Zarządzanie ruchem -
(doświadczenia warszawskie)
dr inż. Andrzej Brzeziński
Politechnika Warszawska, Instytut Dróg i Mostów
Uchwała dotycząca polityki
transportowej
M. st. Warszawa - 27 listopad 1995:
52 głosujących i
0 głosów przeciw
Punkt wyjścia:
Ocena sytuacji
wyjściowej:
Wzrasta zamożność społeczeństwa – wzrastają
wymagania w zakresie komfortu podróżowania.
Następują zmiany w sposobie podróżowania –
zwiększa się wykorzystanie samochodu, wzrastają
średnie odległości podróży, wzrasta ruch.
Rośnie motoryzacja (1960–10, 1980–157, 1990–282,
1995–383, 2000 –430 s.o./1000 mieszkańców).
Zmniejsza się rola TZ (z ok. 90% w latach 70-tych, do
70% w 1993 i 66% w roku 1998).
Występuje niedorozwój układu drogowego, brak jest
systemowego zarządzania ruchem, zły styl jazdy
kierowców - rosną problemy z zatłoczeniem ulic.
Niedostatek środków finansowych.
Polityka transportowa w Warszawie -
8 celów szczegółowych
1. Zapewnienie sprawności funkcjonowania transportu
2. Poprawa jakości transportu zbiorowego.
3. Poprawa systemu transportu ładunków.
4. Poprawa warunków parkowania.
5. Ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko
6. Poprawa bezpieczeństwa ruchu
7. Poprawa efektywności transportu
8. Usprawnienie zarządzania transportem
Analiza wykonalności systemu
Inwentaryzacja i diagnoza stanu systemu
transportowego Warszawy.
Rozpoznanie i charakterystyka stosowanych
systemów zarządzania ruchem.
Wariantowe koncepcje systemu.
Rozpoznanie sytuacji ruchowej - model ruchu.
Prognozy ruchu – symulacja wpływu systemu.
Analiza
efektywności
ekonomicznej
i
finansowej.
Propozycja systemu CEZAR
Możliwe źródła finansowania.
Zalecane dalsze działania.
System zintegrowany
(1997
r.)
centralnego sterowania sygnalizacją świetlną;
monitorowanie
ruchu
(na
wybranych
kluczowych trasach);
informowania o sytuacji ruchowej (znaki o
zmiennej treści, radio, internet) i środowisku
(pogoda, zanieczyszczenie powietrza itp.);
szybkiego reagowania (np. awarie pojazdów);
łączności służb i instytucji;
gromadzenia i przetwarzania danych (dla
potrzeb planowania i projektowania.
6
podsystemów:
Zdolność do rozwoju obszarowego -
początek w obszarze pilotowym a potem
rozwój na cały obszar miasta.
Ważne cechy:
Zdolność do rozbudowy funkcjonalnej - System
doprowadzania ruchu do parkingów, System
zarządzania ruchem pojazdów ciężarowych, itp.
Zdolność do przydzielania priorytetu dla TZ.
Dostawa kompletnego systemu - jeden dostawca
odpowiedzialny za wszystkie podsystemy.
22 grudnia1997r.
(2 lata po uchwaleniu polityki transportowej)
uchwała nr LXII/500/97
w sprawie wdrożenia systemu (CEZAR).
Prace przygotowawcze:
Koncepcja struktury organizacyjnej i propozycja
umiejscowienia w strukturach miasta jednostki
odpowiedzialnej za wdrożenie i eksploatację
systemu.
Zasady
funkcjonowania
w/w
jednostki
organizacyjnej (zakres kompetencji).
Zakres obszarowy działania systemu.
Rola i zadania służb miejskich - konsultacje z
zainteresowanymi.
Harmonogram rozbudowy w okresie docelowym.
Zasady prowadzenia procedury przetargowej.
Dokumentacja przetargowa dla I etapu
przetargu.
Kalendarz działań
ROK 1998
20 kwietnia - pełnomocnictwo dla dyrektora ZDM do wdrażania
systemu.
21 lipca - umowa z Politechniką Warszawską.
10 sierpnia - wystąpienie do UZP/zgoda na odstąpienie od preferencji
krajowych oraz zastosowanie procedury przetargu dwustopniowego.
25-27 sierpnia konsultacje ze służbami miejskimi.
30 sierpnia - zgoda UZP.
30 września - powołanie Generalnego Konsultanta
26 listopad - pierwsze posiedzenie Komitetu Sterującego.
20 grudzień - gotowe dokumentu I etapu przetargu
ROK 2000
grudzień - ogłoszenie I etapu przetargu -
po 24 miesiącach
oczekiwania !!!.
Kalendarz działań
ROK 2001
9 marzec - zgłoszenie 9 oferentów.
czytanie ofert - opracowanie wstępnej wersji SIWZ dla II etapu przetargu
ROK 2002
pisemne pytania do oferentów.
maj - negocjacje z oferentami
wrzesień - gotowa specyfikacja dla II etapu przetargu
ROK 2004 -kwiecień
75 miesięcy od uchwały Rady Miasta w sprawie wdrożenia systemu
CEZAR.
ponad 8 lat od uchwalenia polityki transportowej.
Czas potrzebny na wdrożenie I etapu systemu - 18 miesięcy !
Problemy do rozstrzygnięcia na etapie
przygotowywania systemu
Lokalizacja CZR.
Wielkość CZR
Funkcje pełnione przez CZR,
Zakres niezbędnego wyposażenia sprzętowego,
Zakres uprawnień i obowiązków administratora
systemu i operatorów.
Wymagania dla systemu operacyjnego CZR.
Język stosowanego przez operatorów systemu (polski,
angielski).
Zabezpieczenia przed możliwością powstania awarii
systemu.
Gwarancja poziomu przeszkolenia personelu.
Centrum Zarządzania
Ruchem:
Problemy do rozstrzygnięcia na etapie
przygotowywania systemu
Rodzaj systemu sterowania (zcentralizowany, zdecentralizowany).
Wymagania w zakresie dostosowywana się do warunków ruchu
(adaptacja w czasie rzeczywistym, na poziomie pojedynczych
skrzyżowań, zakres adaptacji).
Możliwość wykorzystania różnych typów urządzeń (sterowniki,
detektory, sygnalizatory) - różni producenci.
Sposób wykrywania przeciążeń - praca systemu w takich warunkach.
Traktowanie pojazdów uprzywilejowanych.
Awaria podsystemu - bezpieczeństwo uczestników ruchu.
Czas reakcji na awarię i czas jej usunięcia.
Wymagania w zakresie współpracy z systemami zarządzania ruchem
TZ.
Podsystem SSS:
Problemy do rozstrzygnięcia na etapie
przygotowywania systemu
Sposób detekcji i zbierania informacji o ruchu (pętle
indukcyjne,
kamery,
czujniki
ultradźwięków
i
podczerwieni).
Powiązanie systemów zbierania danych o ruchu (SSS i
monitorowania), np. sposób wykorzystania systemu
kamer.
Umiejscowienie i liczba kamer podglądu obszaru.
Zakres danych przekazywanych do CZR (natężenia ruchu,
struktura kierunkowa i rodzajowa ruchu, prędkości
pojazdów, gęstość ruchu, itp.).
Odstępy czasowe dla przekazywanych danych (np. co
najmniej raz na minutę).
Zasady transmisji obrazu z kamer do CZR.
Monitorowanie ruchu:
Problemy do rozstrzygnięcia na etapie
przygotowywania systemu
Zakres informacji przekazywanych uczestnikom
ruchu (zdarzenia powodujące utrudnienie ruchu,
zalecane prędkości jazdy, czasowe zamknięcia pasów
ruchu, warunki atmosferyczne, itp.).
Lokalizacja i liczba znaków.
Budowa znaku (wielkość, układ paneli, typ osłon,
itp.).
Techniczne możliwości wyświetlania informacji na
znaku (liczba wyświetlanych znaków, ich wielkość,
kolor, standard wyświetlania, itp.).
Zabezpieczenie systemu w przypadku awarii systemu.
Informowanie o ruchu:
Co jest ważne ?
Trudności są związane z :
dynamicznie zmieniającą się sytuacją w mieście - opis
stanu istniejącego,
zapewnieniem warunków do oceny efektów wdrożenia
systemu,
dokładnym ustaleniem zakresu działań modernizacyjnych
towarzyszących
wdrożeniu
systemu
(modernizacje
skrzyżowań, wydzielanie pasów dla autobusów, systemy
P+R)
Dokładne określenie
zadania
Co jest ważne ?
SIWZ powinna określać:
granice docelowego obszaru objętego systemem,
przewidywane inne podsystemy,
planowane fazy rozszerzenia.
Otwartość systemu
Dostawca systemu musi przewidywać:
docelową liczbę skrzyżowań z sygnalizacją świetlną,
liczbę znaków o zmiennej treści,
liczbę kamer telewizyjnych,
wielkość bazy do gromadzenia i przetwarzania danych.
Szanse na wdrożenie
systemu CEZAR w
Warszawie
???
Być może koncepcja
wymaga rewizji.
Na przykład tworzenie
systemu w oparciu o
modernizację korytarzy
tras tramwajowych