Źródła siły w
negocjacjach
dr Tomasz Kucharski
Legalność
źródła autorytetów
• przywódcy wojskowi
• szef
– tytuły
– stanowiska
– wielkość gabinetu
– sekretarka
• mundur
– policja
2
autorytety formalne
w negocjacjach
• znaki
• naklejki z cenami
– oficjalne cenniki
– katalogi
– cena na szybie samochodu
• formularze i wzory pism
• druki
• ale też użycie „odwrotne”
– np. autograf zamiast podpis
3
• Oficjalny druk
– Umowa najmu nieruchomości
– Umowa kredytowa
– Ograniczona gwarancja
– Umowa obsługi prawnej
– Standardowy kontrakt
4
• Oficjalne podręczniki procedur
– Korporacyjny podręcznik cenowy
– Tabela płac
– Dyrektywy operacyjne
– Warunki relokacji i odpraw
5
• Profesjonalnie sporządzona informacja
– Przeróbek dokonujemy w terminie co najmniej 7 dni
– Nie korzystać z wyjścia — uruchomi się alarm
– Za pozostawione rzeczy osobiste nie odpowiadamy
– Dom pilnowany elektronicznie
– Nie deptać trawnika
– Usunięcie tej nalepki z materaca jest sprzeczne z
prawem
– Wyprzedaż — tylko 7 dni
– Pokój dla niepalących
6
Ryzykowanie
• Życie jest pełne niepewności, wszystko
co mamy może okazać się ulotne
• Jedyna rzecz naprawdę stała to zmiana
• Nikt nie może grać całkowicie
bezpiecznie, nawet zaniechanie
jakiegokolwiek działania może nieść za
sobą niebezpieczeństwo
7
• Ujęcie 1: Pan Strachliwy
• Ujęcie 2: Piotr Przerywacz
• umiejętność dochodzenia na sam skraj,
ale nie dalej
• zagrożenie bycie postrzeganym jako
ktoś unikający ryzyka
• projekcja (deklaracja) siły
8
Zaangażowanie
• Wchodząc na drzewo po owoce nie rób
tego sam
• Publika w negocjacjach może zwiększyć
ciężar naszych słów i przekazać „siłę
jedności” – e pluribus unum
• Ale uwaga na osoby, które przekażą zbyt
wiele komunikatów drugiej stronie
osłabiając nasza pozycję negocjacyjną
9
• w przypadku negocjacji z
pełnomocnikami – przeciągnięcie ich
na swoją stronę, wykorzystanie ich
zaangażowania
• spalenie mostów
– publiczne ogłoszenie
10
Groźby
• Postawa bezpośrednich gróźb jest wynikiem
niespełnionych ambicji, upokorzonej dumy i
problemów z samooceną
• Groźby są bronią słabych, prawość i
współczucie charakteryzują silnych
• Reakcje:
– obrócenie w żart
– dociekanie przyczyn
• Nie da się sterroryzować kogoś, kto nie zdaje
sobie sprawy że jest terroryzowany
11
• Lata temu, gdy senator William
Proxmire z Wisconsin uprawiał jogging
w okolicy Kapitolu, został zatrzymany
przez uzbrojonego rabusia, który
zażądał pieniędzy. Senator nie
namyślał się wiele i odpowiedział mniej
więcej tak:
12
• „Proszę bardzo, proszę spełnić swoją groźbę.
Tak naprawdę, to jest mi to na rękę. Jestem
w terminalnym stadium raka i myślałem o
samobójstwie, ale wtedy żona nie dostałaby
ubezpieczenia. Ale jeśli mnie pan zabije,
wyświadczy pan przysługę mojej rodzinie".
• W tym momencie napastnik, który nie
widział się w roli mordercy, wziął nogi za
pas!
13
Bariery przed zmianą
• Zamiłowanie do tego co znane
• Obawa przed podejmowaniem ryzyka
• Zagrożenie zainwestowanych zasobów
• Pragnienie dostosowania się
(konformizm)
• Pożądanie porządku a nie chaosu
14
Perswazja zmiany
• Rozładowanie atmosfery autoironią
• Złagodzenie postawy obronnej
– unikanie dogmatów
– nie wytrącanie drugiej strony z równowagi
(przystępność) (porucznik Colombo)
– słuchanie, grzeczność, empatia, szacunek
– odpowiedź zgodna z predyspozycjami
drugiej strony
15
– Generalnie zgadzam się z tym, co pan mówi.
– Dziękuję za to, że podzielił się pan ze mną
swoim zdaniem.
– Rzeczywiście, to co pan mówi, ma sens. Tak
naprawdę, gdybym był na pańskim miejscu,
mówiłbym bardzo podobnie.
– Widzę, o co panu chodzi i to w znacznym
stopniu zgadza się z moją opinią.
– Ma pan całkowitą rację, więc niech pan
zastanowi się przez chwilę nad...
16
• Wykorzystanie porozumienia
– logika, rozsądek
– strach, duma, poczucie własnej wartości,
bezpieczeństwa
17
• Wprowadzanie nowych propozycji
– elastyczność
– odpowiednie tempo
– nie kwestionowanie cudzych motywacji
18
• Pozyskanie zaangażowania
– osoby aktywnie zaangażowane i
uczestniczące w generowaniu lub
weryfikowaniu faktów i pomysłów są
bardziej skłonne wspierać wnioski, które
się pojawią
– zaangażowanie w opracowania, obliczenia
itd.
19
Profesjonalizm
• Nikt nie jest nieomylny
• Dopytywanie – z postawy laika
• Szacunek dla profesjonalistów oznaczał
kiedyś szacunek dla czarowników i
szamanów
20
Znajomość potrzeb
• Wcześniejsze studia różnych źródeł
• Przy osobistych negocjacjach –
umiejętne pytania
21
Inwestycja
• Wykorzystanie zasady zaangażowania
• Koszty utopione (drugiej strony)
22
Kary i nagrody
• Siła jako władza jest czymś relatywnym
– czym innym jest kawałek chleba dla
głodującego, czym innym dla kogoś po
obfitym obiedzie
• Zachowanie kształtowane jest przez
system kar i nagród
23
Identyfikacja
• Siła referencyjna
• Zbudowanie relacji opartych o zaufanie
• Odnoszenie się do drugiej strony tak by
możliwa była emocjonalna
identyfikacja
24
Moralność
• Standardy etyczne
– biała flaga
– „wolna ręka” dla drugiej strony
(odsłonięcie gardła)
25
Precedens
• Odwołanie się do praktyk
• Wewnętrzna siła wypływająca z
doświadczenia
26
Wytrwałość
• NIE nie oznacza NIE W OGÓLE, oznacza
„nie teraz”, „nie w tych
okolicznościach”
• Gdzie umiera ostatnie „nie” pojawia się
„tak”
27