1

MIĘDZYNARODOWE

ORGANIZACJE

LOTNICTWA

CYWILNEGO

2

Stałym elementem

towarzyszącym rozwojowi

lotnictwa cywilnego jest

działalność międzynarodowych

organizacji lotniczych.

Zaistniały one około 90 lat temu

i trwają nieprzerwanie, ulęgając

przekształceniom stosownie do

rozwoju techniki i zmian

organizacyjnych w lotnictwie

cywilnym.

3

Obecnie działa duża liczba

organizacji

międzynarodowych, a

najważniejsze z nich

można zakwalifikować do

następujących grup:

4

organizacje, których członkami są

rządy państw (np. ICAO, ECAC,

EUROCONTROL, JAA, I EASA);

organizacje zrzeszające

profesjonalne przedsiębiorstwa –

linie i porty lotnicze (np. IATA, ACI,

AEA);

zrzeszenia zawodowe pilotów i

kontrolerów ruchu lotniczego

(IFALPA I IFATCA);

federacje sportów lotniczych (FAI,

OSTIV);

5

-

ICAO

– Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego

(International

Civil Aviation Organisation)

-

IATA

– International Air Traffic Association - Zrzeszenie

Międzynarodowego

Transportu Lotniczego

-

EUROCONTROL

– Europejska Organizacja Bezpieczeństwa

Żeglugi

Powietrznej (European Organisation of Air

Navigation Safety)

-

ACI

– Międzynarodowa Rada Portów Lotniczych (Airports

Council

International)

-

ECAC

– Europejska Konferencja Lotnictwa Cywilnego

(European Civil Aviation Conference

-

EASA

– Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego

(European Aviation Safety Agency)

-

JAA

– Wspólne Władze Lotnicze (Joint Aviation Authority)

6

-

IFALPA

– Międzynarodowa Federacja Stowarzyszeń Pilotów

Linii Lotniczych (International Federation of Air Line Pilots

Associations),

-

IFATCA

- Międzynarodowa Federacja Stowarzyszenia

Kontrolerów Ruchu

Lotniczego (International Federation

of Air Traffic Controllers’ Associations),

-

FAI

– Międzynarodowa Federacja Aeronautyczna - (Federation

Aeronautigue

Intarnationale – The World Air Sports

Federation),

-

IAOPA

– Międzynarodowe Stowarzyszenie Właścicieli Statków

Powietrznych (International Council of Aircraft Owner and

Pilot Associations)

Rodzaje międzynarodowych

organizacji lotniczych

7

Analizując cele i zadania

statutowe organizacji

lotniczych, można

stwierdzić, iż priorytetem

w ich działalności było i

jest zapewnienie możliwie

najwyższego stopnia

bezpieczeństwa operacji

lotniczych, dla dobra

pasażerów i

przedsiębiorstw

świadczących usługi

lotnicze.

8

Międzynarodowa

Organizacja Lotnictwa

Cywilnego ICAO

(International Civil

Aviation Organization)

9

ICAO została utworzona w 1947 na

podstawie ustaleń Konwencji

Chicagowskiej z 7 grudnia 1944 o

międzynarodowym lotnictwie

cywilnym. Jej zasadniczym

zadaniem jest opracowywanie zasad

międzynarodowej żeglugi

powietrznej (uaktualnianie

standardów lotniczych i procedur

nawigacyjnych) oraz stymulowanie

systemowego rozwoju lotnictwa

cywilnego w taki sposób, aby:

10

•

Zapewnić

bezpieczny

i

prawidłowy

rozwój

międzynarodowego lotnictwa cywilnego na całym świecie.

•

Popierać umiejętności konstruowania i eksploatowania

statków powietrznych dla celów pokojowych

•

Popierać rozwój dróg i portów lotniczych oraz udogodnień

dla żeglugi powietrznej do użytku międzynarodowego

lotnictwa cywilnego.

•

Zapewnić bezpieczny, regularny, sprawny i ekonomiczny

przewóz lotniczy

•

Zapobiegać

marnotrawstwu

gospodarczemu

spowodowanemu nierozsądną konkurencją

•

Zapewniać, by prawa umawiających się państw były w pełni

szanowane i aby każde z nich miało należytą możliwość

eksploatowania

przedsiębiorstw

międzynarodowego

transportu lotniczego

•

Unikać czynienia dyskryminacji między umawiającymi się

państwami

•

Zwiększać bezpieczeństwo lotów w międzynarodowej

żegludze powietrznej

•

Popierać w ogóle rozwój międzynarodowej żeglugi

powietrznej pod każdym względem.

11

Wymienione cele i zadania realizują

następujące organy ICAO:

•

Zgromadzenie (zbiera się nie rzadziej
niż co trzy lata, wybiera członków
Rady);

•

Rada ICAO (kieruje działalnością
organizacji, składa się z przedstawicieli
33 państw);

•

Komisja Żeglugi Powietrznej (zajmuje
się

zagadnieniami

technicznymi

i

bezpieczeństwa lotów);

12

•

Komitet Transportu Lotniczego (organ
doradczy

Rady,

zajmuje

się

zagadnieniami ekonomiki transportu);

•

Komitet Prawny (przygotowuje projekty
konwencji lotniczych i opinie prawne);

•

Komitet ds. Wspierania Służb Żeglugi
Powietrznej (zajmuje się problemami
finansowania służb żeglugi powietrznej
w rejonach np. wielkich akwenów
morskich);

•

Komitet Finansowy (polityka
finansowa);

13

•

Komitet

Zapobiegania

Aktom

Bezprawnej

Ingerencji

(zagadnienia ochrony lotnictwa
przed aktami terroru);

•

Komitet Współpracy Technicznej
(zagadnienia pomocy technicznej i
technologicznej

dla

krajów

rozwijających się);

•

-

Sekretariat

(wspomaga

administracyjne prace organów
ICAO).

14

ICAO ma główną siedzibę w

Montrealu w Kanadzie oraz

delegatury w 7 biurach

regionalnych w Bangkoku,

Kairze, Dakarze. Limie,

Meksyku, Nairobi i Paryżu.

Na czele organizacji stoi

sekretarz generalny,

wybierany na okres 3 lat.

Aktualnie członkami ICAO

jest 188 państw, w tym

Polska (od 1958).

15

ICAO ma status organizacji

wyspecjalizowanej Organizacji

Narodów Zjednoczonych, objętej

postanowieniami konwencji o

przywilejach i immunitetach

organizacji wyspecjalizowanych,

przyjętej przez Zgromadzenie

Ogólne ONZ w dniu 21 listopada

1947. Przepisy ICAO to zbiór 18

aneksów, z których każdy omawia

i normuje wybraną dziedzinę

lotnictwa.

16

Europejska

Konferencja

Lotnictwa

Cywilnego

ECAC

(European Civil

Aviation

Conference)

17

ECAC powstała w 1955 w

Strasbourgu

z inicjatywy Rady

Europy i przy aktywnym

poparciu ICAO. Celem i

zadaniem organizacji jest

działanie na rzecz koordynacji i

rozwoju europejskiego

transportu lotniczego

Zasadniczymi problemami,

którymi się zajmuje to: polityka

ekonomiczna, bezpieczeństwo

lotów, kontrola ruchu

lotniczego, ochrona pasażerów,

współpraca między państwami

oraz ułatwienia w przewozach

lotniczych.

18

Wymienione cele i zadania

są realizowane poprzez

następujące organy:

19

•

Sesja Triennialna (najwyższy organ, w
skład, którego wchodzą przedstawiciele
państw

członkowskich;

wyznacza

kierunki działalności oraz podejmuje
uchwały w sprawach wewnętrznych);

•

Posiedzenie Dyrektorów Generalnych
Lotnictwa Cywilnego (odbywają się trzy
razy w roku; podczas ich trwania są
omawiane i zatwierdzane rezultaty prac
grup

roboczych,

ekspertów

i

zadaniowych )

•

- Komitet Koordynacyjny (kieruje
bieżącą działalnością);

20

•

Grupy robocze ekspertów (ds. ochrony
lotnictwa,

ułatwień

w

transporcie

lotniczym,

zwalczania

szkodliwych

wpływów

lotnictwa

cywilnego

na

środowisko,

badania

wypadków

lotniczych);

•

Grupy zadaniowe (ds. własności i kontroli
wewnątrz europejskiej polityki transportu
lotniczego,

skomputeryzowanych

systemów

rezerwacji, prognozowania

ruchu

lotniczego

w

Europie,

przepustowości portów lotniczych

21

Działalność ECAC objęła niezwykle

szeroki zakres zagadnień

współpracy dziedzinie lotnictwa

cywilnego, zarówno w sferze

technicznej jak i ekonomicznej.

Państwa należące do ECAC

prezentują też wspólne stanowisko

zarówno względem ICAO, jak i w

stosunkach z innymi instytucjami

regionalnymi i partnerami. Pod

egidą ECAC powstała również

wyspecjalizowana organizacja JAA.

22

Obecnie członkami ECAC jest

42 państw, a siedziba znajduje

się w Paryżu.

Polska należy do ECAC

od 1990 roku.

23

Wspólna Władza

Lotnicza JAA (Joint

Aviation Authorities)

24

JAA powstała w 1979 r. jako

odpowiedź władz lotniczych

Unii Europejskiej na

techniczne i ekonomiczne

zapotrzebowanie

europejskiego przemysłu

lotniczego.

JAA spełnia rolę łącznika

między członkami UE i innymi

państwami Europy, przyjętymi

do ECAC i JAA, a nie będącymi

jeszcze członkami UE.

25

JAA zajmuje się ustalaniem i

stosowaniem wspólnych standardów

i procedur w zakresie warunków

dopuszczania statków powietrznych

do lotu, ich obsługi technicznej i

eksploatacji, certyfikacji

użytkowników statków

powietrznych, organizacji

obsługowych, szkoleniowych itp.

zgodnie ze wspólnie ustalonymi

wymaganiami JAR (Joint Aviation

Requirements).

Wykorzystuje do tego celu władze

krajowe, które odpowiedzialne są za

proces tworzenia własnych

przepisów, ich harmonizację i

normalizację.

26

Działalność JAA zmierza do

zapewnienia wysokiego

poziomu bezpieczeństwa

lotnictwa

i ujednolicenia odnośnych

wymagań – także dla

wyrównania warunków

konkurencji w lotnictwie ,

z równoczesnym dążeniem

do minimalizacji kosztów i

obciążeń ustawowych i

administracyjnych.

27

Obecnie w JAA

jest 37 członków

Polska od 26 listopada

2002 jest pełnoprawnym

członkiem.

28

Aktualnie JAA jest

przekształcana w nową,

niezależną organizację

międzynarodową -

Europejską Agencję

Bezpieczeństwa Lotniczego

EASA (European Aviation

Safety Agency).

29

Europejską Agencję

Bezpieczeństwa Lotniczego

EASA

(European Aviation Safety

Agency).

30

EASA

jest agencją Unii Europejskiej

z siedzibą w

Kolonii

,

zajmującą się problemami

bezpieczeństwa ruchu

lotniczego w Europie.

Agencja rozpoczęła

działalność we wrześniu

2003 r.

31

Jej misją jest:

•

ustanowienie i utrzymanie wysokiego i

wyrównanego na całym kontynencie

poziomu bezpieczeństwa lotnictwa

cywilnego oraz ochrony środowiska

naturalnego w Europie;

•

ułatwienie swobodnego przepływu osób,

towarów i usług;

•

wspieranie posunięć oszczędnościowych w

procesach regulacyjnych i certyfikacyjnych;

•

wspieranie krajów członkowskich w

wypełnianiu zobowiązań podjętych w

ramach Międzynarodowej Organizacji

Lotnictwa Cywilnego;

•

promowanie europejskich standardów

bezpieczeństwa lotniczego na świecie.

32

Międzynarodowe

Zrzeszenie Transportu

Lotniczego IATA

(International Air

Transport Association)

33

IATA jest międzynarodową

organizacją zrzeszającą

przewoźników lotniczych.

Została utworzona w 1945 w

Hawanie (Kuba), w miejsce

istniejącego od 1919

Międzynarodowego Zrzeszenia

Przewoźników Powietrznych

IATA (International Air Traffic

Association).

34

Aktualnie do IATA należy

około 270 światowych

towarzystw lotniczych z

ponad 130 krajów świata.

Polski narodowy

przewoźnik PLL LOT jest

członkiem jeszcze

poprzedniej organizacji,

od 1931.

35

Zadaniem zrzeszenia jest

rozwijanie bezpiecznego,

regularnego i ekonomicznego

transportu powietrznego,

popieranie działalności

handlowej i badań związanych z

tymi dziedzinami. IATA

prowadzi tez działalność

dotyczącą techniki i eksploatacji

transportu lotniczego oraz

koordynuje wielkości taryf

przewozowych dla pasażerów,

bagażu i towarów.

36

Główna siedziba IATA

znajduje się w Montrealu,

główne biuro wykonawcze

- w Genewie, a biura

regionalne - w

poszczególnych regionach

świata.

37

Najwyższym organem

władzy IATA jest Doroczne

Walne Zgromadzenie

(szefowie czołowych linii

lotniczych), które

dokonuje wyboru

prezydenta i członków

zarządu oraz ocenia

przygotowane raporty z

działalności

38

Organem wykonawczym

IATA jest Komitet

Wykonawczy, odpowiadający

za całokształt prac. Ponadto,

w skład struktury

organizacyjnej wchodzą

m.in. Stale Komitety (ds.

finansowych, przewozowych,

operacyjnych, frachtowych)

oraz Komitety Specjalne.

39

Europejska Organizacja

Bezpieczeństwa Żeglugi

Powietrznej

EUROCONTROL

(European Organization

for the Safety ot Air

Navigation)

40

Organizacje powołano do

życia na mocy Konwencji

Międzynarodowej w

sprawie Współpracy w

zakresie Bezpieczeństwa

Żeglugi Powietrznej,

podpisanej w 1960 i

znowelizowanej w

Brukseli w 1981.

41

Jej zadaniem jest zapewnienie

bezpieczeństwa i

uporządkowanego przepływu

ruchu lotniczego w obrębie

przestrzeni powietrznej państw

będących członkami organizacji

oraz państw, z którymi ,zostały

podpisane stosowne

porozumienia.

Polska jest członkiem

EUROCONTROL od 1 września

2004 r.

42

Polska jest członkiem

EUROCONTROL – od

września 2005 r.

43

Działalność EUROCONTROL

wspierają: Bank Danych

EUROCONTROL DBE z

siedzibą w Brukseli, Centrum

Kontroli Ruchu Lotniczego w

Maastricht (Holandia),

Centrum Eksperymentalne

Bretigny SurOrge (Francja),

Instytut Służb Żeglugi

Powietrznej w Luksemburgu

oraz Biuro Centralne Opłat

Tarasowych CRCO w

Brukseli.

44

Siedzibą organizacji

EUROCONTROL jest

Bruksela.

Zrzesza 34 państwa.

45

Międzynarodowa

Rada Portów

Lotniczych

ACI

(Airports Council

lnternational)

46

Stowarzyszenie Portów

Lotniczych ACI zostało

utworzone w 1991. Jego

głównym celem jest

współpraca pomiędzy

portami (członkami ACI) z

organizacjami lotniczymi:

rządowymi,

przewoźników,'

producentów sprzętu

lotniczego.

47

Głównymi celami ACI jest

promowanie regulacji

prawnych i

międzynarodowych umów,

współpraca w zakresie

wymiany informacji oraz

udzielanie specjalistycznej

pomocy nowo powstałym

portom lotniczym.

48

W skład ACI wchodzi 5 Stałych

Komitetów: Ekonomiczny, Ochrony

Środowiska, Ułatwień i Usług,

Ochrony Lotnictwa, Technicznych

oraz Bezpieczeństwa.

Organizacja ma światową (177

państw)

z siedzibą w Genewie oraz

przedstawicielstwa regionalnymi .

ACI zrzesza 1640 portów lotniczych,

a jego członkami są polskie porty

lotnicze:

Warszawa-Okęcie, Katowice

-Pyrzowice i Wrocław Strachowice.

49

Stowarzyszenie

Europejskich Linii

Lotniczych

AEA

(Association of

European Airlines)

50

AEA zrzesza 30

największych

przewoźników.

Reprezentuje interesy

swoich członków wobec

rządów i instytucji Unii

Europejskiej oraz

specjalistycznych

organizacji

międzynarodowych.

51

Celem stowarzyszenia jest

rozwijanie wzajemnej

współpracy pomiędzy

przewoźnikami członkami

AEA. Organizacją zarządza

Zgromadzenie, w którym

zasiadają prezesi

poszczególnych linii

lotniczych. PLL LOT jest

członkiem AEA od 2002.