SPORT INWALIDÓW
SPORT INWALIDÓW
Pojęcia podstawowe
Pojęcia podstawowe
1.
1.
Uszkodzenie Narządów Organizmu (impairment) –
Uszkodzenie Narządów Organizmu (impairment) –
oznaczające wszelka stratę lub wadę psychicznej,
oznaczające wszelka stratę lub wadę psychicznej,
fizjologicznej, lub anatomicznej struktury albo czynności.
fizjologicznej, lub anatomicznej struktury albo czynności.
Może być ono całkowite lub częściowe, trwałe lub
Może być ono całkowite lub częściowe, trwałe lub
okresowe. Trwałe lub nabyte.
okresowe. Trwałe lub nabyte.
2.
2.
Niepełnosprawności Biologicznej lub Funkcjonalnej
Niepełnosprawności Biologicznej lub Funkcjonalnej
Organizmu (disablity) – rozumiane jako każde
Organizmu (disablity) – rozumiane jako każde
ograniczenie lub brak (wynikający z uszkodzenia)
ograniczenie lub brak (wynikający z uszkodzenia)
zdolność do wykonywania czynności w sposób lub
zdolność do wykonywania czynności w sposób lub
zakresie uznawanym za normalny dla istoty ludzkiej.
zakresie uznawanym za normalny dla istoty ludzkiej.
Może dotyczyć strefy sensorycznej, fizycznej czy
Może dotyczyć strefy sensorycznej, fizycznej czy
psychicznej, może być również wielozakresowa.
psychicznej, może być również wielozakresowa.
Pojęcia c.d…
Pojęcia c.d…
3. Upośledzenia lub Niepełnosprawności Społecznej
3. Upośledzenia lub Niepełnosprawności Społecznej
(handicap) – czyli niekorzystnej sytuacji danej osoby,
(handicap) – czyli niekorzystnej sytuacji danej osoby,
wynikającej z uszkodzenia lub niepełnosprawności,
wynikającej z uszkodzenia lub niepełnosprawności,
polegającej na ograniczeniu lub uniemożliwieniu
polegającej na ograniczeniu lub uniemożliwieniu
wypełniania ról społecznych i zadań życiowych, zgodnie z
wypełniania ról społecznych i zadań życiowych, zgodnie z
normami prawnymi i społecznymi. Sytuacje tę wyznaczają
normami prawnymi i społecznymi. Sytuacje tę wyznaczają
nie tylko uszkodzenie lub niepełnosprawność, ale także
nie tylko uszkodzenie lub niepełnosprawność, ale także
uwarunkowania społeczne i kulturowe
uwarunkowania społeczne i kulturowe
Jeśli sprawność jest ograniczona, czyli
Jeśli sprawność jest ograniczona, czyli
poniżej normy, wówczas określa się ją jako
poniżej normy, wówczas określa się ją jako
niepełnosprawność, a całkowity jej brak w
niepełnosprawność, a całkowity jej brak w
przypadku zniesienia danej czynności, jako
przypadku zniesienia danej czynności, jako
niesprawność
niesprawność
Według (WHO)
Według (WHO)
niepełnosprawność oznacza wszelkie
niepełnosprawność oznacza wszelkie
ograniczenie lub brak – wynikający z uszkodzenia –
ograniczenie lub brak – wynikający z uszkodzenia –
możliwości wykonywania czynności na poziomie
możliwości wykonywania czynności na poziomie
uważany za normalny dla człowieka
uważany za normalny dla człowieka
Niepełnosprawność można klasyfikować jako:
Niepełnosprawność można klasyfikować jako:
niepełnosprawność sensoryczna, w tym niepełnosprawność
niepełnosprawność sensoryczna, w tym niepełnosprawność
słuchowa, wzrokowa, dotykowa itp.
słuchowa, wzrokowa, dotykowa itp.
niepełnosprawność fizyczna, w tym niepełnosprawność
niepełnosprawność fizyczna, w tym niepełnosprawność
motoryczna
motoryczna
niepełnosprawność psychiczna, w tym niepełnosprawność
niepełnosprawność psychiczna, w tym niepełnosprawność
intelektualna, umysłowa określana również jako umysłowe
intelektualna, umysłowa określana również jako umysłowe
upośledzenie lub niedorozwój umysłowy.
upośledzenie lub niedorozwój umysłowy.
Według WHO termin osoby niepełnosprawnej jest przestarzały i w
Według WHO termin osoby niepełnosprawnej jest przestarzały i w
przyszłości powinien zostać zastąpiony terminem „osoby z
przyszłości powinien zostać zastąpiony terminem „osoby z
ograniczoną aktywnością / sprawnością „
ograniczoną aktywnością / sprawnością „
Zgodnie z ustawą z 27sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i
Zgodnie z ustawą z 27sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych,
społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych,
obowiązujące w Polsce od 1 stycznia 1998r. niepełnosprawne są
obowiązujące w Polsce od 1 stycznia 1998r. niepełnosprawne są
osoby „których stan fizyczny, psychiczny lub umysłowy trwale lub
osoby „których stan fizyczny, psychiczny lub umysłowy trwale lub
okresowo utrudnia, ogranicza bądź uniemożliwia wypełnianie ról
okresowo utrudnia, ogranicza bądź uniemożliwia wypełnianie ról
społecznych, a w szczególności zdolności do wykonywania pracy
społecznych, a w szczególności zdolności do wykonywania pracy
zawodowej jeśli uzyskały orzeczenie o:
zawodowej jeśli uzyskały orzeczenie o:
zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech
zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech
stopni niepełnosprawności (znaczny umiarkowany lekki )
stopni niepełnosprawności (znaczny umiarkowany lekki )
całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy
całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy
rodzaju i stopniu niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła
rodzaju i stopniu niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła
16 roku życia „
16 roku życia „
Klasyfikacja generalna
Klasyfikacja generalna
(ogólna) zawodników
(ogólna) zawodników
niepełnosprawnych
niepełnosprawnych
Regulaminy klasyfikacji ogólnej zostały ustalone
Regulaminy klasyfikacji ogólnej zostały ustalone
przez najważniejsze międzynarodowe organizacje
przez najważniejsze międzynarodowe organizacje
sportowe niepełnosprawnych : ISMWSF, ISOD, CP-
sportowe niepełnosprawnych : ISMWSF, ISOD, CP-
ISRA, IBSA i INAS-FID. Każda z klasyfikacji
ISRA, IBSA i INAS-FID. Każda z klasyfikacji
generalnych obejmowała wybrane gr. Schorzeń.
generalnych obejmowała wybrane gr. Schorzeń.
system klasyfikacji wg. ISMWSF
system klasyfikacji wg. ISMWSF
: system ten dotyczy osób
: system ten dotyczy osób
poruszających się na wózkach. Klasyfikacja obejmuje nie tylko
poruszających się na wózkach. Klasyfikacja obejmuje nie tylko
osoby z uszkodzeniem rdzenia kręgowego, ale również po
osoby z uszkodzeniem rdzenia kręgowego, ale również po
przebytym poliomyelitis, a także z przepukliną oponowo-
przebytym poliomyelitis, a także z przepukliną oponowo-
rdzeniową. Analizie poddany jest poziom uszkodzenia oraz
rdzeniową. Analizie poddany jest poziom uszkodzenia oraz
deficyt mięśniowy badanych. Dzieli ona sportowców na 6 klas.
deficyt mięśniowy badanych. Dzieli ona sportowców na 6 klas.
Dodatkowo w obrębie klasy 1 (uszkodzenie cztero kończynowe –
Dodatkowo w obrębie klasy 1 (uszkodzenie cztero kończynowe –
uszkodzenie rdzenia kręgowego w odcinku szyjnym) wyróżniono
uszkodzenie rdzenia kręgowego w odcinku szyjnym) wyróżniono
podklasy A, B, C.
podklasy A, B, C.
system klasyfikacji wg. ISOD
system klasyfikacji wg. ISOD
: system ten obejmuje dwie
: system ten obejmuje dwie
grupy niepełnosprawnych: osoby po amputacjach kończyn oraz
grupy niepełnosprawnych: osoby po amputacjach kończyn oraz
tzw. grupę „les autres” (innych uszkodzeń narządów ruchu)
tzw. grupę „les autres” (innych uszkodzeń narządów ruchu)
G
G
r. Amputacje
r. Amputacje
– w tej gr. Kryterium klasyfikacji stanowi miejsce
– w tej gr. Kryterium klasyfikacji stanowi miejsce
amputacji (udo, podudzie, ramie, przedramię)nie jest natomiast
amputacji (udo, podudzie, ramie, przedramię)nie jest natomiast
brana pod uwagę długość kikuta. Zawodników podzielono na 9
brana pod uwagę długość kikuta. Zawodników podzielono na 9
klas, z czego cztery pierwsze dotyczą amputacji kończyn dolnych,
klas, z czego cztery pierwsze dotyczą amputacji kończyn dolnych,
cztery następne kończyn dolnych, ostatnia dotyczy sportowców z
cztery następne kończyn dolnych, ostatnia dotyczy sportowców z
amputowana kończyna dolna i górną (tzn. amputacje
amputowana kończyna dolna i górną (tzn. amputacje
kombinowane).
kombinowane).
Gr. „les Autres
Gr. „les Autres
”- zaliczane są osoby niepełnosprawne z innymi
”- zaliczane są osoby niepełnosprawne z innymi
typami schorzeń narządu ruchu, takimi jak : płodowe
typami schorzeń narządu ruchu, takimi jak : płodowe
zbliznowacenie mięśni, wrodzona sztywności stawów, łamliwość
zbliznowacenie mięśni, wrodzona sztywności stawów, łamliwość
kości wrodzona, stwardnienie rozsiane, oraz różnego rodzaju
kości wrodzona, stwardnienie rozsiane, oraz różnego rodzaju
postaci dystrofii mięśniowej. Klasyfikacja w tej gr. Oparta jest na
postaci dystrofii mięśniowej. Klasyfikacja w tej gr. Oparta jest na
analizie deficytów siły mięśniowej i zakresów ruchu w stawach.
analizie deficytów siły mięśniowej i zakresów ruchu w stawach.
Zakres ruchu w stawach ocenia się przy pomocy goniometru. Do
Zakres ruchu w stawach ocenia się przy pomocy goniometru. Do
oceny siły mięśni wykorzystuje się głównie test Lovetta lub
oceny siły mięśni wykorzystuje się głównie test Lovetta lub
Daniela i Worthinghama. Zawodników z innymi schorzeniami
Daniela i Worthinghama. Zawodników z innymi schorzeniami
narządu ruchu podzielono na 6 klas startowych.
narządu ruchu podzielono na 6 klas startowych.
system klasyfikacji wg. CP-ISRA:
system klasyfikacji wg. CP-ISRA:
system ten przeznaczony jest dla osób
system ten przeznaczony jest dla osób
z następującymi zespołami objawów: mózgowym porażeniem dziecięcym,
z następującymi zespołami objawów: mózgowym porażeniem dziecięcym,
udarem mózgu, choroba Parkinsona, chorobą Huntingtona (plasawica) oraz
udarem mózgu, choroba Parkinsona, chorobą Huntingtona (plasawica) oraz
innymi zaburzeniami neurologicznymi. Do gr. Tej kwalifikują się zawodnicy z
innymi zaburzeniami neurologicznymi. Do gr. Tej kwalifikują się zawodnicy z
nie postępującym uszkodzeniem mózgu, którego objawem SA zaburzenia w
nie postępującym uszkodzeniem mózgu, którego objawem SA zaburzenia w
pracy mięsni. Zasadniczym elementem tej klasyfikacji jest ocena rodzaju i
pracy mięsni. Zasadniczym elementem tej klasyfikacji jest ocena rodzaju i
rozległości porażenia, napięcia mięśniowego, koordynacji, siły mięśniowej,
rozległości porażenia, napięcia mięśniowego, koordynacji, siły mięśniowej,
stabilizacji tułowia (dynamicznej i statycznej) oraz sposobu lokomocji.
stabilizacji tułowia (dynamicznej i statycznej) oraz sposobu lokomocji.
Wyróżniono 8 klas startowych.
Wyróżniono 8 klas startowych.
system klasyfikacji wg
system klasyfikacji wg
.
.
IBSA :
IBSA :
Według przepisów IBSA dokonywana jest
Według przepisów IBSA dokonywana jest
klasyfikacja sportowców z uszkodzeniami narządów wzroku. System ten
klasyfikacja sportowców z uszkodzeniami narządów wzroku. System ten
wykorzystuje podział niepełnosprawnych na 3 klasy sportowe. Kryterium
wykorzystuje podział niepełnosprawnych na 3 klasy sportowe. Kryterium
oceny stanowi badanie kliniczne sportowca, ostrości wzroku i pola widzenia,
oceny stanowi badanie kliniczne sportowca, ostrości wzroku i pola widzenia,
przeprowadzone przez klasyfikatorów-lekarzy specjalistów.
przeprowadzone przez klasyfikatorów-lekarzy specjalistów.
system klasyfikacji wg
system klasyfikacji wg
.
.
INAS-FID:
INAS-FID:
Ocena stopnia niepełnosprawności
Ocena stopnia niepełnosprawności
przeprowadzana jest na podstawie testów inteligencji. Podważana jest
przeprowadzana jest na podstawie testów inteligencji. Podważana jest
jednak skuteczność wykorzystywanych testów. Sportowcy z
jednak skuteczność wykorzystywanych testów. Sportowcy z
niepełnosprawnością intelektualna w stopniu lekkim nie SA oficjalnymi
niepełnosprawnością intelektualna w stopniu lekkim nie SA oficjalnymi
uczestnikami igrzysk. Trwają poszukiwania obiektywnego systemu
uczestnikami igrzysk. Trwają poszukiwania obiektywnego systemu
klasyfikacji dla osób z niepełnosprawnością intelektualna. Osoby o większym
klasyfikacji dla osób z niepełnosprawnością intelektualna. Osoby o większym
stopniu niepełnosprawności funkcjonują w ramach struktur Special Olympics
stopniu niepełnosprawności funkcjonują w ramach struktur Special Olympics
Inc.
Inc.
Historia osób
Historia osób
niepełnosprawnych w Polsce
niepełnosprawnych w Polsce
1961 r. – „START”
1961 r. – „START”
www.start.org.pl
www.start.org.pl
Organizacja sportu
Organizacja sportu
niepełnosprawnych na świecie
niepełnosprawnych na świecie
1924- Międzynarodowy Komitet Sportowy Głuchych (CISS)
1924- Międzynarodowy Komitet Sportowy Głuchych (CISS)
1959- Międzynarodowy Komitet Igrzysk Stoke Mandeville (ISMGC)
1959- Międzynarodowy Komitet Igrzysk Stoke Mandeville (ISMGC)
1964- Międzynarodowa Organizacja Sportu Niepełnosprawnych (ISOD)
1964- Międzynarodowa Organizacja Sportu Niepełnosprawnych (ISOD)
1968- Międzynarodowa Organizacja Special Olympics (SO)
1968- Międzynarodowa Organizacja Special Olympics (SO)
1972- Międzynarodowa Federacja Igrzysk Stoke Mandeville (ISMGF)
1972- Międzynarodowa Federacja Igrzysk Stoke Mandeville (ISMGF)
1978- Miedzynarodowe Stowarzyszenie Sportu i Rekreacji Osób z
1978- Miedzynarodowe Stowarzyszenie Sportu i Rekreacji Osób z
Porażeniem Mózgowym (CP-ISRA)
Porażeniem Mózgowym (CP-ISRA)
1981- Międzynarodowa Federacja Sportu Niewidomych (IBSA)
1981- Międzynarodowa Federacja Sportu Niewidomych (IBSA)
1982- Międzynarodowy Komitet Koordynacyjny Światowych Organizacji
1982- Międzynarodowy Komitet Koordynacyjny Światowych Organizacji
Sportowych Niepełnosprawnych
Sportowych Niepełnosprawnych
1986- Międzynarodowa Federacja Sportu dla Osób z Niepełnosprawnością
1986- Międzynarodowa Federacja Sportu dla Osób z Niepełnosprawnością
Intelektualną (INAS-FID)
Intelektualną (INAS-FID)
1989- Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski (IPC)
1989- Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski (IPC)
1991- Międzynarodowa Federacja Sportu na Wózkach Stoke Mandeville
1991- Międzynarodowa Federacja Sportu na Wózkach Stoke Mandeville
(ISMWSF)
(ISMWSF)
2004- Międzynarodowa Federacja Sportów na Wózkach i Amputowanych
2004- Międzynarodowa Federacja Sportów na Wózkach i Amputowanych
(IWAS)
(IWAS)
Organizacja sportu
Organizacja sportu
niepełnosprawnych w Polsce
niepełnosprawnych w Polsce
Polski Związek Sportu Głuchych (PZSG)
Polski Związek Sportu Głuchych (PZSG)
Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych „Start” (PZSN
Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych „Start” (PZSN
„Start”)
„Start”)
Polskie Towarzystwo Społeczno – Sportowe „Sprawni –
Polskie Towarzystwo Społeczno – Sportowe „Sprawni –
Razem” (PTSS „Sprawni – Razem”)
Razem” (PTSS „Sprawni – Razem”)
Stowarzyszenie Kultury Fizycznej Sportu i Turystyki
Stowarzyszenie Kultury Fizycznej Sportu i Turystyki
Niewidomych i Słabowidzących (CROSS)
Niewidomych i Słabowidzących (CROSS)
Fundacja Aktywnej Rehabilitacji (FAR)
Fundacja Aktywnej Rehabilitacji (FAR)
Polski Komitet Paraolimpijski (PKPar)
Polski Komitet Paraolimpijski (PKPar)
Rozwój ruchu
Rozwój ruchu
paraolimpijskiego
paraolimpijskiego
Letnie igrzyska paraolimpijskie
Letnie igrzyska paraolimpijskie
Zimowe igrzyska paraolimpijskie
Zimowe igrzyska paraolimpijskie
Letnie igrzyska
Letnie igrzyska
paraolimpijskie
paraolimpijskie
W 1960 r. odbyła się w Rzymie I Olimpiada Paraplegików.
W 1960 r. odbyła się w Rzymie I Olimpiada Paraplegików.
Zawody te uważa się za I Igrzyska Paraolimpijskie. Od
Zawody te uważa się za I Igrzyska Paraolimpijskie. Od
tamtej pory odbywają się cyklicznie co 4 lata.
tamtej pory odbywają się cyklicznie co 4 lata.
Zawody odbywały się w następujących dyscyplinach sportu:
Zawody odbywały się w następujących dyscyplinach sportu:
snooker, koszykówka na wózkach (mężczyźni), szermierka
snooker, koszykówka na wózkach (mężczyźni), szermierka
na wózkach (szabla i floret), rzut oszczepem do celu,
na wózkach (szabla i floret), rzut oszczepem do celu,
pchnięcie kulą, rzut maczugą, tenis stołowy, łucznictwo,
pchnięcie kulą, rzut maczugą, tenis stołowy, łucznictwo,
dartchery i pływanie.
dartchery i pływanie.
Na II Olimpiadzie Paraplegików, która odbyła się w Tokio
Na II Olimpiadzie Paraplegików, która odbyła się w Tokio
wprowadzono slalom na wózku, podczas którego zawodnik
wprowadzono slalom na wózku, podczas którego zawodnik
musiał wykazać się zdolnościami manewrowania na odcinku
musiał wykazać się zdolnościami manewrowania na odcinku
84 m. Po raz pierwszy w zawodach wzięły udział osoby z
84 m. Po raz pierwszy w zawodach wzięły udział osoby z
uszkodzeniem rdzenia kręgowego w odcinku szyjnym
uszkodzeniem rdzenia kręgowego w odcinku szyjnym
(tetraplegicy).
(tetraplegicy).
Letnie Igrzyska c.d..
Letnie Igrzyska c.d..
W 1960 r. Międzynarodowa Federacja Weteranów Wojennych
W 1960 r. Międzynarodowa Federacja Weteranów Wojennych
podjęła inicjatywę powołania nowej organizacji sportowej również
podjęła inicjatywę powołania nowej organizacji sportowej również
dla innych grup niepełnosprawnych, nie tylko z URK.
dla innych grup niepełnosprawnych, nie tylko z URK.
W 1980 r. Igrzyska Paraolimpijskie odbyły się w Holandii. Po raz
W 1980 r. Igrzyska Paraolimpijskie odbyły się w Holandii. Po raz
pierwszy uczestniczyły w nich osoby z grupy porażeń mózgowych.
pierwszy uczestniczyły w nich osoby z grupy porażeń mózgowych.
Zawody rozegrano w 12 dyscyplinach, w tym pierwszy raz w
Zawody rozegrano w 12 dyscyplinach, w tym pierwszy raz w
siatkówce na siedząco.
siatkówce na siedząco.
W 1982 r. powstał Międzynarodowy Komitet Koordynacyjny
W 1982 r. powstał Międzynarodowy Komitet Koordynacyjny
Światowych Organizacji Sportu Niepełnosprawnych – ICC.
Światowych Organizacji Sportu Niepełnosprawnych – ICC.
W kolejnych letnich igrzyskach paraolipmijskich w Seulu (1988r.)
W kolejnych letnich igrzyskach paraolipmijskich w Seulu (1988r.)
uczestniczyło 3013 sportowców z 61 krajów, rywalizujących w 17
uczestniczyło 3013 sportowców z 61 krajów, rywalizujących w 17
dyscyplinach.
dyscyplinach.
W 1989 r. utworzono Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski (IPC),
W 1989 r. utworzono Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski (IPC),
który reprezentuje interesy organizacji sportu niepełnosprawnych
który reprezentuje interesy organizacji sportu niepełnosprawnych
dla różnych grup schorzeń na arenie międzynarodowej i jest
dla różnych grup schorzeń na arenie międzynarodowej i jest
kontynuatorem działań prowadzonych przez ICC.
kontynuatorem działań prowadzonych przez ICC.
Letnie Igrzyska c.d..
Letnie Igrzyska c.d..
Podczas igrzysk paraolipmijskich w Barcelonie (1992r.) u jednego z
Podczas igrzysk paraolipmijskich w Barcelonie (1992r.) u jednego z
koszykarzy na wózkach drużyny USA wykryto stosowanie dopingu, a
koszykarzy na wózkach drużyny USA wykryto stosowanie dopingu, a
decyzją sędziów drużynę zdyskwalifikowano odbierając zawodnikom złote
decyzją sędziów drużynę zdyskwalifikowano odbierając zawodnikom złote
medale.
medale.
Po raz pierwszy w ramach igrzysk paraolimpijskich w Atlancie (1996 r.)
Po raz pierwszy w ramach igrzysk paraolimpijskich w Atlancie (1996 r.)
przeprowadzono rywalizację wśród osób z niepełnosprawnością
przeprowadzono rywalizację wśród osób z niepełnosprawnością
intelektualną w stopniu lekkim – 56 sportowców z tej grupy wzięło udział w
intelektualną w stopniu lekkim – 56 sportowców z tej grupy wzięło udział w
konkurencjach lekkoatletycznych i pływaniu.
konkurencjach lekkoatletycznych i pływaniu.
Sydney (2000 r.) było miejscem kolejnych igrzysk paraolimpijskich. Do
Sydney (2000 r.) było miejscem kolejnych igrzysk paraolimpijskich. Do
programu wprowadzono podnoszenie ciężarów kobiet oraz rugby na
programu wprowadzono podnoszenie ciężarów kobiet oraz rugby na
wózkach.
wózkach.
Największa liczba krajów – 136 wzięła udział w Letnich Igrzyskach
Największa liczba krajów – 136 wzięła udział w Letnich Igrzyskach
Paraolimpijskich w Atenach (2004 r.). Rywalizowano w 19 dyscyplinach
Paraolimpijskich w Atenach (2004 r.). Rywalizowano w 19 dyscyplinach
sportu. W czasie igrzysk padły 304 rekordy świata. Zawodnicy niewidomi i
sportu. W czasie igrzysk padły 304 rekordy świata. Zawodnicy niewidomi i
niedowidzący pierwszy raz rozgrywali turniej w piłce nożnej 5-osobowej.
niedowidzący pierwszy raz rozgrywali turniej w piłce nożnej 5-osobowej.
Zwycięzcą klasyfikacji medalowej została reprezentacja Chin (141 medali,
Zwycięzcą klasyfikacji medalowej została reprezentacja Chin (141 medali,
w tym 63 złote).
w tym 63 złote).
Przeprowadzono 680 testów antydopingowych, z których 10 dało wynik
Przeprowadzono 680 testów antydopingowych, z których 10 dało wynik
pozytywny.
pozytywny.
Zimowe igrzyska
Zimowe igrzyska
paraolimpjskie
paraolimpjskie
Pierwsze udokumentowane zawody narciarstwa alpejskiego dla osób
Pierwsze udokumentowane zawody narciarstwa alpejskiego dla osób
niepełnosprawnych odbyły się w 1948 r. w Austrii, z udziałem 17
niepełnosprawnych odbyły się w 1948 r. w Austrii, z udziałem 17
sportowców.
sportowców.
W latach 60 i 70 zorganizowane zostały międzynarodowe zawody
W latach 60 i 70 zorganizowane zostały międzynarodowe zawody
niepełnosprawnych w sportach zimowych. Pierwsze mistrzostwa świata
niepełnosprawnych w sportach zimowych. Pierwsze mistrzostwa świata
odbyły się w 1974 r. we Francji.
odbyły się w 1974 r. we Francji.
I Zimowe Igrzyska Paraolimpjskie odbyły się w 1976 r. w Szwecji. W
I Zimowe Igrzyska Paraolimpjskie odbyły się w 1976 r. w Szwecji. W
zawodach uczestniczyli sportowcy z amputacjami kończyn oraz niewidomi i
zawodach uczestniczyli sportowcy z amputacjami kończyn oraz niewidomi i
niedowidzący.
niedowidzący.
II Zimowe Igrzyska Paraolimpijskie odbyły się w Norwegii (1980 r.)
II Zimowe Igrzyska Paraolimpijskie odbyły się w Norwegii (1980 r.)
III Zimowe Igrzyska Paraolimpijskie (1984 r.) odbyły się w Austrii. Do
III Zimowe Igrzyska Paraolimpijskie (1984 r.) odbyły się w Austrii. Do
programu włączono slalom gigant mężczyzn.
programu włączono slalom gigant mężczyzn.
IV Zimowe Igrzyska Paraolimpijskie odbyły się ponownie w Austrii. Pierwszy
IV Zimowe Igrzyska Paraolimpijskie odbyły się ponownie w Austrii. Pierwszy
raz wystartowali zawodnicy ZSRR.
raz wystartowali zawodnicy ZSRR.
W 1992 r. we Francji pierwszy raz w konkurencjach pokazowych wzięli
W 1992 r. we Francji pierwszy raz w konkurencjach pokazowych wzięli
udział sportowcy z niepełnosprawnością intelektualną.
udział sportowcy z niepełnosprawnością intelektualną.
W marcu 2006 r. (Włochy) na IX Zimowych Igrzyskach Paraolimpijskich do
W marcu 2006 r. (Włochy) na IX Zimowych Igrzyskach Paraolimpijskich do
programu wprowadzono nowa dyscyplinę – curling na wózkach.
programu wprowadzono nowa dyscyplinę – curling na wózkach.
Klasyfikacja zawodników w
Klasyfikacja zawodników w
dyscyplinach
dyscyplinach
paraolimpijskich
paraolimpijskich
Hokej na lodzie
Hokej na lodzie
: zawodnicy (do rywalizacji kwalifikują się osoby z
: zawodnicy (do rywalizacji kwalifikują się osoby z
uszkodzeniem narządu ruchu) nie są podzieleni na klasy. Jedynym
uszkodzeniem narządu ruchu) nie są podzieleni na klasy. Jedynym
ograniczeniem jest spełnienie kryterium minimum niepełnosprawności
ograniczeniem jest spełnienie kryterium minimum niepełnosprawności
opracowane zostały klarowne przepisy, które określają, jaki rodzaj
opracowane zostały klarowne przepisy, które określają, jaki rodzaj
niepełnosprawności kwalifikuje zawodnika do udziału w rywalizacji hokeja
niepełnosprawności kwalifikuje zawodnika do udziału w rywalizacji hokeja
na lodzie. Dla przykłady różnicą długości kończyn min. 7cm. Uprawnia
na lodzie. Dla przykłady różnicą długości kończyn min. 7cm. Uprawnia
osobę do udziału w oficjalnych zawodach.
osobę do udziału w oficjalnych zawodach.
Narciarstwo alpejskie
Narciarstwo alpejskie
: zawodnicy z uszkodzeniem narządu ruchu
: zawodnicy z uszkodzeniem narządu ruchu
podzieleni są na klasy oznaczone symbolem LW. Zawodnicy z klas LW1-LW9
podzieleni są na klasy oznaczone symbolem LW. Zawodnicy z klas LW1-LW9
rywalizują w pozycji stojącej, z klas LW10-LW12/1 (uszkodzenia rdzenia
rywalizują w pozycji stojącej, z klas LW10-LW12/1 (uszkodzenia rdzenia
kręgowego oraz obustronne amputacje powyżej stawu kolanowego)
kręgowego oraz obustronne amputacje powyżej stawu kolanowego)
rywalizują w pozycji siedzącej. Klasyfikacja oparta jest na analizie
rywalizują w pozycji siedzącej. Klasyfikacja oparta jest na analizie
funkcjonalnej sportowców, wykorzystania sprzętu podczas zawodów oraz
funkcjonalnej sportowców, wykorzystania sprzętu podczas zawodów oraz
dysfunkcji. Osoby z zaburzeniami narządu wzroku podzieleni są na klasy B1
dysfunkcji. Osoby z zaburzeniami narządu wzroku podzieleni są na klasy B1
(osoby niewidome), B2 oraz B3 (osoby niedowidzące).
(osoby niewidome), B2 oraz B3 (osoby niedowidzące).
Narciarstwo klasyczne
Narciarstwo klasyczne
: zawodnicy podzieleni są na klasy startujące w
: zawodnicy podzieleni są na klasy startujące w
pozycji stojącej ( LW2 –LW9) oraz klasy rywalizujące w pozycji siedzącej
pozycji stojącej ( LW2 –LW9) oraz klasy rywalizujące w pozycji siedzącej
(LW10-LW12). Podobnie jak w narciarst. Alp. Klasyfikacja oparta jest na
(LW10-LW12). Podobnie jak w narciarst. Alp. Klasyfikacja oparta jest na
analizie funkcjonalnej sport. Oraz dysfunkcji. Osoby z zaburzeniami
analizie funkcjonalnej sport. Oraz dysfunkcji. Osoby z zaburzeniami
narządu wzroku podzielone są na klasy B1, B2 oraz B3 (IPC2007c).
narządu wzroku podzielone są na klasy B1, B2 oraz B3 (IPC2007c).
Boccia
Boccia
: dyscyplina przeznaczona dla osób z niedowładem
: dyscyplina przeznaczona dla osób z niedowładem
minimum 3 kończyn oraz innych osób poruszających się na
minimum 3 kończyn oraz innych osób poruszających się na
wózkach o podobnych możliwościach funkcjonalnych (np. dystrofia
wózkach o podobnych możliwościach funkcjonalnych (np. dystrofia
mięśniową). Zawodnicy podzieleni są na 4 klasy wg. Możliwości
mięśniową). Zawodnicy podzieleni są na 4 klasy wg. Możliwości
funkcjonalnych. Do pierwszej (BC1) należą osoby korzystające z
funkcjonalnych. Do pierwszej (BC1) należą osoby korzystające z
wózka elektrycznego. Natomiast do kolejnych klas (BC2,BC3,BC4)
wózka elektrycznego. Natomiast do kolejnych klas (BC2,BC3,BC4)
należą zawodnicy samodzielnie poruszający się na wózku (CP-
należą zawodnicy samodzielnie poruszający się na wózku (CP-
ISRA2007a,IPC2007d).
ISRA2007a,IPC2007d).
Goalball
Goalball
: dyscyplina dla wszystkich osób z uszkodzeniem
: dyscyplina dla wszystkich osób z uszkodzeniem
narządów wzroku obitych klasyfikacja medyczna. Nie ma podziału
narządów wzroku obitych klasyfikacja medyczna. Nie ma podziału
zawodników na klasy. Gracze niezależnie od stopnia
zawodników na klasy. Gracze niezależnie od stopnia
niepełnosprawności zakładają specjalne opaski uniemożliwiające
niepełnosprawności zakładają specjalne opaski uniemożliwiające
widzenia pola gry.
widzenia pola gry.
Jeździectwo:
Jeździectwo:
dyscyplina, w której zawodnicy z uszkodzeniem
dyscyplina, w której zawodnicy z uszkodzeniem
narządu ruchu oraz niewidomi i niedowidzący podzieleni sa na 4
narządu ruchu oraz niewidomi i niedowidzący podzieleni sa na 4
klasy (im wyższa klasa, tym większe możliwości funkcjonalne
klasy (im wyższa klasa, tym większe możliwości funkcjonalne
zawodnika). Przeprowadzane są testy siły mięśni, zakresów
zawodnika). Przeprowadzane są testy siły mięśni, zakresów
ruchów w stawach test określający poziom koordynacji ruchowej
ruchów w stawach test określający poziom koordynacji ruchowej
oraz test funkcjonalny oceniający stabilizacje tułowia.
oraz test funkcjonalny oceniający stabilizacje tułowia.
Judo
Judo
: dyscyplina przeznaczona dla osób z uszkodzeniem narządu wzroku rywalizacja
: dyscyplina przeznaczona dla osób z uszkodzeniem narządu wzroku rywalizacja
sportowa odbywa się w 3 klasach (B1, B2,B3) odpowiadającym klasyfikacji medycznej
sportowa odbywa się w 3 klasach (B1, B2,B3) odpowiadającym klasyfikacji medycznej
(IBSA2007a).
(IBSA2007a).
Kolarstwo
Kolarstwo
: dyscyplina oparta na klasyfikacji funkcjonalnej oraz medycznej
: dyscyplina oparta na klasyfikacji funkcjonalnej oraz medycznej
zawodnicy z uszkodzeniem wzroku rywalizują na tandemach startując wspólnie z
zawodnicy z uszkodzeniem wzroku rywalizują na tandemach startując wspólnie z
widzącym partnerem. Nie ma podziału na klasy wg. Stopnia uszkodzenia narządy
widzącym partnerem. Nie ma podziału na klasy wg. Stopnia uszkodzenia narządy
wzroku. Należy spełnień minimum niepełnosprawności – być sklasyfikowanym
wzroku. Należy spełnień minimum niepełnosprawności – być sklasyfikowanym
przynajmniej do klasy B3. kryterium podziału na klasy stanowi skład tandemu:
przynajmniej do klasy B3. kryterium podziału na klasy stanowi skład tandemu:
mężczyźni kobiety oraz mikst. Zawodnicy z uszkodzeniem narządu ruchu (np.
mężczyźni kobiety oraz mikst. Zawodnicy z uszkodzeniem narządu ruchu (np.
amputacje, polio, les autres) poruszający się na rowerach dwu kołowych podzieleni
amputacje, polio, les autres) poruszający się na rowerach dwu kołowych podzieleni
są na 4 klasy: LC1-LC4. oddzielnie klasyfikowane są osoby z grupy porażeń
są na 4 klasy: LC1-LC4. oddzielnie klasyfikowane są osoby z grupy porażeń
mózgowych (CP). Na wózkach dwukołowych rywalizują sportowcy z klasy CP Division
mózgowych (CP). Na wózkach dwukołowych rywalizują sportowcy z klasy CP Division
4 (odpowiednik klas C7,C8).Do klasy CP Division 2 i 3 sklasyfikowane są osoby z klas
4 (odpowiednik klas C7,C8).Do klasy CP Division 2 i 3 sklasyfikowane są osoby z klas
C5 oraz C6 poruszające się na rowerach trójkołowych. Najsłabsi funkcjonalnie
C5 oraz C6 poruszające się na rowerach trójkołowych. Najsłabsi funkcjonalnie
zawodnicy klas od C1 do C5 należą do klasy CP Division 1.gr. ta również rywalizuje na
zawodnicy klas od C1 do C5 należą do klasy CP Division 1.gr. ta również rywalizuje na
wózkach Trójkołowych
wózkach Trójkołowych
Lekkoatletyka
Lekkoatletyka
: klasyfikacja oparta jest na badaniu funkcjonalnym, analizie
: klasyfikacja oparta jest na badaniu funkcjonalnym, analizie
potencjału mięśniowego, poziomu uszkodzenia rdzenia kręgowego oraz miejsca
potencjału mięśniowego, poziomu uszkodzenia rdzenia kręgowego oraz miejsca
amputacji. Dodatkowo regulamin klasyfikacji wskazuje na możliwość obserwacji
amputacji. Dodatkowo regulamin klasyfikacji wskazuje na możliwość obserwacji
potencjału funkcjonalnego sportowców zunifikowana. Klasyfikacja ogólna obejmuje
potencjału funkcjonalnego sportowców zunifikowana. Klasyfikacja ogólna obejmuje
konkurencje biegowe i techniczne rozgrywane w pozycji siedzącej lub stojącej jest to
konkurencje biegowe i techniczne rozgrywane w pozycji siedzącej lub stojącej jest to
dyscyplina, w której opracowano największą liczebne klas startowych. Zawodnicy
dyscyplina, w której opracowano największą liczebne klas startowych. Zawodnicy
rożnych schorzeń na ogol rywalizują w oddzielnych klasach. Zawodnicy w
rożnych schorzeń na ogol rywalizują w oddzielnych klasach. Zawodnicy w
konkurencjach biegowych oznaczeni są symbolem T, natomiast w konkurencjach
konkurencjach biegowych oznaczeni są symbolem T, natomiast w konkurencjach
technicznych F.
technicznych F.
Łucznictwo:
Łucznictwo:
dyscyplina przeznaczona dla osób z uszkodzeniem narządów
dyscyplina przeznaczona dla osób z uszkodzeniem narządów
ruchu podczas klasyfikacji analizowana jest siła mięśniowa, zakresy ruchomości
ruchu podczas klasyfikacji analizowana jest siła mięśniowa, zakresy ruchomości
w stawach oraz dodatkowe uszkodzenie narządów ruchu. Wyróżniono
w stawach oraz dodatkowe uszkodzenie narządów ruchu. Wyróżniono
następujące klasy: ARW1(podklasaARW1-C dla osób z uszkodzeniem rdzenia
następujące klasy: ARW1(podklasaARW1-C dla osób z uszkodzeniem rdzenia
kręgowego w odcinku szyjnym), ARW2 dla osób poruszających się na wózkach,
kręgowego w odcinku szyjnym), ARW2 dla osób poruszających się na wózkach,
ARST dla zawodników rywalizujących w pozycji stojącej
ARST dla zawodników rywalizujących w pozycji stojącej
Piłka nożną 7osobowa
Piłka nożną 7osobowa
: dyscyplina przeznaczona dla osób z gr. C5
: dyscyplina przeznaczona dla osób z gr. C5
( porażenie mózgowe). Obowiązuje system klasyfikacji CP-ISRA do gry
( porażenie mózgowe). Obowiązuje system klasyfikacji CP-ISRA do gry
kwalifikowani są sportowcy z klas CP5-CP8. drużyna jest zobligowana do
kwalifikowani są sportowcy z klas CP5-CP8. drużyna jest zobligowana do
wystawienia w swoim składzie co najmniej jednego zawodnika z klasy CP5 lub
wystawienia w swoim składzie co najmniej jednego zawodnika z klasy CP5 lub
Cp6 oraz max. 2 zawodników z klasy CP8.
Cp6 oraz max. 2 zawodników z klasy CP8.
Piłka nożna 5 osobowa:
Piłka nożna 5 osobowa:
w grze uczestniczą zawodnicy niewidomi bez
w grze uczestniczą zawodnicy niewidomi bez
podziału na klasy. Zawodnicy poddawani są badaniu medycznemu, w celu
podziału na klasy. Zawodnicy poddawani są badaniu medycznemu, w celu
ustalenia wady wzroku.
ustalenia wady wzroku.
Pływanie:
Pływanie:
dyscyplina na poziomie paraolimpijskim obejmuje osoby niewidome,
dyscyplina na poziomie paraolimpijskim obejmuje osoby niewidome,
niedowidzące oraz z dysfunkcjami narządu ruchu, obowiązuje klasyfikacja
niedowidzące oraz z dysfunkcjami narządu ruchu, obowiązuje klasyfikacja
oparta o analizę siły mięśniowej, zakresu ruchu w stawach, długości kończy,
oparta o analizę siły mięśniowej, zakresu ruchu w stawach, długości kończy,
zaburzeń koordynacji. Sportowcy są również obserwowani podczas
zaburzeń koordynacji. Sportowcy są również obserwowani podczas
zawodów( analiza stylu pływania, techniki ruchu, startów, nawrotów).
zawodów( analiza stylu pływania, techniki ruchu, startów, nawrotów).
Zawodnicy podzieleni sa na 10 klas w stylach dowolnym, motylkowym,
Zawodnicy podzieleni sa na 10 klas w stylach dowolnym, motylkowym,
grzbietowym i zmiennym oraz 9 w stylu klasycznym. Klasy od s11 do s 13
grzbietowym i zmiennym oraz 9 w stylu klasycznym. Klasy od s11 do s 13
przeznaczone są dla osób z uszkodzeniem narządów wzroku
przeznaczone są dla osób z uszkodzeniem narządów wzroku
Podnoszenie ciężarów
Podnoszenie ciężarów
: zawodnicy nie są klasyfikowani ze względu na stopień
: zawodnicy nie są klasyfikowani ze względu na stopień
sprawności. Obowiązuje kryterium podziału na 10 kategorii wagowych. Do rywalizacji
sprawności. Obowiązuje kryterium podziału na 10 kategorii wagowych. Do rywalizacji
dopuszczane są z dysfunkcja narządów ruchu. Koniecznie jest spełnienie warunku
dopuszczane są z dysfunkcja narządów ruchu. Koniecznie jest spełnienie warunku
minimum niepełnosprawności określonego przez komisje klasyfikacyjna. Z jednej strony
minimum niepełnosprawności określonego przez komisje klasyfikacyjna. Z jednej strony
komisja ocenia, czy stopień niepełnosprawności jest wystarczająco duży, by uznać
komisja ocenia, czy stopień niepełnosprawności jest wystarczająco duży, by uznać
sportowca za osobę niepełnosprawna, z drugiej analizowane jest to czy dyscyplina nie
sportowca za osobę niepełnosprawna, z drugiej analizowane jest to czy dyscyplina nie
stanowi zagrożenia dla zdrowia potencjalnego zawodnika.
stanowi zagrożenia dla zdrowia potencjalnego zawodnika.
Rugby na wózkach
Rugby na wózkach
: dyscyplina przeznaczona dla osób z uszkodzeniem rdzenia
: dyscyplina przeznaczona dla osób z uszkodzeniem rdzenia
kręgowego w odcinku szyjnym oraz osób z innymi uszkodzeniami narządu ruchu
kręgowego w odcinku szyjnym oraz osób z innymi uszkodzeniami narządu ruchu
prezentującymi podobne możliwości funkcjonalne ( uszkodzenie, niedowład 3 lub 4
prezentującymi podobne możliwości funkcjonalne ( uszkodzenie, niedowład 3 lub 4
kończyn), np. amputacja 3 kończyn, cięższe postacie porażeń mózgowych, dystrofię
kończyn), np. amputacja 3 kończyn, cięższe postacie porażeń mózgowych, dystrofię
mięśniowe, osoby niskorosłe. Obowiązuje klasyfikacja oparta o analizę medyczna ( testy
mięśniowe, osoby niskorosłe. Obowiązuje klasyfikacja oparta o analizę medyczna ( testy
oceny siły mięsni) oraz analizę funkcjonalna ( testy funkcjonalne, obserwacja
oceny siły mięsni) oraz analizę funkcjonalna ( testy funkcjonalne, obserwacja
zawodników podczas gry) zawodnicy podzieleni są na klasy punktowane 0,5
zawodników podczas gry) zawodnicy podzieleni są na klasy punktowane 0,5
( najmniejsze możliwości funkcjonalne) do 3,5 pkt ( największe możliwości funkcjonalne).
( najmniejsze możliwości funkcjonalne) do 3,5 pkt ( największe możliwości funkcjonalne).
Suma 4 zawodników jednej drużyny na boisku nie może przekroczyć 8 pkt.
Suma 4 zawodników jednej drużyny na boisku nie może przekroczyć 8 pkt.
Piłka siatkowa na siedząco:
Piłka siatkowa na siedząco:
w zawodach uczestniczą sportowcy z dysfunkcjami
w zawodach uczestniczą sportowcy z dysfunkcjami
narządu ruchu. Nie ma podziału na klasy startowe. Jedynym kryterium jest posiadanie
narządu ruchu. Nie ma podziału na klasy startowe. Jedynym kryterium jest posiadanie
przez zawodników minimum niepełnosprawności, które określane jest w badaniu
przez zawodników minimum niepełnosprawności, które określane jest w badaniu
medycznym przez klasyfikatora – lekarza specjalistę. Lekarz ustala czy sportowiec
medycznym przez klasyfikatora – lekarza specjalistę. Lekarz ustala czy sportowiec
posiada wystarczająco duży stopień niepełnosprawności ( np. amputacja min. 7 palców
posiada wystarczająco duży stopień niepełnosprawności ( np. amputacja min. 7 palców
rak ), by mógł rywalizować wspólnie z innymi zawodnikami niepełnosprawnymi.
rak ), by mógł rywalizować wspólnie z innymi zawodnikami niepełnosprawnymi.
Dodatkowo klasyfikator ustala, czy granie zagraża zdrowiu przyszłemu zawodnikowi. Z
Dodatkowo klasyfikator ustala, czy granie zagraża zdrowiu przyszłemu zawodnikowi. Z
rywalizacji sportowej wykluczone są m.in. osoby z zaburzeniami troficznymi w obrębie
rywalizacji sportowej wykluczone są m.in. osoby z zaburzeniami troficznymi w obrębie
kończyn dolnych ( np. z uszkodzeniem rdzenia kręgowego).
kończyn dolnych ( np. z uszkodzeniem rdzenia kręgowego).
Strzelectwo sportowe:
Strzelectwo sportowe:
jest dyscyplina przeznaczona dla osób z
jest dyscyplina przeznaczona dla osób z
dysfunkcjami narządów ruchu. Sportowcy podzieleni są na 2 klasy w
dysfunkcjami narządów ruchu. Sportowcy podzieleni są na 2 klasy w
zależności od pozycji strzeleckiej ( na siedząca lub na stojąco) oraz czy
zależności od pozycji strzeleckiej ( na siedząca lub na stojąco) oraz czy
potrzebują podpórki na bron. Analiza możliwości funkcjonalnych
potrzebują podpórki na bron. Analiza możliwości funkcjonalnych
przeprowadzana jest z pełnym wyposażeniem, w pozycji strzeleckiej.
przeprowadzana jest z pełnym wyposażeniem, w pozycji strzeleckiej.
Dodatkowo przeprowadzane są konkurencje strzeleckiej. Dodatkowo
Dodatkowo przeprowadzane są konkurencje strzeleckiej. Dodatkowo
przeprowadzane sa konkurencje strzeleckie dla osób z uszkodzeniem
przeprowadzane sa konkurencje strzeleckie dla osób z uszkodzeniem
narządu wzroku.
narządu wzroku.
Szermierka na wózkach:
Szermierka na wózkach:
uprawiana jest przez osoby z uszkodzeniem
uprawiana jest przez osoby z uszkodzeniem
narządu ruchu. W dyscyplinie tej o klasyfikacji sportowca decyduje ocena
narządu ruchu. W dyscyplinie tej o klasyfikacji sportowca decyduje ocena
możliwości funkcjonalnych. Ocena podlega: siła mięśniowa, poziom
możliwości funkcjonalnych. Ocena podlega: siła mięśniowa, poziom
amputacji, a także zastosowanie 4 testów funkcjonalnych. Zawodnicy
amputacji, a także zastosowanie 4 testów funkcjonalnych. Zawodnicy
podzieleni są na klasy: A (najsprawniejsi np. jednostronna amputacja
podzieleni są na klasy: A (najsprawniejsi np. jednostronna amputacja
poniżej stanu kolanowego), B (np. uszkodzenie rdzenia kręgowego w
poniżej stanu kolanowego), B (np. uszkodzenie rdzenia kręgowego w
odcinku lędźwiowym) oraz C (głownie osoby z uszkodzeniem 4 –
odcinku lędźwiowym) oraz C (głownie osoby z uszkodzeniem 4 –
kończynowym, np. uszkodzenie rdzenia kręgowego w odcinku szyjnym).
kończynowym, np. uszkodzenie rdzenia kręgowego w odcinku szyjnym).
Tenis na wózkach:
Tenis na wózkach:
zawodnicy podzieleni sa na 2 klasy – „ quad”
zawodnicy podzieleni sa na 2 klasy – „ quad”
( uszkodzenie, niedowład 3 lub 4 kończyn ) oraz „ open” ( pozostałe
( uszkodzenie, niedowład 3 lub 4 kończyn ) oraz „ open” ( pozostałe
uszkodzenia narządu ruchu). Minimum niepełnosprawności stanowi
uszkodzenia narządu ruchu). Minimum niepełnosprawności stanowi
dysfunkcja w co najmniej jednej kończynie, uniemożliwiającą rywalizacje
dysfunkcja w co najmniej jednej kończynie, uniemożliwiającą rywalizacje
zawodnikami pełnosprawnymi.
zawodnikami pełnosprawnymi.
Tenis stołowy:
Tenis stołowy:
dyscyplina uprawniana jest przez osoby z uszkodzeniem
dyscyplina uprawniana jest przez osoby z uszkodzeniem
narządu ruchu o wyraźnie zróżnicowanych możliwościach funkcjonalnych.
narządu ruchu o wyraźnie zróżnicowanych możliwościach funkcjonalnych.
Ocena potencjału funkcjonalnego zawodników przeprowadzana jest
Ocena potencjału funkcjonalnego zawodników przeprowadzana jest
podczas gdy z pełnym wyposażeniem ( wózek, kortezy, protezy). Dokonano
podczas gdy z pełnym wyposażeniem ( wózek, kortezy, protezy). Dokonano
podziału sportowców na 10 klas startowych oznaczonych symbolem TT.
podziału sportowców na 10 klas startowych oznaczonych symbolem TT.
Żeglarstwo:
Żeglarstwo:
klasyfikacja funkcjonalna zawodników oparta m.in. na ocenie
klasyfikacja funkcjonalna zawodników oparta m.in. na ocenie
stabilizacji tułowia, funkcji rak i zakresu ruchu. W rywalizacji mogą
stabilizacji tułowia, funkcji rak i zakresu ruchu. W rywalizacji mogą
uczestniczyć zarówno osoby z uszkodzeniem narządu ruchu, jak i osoby
uczestniczyć zarówno osoby z uszkodzeniem narządu ruchu, jak i osoby
niewidome i niedowidzące. Wszyscy zawodnicy sklasyfikowani są w skali od
niewidome i niedowidzące. Wszyscy zawodnicy sklasyfikowani są w skali od
1 ( najmniejsze możliwości funkcjonalne ) do 7 pkt ( największy potencjał
1 ( najmniejsze możliwości funkcjonalne ) do 7 pkt ( największy potencjał
funkcjonalny). Limit punktowy dla 3 – osobowej drużyny wynosi 14.
funkcjonalny). Limit punktowy dla 3 – osobowej drużyny wynosi 14.
Koszykówka na wózkach:
Koszykówka na wózkach:
zawodnicy sklasyfikowani od 1 ( najmniejsze
zawodnicy sklasyfikowani od 1 ( najmniejsze
możliwości funkcjonalne, np. uszkodzenie rdzenia kręgowego na poziomie
możliwości funkcjonalne, np. uszkodzenie rdzenia kręgowego na poziomie
th5 – th6 ) do 4,5 pkt ( zawodnicy z minimum niepełnosprawności).
th5 – th6 ) do 4,5 pkt ( zawodnicy z minimum niepełnosprawności).
Regulamin klasyfikacji precyzuje ze minimum niepełnosprawności spełnia
Regulamin klasyfikacji precyzuje ze minimum niepełnosprawności spełnia
osoba która nie może skakać, biegać lub obracać się jak osoba
osoba która nie może skakać, biegać lub obracać się jak osoba
pełnosprawna. Zaburzenie to musi mieć charakter permanentny.
pełnosprawna. Zaburzenie to musi mieć charakter permanentny.
Analizowane są możliwości funkcjonalne zawodników, głównie poprzez ich
Analizowane są możliwości funkcjonalne zawodników, głównie poprzez ich
obserwacje podczas gry suma punktów 5 zawodników drużyny na boisku
obserwacje podczas gry suma punktów 5 zawodników drużyny na boisku
nie może przekraczać 14.
nie może przekraczać 14.
Wynikiem klasyfikacji zawodników, w zależności
Wynikiem klasyfikacji zawodników, w zależności
od dyscypliny sportu, jest m.in.:
od dyscypliny sportu, jest m.in.:
-Rywalizacja sportowa o zloty medal w każdej z
-Rywalizacja sportowa o zloty medal w każdej z
klas
klas
-Możliwość wspólnego uczestnictwa w walce
-Możliwość wspólnego uczestnictwa w walce
sportowej zawodników z różnymi rodzajami
sportowej zawodników z różnymi rodzajami
schorzeń
schorzeń
-Określenie minimum niepełnosprawności
-Określenie minimum niepełnosprawności
zawodników umożliwiające uczestnictwo w
zawodników umożliwiające uczestnictwo w
zawodach. Są dyscypliny w których ni Ema
zawodach. Są dyscypliny w których ni Ema
podziału na klasy, a w rywalizacji uczestniczą
podziału na klasy, a w rywalizacji uczestniczą
wspólnie wszystkie osoby spełniające minimum
wspólnie wszystkie osoby spełniające minimum
niepełnosprawności
niepełnosprawności
Historia ruchu sportowego
Historia ruchu sportowego
Special Olympics
Special Olympics
Po raz pierwszy odbyły się 20 czerwca 1968 r. w Chicago
Po raz pierwszy odbyły się 20 czerwca 1968 r. w Chicago
pod nazwą I Światowe Igrzyska Special Olympics.
pod nazwą I Światowe Igrzyska Special Olympics.