MOŻLIWOŚCI TERAPII

MOŻLIWOŚCI TERAPII

IZOTOPOWEJ

IZOTOPOWEJ

dr n. med. Ewa Białek

dr n. med. Ewa Białek

Zakład Diagnostyki Obrazowej II WL
Akademii Medycznej w Warszawie

Kierownik:

prof. dr hab. med. Wiesław

Jakubowski

ZDJĘCIA

ZDJĘCIA



pochodzą z artykułów naukowych

pochodzą z artykułów naukowych

(zaznaczone w nawiasach) lub są

(zaznaczone w nawiasach) lub są

własnością pracowników Zakładu

własnością pracowników Zakładu



wykorzystywanie poza celami

wykorzystywanie poza celami

dydaktycznymi (dla studentów II

dydaktycznymi (dla studentów II

WL AM w Warszawie) zabronione

WL AM w Warszawie) zabronione

TERAPIA IZOTOPOWA

TERAPIA IZOTOPOWA



działanie lecznicze jest związane z

działanie lecznicze jest związane z

niszczącym wpływem

niszczącym wpływem

promieniowania jonizującego

promieniowania jonizującego

(głównie beta) na tkanki zmienione

(głównie beta) na tkanki zmienione

chorobowo

chorobowo



warunkiem działania jest

warunkiem działania jest

wybiórcze

wybiórcze

gromadzenie radiofarmaceutyku w

gromadzenie radiofarmaceutyku w

tkankach zmienionych chorobowo

tkankach zmienionych chorobowo

RADIOIZOTOPY

RADIOIZOTOPY



Stosowane radioizotopy muszą być

Stosowane radioizotopy muszą być

emiterami głównie promieniowania

emiterami głównie promieniowania

beta

beta

, ponieważ cząsteczki beta ze

, ponieważ cząsteczki beta ze

średnim zasięgiem ok. kilku

średnim zasięgiem ok. kilku

milimetrów w tkankach miękkich

milimetrów w tkankach miękkich

są idealnymi nośnikami dawki

są idealnymi nośnikami dawki

radiacyjnej.

radiacyjnej.

DZIAŁANIE

DZIAŁANIE

zależy od:

zależy od:



całkowitej dawki pochłoniętej

całkowitej dawki pochłoniętej



wrażliwości zmiany chorobowej

wrażliwości zmiany chorobowej

na promieniowanie jonizujące

na promieniowanie jonizujące

MECHANIZMY DZIAŁANIA

MECHANIZMY DZIAŁANIA

Gromadzenie radiofarmaceutyku:

Gromadzenie radiofarmaceutyku:



bezpośrednio w cząsteczce DNA lub cytoplazmie

bezpośrednio w cząsteczce DNA lub cytoplazmie

komórki

komórki

(

(

131

131

I,

I,

131

131

I-MIBG

I-MIBG

),

),



na powierzchni błony komórkowej

na powierzchni błony komórkowej

(

(

przeciwciała, radiofarmaceutyki receptorowe

przeciwciała, radiofarmaceutyki receptorowe

),

),



w substancji międzykomórkowej, bezpośrednio w

w substancji międzykomórkowej, bezpośrednio w

okolicy zmienionej chorobowo

okolicy zmienionej chorobowo

(

(

89

89

Sr

Sr

),

),



w łożysku naczyniowym guza

w łożysku naczyniowym guza

(

(

mikrosfery podawane dotętniczo

mikrosfery podawane dotętniczo

)

)

LECZENIE

LECZENIE



chorzy leczeni radioizotopami

chorzy leczeni radioizotopami

powinni być

powinni być

izolowani

izolowani



w Polsce ambulatoryjnie można

w Polsce ambulatoryjnie można

stosować dawki do

stosować dawki do

131

131

I

I

15 mCi

15 mCi

POWIKŁANIA leczenia

POWIKŁANIA leczenia



są rzadkie

są rzadkie



efekty uboczne związane są

efekty uboczne związane są

przede wszystkim z:

przede wszystkim z:



przejściową depresją czynności

przejściową depresją czynności

szpiku

szpiku



reakcjami alergicznymi na

reakcjami alergicznymi na

radiofarmaceutyk, jako substancję

radiofarmaceutyk, jako substancję

chemiczną

chemiczną

RADIOIZOTOPY

RADIOIZOTOPY

(najczęściej stosowane)

(najczęściej stosowane)

131

I (NaI)

nadczynność tarczycy
wole guzkowe nadczynne
rak zróżnicowany tarczycy

32

P (fosforan sodu)

czerwienica prawdziwa
trombocytopenia prwdziwa

131

I (MIBG)

guz chromochłonny (phaeochromocytoma)
neuroblastoma
paraganglioma
rakowiak
rak rdzeniasty tarczycy

89

Sr (SrCl)

przerzuty nowotworowe do kości

90

Yr (cytrynian)

przerzuty nowotworowe do kości

90

Yr (koloid)

synowektomia w stawie kolanowym
nacieki nowotworowe opłucnej, otrzewnej

186

Re (siarczek renu)

synowektomia w średniej wielkości stawach

169

Er (cytrynian erbu)

synowektomia w małych stawach

32

P (koloid)

nacieki nowotworowe

186

Re (HEDP)

przerzuty nowotworowe do kości

153

Sm (EDTMP) samar

przerzuty nowotworowe do kości

przeciwciała

monoklonalne

różne typy nowotworów

90

Yr (mikrosfery)

guzy pierwotne, przerzuty nowotworowe do

wątroby

131

I (lipiodol)

guzy pierwotne, przerzuty nowotworowe do

wątroby

TARCZYCA

TARCZYCA

Terapeutyczne podanie I –

Terapeutyczne podanie I –

131 w celu:

131 w celu:



zmniejszenia funkcji

zmniejszenia funkcji

tarczycy

tarczycy

(nadczynność

(nadczynność

tarczycy)

tarczycy)



zniszczenia tkanki

zniszczenia tkanki

tarczycowej

tarczycowej

(rak tarczycy)

(rak tarczycy)

Choroba Graves-Basedowa

Choroba Graves-Basedowa

Leczenie:

Leczenie:



tyreostatyki

tyreostatyki

(metoda początkowa, leczenie

(metoda początkowa, leczenie

powinno trwać około roku)

powinno trwać około roku)



w przypadku utrzymywania się nadczynności

w przypadku utrzymywania się nadczynności

pomimo leczenia tyreostatykami należy

pomimo leczenia tyreostatykami należy

rozważyć

rozważyć

leczenie operacyjne

leczenie operacyjne

lub

lub

131

131

I

I

TARCZYCA

TARCZYCA

Guzki nadczynne

Guzki nadczynne

autonomiczne

autonomiczne

Leczenie

Leczenie

131

131

I

I

w przypadku

w przypadku

przeciwwskazań do

przeciwwskazań do

znieczulenia ogólnego

znieczulenia ogólnego

(

(

leczenie operacyjne

leczenie operacyjne

)

)

TARCZYCA

TARCZYCA

Choroba Graves-Basedowa

Choroba Graves-Basedowa

leczenie

leczenie

131

131

I

I



Efekt leczniczy występuje po 2-4

Efekt leczniczy występuje po 2-4

miesiącach. Przy barku efektu

miesiącach. Przy barku efektu

można powtórzyć dawkę po 3-5

można powtórzyć dawkę po 3-5

miesiącach.

miesiącach.

Choroba Graves-Basedowa

Choroba Graves-Basedowa

leczenie

leczenie

131

131

I

I



podstawowe powikłanie:

podstawowe powikłanie:

niedoczynność:

niedoczynność:



wczesna (do roku) – przejściowa,

wczesna (do roku) – przejściowa,

zależy od podanej dawki radiofarmaceutyku

zależy od podanej dawki radiofarmaceutyku



późna (powyżej roku) –

późna (powyżej roku) –

nie

nie

zależy od

zależy od

podanej dawki radiofarmaceutyku (w ciągu 10

podanej dawki radiofarmaceutyku (w ciągu 10

lat występuje u ok. 30-50% leczonych)

lat występuje u ok. 30-50% leczonych)

Dawki

Dawki

131

131

I w nadczynności tarczycy:

I w nadczynności tarczycy:



2 – 30 mCi

2 – 30 mCi

w zależności od

w zależności od



objętości

objętości

tkanki tarczycowej w chorobie

tkanki tarczycowej w chorobie

Graves-Basedowa

Graves-Basedowa



objętości

objętości

guzka w chorobie Plummera

guzka w chorobie Plummera



stopnia gromadzenia

stopnia gromadzenia

131

131

I i szybkości

I i szybkości

zaniku radioizotopu z tkanki

zaniku radioizotopu z tkanki



wrażliwości tkanki zmienionej chorobowo

wrażliwości tkanki zmienionej chorobowo

na promieniowanie jonizujące

na promieniowanie jonizujące

TARCZYCA

TARCZYCA

Powikłania związane z leczeniem

Powikłania związane z leczeniem

131

131

I

I

WCZESNE:

WCZESNE:



zaostrzenie nadczynności tarczycy –

zaostrzenie nadczynności tarczycy –

utrzymuje się ok. 2.tyg

utrzymuje się ok. 2.tyg



przełom tarczycowy

przełom tarczycowy



zapalenie tarczycy

zapalenie tarczycy

PÓŹNE:

PÓŹNE:



niedoczynność tarczycy

niedoczynność tarczycy



niedoczynność lub nadczynność przytarczyc

niedoczynność lub nadczynność przytarczyc



białaczka

białaczka



ryzyko uszkodzenia genotypu

ryzyko uszkodzenia genotypu



Bezwzględnym

Bezwzględnym

przeciwwskazaniem do

przeciwwskazaniem do

leczenia

leczenia

131

131

I jest ciąża i okres

I jest ciąża i okres

karmienia

karmienia

Leczenie raków

Leczenie raków

zróżnicowanych tarczycy

zróżnicowanych tarczycy



po leczeniu operacyjnym – ablacja

po leczeniu operacyjnym – ablacja

pozostałej tkanki tarczycowej

pozostałej tkanki tarczycowej



leczenie przerzutów raka tarczycy

leczenie przerzutów raka tarczycy

Zróżnicowane raki tarczycy wychwytują jod

Zróżnicowane raki tarczycy wychwytują jod

ze współczynnikiem 2 000 do 10 000

ze współczynnikiem 2 000 do 10 000

ponad normalną tkankę tarczycy.

ponad normalną tkankę tarczycy.

Leczenie przerzutów raków

Leczenie przerzutów raków

zróżnicowanych tarczycy

zróżnicowanych tarczycy

131

131

I

I



po operacji, scyntygram całego ciała

po operacji, scyntygram całego ciała

– widoczne ok. 10% przerzutów i

– widoczne ok. 10% przerzutów i

tylko na te widoczne można wpłynąć

tylko na te widoczne można wpłynąć

leczeniem

leczeniem



w scyntygrafii przedoperacyjnej nie

w scyntygrafii przedoperacyjnej nie

są widoczne przerzuty – cała dawka

są widoczne przerzuty – cała dawka

gromadzi się w ognisku pierwotnym

gromadzi się w ognisku pierwotnym

POWIKŁANIA leczenia raków

POWIKŁANIA leczenia raków

zróżnicowanych tarczycy

zróżnicowanych tarczycy

131

131

I

I



zapalenie ślinianek

zapalenie ślinianek

(10%)

(10%)



choroba popromienna

choroba popromienna

(w ciągu 12 godz. od

(w ciągu 12 godz. od

przyjęcia dawki leczniczej)

przyjęcia dawki leczniczej)



przełom tarczycowy

przełom tarczycowy

(rzadko, w przypadku licznych

(rzadko, w przypadku licznych

przerzutów czynnych hormonalnie)

przerzutów czynnych hormonalnie)



zahamowanie czynności szpiku kostnego

zahamowanie czynności szpiku kostnego

–

–

przejściowe, po miesiącu od leczenia

przejściowe, po miesiącu od leczenia



białaczka

białaczka

(2%) – między 3-7 rokiem po leczeniu

(2%) – między 3-7 rokiem po leczeniu



zwłóknienie lub zmiany popromienne płuc

zwłóknienie lub zmiany popromienne płuc



W przypadku podawania dawek większych,

W przypadku podawania dawek większych,

niż 30 mCi, chory musi być hospitalizowany

niż 30 mCi, chory musi być hospitalizowany

do momentu, w którym aktywność całego

do momentu, w którym aktywność całego

ciała będzie mniejsza, niż 30mCi lub kiedy

ciała będzie mniejsza, niż 30mCi lub kiedy

ekspozycja mierzona 1 metr od pacjenta

ekspozycja mierzona 1 metr od pacjenta

jest mniejsza, niż 5 mrem/godzinę.

jest mniejsza, niż 5 mrem/godzinę.

Wymagany jest osobny pokój z łazienką.

Wymagany jest osobny pokój z łazienką.



U kobiet w wieku rozrodczym wymagane

U kobiet w wieku rozrodczym wymagane

jest wykonanie testu ciążowego przed

jest wykonanie testu ciążowego przed

leczeniem.

leczeniem.

Wskazówki dla pacjentów i

Wskazówki dla pacjentów i

odwiedzających – University of

odwiedzających – University of

Washington

Washington



po podaniu radiojodu pacjent powinien wychodzić z pokoju jedynie

po podaniu radiojodu pacjent powinien wychodzić z pokoju jedynie

na badania,

na badania,



osoby poniżej 18lat i kobiety w ciąży nie mogą wchodzić do pokoju

osoby poniżej 18lat i kobiety w ciąży nie mogą wchodzić do pokoju

pacjenta,

pacjenta,



wizyty powinny być ograniczone co do ilości i czasu (max. 60 min.

wizyty powinny być ograniczone co do ilości i czasu (max. 60 min.

dziennie), a odległość od pacjenta powinna wynosić co najmniej 2

dziennie), a odległość od pacjenta powinna wynosić co najmniej 2

metry i powinna być oznaczona na podłodze,

metry i powinna być oznaczona na podłodze,



odwiedzający powinni założyć ochrony na buty, fartuch i rękawiczki

odwiedzający powinni założyć ochrony na buty, fartuch i rękawiczki

ochronne, które po wyjściu należy wrzucić do specjalnego

ochronne, które po wyjściu należy wrzucić do specjalnego

kontenera,

kontenera,



po wyjściu z pokoju pacjenta odwiedzający powinni sprawdzić

po wyjściu z pokoju pacjenta odwiedzający powinni sprawdzić

ewentualne zanieczyszczenie swoich rąk i ubrania za pomocą

ewentualne zanieczyszczenie swoich rąk i ubrania za pomocą

licznika Geigera (dostępnego na zewnątrz pokoju pacjenta),

licznika Geigera (dostępnego na zewnątrz pokoju pacjenta),



w przypadku podejrzenia zanieczyszczenia należy umyć podejrzaną

w przypadku podejrzenia zanieczyszczenia należy umyć podejrzaną

o zanieczyszczenie okolicę dużą ilością wody i sprawdzić ponownie

o zanieczyszczenie okolicę dużą ilością wody i sprawdzić ponownie

licznikiem Geigera, a w przypadku pozytywnego odczytu

licznikiem Geigera, a w przypadku pozytywnego odczytu

natychmiast powiadomić oddział medycyny nuklearnej, umieścić

natychmiast powiadomić oddział medycyny nuklearnej, umieścić

trochę tłustego kremu do rąk na zanieczyszczony obszar i założyć

trochę tłustego kremu do rąk na zanieczyszczony obszar i założyć

rękawiczki lub przykryć go plastikową torebką,

rękawiczki lub przykryć go plastikową torebką,



I-131 może być bardzo trudny do usunięcia ze skóry i ubrania.

I-131 może być bardzo trudny do usunięcia ze skóry i ubrania.

RADIOIZOTOPY

RADIOIZOTOPY

(najczęściej stosowane)

(najczęściej stosowane)

131

I (NaI)

nadczynność tarczycy
wole guzkowe nadczynne
rak zróżnicowany tarczycy

32

P (fosforan sodu)

czerwienica prawdziwa
trombocytopenia prwdziwa

131

I (MIBG)

guz chromochłonny (phaeochromocytoma)
neuroblastoma
paraganglioma
rakowiak
rak rdzeniasty tarczycy

89

Sr (SrCl)

przerzuty nowotworowe do kości

90

Yr (cytrynian)

przerzuty nowotworowe do kości

90

Yr (koloid)

synowektomia w stawie kolanowym
nacieki nowotworowe opłucnej, otrzewnej

186

Re (siarczek renu)

synowektomia w średniej wielkości stawach

169

Er (cytrynian erbu)

synowektomia w małych stawach

32

P (koloid)

nacieki nowotworowe

186

Re (HEDP)

przerzuty nowotworowe do kości

153

Sm (EDTMP) samar

przerzuty nowotworowe do kości

przeciwciała

monoklonalne

różne typy nowotworów

90

Yr (mikrosfery)

guzy pierwotne, przerzuty nowotworowe do

wątroby

131

I (lipiodol)

guzy pierwotne, przerzuty nowotworowe do

wątroby

Radioizotopy stosowane w leczeniu

Radioizotopy stosowane w leczeniu

bólu w przerzutach do układu kostnego

bólu w przerzutach do układu kostnego



89

89

Sr

Sr



90

90

Yr

Yr



186

Re



153

Sm

LECZENIE BÓLU W PRZERZUTACH DO

LECZENIE BÓLU W PRZERZUTACH DO

UKŁADU KOSTNEGO

UKŁADU KOSTNEGO



gdy bóle nie ustępują po niesterydowych

gdy bóle nie ustępują po niesterydowych

lekach przeciwzapalnych

lekach przeciwzapalnych



gdy przyczyną bólu jest naciek i ucisk na

gdy przyczyną bólu jest naciek i ucisk na

okostną

okostną



leczenie radioizotopami nie wpływa na ból

leczenie radioizotopami nie wpływa na ból

wywołany naciekiem i uciskiem gałęzi lub

wywołany naciekiem i uciskiem gałęzi lub

korzeni nerwów

korzeni nerwów



kwalifikacja do leczenia przy stężeniu płytek

kwalifikacja do leczenia przy stężeniu płytek

krwi ponad 60 000/ml, leukocytów 2400/ml

krwi ponad 60 000/ml, leukocytów 2400/ml

Leczenie

Leczenie

89

89

Sr bólu

Sr bólu

spowodowanego przerzutami

spowodowanego przerzutami

do kości

do kości



efekt terapeutyczny występuje po kilku dniach

efekt terapeutyczny występuje po kilku dniach

(średnio 9) i utrzymuje się 4-20 miesięcy

(średnio 9) i utrzymuje się 4-20 miesięcy



zmniejszenie bólu u ok. 80-83% chorych (ok.25-

zmniejszenie bólu u ok. 80-83% chorych (ok.25-

30% chorych z przerzutami raka sutka – całkowite

30% chorych z przerzutami raka sutka – całkowite

ustąpienie bólu)

ustąpienie bólu)



można ponownie zastosować

można ponownie zastosować

89

89

Sr (najwcześniej po

Sr (najwcześniej po

3 m-cach)

3 m-cach)



może wystąpić przejściowe nasilenie dolegliwości

może wystąpić przejściowe nasilenie dolegliwości

1-3 dni po podaniu

1-3 dni po podaniu

89

89

Sr

Sr



główne powikłanie – zahamowanie czynności

główne powikłanie – zahamowanie czynności

szpiku

szpiku

RADIOIZOTOPY

RADIOIZOTOPY

(najczęściej stosowane)

(najczęściej stosowane)

131

I (NaI)

nadczynność tarczycy
wole guzkowe nadczynne
rak zróżnicowany tarczycy

32

P (fosforan sodu)

czerwienica prawdziwa
trombocytopenia prwdziwa

131

I (MIBG)

guz chromochłonny (phaeochromocytoma)
neuroblastoma
paraganglioma
rakowiak
rak rdzeniasty tarczycy

89

Sr (SrCl)

przerzuty nowotworowe do kości

90

Yr (cytrynian)

przerzuty nowotworowe do kości

90

Yr (koloid)

synowektomia w stawie kolanowym
nacieki nowotworowe opłucnej, otrzewnej

186

Re (siarczek renu)

synowektomia w średniej wielkości stawach

169

Er (cytrynian erbu)

synowektomia w małych stawach

32

P (koloid)

nacieki nowotworowe

186

Re (HEDP)

przerzuty nowotworowe do kości

153

Sm (EDTMP) samar

przerzuty nowotworowe do kości

przeciwciała

monoklonalne

różne typy nowotworów

90

Yr (mikrosfery)

guzy pierwotne, przerzuty nowotworowe do

wątroby

131

I (lipiodol)

guzy pierwotne, przerzuty nowotworowe do

wątroby

Choroby stawów

Choroby stawów

Przy przeroście błony maziowej w różnych

Przy przeroście błony maziowej w różnych

chorobach stawów:

chorobach stawów:



reumatoidalne zapalenie stawów

reumatoidalne zapalenie stawów



dna moczanowa

dna moczanowa



przewlekłe zapalenie stawów w hemofilii

przewlekłe zapalenie stawów w hemofilii

podanie dostawowe izotopów:

podanie dostawowe izotopów:



itru (Y-90),

itru (Y-90),



renu (Re-186),

renu (Re-186),



erbu (Er-169),

erbu (Er-169),



fosforu (P-32)

fosforu (P-32)

powoduje zniszczenie jej powierzchownych

powoduje zniszczenie jej powierzchownych

warstw i poprawę kliniczną (78% przypadków).

warstw i poprawę kliniczną (78% przypadków).

Ważne:

Ważne:



dokładna kontrola położenia igły (rtg z kontrastem)

dokładna kontrola położenia igły (rtg z kontrastem)

- podanie poza staw może powodować trudną do

- podanie poza staw może powodować trudną do

leczenia martwicę tkanek miękkich

leczenia martwicę tkanek miękkich



przepłukanie igły przed wyjęciem, ponieważ

przepłukanie igły przed wyjęciem, ponieważ

wyciek radiokoloidu przez kanał po igle może

wyciek radiokoloidu przez kanał po igle może

powodować popromienne zapalenie skóry

powodować popromienne zapalenie skóry



unieruchomienie stawu po podaniu

unieruchomienie stawu po podaniu

radiofarmaceutyku, żeby ograniczyć odpływ

radiofarmaceutyku, żeby ograniczyć odpływ

koloidu i gromadzenie w węzłach chłonnych.

koloidu i gromadzenie w węzłach chłonnych.

Radioizotopowe leczenie chorób

Radioizotopowe leczenie chorób

stawów

stawów

RADIOIZOTOPY

RADIOIZOTOPY

(najczęściej stosowane)

(najczęściej stosowane)

131

I (NaI)

nadczynność tarczycy
wole guzkowe nadczynne
rak zróżnicowany tarczycy

32

P (fosforan sodu)

czerwienica prawdziwa
trombocytopenia prwdziwa

131

I (MIBG)

guz chromochłonny (phaeochromocytoma)
neuroblastoma
paraganglioma
rakowiak
rak rdzeniasty tarczycy

89

Sr (SrCl)

przerzuty nowotworowe do kości

90

Yr (cytrynian)

przerzuty nowotworowe do kości

90

Yr (koloid)

synowektomia w stawie kolanowym
nacieki nowotworowe opłucnej, otrzewnej

186

Re (siarczek renu)

synowektomia w średniej wielkości stawach

169

Er (cytrynian erbu)

synowektomia w małych stawach

32

P (koloid)

nacieki nowotworowe

186

Re (HEDP)

przerzuty nowotworowe do kości

153

Sm (EDTMP) samar

przerzuty nowotworowe do kości

przeciwciała

monoklonalne

różne typy nowotworów

90

Yr (mikrosfery)

guzy pierwotne, przerzuty nowotworowe do

wątroby

131

I (lipiodol)

guzy pierwotne, przerzuty nowotworowe do

wątroby

Guzy neuroendokrynne

Guzy neuroendokrynne



MIBG (meta-jodo-benzyl-guanidyna)

MIBG (meta-jodo-benzyl-guanidyna)

gromadzi się w komórkach

gromadzi się w komórkach

chromofilnych układu

chromofilnych układu

neuroendokrynnego, a także w guzach

neuroendokrynnego, a także w guzach

neuroendokrynnych.

neuroendokrynnych.



MIBG znakowane

MIBG znakowane

131

131

I

I

– lokalizacja i

– lokalizacja i

leczenie guza chromochłonnego i

leczenie guza chromochłonnego i

przyzwojaków

przyzwojaków

Guzy neuroendokrynne

Guzy neuroendokrynne



Leczenie phaeochromocytoma przy

Leczenie phaeochromocytoma przy

braku możliwości leczenia

braku możliwości leczenia

operacyjnego, chemioterapii lub

operacyjnego, chemioterapii lub

radioterapii.

radioterapii.



Leczenie nuroblastoma i rakowiaka

Leczenie nuroblastoma i rakowiaka

ma charaker

ma charaker

paliatywny

paliatywny

.

.

Guzy neuroendokrynne

Guzy neuroendokrynne



Większość guzów neuroendokrynnych

Większość guzów neuroendokrynnych

charakteryzuje się wysoką gęstością

charakteryzuje się wysoką gęstością

receptorów somatostatynowych

receptorów somatostatynowych

(gastrinoma,

(gastrinoma,

insulinoma, rak rdzeniasty tarczycy,

insulinoma, rak rdzeniasty tarczycy,

neuroblastoma, phaeochromocytoma, rak

neuroblastoma, phaeochromocytoma, rak

drobnokomórkowy płuc, rakowiak) –

drobnokomórkowy płuc, rakowiak) –

wykorzystuje się to do diagnostyki i terapii

wykorzystuje się to do diagnostyki i terapii

(oktreotyd).

(oktreotyd).

RADIOIZOTOPY

RADIOIZOTOPY

(najczęściej stosowane)

(najczęściej stosowane)

131

I (NaI)

nadczynność tarczycy
wole guzkowe nadczynne
rak zróżnicowany tarczycy

32

P (fosforan sodu)

czerwienica prawdziwa
trombocytopenia prawdziwa

131

I (MIBG)

guz chromochłonny (phaeochromocytoma)
neuroblastoma
paraganglioma
rakowiak
rak rdzeniasty tarczycy

89

Sr (SrCl)

przerzuty nowotworowe do kości

90

Yr (cytrynian)

przerzuty nowotworowe do kości

90

Yr (koloid)

synowektomia w stawie kolanowym
nacieki nowotworowe opłucnej, otrzewnej

186

Re (siarczek renu)

synowektomia w średniej wielkości stawach

169

Er (cytrynian erbu)

synowektomia w małych stawach

32

P (koloid)

nacieki nowotworowe

186

Re (HEDP)

przerzuty nowotworowe do kości

153

Sm (EDTMP) samar

przerzuty nowotworowe do kości

przeciwciała

monoklonalne

różne typy nowotworów

90

Yr (mikrosfery)

guzy pierwotne, przerzuty nowotworowe do

wątroby

131

I (lipiodol)

guzy pierwotne, przerzuty nowotworowe do

wątroby

Czerwienica prawdziwa

Czerwienica prawdziwa

Leczenie radioizotopowe:

Leczenie radioizotopowe:



P-32 roztwór fosforanu sodu (i.v.)

P-32 roztwór fosforanu sodu (i.v.)



tylko

tylko

w czerwienicy pierwotnej,

w czerwienicy pierwotnej,



przy złej tolerancji leczenia chemioterapią

przy złej tolerancji leczenia chemioterapią

,

,



liczba erytrocytów powyżej 6 mln./ml, stężenie Hb

liczba erytrocytów powyżej 6 mln./ml, stężenie Hb

ponad 17g%, stężenie retikulocytów ponad

ponad 17g%, stężenie retikulocytów ponad

400 000/ml, leukocytoza ponad 12 000/ml,

400 000/ml, leukocytoza ponad 12 000/ml,

występowanie objawów klinicznych (nadciśnienie, bóle

występowanie objawów klinicznych (nadciśnienie, bóle

i zawroty głowy, tendencja do zakrzepicy,

i zawroty głowy, tendencja do zakrzepicy,

splenomegalia)

splenomegalia)



duże ryzyko indukcji białaczki

duże ryzyko indukcji białaczki



średni czas przedłużenia życia do 11-15 lat (podobnie,

średni czas przedłużenia życia do 11-15 lat (podobnie,

jak przy leczeniu chemioterapią) (bez leczenia – 1,5

jak przy leczeniu chemioterapią) (bez leczenia – 1,5

roku; przy leczeniu upustami krwi – ok. 7 lat)

roku; przy leczeniu upustami krwi – ok. 7 lat)

Nowotworowy wysięk w

Nowotworowy wysięk w

jamie otrzewnej lub

jamie otrzewnej lub

opłucnej

opłucnej



P-32 koloid – dojamowa zawiesina

P-32 koloid – dojamowa zawiesina

fosforanu chromu

fosforanu chromu



nawroty przy niepowodzeniu innych

nawroty przy niepowodzeniu innych

metod

metod

Leczenie guzów wątroby

Leczenie guzów wątroby



dotętnicze podanie:

dotętnicze podanie:



131-I lipiodolu

131-I lipiodolu



mikrosfer ceramicznych lub rezynowych

mikrosfer ceramicznych lub rezynowych

znakowanych itrem-90

znakowanych itrem-90



uzyskuje się zmniejszenie wymiarów guza i

uzyskuje się zmniejszenie wymiarów guza i

przedłużenie życia (ponad 6 m-cy)

przedłużenie życia (ponad 6 m-cy)

Amersham Health Medcyclopaedia

Dziękuję