PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
Metody konserwacji krwi
Preparatyka krwi
• Uzyskiwanie preparatów
oddzielonych z krwi pełnej
elementów morfotycznych
• Uzyskiwanie osocza, preparatów
osoczopochodnych
Preparaty krwinek
czerwonych
• Zawsze wykonanie próby
krzyżowej przed przetoczeniem
Obecność leukocytów
• Możliwość immunizacji
• Przeniesienie chorób wirusowych
• Odczyny
poprzetoczeniowe/gorączka,dreszc
ze/
Obecność płytek
• Powstawanie mikroagregatów
• Konieczność stosowania filtrów
Obecność osocza
• Przeniesienie zakażeń
pierwotniakowych np.malaria
• immunizacja
Płyny konserwujące
• Objętość :63 – 70 ml w pojemniku
macierzystym /do pobierania krwi
pełnej
Cel stosowania:
• Zapobiegają krzepnięciu krwi
• Funkcja odżywcza/umożliwienie
przechowywania krwi i jej
preparatów/
Wymagania:
1. Jałowy
2. Apirogenny
Stosowane płyny
1.CPDA – możliwość
przechowywania krwi pełnej KKC
/koncentratu krwinek
czerwonych/w temp.2 – 6
o
C 35 dni
2.CPD - przechowywanie krwi
pełnej, KKC w temp 2- 6
o
C 21 dni
3.ACD –zabiegi plazmafarezy
Skład płynów konserwujących
ACD-A
CPD
CPDA-1
Cytrynian
trójsodowy
+
+
+
Kwas cytrynowy
+
+
+
Glukoza
+
+
+
Dwuwodorofosfor
an sodowy
+
+
Adenina
+
Preparatyka krwi
• Decyzja o rodzaju uzyskiwanych
preparatów przed pobraniem krwi
• Dobór odpowiedniego pojemnika np:
• Pojedynczy: krew pełna
• Podwójny:masa erytrocytarna +
osocze
• Potrójny: np. KKC =KKP/płytkowych/
+ osocze
Pojemniki do pobierania
krwi
Polichlorek winylu
• Stabilizuje błonę komórkową
erytrocytów
• Chroni przed hemolizą erytrocyty
• Umożliwienie przechowywania
KKP do 3 dni
• Trwałe do - 90
o
C
Rozdział krwi na
składniki
• 1.Różnica ciężarów
właściwych/sedymentacja,wirowanie/
• 2.Różnica wielkości składników
komórkowych/filtracja/
• 3.Powinowactwo składników
komórkowych do pewnych
substancji/filtracja adsorbcyjna
adhezyjna/
Krew pełna
1jednostka = 450 ml krwi + 63 ml
płynu konserwującego
Ht 36 –44 %
Przechowywana w chłodni +2 + 6
o
C
Okres ważności zależy od użytego
płynu konserwującego
Pełna krew < 7 dni do przetoczeń
wymiennych u noworodków
Wskazania do krwi
pełnej
1.
Intensywne krwawienie przy
utracie > 25% krwi
2.
Objawy wstrząsu krwotocznego
Przy przechowywaniu > 24 godz
pozostają niewielkie ilości żywych
leukocytów, krwinek płytkowych
Zmniejszenie stężenia czynnika V,VIII
Przeciwwskazania
1. Przewlekła niedokrwistość
normowolemiczna/wymagane
jedynie zwiększenie masy
erytrocytarnej/
Dawkowanie, sposób
przetaczania
• U dorosłego 1 jednostka zwiększa
poziom Hb o 1g%,Ht o ok.3-4 %
• U dzieci 8 ml/kg zwiększa Hb o
1g%
• Użycie filtra
• W czasie nie dłuższym niż 4 godz
Koncentrat krwinek
czerwonych KKCz
• Po usunięciu z krwi pełnej osocza w
ilości 200 –250 ml osocza
• Przechowana w temp.+2 + 6
o
C
• Czas przechowywania, hematokryt
zależy od płynu konserwującego
• CPDA1 Ht 70-80% 35 dni
• CPD Ht 70 – 80% 21 dni
• Obecne ,pozbawione swojej funkcji
leukocyty ,płytki krwi
Wskazania do KKCz
• Zwiększenie zdolności przenoszenia
tlenu
• Zwiększenie masy krwinek czerwonych
• Uzupełnienie objętości krwi krążącej
• Niedokrwistość normowolemiczna
/np.przewlekła niewydolność nerek,
choroby nowotworowe/
• Przetoczenie 2 j.KKCz Ht = 2x >
przetoczenia 1j.krwi pełnej
Przeciwwskazania do
KKCz
• 1.Alloimunizacja antygenami
leukocytarnymi
• 2.Nadwrażliwość na białka osocza
Środki ostrożności przy
przetaczaniu
1.Próba zgodności
2.Ewentualność użycia filtra
zatrzymującego mikroagregaty
Powikłania:
1. Przeciążenie krążenia
2. Hemolityczne reakcje poprzetoczeniowe
3. Dreszcze, pokrzywka,gorączka
4. Immunizacja antygenami HLA i erytrocytów
5. Przeniesienie zakażenia kiłą/jeśli przechowana
w temp.4
o
C krócej niż 96 godz
6. Przeniesienie zakażenia HIV, zapalenia
wątroby
7. Rzadko – zakażenie malarią
8. Zakażenie bakteryjne
9. Hyperkaliemia / K/
10. Plamica poprzetoczeniowa
11. Ostra niewydolność oddechowa
poprzetoczeniowa
Przemywany koncentrat
krwinek czerwonych
PKKCz
• Przemyte roztworem 0,9% NaCl
krwinki czerwone
• Zawieszone w roztworze 0,9% NaCl
• Ht 70 –80%
• Przemycie usuwa osocze ,białka,
/pozostają śladowe ilości/,zmniejsza
leukocyty do 5 x10
8
,usuwa
trombocyty,fragmenty komórek
PKKCZ
• Wykonanie: w każdym dniu
ważności danej jednostki krwi
• Wykonywane głównie w układzie
otwartym- przechowanie tylko
przez 8 godz w temperaturze
+1+6
• W systemie zamkniętym:24 godz
Wskazania:
1.Uzupełnianie niedoborów
erytrocytów u chorych z
przeciwciałami przeciwko białkom
osocza/IgA/
2.Objawy ostrych reakcji
alergicznych po wcześniejszych
przetoczeniach preparatów
krwiopochodnych
Zasady przetoczenia
:
• Stosowanie filtrów
• Mniejsza ilość erytrocytów/straty
w czasie przemywania/ -większa
ilość przetoczeń w celu
Ht
Powikłania:
• Podobnie jak przy podawaniu
KKCz
Ubogoleukocytarny
koncentrat krwinek
czerwonych UKKCz
• Preparat uzyskany z 1 j.KKCz
• Przez usunięcie większości płytek krwi i
leukocytów/<1 x10
6
• Zmniejsza ryzyko alloimunizacji antygenami
HLA przenoszenie infekcji wirusa CMV
• Zmniejszenie uwalniania cytokin/z
leukocytów/
• Zmniejszenie wytwarzania
mikroagregatów/płytki/
UKKCz
• Uzyskiwany za pomocą
specjalnych filtrów usuwających
leukocyty i płytki krwi
• Najlepiej preparaty KKCz < 7 dni
przechowywania
• Po wcześniejszym wykonaniu
próby krzyżowej
UKKCz-przeciwskazania
• Różne typy nadwrażliwości na
białka osocza
UKKCz –środki
ostrożności
• 1.Wykonanie próby krzyżowej
• 2.Przy równoczesnym
przetaczaniu KKP – przetaczanie
UKKP
UKKCz -wskazania
• Niedokrwistość – obecność, lub
podejrzenie obecności przeciwciał
z układu HLA
• Dla potencjalnych wielokrotnych
biorców
• Do transfuzji dopłodowych i u
noworodków
Mrożony koncentrat
krwinek czerwonych
MKKCz
• Krwinki czerwone wraz z płynem
krwioochronnym,zamrożone w ciągu 7
dni od pobrania, przechowywane w
temp.-80
o
C lub niższej
• Prawie całkowicie pozbawiony
leukocytów,płytek krwi, osocza
• Wystarczająco dużo limfocytów-
alloimunizacja antygenami HLA
• Zamrażanie,rozmrażanie- straty
erytrocytów
MKKCz - wskazania
• Rzadkie fenotypowo erytrocyty z
licznymi przeciwciałami
• Do transfuzji
autologicznych/rzadko/
Napromieniowany
koncentrat krwinek
czerwonych /NKKCz
• KKCz poddany napromieniowaniu dużą dawką
• Zahamowanie zdolność proliferacyjna
limfocytów
• Zapobiega reakcjom: przeszczep przeciw
biorcy
• Możliwość immunizacji antygenami innych
leukocytów,antygenami HLA
• Przy dłuższym przechowywaniu hemoliza
erytrocytów i wzrost K
NKKCz
• Do napromieniowania używa się:
• KKCz < 14 dni przechowywania
• Do transuzji dopłodowych,
noworodki –5 dni
NKKCz
• Npromieniowanie skraca czas
przeżycia do 28 dni/niezaleznie od
płynu konserwujacego/
• NKKCz stosowany do transfuzji
wymiennych
noworodków,dopłodowych < 24
godz po napromieniowaniu
NKKCz - wskazania
• Zapobieganie reakcjom przeszczep
przeciwko biorcy
• Niewydolność układu
immunologicznego
• U pacjentów spokrewnionych z dawca
• Napromieniowanie nie powoduje
znaczącego uszkodzenia erytrocytów
Koncentrat krwinek
czerwonych z płynem
wzbogacającym/KKCz/R
W/
• Uzyskiwany z 1jednostki pełnej krwi
po usunięciu większości osocza i po
dodaniu odpowiedniej objętości płynu
wzbogacającego
• Umożliwia przechowywanie
koncentratu krwinek czerwonych
przez 42 dni
• Zawiera wszystkie krwinki czerwone
obecne w 1 jednostce krwi
• Różna ilość leukocytów i płytek krwi
KKCz/RW
• Roztwór wzbogacający powinien
zostać dodany nie później niż 3 dni
od pobrania krwi
KKCz/RW/
• Wskazania:
1. Uzupełnianie strat krwi
2. Leczenie niedokrwistości
Przed przetoczeniem wykonanie
próby krzyżowej
KKCz/RW/
• Przeciwwskazania:
1. Przy alloimunizacji antygenami
leukocytarnymi
2. Nadwrażliwość na białka osocza
3. W transfuzjach wymiennych u
noworodków
KKCz/RW-bez koż.l.-pł./
• Krwinki czerwone z jednej
jednostki krwi po odwirowaniu i
usunięciu osocza , oraz kożuszka
leukocytarno- płytkowego po
dodaniu roztworu
wzbogacającego,
KKCz/RW-bez koż.l.-pł./
Termin ważności 42 dni
KKCz/RW-bez koż.l.-pł./
• Wskazania:
1. Uzupełnianie strat krw
2. Leczenie niedokrwistości
KKCz/RW-bez koż.l.-pł./
• Przeciwwskazania:
1. Transfuzja wymienna u
noworodków
2. Nietolerancje osocza/decyzja
terapeutyczna/
KKCz/RW-bez koż.l.-pł./
• Powikłania:
Jak przy przetaczaniu KKCz
• Rzadziej występują niehemolityczne
reakcje poprzetoczeniowe
/dreszcze,gorączka, pokrzywka/
Koncentrat krwinek
czerwonych
otrzymany metodą
aferezy automatycznej
KKCz-Af/
• Powstaje przez separację krwi na KKCz i
osocze bogatopłytkowe
• Można „zwrotnie „przetoczyć osocze
dawcy lub nadal je frakcjonować w celu
uzyskania osocza ubogokomórkowego
• Wykonywane automatycznie w
odpowiednich separatorach
Koncentrat krwinek
czerwonych
otrzymany metodą aferezy
automatycznej KKCz-Af/
• Erytroforeza – do uzyskania 2
jednostek KKCz od tego samego
dawcy
• Ograniczenie immunizacji biorcy
• Zmniejszenie ryzyka przenoszenia
infekcji wirusowych
Koncentrat krwinek
czerwonych
otrzymany metodą aferezy
automatycznej KKCz-Af/
• Wskazania:
1. Uzupełnianie straty krwi – przy
przetaczaniu 2 jednostek – od
tego samego dawcy
Koncentrat krwinek
czerwonych
otrzymany metodą aferezy
automatycznej KKCz-Af/
• Przed przetoczeniem – próba
krzyżowa
• Stosowanie filtrów –
zatrzymywanie mikroagregatów
Koncentrat krwinek
czerwonych
otrzymany metodą aferezy
automatycznej KKCz-Af/
• Powikłania: jak po innych
preparatach KKCz
Koncentrat krwinek
płytkowych/KKP/
• 1 jednostka = ilość płytek z
odwirowania 1 jednostki krwi
pełnej
• 1 jednostka zawiera 0,45 – 0,95 x
10
11
zawieszonych w 50 ml osocza
• Przed wydaniem –możliwość
połączenia pojedynczych jednostek
KKP tzw.zlewane KKP
Koncentrat krwinek
płytkowych/KKP/
• Termin ważności:
• KKP w pojemnikach zwykłych: do
3 dni
• KKP w pojemnikach
oddychających do 5 dni
Koncentrat krwinek
płytkowych/KKP/
• Wskazania do stosowania:
1.
Małopłytkowość z towarzyszącymi
objawami skazy krwotocznej z
niedoboru płytek
2.
Wskazania głównie wynikające ze
stanu klinicznego/ nie zawsze
odpowiada to ilości płytek we
krwi/
Koncentrat krwinek
płytkowych/KKP/
• Przeciętnie: 4 – 6 jednostek
KKP/ok..1 j/10 kg c.c
• 1 jednostka u dorosłego o wadze
70 kg wzrost o 5x 10
9
Ubogoleukocytarny
koncentrat krwinek
płytkowych UKKP
• Po usunięciu większości leukocytów/1x10
6
ze
zlewanego KKP lub KKP-Af.
• Zmniejsza ryzyko alloimunizacji HLA ,
powikłań
niehemolitycznych/gorączka,dreszcze/
• Zmniejsza możliwość oporności na
transfuzje
• Ogranicza możliwość przeniesienia infekcji
wirusowych
Ubogoleukocytarny
koncentrat krwinek
płytkowych UKKP
•
Wskazania:
1. Wielokrotni biorcy KKP,potencjalni
biorcy szpiku,przeszczepów
2. Wielokrotni biorcy KKP ,u których
wystąpiły odczyny gorączkowe co
najmniej 2 po przetoczeniu
3. Do transfuzji dopłodowych,pacjentów
po przeszczeppach,pacjentów z
upośledzeniem układu
immunologicznego
Ubogoleukocytarny
koncentrat krwinek
płytkowych UKKP
• Przechowywanie:
1. W systemie otwartym: do 6 godz.
2. Przechowywanie w mieszadle 20
–24
o
C
3. W systemie zamkniętym –
ważność do 5 dni/w mieszadle w
temp. 20 –24
o
C
Inne preparaty krwinek
płytkowych
• Mrożony koncentrat krwinek płytkowych
MKKP
• Napromieniowany koncentrat krwinek
plytkowych NKKP
• Uniwersalny koncentrat krwinek
płytkowych; krwinki dawcy grupy O Rh
ujemny w osoczu grupy AB /rezerwa przy
braku odpowiedniej grupy KKP/
• Przemywany koncentrat krwinek
płytkowych/PKKP/
Koncentrat
granulocytarny KG
• Zawieszone w osoczu
granulocytyty otrzymane w
procesie aferezy od jednego dawcy
• Nie mniej niż 1 x 10
10
l\granulocytów
• Zanieczyszczenia komórkowe/
Wskazania do KG
• Pacjenci z neutropenią
• Pacjenci z posocznicą /przy braku
odporności komórkowej,
nieskuteczności antybiotyków/
Preparaty osocza
1. Osocze świeżo mrożone FFP
2. Osocze mrożone
3. Krioprecypitat
4. Osocze pozbawione czynnika VIII
FFP
• Powstaje przez uzyskanie z 1
jednostki pełnej krwi
/automatycznie lub manualnie/
• Zamrożone przed upływem 6 godz
od pobrania
• 1 jednostka 200 ml
FFP
• Zawiera wszystkie stabilne
czynniki krzepnięcia
• Nie mniej niż 70% wartości
czynnika VIII
• Zawiera albuminy,globuliny
FFP –karencja
• Przechowywanie w stanie
zamrożonym przez 16 tyg. dnia
pobrania przez 1 rok
• Kontrola badań wirusowych u dawcy
• 2x uzyskanie ujemnego wyniku
badań w kierunku HIV,HBs,kiły
• Likwidacja okienka serologicznego
FFP - wskazania
• Leczenie zaburzeń krzepnięcia:
- Niedobór czynników krzepnięcia
- Zużycie czynników krzepniecia
- Plamica zakrzepowa małopłytkowa
FFP - przeciwskazania
• Uzupełnianie strat krwi
• Uzupełnianie niedoborów białek
/immunoglobulin/
• Przy dostępie innych ,selektywnych
czynników krzepnięcia
• Przy nadwrażliwości na białka
osocza
FFP - przetaczanie
• Po rozmrożeniu w temp.37
/najlepszy suchy podgrzewacz/
• Nie przetaczać przy wyraźnie
widocznych stratach
FFP - powikłania
• Niehemolityczne reakcje
poprzetoczeniowe/dreszcze,gorącz
ka,pokrzywka/
• Zakażenie bakteryjne
• Możliwość zatrucia cytrynianem
• TRALL
Osocze mrożone
• Zamrożone później niż 6 godzin od
pobrania
• Mała zawartość czynników krzepnięcia
• Zastosowanie: ograniczone, jedynie
plamica małopłytkowa
Możliwość przeniesienia zakażeń
bakteryjnych/są bezpieczniejsze
preparaty/
Krioprecypitat
• Frakcja globulin uzyskane z 1 jednostki
po rozmrożeniu osocza do + 4
o
C
• zagęszczone do objetośći 25 ml
• Ponownie zamrożone do – 18
o
C
• Przechowywanie przez 1 rok
• Zawiera większość czynnika
VIII:C,kompleks VIIIv.Willebranda ,XIII
fibrynonektyny
Krioprecypitat -wskazania
• Niedobory czynnika VIII/hemofilia/
• Choroba vonWillebranda
• DIC/rozsiane wykrzepianie
wewnątrznaczyniowe
• Niedobory,zmiany jakościowe
fibrynogenu
Krioprecypitat -powikłania
• Reakcje niehemolityczne
• Możliwość oporności /inhibitor. U
chorych na hemofilię
• Posocznica
• Infekcja wirusowa
• Stosować najlepiej zgodne w
grupach głównych
Koncentrat czynnika VIII
• Frakcjonowanie osocza ludzkiego
zamrożonego w krótkim czasie po
pobraniu
• Różnica pomiędzy poszczególnymi
preparatami ;/zawartość VIII/
• o wysokiej /90%/
• pośredniej czystości/10%/
• Najlepsze z chromatografii z p/ciałami
myszy
Koncentrat cz.VIII
• Różne metody inaktywacji wirusów
ryzyka przeniesienia chorób zakaźnych
Termiczna
Rozpuszczalniki organiczne
Detergenty
Okres T ½ 18 godz
Przeciętnie 200 –400 jednostek
Koncentrat cz.VIII-
wskazania
1. Chorzy na hemofilię
2. Profilaktycznie, leczniczo w celu
zahamowania krwawienia
Objawy uboczne
1. Uczucie rozbicia
2. Gorączka
3. Pokrzywka
4. dreszcze
Dawkowanie
• Określenie zapotrzebowania
• Wyliczenie dawki znając ilość
jednostek w preparacie
• Dołączenie filtru z zestawu/170
Koncentrat cz.IX
• Zawiera II,/protrombinę/
• IX -Globulinę antyhemofilową
typu B
• X – czynnik Stuart
• Niewielka ilość VII prokonwertyny
• T1/2 24-36 godz
IX
• Wskazania:
• Hemofilia typu B /Christmasa/
• Przeciwskazania:
• Choroby wątroby
• Niedobór antytrombiny III
/powikłania zakrzepowe,DIC/
Preparat kompleksu
protrombiny PPSB
• II
• V
• IX
• X
• Wskazanie: niedobór czynnika IX
• W stanach nagłych: przedawkowanie
leków p/zakrzepowych/Acenokumarol/
Konentrat antytrombiny
III
• AT III inhibitor fizjologiczny
krzepnięcia
• Potrzebna do prawidlowego działania
Heparyny
• Hamuje działanie trombiny,IX,X,XI,XII
• Podawana w celu utrzymania stężenia
80- 120%
• Po oznaczeniu stężenia we krwi
Wskazania do AT III
• Nabyty
• Wrodzony niedobór
• T1/2 ok. 60 godz
Albuminy
• 5% 20%
• Uzyskiwane z osocza, krwi pełnej
96% albumin 4% globulin, innych
białek
• Przemywane alkoholem
etylowym,ogrzewane przez10 godz,w
temp.+60
o
C – eliminacja ryzyka
przeniesienia chorób wirusowych
Albuminy - wskazania
• Obecnie – tylko transfuzje u
noworodków
• Uwaga: jako źródło białka -
oparzeni -
nie
hypowolemia -
Albuminy
• Przechowywane w lodówce
• Ogrzane przed przetaczaniem
• Rozpisane w książce transfuzyjnej
• Objawy niekorzystne:
• Pokrzywka,rumień, dreszcze
,temperatura,ból głowy
RR – zbyt szybkie podanie
Immunoglobulina anty –
Rh D
IgG antyD
• Z osocza krwiodawców
uodpornionych krwinkami Rh
dodatnimi
• Preparat Gamma anty D – 150 /
150g p/ciał zapobiega uodpornieniu
przez ok..7,5 ml krwinek Rh +
Ig antyRh D
• Badanie kobiet w ciąży w 12 tyg
• Do 12 tyg.mikrodawka – poronienie,
łyżeczkowanie,ciąża pozamaciczna
• Jeśli po 12 tygodniu – pełna dawka
• Po porodzie matka Rh ujemna
dziecko Rh dodatnie – uodpornienie
matki
Krew uniwersalna
krwinki O zawieszone w
surowicy AB lub w osoczu jak
biorca
• Dla noworodków Rh zgodne
• U dorosłych w stanach
wyjątkowych Rh ujemny
Wskazania:
• 1.Transfuzja wymienna u
noworodków
• 2.Masywne przetoczenia u
noworodków i małych dzieci
• 3.W stanach nagłych dorośli O Rh
ujemna KKCz