Dr n. med. Krzysztof
Dr n. med. Krzysztof
Gutkowski
Gutkowski
STOSOWANIE KRWI I
PREPARATÓW
KRWIOPOCHODNYCH
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
Za zabieg przetaczania krwi i preparatów
krwiopochodnych odpowiedzialny jest lekarz.
Przetoczenie może wykonać uprawniona
pielęgniarka,
która uzyskała zgodę lekarza ( zlecenie
lekarza).
Przed przetoczeniem należy uzyskać pisemną
zgodę
biorcy na wykonanie transfuzji.
W czasie przetoczenia obowiązuje obserwacja
chorego-
biorcy.
‼
WAŻNE
WAŻNE
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
Przed rozpoczęciem przetoczenia należy
dokładnie sprawdzić grupę krwi chorego-
biorcy.
(dokument ze stacji krwiodawstwa, lub
wpis w
dowodzie osobistym).
Po weryfikacji grupy krwi należy
dokonać
sprawdzenia zgodności danych
otrzymanych ze
stacji krwiodawstwa ( imię i nazwisko,
grupa
krwi, numer donacji zgodność próby
krzyżowej)
‼
WAŻNE
WAŻNE
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
KREW PEŁNA
Jednostka krwi pełnej ma objętość około 500 ml i zawiera
około 450 ml
krwi i 63 ml płynu konserwującego. Jej hematokryt wynosi
od 0,36 do
0,44 ( 36-44%). Przechowywana musi być w lodówce w
temperaturze od
+4 do +6
0
C. Termin ważności krwi pełnej pobranej do płynu
CPDA
wynosi 35 dni.
Wskazania: stosowanie krwi pełnej powinno być
ograniczone do
wyłącznie do następujących sytuacji:
1. Masywne krwawienia z utratą > 25% objętości krwi
krążącej
2. Transfuzja wymienna u noworodków ( krew
przechowywana nie
dłużej niż 5 dni)
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
KREW PEŁNA
Przeciwwskazania:
1. Nie należy stosować krwi pełnej u chorych z
niedokrwistością, u
których konieczne jest jedynie zwiększenie zdolności
przenoszenia
tlenu.
2. Nie należy stosować krwi pełnej, gdy wystarczające jest
stosowanie środków krwiozastępczych takich jak: 0,9%
NaCl,
roztwór Ringera, albumina, HES i inne.
3. Nie należy stosować krwi pełnej w celu korygowania
poziomów
czynników krzepnięcia lub krwinek płytkowych i białych.
Uwaga: Z przetoczeniem krwi pełnej związane jest
ryzyko
przeniesienia chorób wirusowych.
Dawkowanie i sposób przetaczania: 1 jednostka krwi
pełnej powinna
spowodować wzrost Hb o
1g/dl a Ht o 3-4%
Krew pełna musi być przetaczana przez standardowy
zestaw do
transfuzji. Szybkość przetaczania zależna jest od stanu
klinicznego
biorcy. Natomiast czas przetaczania nie powinien być
dłuższy niż 4
godziny.
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
KONCENTRAT KWINEK CZERWONYCH - KKCz
Koncentrat krwinek czerwonych otrzymywany jest z
1jednostki krwi
pełnej poprzez usunięcie z niej 200-300 ml. Osocza.
Przechowywany
musi być w lodówce w temperaturze od +4 do +6
0
C.
Krwinki czerwone
przechowywane w płynie CPDA mają Ht od 0,65 do 0,75
(65-75%) i
termin ich ważności wynosi 35 dni. Krwinki czerwone
przechowywane
w płynie CPD z dodatkiem takich roztworów jak Adsol,
SAGM i Nutricel
mają Ht 0,50 – 0,65 (50-65%) i termin ich ważności 42 dni.
Wskazania:
1. Leczenie niedokrwistości u chorych normowolemicznych,
u których
konieczne jest jedynie zwiększenie zdolności
przenoszenia tlenu oraz
zwiększenie liczby krwinek czerwonych.
2. KKCz może być stosowany do transfuzji wymiennych u
noworodków
(przechowywany nie dłużej niż 5 dni)
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
KONCENTRAT KWINEK CZERWONYCH - KKCz
Przeciwwskazania:
Nie należy stosować KKCz u chorych z niedokrwistością, u
których
wystarczające jest leczenie preparatmi żelaza, witaminą
B12, kwasem
foliowym
Uwaga: Z przetoczeniem KKCz związane jest ryzyko
przeniesienia
chorób wirusowych
Dawkowanie i sposób przetaczania: KKCz musi być
przetaczany przez
standardowy zestaw do transfuzji w czasie nie dłuższym
niż 4 godziny.
Przetoczenie 1 j KKCz powoduje po 24 godzinach taki sam
wzrost Hb i
Ht, jak przetoczenie 1j krwi pełnej.
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
KONCENTRAT KWINEK CZERWONYCH PRZEMYWANYCH
Preparat ten zawiera krwinki czerwone przemywane
jałowym,
fizjologicznym roztworem chlorku sodowego. Po przemyciu
krwinki te
zawieszone są w 0,9% NaCl tak, aby Ht wynosił 0,65-0,70
(65- 70%).
Krwinki czerwone mogą być przemywane w dowolnym dniu
okresu ważności. Koncentrat krwinek czerwonych
przemywanych
musi być przetoczony do 8 godzin od chwili
przygotowania. Jeśli w
tym czasie musi być przechowywany, to tylko w lodówce w
temperaturze od +4
0
C do +6
0
C .
Wskazania:
1. U chorych z nawracającymi lub ciężkimi powikłaniami
alergicznymi
po przetoczeniu KKCz lub krwi pełnej ( przeciwciała IgA i
IgE)
U chorych z nocną napadową hemoglobinurią
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
KONCENTRAT KWINEK CZERWONYCH PRZEMYWANYCH
Uwaga: Z przetoczeniem KKCz przemywanych związane
jest ryzyko
przeniesienia chorób wirusowych.
KKCz przemywany zawiera około 5x10
8
leukocytów, więc
jego
stosowanie nie zapobiega alloimunizacji
Dawkowanie i sposób przetaczania: KKCz przemywany
musi być
przetaczany przez standardowy zestaw do transfuzji.
Przetoczenie 1 j
KKCz powoduje mniejszy wzrost Hb i Ht niż przetoczenie 1
j KKCz ,
ponieważ część erytrocytów ulega zniszczeniu w czasie
przemywania.
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
UBOGOLEUKOCYTARNY KONCENTRAT KRWINEK
CZERWONYCH
Otrzymywany jest przez filtrowanie przez specjalne filtry
powodujące
usuniecie powyżej 99% leukocytów. Zabieg ma na celu
zapobieganie
alloimunizacji.
1. U chorych z powtarzającymi się powikłaniami
gorączkowymi po
przetoczeniu KKCz
2. Zapobiegawczo u wybranych wielokrotnych biorców
preparatów
krwi i kandydatów do przeszczepu szpiku.
Uwaga: Decyzja o zapobiegawczym stosowaniu
ubogoleukocytarnych
KKCz powinna być podjęta przed pierwszym
przetoczeniem i
musi dotyczyć zarówno preparatów KKCz jak i
krwinek
płytkowych.
Uwaga: Z przetoczeniem ubogoleukocytarnego KKCz
związane jest
ryzyko przeniesienia chorób wirusowych
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
KONCENTRAT KRWINEK PŁYTKOWYCH ( KKP)
KKP otrzymywany z 1 j krwi powinien zawierać co najmniej
0,6x10
11
krwinek w 50 ml osocza. Krwinki płytkowe można
przechowywać
łagodnie mieszając ( używać specjalnych mieszadeł ) w
temp. od + 22
0
C
do +24
0
C przez 72 godziny w pojemnikach standardowych
oraz przez 5
dni w pojemnikach oddychających.
Wskazania:
1. Małopłytkowość spowodowana niedostatecznym
wytwarzaniem
krwinek płytkowych ( wywołana chorobą podstawową
lub lekami
mielotoksycznymi)
2. Małopłytkowość z rozcieńczenia ( zwykle po
przetoczeniu 15-20 j
KKCz)
3. Małopłytkowość spowodowana zwiększonym
niszczeniem ( tylko w
stanach zagrożenia życia)
4. Nieprawidłowości funkcji krwinek płytkowych
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
KONCENTRAT KRWINEK PŁYTKOWYCH ( KKP)
Otrzymywany
metodą
konwencjonalną ( wirowania)
Uwaga:
wskazaniem do przetoczenia płytek jest stan
chorego a nie
liczba płytek. Profilaktycznie można stosować KKP u
chorych z
hipoplazją szpiku spowodowaną chemioterapią ,
nacieczeniem
nowotworowym lub u chorych z aplazją z liczba płytek ok.
20 tyś/mm
3
Przeciwwskazania:
1. Profilaktyczne stosowanie w przypadku masywnych
krwotoków lub
zabiegów operacyjnych z zastosowaniem krążenia
pozaustrojowego
2. Nieskuteczne jest stosowanie KKP w przypadku
gwałtownego
niszczenia płytek w krążeniu biorcy w przebiegu ITP.,
DIC oraz u
chorych z posocznicą lub hipersplenizmem. U takich
chorych
przetoczenia można wykonać w przypadku masywnych
krwawień
zagrażających życiu.
Uwaga: Z przetoczeniem KKP związane jest ryzyko
przeniesienia
chorób wirusowych
Dawkowanie i sposób przetaczania: Zwykle 1 j na 10 kg
masy ciała
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
KONCENTRAT KRWINEK PŁYTKOWYCH ( KKP)
Otrzymywany metodą
aferezy
Krwinki płytkowe uzyskane metodą aferezy pochodzą od
jednego
dawcy, poddanego zabiegowi trombaferezy. Taki
konocentrat
powinien zawierać co najmniej 3,0x10
11
płytek co
odpowiada 5
jednostkom preparatu otrzymanego metodą
konwencjonalną.
Wskazania:
1. Chorzy z małopłytkowością wymagający przewlekłego
leczenia KKP
lub tacy, którzy wytworzyli przeciwciała przeciwko
antygenom
zgodności tkankowej układu HLA lub antygenom
krwinek
płytkowych
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
KONCENTRAT KRWINEK PŁYTKOWYCH ( KKP)
Otrzymywany metodą
aferezy
Przeciwwskazania:
1. Profilaktyczne stosowanie w przypadku masywnych
krwotoków lub
zabiegów operacyjnych z zastosowaniem krążenia
pozaustrojowego
2. Nieskuteczne jest stosowanie KKP w przypadku
gwałtownego
niszczenia płytek w krążeniu biorcy w przebiegu ITP.,
DIC oraz u
chorych z posocznicą lub hipersplenizmem. U takich
chorych
przetoczenia można wykonać w przypadku masywnych
krwawień
zagrażających życiu.
Uwaga: Z przetoczeniem KKP otrzymanego metodą aferezy
związane
jest ryzyko przeniesienia chorób wirusowych
Dawkowanie i sposób przetaczania: Przetoczenie KKP
uzyskanego
metodą aferezy powinno spowodować zwiększenie liczby
płytek o 30-
60 x10
9
/L u dorosłego biorcy ważącego 70 kg.
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
UBOGOLEUKOCYTARNY KONCENTRAT KRWINEK
PŁYTKOWYCH
Otrzymywany jest metodą filtracji lub wirowania
( usunięcie powyżej
99% leukocytów) przede wszystkim, aby zapobiec
alloimunizacji.
Wskazania: ubogoleukocytarny KKP powinien być
stosowany u
chorych , u których przewiduje się długotrwałe leczenie
preparatami
krwi.
Przeciwwskazania: Profilaktyczne stosowanie w
przypadku
masywnych krwotoków lub zabiegów operacyjnych z
zastosowaniem
krążenia pozaustrojowego. Nieskuteczne jest stosowanie
KKP w
przypadku gwałtownego niszczenia
płytek w krążeniu biorcy w przebiegu ITP., DIC oraz u
chorych z
posocznicą lub hipersplenizmem. U takich chorych
przetoczenia
można wykonać w przypadku masywnych krwawień
zagrażających
życiu.
Uwaga: Z przetoczeniem ubogoleukocytarnego KKP
związane jest
ryzyko przeniesienia chorób wirusowych
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
OSOCZE ŚWIEŻO MROŻONE ( FFP )
Osocze składa się głównie z wody i zwiera 7%
białka, 2%
węglowodanów oraz lipidy. FFP to takie osocze,
które
zostało zamrożone nie później niż w ciągu 6
godzin od
chwili pobrania i zawiera wszystkie czynniki
krzepnięcia w
tym labilne : V i VIII. Objętość typowej jednostki
wynosi
200 – 250 ml. W FFP czynniki krzepnięcia
występują w
normalnych stężeniach tj. ok. 1 j/ml. Preparat
ten można
przechowywać w temperaturze –18
0
C i niższej
( zalecana
jest temp. –30
0
C) nie dłużej niż 1 rok.
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
OSOCZE ŚWIEŻO MROŻONE ( FFP )
Wskazania: są ograniczone do.
1. Chorym krwawiącym z jednoczesnymi
niedoborami wielu
czynników krzepnięcia w przebiegu chorób
wątroby,
DIC oraz z zaburzeniami krzepnięcia
wywołanymi
masywnym przetoczeniem krwi lub innych
płynów.
2. Chorym z wrodzonymi niedoborami czynników
krzepnięcia, dla których brak jest
odpowiednich
koncentratów tych czynników.
3. W celu natychmiastowego odwrócenia
działania
doustnych antykoagulantów
4. Chorym z plamicą zakrzepową małopłytkową
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
OSOCZE ŚWIEŻO MROŻONE ( FFP )
Przeciwwskazania:
1. Nie wolno stosować FFP w celu wyrównania objętości
krwi krążącej,
ponieważ można w tym celu zastosować bezpieczniejsze
preparaty
takie jak albuminy, krystaloidy czy koloidy.
2. Nie wolno stosować FFP u chorych z koagulopatią, u
których
skuteczne jest leczenie witaminą K, krioprecypitatem lub
preparatami
izolowanych czynników krzepnięcia.
3. Nie należy stosować FFP jako źródła białka u chorych
niedożywionych.
Uwaga: Z przetoczeniem FFP związane jest ryzyko
przeniesienia
chorób wirusowych
Dawkowanie i sposób przetaczania: Należy stosować FFP
zgodne w
układzie ABO. Preparat rozmraża się w łaźni wodnej w
temperaturze
+ 30
0
C do + 37
0
C i powinien być natychmiast po
rozmrożeniu
przetoczony z zastosowaniem filtru.
KREW I PREPARATY
KREW I PREPARATY
KRWIOPOCHODNE
KRWIOPOCHODNE
OSOCZE ŚWIEŻO MROŻONE ( FFP )
Jest stężonym koncentratem niektórych białek osocza
takich jak:
czynnik VIII:C, kompleks czynnika VIII:VWF ( czynnik von
Willebranda),
fibrynogen, czynnik XIII oraz fibrynektyna. Krioprecypitat
wytworzony z
1j FFP zawiera średnio 80-120j VIII:C, około 250 mg
fibrynogenu, około
20-30% wyjściowego poziomu czynnika XIII oraz 40-60%
czynnika von
Willebranda. Krioprecypitat należy przechowywać w
temperaturze –
18
0
C lub niższej ( zalecana temperatura –30
0
C ) nie dłużej
niż przez rok
od dnia pobrania osocza. Objętość 1 jednostki wynosi 20-30
ml.
Uwaga: Z przetoczeniem krioprecypitatu związane jest
ryzyko
przeniesienia chorób wirusowych
Dawkowanie i sposób przetaczania: Należy stosować
krioprecypitat
zgodny w układzie ABO. Preparat rozmraża się w łaźni
wodnej w
temperaturze + 30
0
C do + 37
0
C i natychmiast przetacza
stosując
standardowy filtr.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ