Leki hamujące
Leki hamujące
receptory
receptory
-
-
adrenergiczne
adrenergiczne
(antagoniści receptorów
(antagoniści receptorów
-
-
adrenergicznych, leki
adrenergicznych, leki
-
-
adrenolityczne,
adrenolityczne,
-blokery)
-blokery)
Antagoniści receptorów
Antagoniści receptorów
-adrenergicznych hamują
-adrenergicznych hamują
kompetytywnie receptory
kompetytywnie receptory
. Blokada receptorów
. Blokada receptorów
znosi dodatnie działanie inotropowe i
znosi dodatnie działanie inotropowe i
chronotropowe katecholamin na serce, zaś blokada
chronotropowe katecholamin na serce, zaś blokada
receptorów
receptorów
2- zwiotczające działanie na
2- zwiotczające działanie na
mięśniówkę gładką.
mięśniówkę gładką.
Poza tym antagoniści receptorów
Poza tym antagoniści receptorów
-
-
adrenergicznych tłumią wpływ katecholamin na
adrenergicznych tłumią wpływ katecholamin na
przemianę materii.
przemianę materii.
Podział działania
Podział działania
Selektywności w stosunku do receptorów
Selektywności w stosunku do receptorów
(tzw.
(tzw.
kardioselektywności),
kardioselektywności),
Częściowo agonistycznej aktywności (PAA=partial
Częściowo agonistycznej aktywności (PAA=partial
agonistic activity)odpowiadającej wewnętrznej
agonistic activity)odpowiadającej wewnętrznej
aktywności sympatykomimetycznej,
aktywności sympatykomimetycznej,
Nieswoistego dzialania na błonę komórkową,
Nieswoistego dzialania na błonę komórkową,
Dodatkowego działania polegającego na
Dodatkowego działania polegającego na
rozszerzaniu naczyń krwionośnych.
rozszerzaniu naczyń krwionośnych.
Nieselektywni antagoniści receptorów
Nieselektywni antagoniści receptorów
adrenergicznych
adrenergicznych
Pierwszym z nieselektywnych
Pierwszym z nieselektywnych
blokerów jest
blokerów jest
propranolol.
propranolol.
Poza wskazaniami sercowo-
Poza wskazaniami sercowo-
naczyniowymi okazał się skuteczny w samoistnym
naczyniowymi okazał się skuteczny w samoistnym
drżeniu, zaburzeniach lękowych oraz w
drżeniu, zaburzeniach lękowych oraz w
profilaktyce migreny. Ponadto wykorzystuje się go
profilaktyce migreny. Ponadto wykorzystuje się go
w leczeniu nadczynności tarczycy.
w leczeniu nadczynności tarczycy.
Innymi nieselektywnymi
Innymi nieselektywnymi
-blokerami są m.in.
-blokerami są m.in.
Bupranolol, nadolol i penbutolol.
Bupranolol, nadolol i penbutolol.
Selektywni antagonisci receptorów
Selektywni antagonisci receptorów
adrenergicznych
adrenergicznych
Wykazują większe powinowactwo do receptorów
Wykazują większe powinowactwo do receptorów
niż do
niż do
receptorów
receptorów
2. Jest to selektywność względna i zanika w
2. Jest to selektywność względna i zanika w
przypadku stosowania dużych dawek.
przypadku stosowania dużych dawek.
Stosuje się je u osób z zaburzoną tolerancją glukozy lub z cukrzycą.
Stosuje się je u osób z zaburzoną tolerancją glukozy lub z cukrzycą.
Są to:
Są to:
acebutolol,
acebutolol,
atenolol,
atenolol,
celiprolol,
celiprolol,
betaksolol,
betaksolol,
metoprolol,
metoprolol,
nebiwolol,
nebiwolol,
talinolol.
talinolol.
Blokery receptorów adrenergicznych
Blokery receptorów adrenergicznych
typu PAA (o aktywności częściowo
typu PAA (o aktywności częściowo
agonistycznej)
agonistycznej)
Aktywność częściowo agonistyczna oznacza, że jest to częściowy
Aktywność częściowo agonistyczna oznacza, że jest to częściowy
agonista i równocześnie częściowy antagonista, ale przeważa
agonista i równocześnie częściowy antagonista, ale przeważa
komponent antagonistyczny. Są to m.in..:
komponent antagonistyczny. Są to m.in..:
acebutolol,
acebutolol,
karteolol,
karteolol,
oksprenolol
oksprenolol
pindolol.
pindolol.
W przypadku większości wskazań działanie w rodzaju PAA należy
W przypadku większości wskazań działanie w rodzaju PAA należy
ocenić jako negatywne. Duże badania epidemiologiczne wykazały
ocenić jako negatywne. Duże badania epidemiologiczne wykazały
wyższość czystych antagonistów receptorów adrenergicznych
wyższość czystych antagonistów receptorów adrenergicznych
nad
nad
-blokerami typu PAA. U pacjentów z tendencją do zaburzeń
-blokerami typu PAA. U pacjentów z tendencją do zaburzeń
rytmu z jego zwolnieniem obniżają one słabiej częstość
rytmu z jego zwolnieniem obniżają one słabiej częstość
spoczynkową, ale mogą w związku z tym prowadzić do bradykardii.
spoczynkową, ale mogą w związku z tym prowadzić do bradykardii.
Leki blokujące receptory
Leki blokujące receptory
-
-
adrenergiczne z działaniem
adrenergiczne z działaniem
stabilizującym błonę
stabilizującym błonę
Nieswoiste działanie błonowe jest to składowa
Nieswoiste działanie błonowe jest to składowa
działania miejscowo znieczulającego i
działania miejscowo znieczulającego i
stabilizującego błonę, która jest niezależna od
stabilizującego błonę, która jest niezależna od
działania blokującego receptory
działania blokującego receptory
-adrenergiczne.
-adrenergiczne.
Wzrasta ona w miarę wzrostu lipofilności leku
Wzrasta ona w miarę wzrostu lipofilności leku
blokującego receptory
blokującego receptory
.
.
Leki blokujące receptory adrenergiczne
Leki blokujące receptory adrenergiczne
o działaniu polegającym na
o działaniu polegającym na
rozszerzaniu naczyń krwionośnych
rozszerzaniu naczyń krwionośnych
Do leków z tej grupy należą:
Do leków z tej grupy należą:
karwedilol,
karwedilol,
celiprolol,
celiprolol,
nebiwolol.
nebiwolol.
Efekt rozszerzania naczyń krwionośnych karwedilolu polega na
Efekt rozszerzania naczyń krwionośnych karwedilolu polega na
równoczesnym blokowaniu receptorów adrenergicznych
równoczesnym blokowaniu receptorów adrenergicznych
i
i
.
.
Celiprolol działa rozszerzająco na naczynia ze względu na
Celiprolol działa rozszerzająco na naczynia ze względu na
aktywność częściowo agonistyczną wobec receptorów
aktywność częściowo agonistyczną wobec receptorów
2.
2.
Nebiwolol prowadzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych w
Nebiwolol prowadzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych w
wyniku uwalniania się tlenku azotu.
wyniku uwalniania się tlenku azotu.
Leki blokujące receptory
Leki blokujące receptory
-
-
adrenergiczne- racemiczne i optycznie
adrenergiczne- racemiczne i optycznie
czynne
czynne
Większość blokujących receptory
Większość blokujących receptory
adrenergiczne
adrenergiczne
występuje w postaci racematów, chociaż S-
występuje w postaci racematów, chociaż S-
enancjomer wywiera działanie blokujące 00 razy
enancjomer wywiera działanie blokujące 00 razy
silniej niż R-enancjomer. Działanie stabilizujące
silniej niż R-enancjomer. Działanie stabilizujące
błonę jest takie samo u obu enancjomerów.
błonę jest takie samo u obu enancjomerów.
Wskazania do stosowania
Wskazania do stosowania
-blokerów
-blokerów
choroba wieńcowa,
choroba wieńcowa,
czynnościowe zaburzenia serca i układu krążenia,
czynnościowe zaburzenia serca i układu krążenia,
niewydolność serca,
niewydolność serca,
zaburzenia rytmu serca,
zaburzenia rytmu serca,
nadciśnienie,
nadciśnienie,
guz chromochłonny,
guz chromochłonny,
profilaktyka migreny,
profilaktyka migreny,
nadczynność tarczycy,
nadczynność tarczycy,
drżenie mięśni.
drżenie mięśni.
Przeciwwskazania
Przeciwwskazania
Obturacyjne zaburzenia wentylacji,
Obturacyjne zaburzenia wentylacji,
Zaburzenia rytmu serca w przebiegu bradykardii,
Zaburzenia rytmu serca w przebiegu bradykardii,
Blok przedsionkowo-komorowy II i III stopnia,
Blok przedsionkowo-komorowy II i III stopnia,
Cukrzyca ze skłonnością do samoistnych niedocukrzeń- w wyniku
Cukrzyca ze skłonnością do samoistnych niedocukrzeń- w wyniku
maskowania efektu katecholamin.
maskowania efektu katecholamin.
Działania niepożądane
Działania niepożądane
Nieswoiste:
Nieswoiste:
objawy żołądkowo-jelitowe (dolegliwości w górnej części brzucha,
objawy żołądkowo-jelitowe (dolegliwości w górnej części brzucha,
nudności, wymioty i biegunka),
nudności, wymioty i biegunka),
zaburzenia ze strony ośrodkowego układu nerwowego (zmęczenie,
zaburzenia ze strony ośrodkowego układu nerwowego (zmęczenie,
uczucie rozbicia i bóle głowy),
uczucie rozbicia i bóle głowy),
rzadko- reakcje alergiczne pod postacią wyprysków i świądu.
rzadko- reakcje alergiczne pod postacią wyprysków i świądu.
Specyficzne (swoiste):
Specyficzne (swoiste):
zwiększenie oporu w drogach oddechowych,
zwiększenie oporu w drogach oddechowych,
osłabienie siły skurczu serca,
osłabienie siły skurczu serca,
bradykardie,
bradykardie,
zaburzenia krążenia z niskim ciśnieniem krwi,
zaburzenia krążenia z niskim ciśnieniem krwi,
pogorszenia w przebiegu zaburzeń krążenia obwodowego.
pogorszenia w przebiegu zaburzeń krążenia obwodowego.
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę