczną

jest najczęstsze występowanie

uszkodzeń między C4-C7 oraz Th 10-L2.

Uszkodzenia odcinka piersiowego

Uszkodzenia odcinka piersiowego

kręgosłupa

kręgosłupa

• Pomijając 2 ostatnie kręgi piersiowe

zbliżone budową i funkcja do kręgów

lędźwiowych pozostałe kręgi piersiowe

ulegają z reguły złamaniom

niepowikłanym, rzadko złamaniom ze

zwichnięciami, chyba, że w przypadku

bardzo poważnych urazów tułowia.

• W kręgach Th 1- Th 10 mamy najczęściej

do czynienia ze złamaniami

przedniogórnych krawędzi trzonów,

złamaniom kompresyjnym, powodującym

klinowate deformacje trzonów

Uszkodzenia odcinka

Uszkodzenia odcinka

piersiowego

piersiowego

kręgosłupa

kręgosłupa

• Ostatnie dwa kręgi

piersiowe ulegają
najczęściej
złamaniom
kompresyjnym
(wieloodłamowy)
oraz złamaniom ze
zwichnięciami. Są
to złamania
niestabilne

Złamanie kręgu Th 12

Złamania dotyczą niejednokrotnie kilku

sąsiednich kręgów. Nierzadko
uszkodzeniom ulegają też krążki
międzykręgowe. Kanał kręgowy na
tym poziomie jest wąski i nawet
nieznaczne przemieszczone
fragmenty trzonu lub przemieszczony
krążek międzykręgowy mogą uciskać
rdzeń kręgowy.

Uszkodzenia odcinka

piersiowego

kręgosłupa

W części piersiowej dochodzi często do złamań

trzonów kręgów bez porażeń. Spośród wczesnych

objawów występuje często:

• Krótkotrwała utrata przytomności
• Wyłączenie ruchów oddechowych wskutek

odruchowego napinania przeciwbólowego klatki

piersiowej tzw. zatkanie

• Początkowe bóle łączyć można niekiedy z

potłuczeniem znaczna bolesność przy ucisku i

mały garbik lub powiększenie kifozy w części

piersiowej lub wygładzenie lordozy w części

lędźwiowej przemawiają za złamaniem

Objawy złamania

Leczenie

Leczenie

Leczenie czynnościowe (bezgipsowe)
• Gorsety gipsowe
• Kinezyterapia ( ćwiczenia oddechowe,

kończyn dolnych, brzucha i grzbietu)

• Po zmniejszeniu dolegliwości bólowych

rozpoczyna się próby siadania a później
pionizacji i chodzenia(6-8 tydzień od urazu)

• Ćwiczenia czynne kontynuuje się podczas

pobytu w domu

Leczenie

Leczenie

Leczenie operacyjne
Podstawowym wskazaniem

do zabiegu operacyjnego

jest obciążenia rdzenia ,

również przywrócenie

wytrzymałości kolumny

kręgosłupa. Do

śródoperacyjnej repozycji

zwichnięć stosuje się

aparat dystrykcyjny, a do

stabilizacji pręty z

haczykami zabieg kończy

odpowiedni

spondylodeza.

Stan
przed
zabiegiem

Stan po
zabiegu

DZIĘKUJĘ