T: BROŃ

T: BROŃ

CHEMICZNA

CHEMICZNA

1.

1.

Historia broni chemicznej.

Historia broni chemicznej.

2.

2.

Działanie rażące broni chemicznej.

Działanie rażące broni chemicznej.

3.

3.

Charakterystyka bojowych środków

Charakterystyka bojowych środków

trujących.

trujących.

4.

4.

Sposoby ochrony przed bojowymi

Sposoby ochrony przed bojowymi

środkami trującymi.

środkami trującymi.

5.

5.

Środki zapalające.

Środki zapalające.

a)

a)

Ochrona przed środkami zapalającymi.

Ochrona przed środkami zapalającymi.

Historia broni chemicznej.

Historia broni chemicznej.

Broń chemiczna stosowana była od zawsze,

Broń chemiczna stosowana była od zawsze,

w zależności od pomysłowości dowódców.

w zależności od pomysłowości dowódców.

Przykładem zastosowania środków

Przykładem zastosowania środków

bojowych może być np. użycie przez

bojowych może być np. użycie przez

Spartan

Spartan

w czasie trwania

w czasie trwania

wojny peloponeskiej

wojny peloponeskiej

,

,

/

/

431-404 rok p.n.e./,

431-404 rok p.n.e./,

dymów trujących na

dymów trujących na

bazie siarki i mokrego drewna.

bazie siarki i mokrego drewna.

Historia broni chemicznej. cd.

Historia broni chemicznej. cd.

Jednak za skuteczny napad chemiczny czasów

Jednak za skuteczny napad chemiczny czasów

nowożytnych przyjęto zastosowanie

nowożytnych przyjęto zastosowanie

chloru

chloru

przez

przez

Niemców

Niemców

w

w

1915 r.,

1915 r.,

pod

pod

Ypres

Ypres

w dniu 22

w dniu 22

kwietnia.

kwietnia.

Napad polegał na opróżnieniu 6000 butli stalowych

Napad polegał na opróżnieniu 6000 butli stalowych

/ok. 180 ton/ w czasie 5 min na odcinku 6-km frontu.

/ok. 180 ton/ w czasie 5 min na odcinku 6-km frontu.

Dzięki sprzyjającym warunkom atmosferycznym wiatr

Dzięki sprzyjającym warunkom atmosferycznym wiatr

2-3 m/s zatruciu uległo ok. 20 000 żołnierzy

2-3 m/s zatruciu uległo ok. 20 000 żołnierzy

przeciwnika. Zmusiło to wojska francuskie do

przeciwnika. Zmusiło to wojska francuskie do

wycofanie się na znacznym odcinku frontu.

wycofanie się na znacznym odcinku frontu.

Napadu tego dokonano gwałcąc międzynarodowe

Napadu tego dokonano gwałcąc międzynarodowe

umowy zawarte w Hadze w 1899 r., ratyfikowanego w

umowy zawarte w Hadze w 1899 r., ratyfikowanego w

1907 r.

1907 r.

Rozwój broni chemicznej.

Rozwój broni chemicznej.

•

Po sukcesach niemieckich, po BST sięgnęły inne kraje

Po sukcesach niemieckich, po BST sięgnęły inne kraje

ogółem

ogółem

w czasie I wojny wyprodukowano ok.150.000 ton. Zatruciu

w czasie I wojny wyprodukowano ok.150.000 ton. Zatruciu

uległo 1.009.038 osób, w tym śmiertelnych zatruć było

uległo 1.009.038 osób, w tym śmiertelnych zatruć było

78.390, co stanowi 7,7 % śmiertelności.

78.390, co stanowi 7,7 % śmiertelności.

•

W czasie II wojny światowej Niemcy były przygotowane do

W czasie II wojny światowej Niemcy były przygotowane do

wojny chemicznej. G.Schra”dera opracował szereg nowych,

wojny chemicznej. G.Schra”dera opracował szereg nowych,

wysoko toksycznych związków z grupy tzw.. Trylonów

wysoko toksycznych związków z grupy tzw.. Trylonów

/związków fosforoorganicznych/.

/związków fosforoorganicznych/.

•

W latach powojennych od 1945 do 1958 na rozwój broni

W latach powojennych od 1945 do 1958 na rozwój broni

chemicznej w USA wydano sumę ok. 60 milionów dolarów,

chemicznej w USA wydano sumę ok. 60 milionów dolarów,

jednak nie użyto ich na szeroką skalę.

jednak nie użyto ich na szeroką skalę.

•

Współcześnie nieustannie trwają badania nad bojowymi

Współcześnie nieustannie trwają badania nad bojowymi

środkami trującymi.

środkami trującymi.

Działanie rażące broni

Działanie rażące broni

chemicznej.

chemicznej.

Głównymi właściwościami BST są:

Głównymi właściwościami BST są:

•

Zdolność masowego rażenia na dużych obszarach.

Zdolność masowego rażenia na dużych obszarach.

•

Zdolność przenikania do nieszczelnych pomieszczeń.

Zdolność przenikania do nieszczelnych pomieszczeń.

•

Zachowanie zdolności rażenia w powietrzu, w

Zachowanie zdolności rażenia w powietrzu, w

terenie,

terenie,

i skażonych przedmiotach przez określony czas

i skażonych przedmiotach przez określony czas

w zależności od użytego środka chemicznego.

w zależności od użytego środka chemicznego.

•

Wadą BST jest znikoma odporność na warunki

Wadą BST jest znikoma odporność na warunki

meteorologiczne, zwłaszcza:

meteorologiczne, zwłaszcza:

-

Wiatr;

Wiatr;

-

Deszcz.

Deszcz.

Co to są bojowe środki trujące BST ?

Co to są bojowe środki trujące BST ?

•

Są to substancje chemiczne;

Są to substancje chemiczne;

Mają na celu:

Mają na celu:

-

Nagłe zahamowanie funkcjonowania lub

Nagłe zahamowanie funkcjonowania lub

sparaliżowania organizmów żywych;

sparaliżowania organizmów żywych;

-

Porażenie wzroku, układu oddechowego,

Porażenie wzroku, układu oddechowego,

pokarmowego;

pokarmowego;

-

Środki niszczenia roślin stosowane są głównie

Środki niszczenia roślin stosowane są głównie

w celu wyeliminowania kryjówek przeciwnika;

w celu wyeliminowania kryjówek przeciwnika;

•

Porażenie BST następuje wskutek:

Porażenie BST następuje wskutek:

-

działanie skażonego powietrza na drogi

działanie skażonego powietrza na drogi

oddechowe, oczy i skórę;

oddechowe, oczy i skórę;

-

Spożywanie skażonych produktów i picia

Spożywanie skażonych produktów i picia

skażonej wody

skażonej wody

(oddziaływanie na układ

(oddziaływanie na układ

pokarmowy);

pokarmowy);

-

Zetknięcie się ze środkami znajdującego

Zetknięcie się ze środkami znajdującego

się na przedmiotach.

się na przedmiotach.

Charakterystykę toksyczności

Charakterystykę toksyczności

„k „

„k „

oblicza się

oblicza się

na podstawie iloczynu stężenia środka

na podstawie iloczynu stężenia środka

trującego

trującego

„c”

„c”

i czasu ekspozycji

i czasu ekspozycji

„t”

„t”

K= c X t

K= c X t

Charakterystyka BST

Charakterystyka BST

•

Trwałe środki trujące /TST/ to:

Trwałe środki trujące /TST/ to:

-

V- gazy,

V- gazy,

-

Sarin,

Sarin,

-

Soman,

Soman,

-

Tabun,

Tabun,

-

iperyt,

iperyt,

-

luizyt,

luizyt,

•

Nietrwałe środki trujące /NST/to:

Nietrwałe środki trujące /NST/to:

-

Kwas pruski,

Kwas pruski,

-

Fosgen,

Fosgen,

-

Chlorocyjan.

Chlorocyjan.

Ze względu na sposób

Ze względu na sposób

działania BST podzielono na 6

działania BST podzielono na 6

grup.

grup.

1.

1.

Paraliżująco-drgawkowe

Paraliżująco-drgawkowe

(związki fosforoorganiczne).

(związki fosforoorganiczne).

Przedstawiciele to:

Przedstawiciele to:

•

V-gazy,

V-gazy,

•

Sarin,

Sarin,

•

Soman,

Soman,

•

Tabun.

Tabun.

Przenikają błyskawicznie przez skórę, błony śluzowe, drogi oddechowe. Obawy

Przenikają błyskawicznie przez skórę, błony śluzowe, drogi oddechowe. Obawy

pojawiają się po 30s a po 1min następuje utrata przytomności.

pojawiają się po 30s a po 1min następuje utrata przytomności.

Objawy:

Objawy:

•

Zwężenie źrenic, znieruchomienie oczu;

Zwężenie źrenic, znieruchomienie oczu;

•

Wydzielina z jamy ustnej;

Wydzielina z jamy ustnej;

•

Zwolnienie akcji serca;

Zwolnienie akcji serca;

•

Gwałtowne drgawki;

Gwałtowne drgawki;

•

Skurcze kręgosłupa z odchyleniem głowy do tyłu;

Skurcze kręgosłupa z odchyleniem głowy do tyłu;

•

Utrata przytomności;

Utrata przytomności;

•

Zatrzymanie oddechu.

Zatrzymanie oddechu.

2.

2.

Parzące:

Parzące:

•

Iperyt;

Iperyt;

•

Luizyt.

Luizyt.

Przenikają przez skórę, drogi oddechowe, błony śluzowe lub przewód pokarmowy.

Przenikają przez skórę, drogi oddechowe, błony śluzowe lub przewód pokarmowy.

Objawy:

Objawy:

•

Na skórze:

Na skórze:

rumień, pęcherze wypełnione płynem surowiczym, głębokie

rumień, pęcherze wypełnione płynem surowiczym, głębokie

owrzodzenia;

owrzodzenia;

•

Na oczach i w oczach:

Na oczach i w oczach:

gwałtowne łzawienie, światłowstręt, zapalenie

gwałtowne łzawienie, światłowstręt, zapalenie

spojówek, owrzodzenie wewnątrz oczu;

spojówek, owrzodzenie wewnątrz oczu;

•

W układzie oddechowym:

W układzie oddechowym:

kaszel, chrypa, bezgłos, zapalenie dróg

kaszel, chrypa, bezgłos, zapalenie dróg

oddechowych, ropień płuc, uduszenie.

oddechowych, ropień płuc, uduszenie.

•

W przewodzie pokarmowym:

W przewodzie pokarmowym:

owrzodzenie, bóle, nudności, wymioty,

owrzodzenie, bóle, nudności, wymioty,

krwawienie, biegunka.

krwawienie, biegunka.

3.

3.

Duszące:

Duszące:

•

Fosgen;

Fosgen;

•

Dwufosgen;

Dwufosgen;

•

Chlor;

Chlor;

Zatrucie następuje przez drogi oddechowe po kilku godzinnym utajnieniu.

Zatrucie następuje przez drogi oddechowe po kilku godzinnym utajnieniu.

Objawy:

Objawy:

•

Porażenie dróg oddechowych, narastająca duszność, sinica skóry, jednolite

Porażenie dróg oddechowych, narastająca duszność, sinica skóry, jednolite

słabe tętno, śmierć.

słabe tętno, śmierć.

4.

4.

Ogólnotrujące:

Ogólnotrujące:

•

Kwas pruski (cyjanowodór)

Kwas pruski (cyjanowodór)

•

Chlorocyjany;

Chlorocyjany;

Zatrucie następu przez drogi oddechowe lub błony śluzowe, układ pokarmowy i

Zatrucie następu przez drogi oddechowe lub błony śluzowe, układ pokarmowy i

wilgotna skórę.

wilgotna skórę.

Objawy:

Objawy:

•

Porażenie gardła;

Porażenie gardła;

•

Zawroty głowy;

Zawroty głowy;

•

Duszności;

Duszności;

•

Utrata przytomności;

Utrata przytomności;

•

Drgawki oraz porażenie centralnego układu nerwowego i oddechowego.

Drgawki oraz porażenie centralnego układu nerwowego i oddechowego.

5.

5.

Psychochemiczne:

Psychochemiczne:

•

LSD-25

LSD-25

•

Sernyl

Sernyl

Do zatrucia dochodzi po przez układ pokarmowy lub oddechowy.

Do zatrucia dochodzi po przez układ pokarmowy lub oddechowy.

Objawy:

Objawy:

•

Halucynacje, przewidzenia, złudzenia;

Halucynacje, przewidzenia, złudzenia;

•

Uczucie strachu,

Uczucie strachu,

•

Zaburzenia ruchowe, zobojętnienie, zniechęcenie.

Zaburzenia ruchowe, zobojętnienie, zniechęcenie.

6.

6.

Drażniące:

Drażniące:

•

Chloroacetofenon;

Chloroacetofenon;

•

Adamsyt.

Adamsyt.

Zatrucia z reguły następują przez układ pokarmowy lub oddechowy

Zatrucia z reguły następują przez układ pokarmowy lub oddechowy

(zatrucia

(zatrucia

wodą).

wodą).

Objawy:

Objawy:

•

Łzawienie,

Łzawienie,

•

Kichanie,

Kichanie,

•

Kaszel,

Kaszel,

•

Nieżyt oskrzeli i tchawicy,

Nieżyt oskrzeli i tchawicy,

•

Obrzęk płuc.

Obrzęk płuc.

Sposoby ochrony przed

Sposoby ochrony przed

bojowymi środkami

bojowymi środkami

trującymi.

trującymi.

Pod pojęciem op. chem. należy rozumieć

Pod pojęciem op. chem. należy rozumieć

wszystkie przedsięwzięcia mające na celu:

wszystkie przedsięwzięcia mające na celu:

•

Zapewnienie maksymalnego

Zapewnienie maksymalnego

bezpieczeństwa ludności;

bezpieczeństwa ludności;

•

Likwidacje skutków napadu powietrznego;

Likwidacje skutków napadu powietrznego;

Zadania te mogą być zrealizowane po przez

Zadania te mogą być zrealizowane po przez

organizacje sprawnych systemów:

organizacje sprawnych systemów:

•

Powiadamiania;

Powiadamiania;

•

Obrony biernej;

Obrony biernej;

•

Obrony czynnej.

Obrony czynnej.

System

System

powiadamiania

powiadamiania

obejmuje:

obejmuje:

•

Wykrycie napadu;

Wykrycie napadu;

•

Rozpoznanie rodzaju środka BST;

Rozpoznanie rodzaju środka BST;

•

Powiadomienie o napadzie.

Powiadomienie o napadzie.

Środki

Środki

obrony biernej

obrony biernej

stanowią:

stanowią:

•

Indywidualne środki

Indywidualne środki

ochrony/maska przeciw

ochrony/maska przeciw

gazowa, odzież ochronna, narzutki z folii

gazowa, odzież ochronna, narzutki z folii

itp../;

itp../;

•

Zbiorowe środki ochrony

Zbiorowe środki ochrony

/

/

schrony i ukrycia

schrony i ukrycia

/;

/;

W skład

W skład

obrony czynnej

obrony czynnej

wchodzą:

wchodzą:

•

Przedsięwzięcia organizacyjno – szkoleniowe;

Przedsięwzięcia organizacyjno – szkoleniowe;

•

Pierwsza pomoc oraz leczenie zatrutych

Pierwsza pomoc oraz leczenie zatrutych

i rannych;

i rannych;

•

Likwidacja skutków napadu chemicznego.

Likwidacja skutków napadu chemicznego.

Środki zapalające.

Środki zapalające.

Środki zapalające także wchodzą w skład

Środki zapalające także wchodzą w skład

broni chemicznej.

broni chemicznej.

Służą do rażenia:

Służą do rażenia:

•

Ludzi;

Ludzi;

•

Infrastruktury;

Infrastruktury;

•

Urządzeń obronnych;

Urządzeń obronnych;

•

Zapasów;

Zapasów;

•

Zasiewów;

Zasiewów;

•

Lasów itp..

Lasów itp..

Do przenoszenia środków

Do przenoszenia środków

zapalających mogą służyć:

zapalających mogą służyć:

•

Bomby lotnicze;

Bomby lotnicze;

•

Pociski artyleryjskie;

Pociski artyleryjskie;

•

Fugasy;

Fugasy;

•

Granaty;

Granaty;

•

Miotacze ognia;

Miotacze ognia;

•

Inne środki przenoszenia ładunków

Inne środki przenoszenia ładunków

bojowych.

bojowych.

Najczęściej stosowane środki

Najczęściej stosowane środki

zapalające to:

zapalające to:

•

Napalm /800-1200

Napalm /800-1200

°

°

C/

C/

bomby, pociski artyleryjskie,

bomby, pociski artyleryjskie,

miotacze ognia, zbiorniki zapalające, fugasy;

miotacze ognia, zbiorniki zapalające, fugasy;

•

Pirożel /1200-1600

Pirożel /1200-1600

°

°

C/

C/

bomby lotnicze;

bomby lotnicze;

•

Magnez /1100-1200

Magnez /1100-1200

°

°

C/

C/

bomby lotnicze, pociski

bomby lotnicze, pociski

artyleryjskie miny, granaty;

artyleryjskie miny, granaty;

•

Termit /3000

Termit /3000

°

°

C/

C/

bomby lotnicze, pociski artyleryjskie,

bomby lotnicze, pociski artyleryjskie,

granaty;

granaty;

•

Fosfor biały /1000-1200

Fosfor biały /1000-1200

°

°

C/

C/

bomby lotnicze,

bomby lotnicze,

pociski artyleryjskie, miny.

pociski artyleryjskie, miny.

Ochrona przed środkami zapalającymi

Ochrona przed środkami zapalającymi

Bojowe środki zapalające wytwarzają bardzo wysoką

Bojowe środki zapalające wytwarzają bardzo wysoką

temperaturę, są trudne do ugaszenia ze względu na swój

temperaturę, są trudne do ugaszenia ze względu na swój

skład. Z reguły gasi się je odcinając dopływ tlenu lub dużą

skład. Z reguły gasi się je odcinając dopływ tlenu lub dużą

ilością wody

ilością wody

(z wyjątkiem

(z wyjątkiem

termitu i fosforu -

termitu i fosforu -

których nie wolno gasić wodą),

których nie wolno gasić wodą),

piaskiem i

piaskiem i

za pomocą gaśnic.

za pomocą gaśnic.

•

Do ochrony ludzi stosuje się:

Do ochrony ludzi stosuje się:

-

-

schrony, podpiwniczenia, stacje metra oraz inne ukrycia;

schrony, podpiwniczenia, stacje metra oraz inne ukrycia;

-

Polowe ukrycia terenowe (transzeje, szczeliny przeciwlotnicze);

Polowe ukrycia terenowe (transzeje, szczeliny przeciwlotnicze);

-

Naturalne ukrycia terenowe (wąwozy, jaskinie, jary itp..)

Naturalne ukrycia terenowe (wąwozy, jaskinie, jary itp..)

-

Indywidualne środki ochrony przed skażeniami i specjalne

Indywidualne środki ochrony przed skażeniami i specjalne

ubiory.

ubiory.

•

Do ochrony sprzętu stosuje się:

Do ochrony sprzętu stosuje się:

-

Przykryte okopy i ukrycia;

Przykryte okopy i ukrycia;

-

Naturalne wąwozy i jary;

Naturalne wąwozy i jary;

-

Płótno brezentowe oraz inne dostępne materiały;

Płótno brezentowe oraz inne dostępne materiały;

-

Środki ppoż. (piasek, wodę, gaśnice itp..)

Środki ppoż. (piasek, wodę, gaśnice itp..)