Instytucje rynku finansowego

Instytucje nadzorcze i

regulacyjne

Komisja Nadzoru

Finansowego
Giełda Papierów

Wartościowych
Centralna Tabela Ofert
Krajowy Depozyt Papierów

Wartościowych
Narodowy Bank Polski
Rada Polityki Pieniężnej
Bankowy Fundusz

Gwarancyjny
Krajowa Izba Rozliczeniowa

KOMISJA NADZORU

FINANSOWEGO

Komisja Nadzoru Finansowego to organ

administracji państwowej sprawujący niezależny,

zintegrowany nadzór finansowy nad:

sektorem bankowym,
rynkiem kapitałowym,
rynkiem ubezpieczeniowym,
rynkiem emerytalnym,
instytucjami pieniądza elektronicznego.

Powstała 19 września 2006 r. na mocy ustawy z dnia

21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym
Przejęła kompetencje Komisji Papierów

Wartościowych i Giełd, Komisji Nadzoru Ubezpieczeń

i Funduszy Emerytalnych, a od 1 stycznia 2008 r.

także kompetencje Komisji Nadzoru Bankowego.

podejmowanie działań służących prawidłowemu
funkcjonowaniu rynku finansowego;
podejmowanie działań mających na celu rozwój
rynku finansowego i jego konkurencyjności;
podejmowanie działań edukacyjnych i
informacyjnych w zakresie funkcjonowania
rynku finansowego;
udział w przygotowywaniu projektów aktów
prawnych w zakresie nadzoru nad rynkiem
finansowym, ubezpieczeniowym i emerytalnym

KOMISJA NADZORU

FINANSOWEGO

Zadania KNF

stwarzanie możliwości polubownego i
pojednawczego rozstrzygania sporów między
uczestnikami rynku finansowego, w
szczególności sporów wynikających ze
stosunków umownych między podmiotami
podlegającymi nadzorowi Komisji a
odbiorcami usług świadczonych przez te
podmioty;
wykonywanie innych zadań określonych
ustawami.

KOMISJA NADZORU

FINANSOWEGO

Zadania KNF

Celem nadzoru nad rynkiem finansowym
jest zapewnienie prawidłowego
funkcjonowania tego rynku, jego
stabilności, bezpieczeństwa oraz
przejrzystości, zaufania do rynku
finansowego, a także zapewnienie
ochrony interesów uczestników tego
rynku.

Cele KNF

KOMISJA NADZORU

FINANSOWEGO

W skład Komisji wchodzą:

Przewodniczący Stanisław Kluza

powoływany przez

Prezesa Rady Ministrów na pięcioletnią kadencję.

dwóch zastępców przewodniczącego

powoływanych i

odwoływanych przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek

Przewodniczącego.

czterech członków (przedstawiciele):

Przedstawiciel Ministra Finansów (Minister właściwy ds.

instytucji finansowych albo jego przedstawiciel),
Przedstawiciel Ministra Pracy i Polityki Społecznej (Minister

właściwy ds. zabezpieczenia społecznego albo jego przedstawiciel),
Pierwszy wiceprezes Narodowego Banku Polskiego (Prezes

Narodowego Banku Polskiego albo delegowany przez niego

Wiceprezes Narodowego Banku Polskiego),
Przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ds.

finansów publicznych.

Komisja może nakładać kary pieniężne w przypadkach

określonych w ustawie. Należności z tytułu nakładanych kar

pieniężnych stanowią dochód budżetu państwa.

KOMISJA NADZORU

FINANSOWEGO

KOMISJA NADZORU

FINANSOWEGO

KNF udziela zezwoleń i prowadzi rejestr:

firm inwestycyjnych (banki prowadzące działalność

maklerską, domy maklerskie, zagraniczne firmy

inwestycyjne, zagraniczne instytucje kredytowe),
agentów firm inwestycyjnych,
banków powierniczych,
towarzystw i funduszy inwestycyjnych,
podmiotów prowadzące obsługę funduszy

inwestycyjnych,
przedstawicielstw podmiotów zagranicznych,
powszechnych towarzystw emerytalnych i otwartych

funduszy emerytalnych,
pracowniczych towarzystw emerytalnych i

pracowniczych funduszy emerytalnych,
podmiotów prowadzących rynki regulowane,
towarzystw ubezpieczeń.

KOMISJA NADZORU

FINANSOWEGO

Zgodnie z ustawą Prawo bankowe

celem nadzoru

jest zapewnienie:

bezpieczeństwa środków pieniężnych gromadzonych na

rachunkach bankowych,
zgodności działalności banków z przepisami prawa oraz z

decyzją o wydaniu zezwolenia na utworzenie banku.

Zgodnie z

ustawą o nadzorze nad rynkiem

finansowym

1 stycznia 2008 r.,

nadzór

bankowy jest sprawowany przez Komisję Nadzoru

Finansowego (KNF).
Utworzenie niezależnego, zintegrowanego nadzoru

finansowego to decyzja wymuszona przez zmiany na

rynku: rosnące znaczenie międzynarodowych grup

finansowych oraz wzajemne przenikanie się

produktów finansowych.

Nadzór bankowy

KOMISJA NADZORU

FINANSOWEGO

licencyjna

– udzielanie zezwoleń

kontrolna

– przeprowadzanie stałych i możliwie szybkich analiz

sytuacji banków i całego sektora bankowego

badanie przestrzegania limitów koncentracji zaangażowań,
badanie przestrzegania określonych przez KNF norm dopuszczalnego

ryzyka w działalności banków, zarządzania ryzykiem działalności,
ocena sytuacji finansowej banków - badanie wypłacalności, jakości

aktywów, płynności płatniczej, wyniku finansowego banków,
badanie jakości systemu zarządzania bankiem (systemu zarządzania

ryzykiem i kontroli wewnętrznej),
badanie zgodności udzielanych kredytów, pożyczek pieniężnych,

akredytyw, gwarancji bankowych i poręczeń oraz emitowanych

bankowych papierów wartościowych z przepisami,
badanie zabezpieczenia i terminowości spłaty kredytów i pożyczek

pieniężnych.

dyscyplinarna

– bezpośrednie oddziaływanie na banki, możliwość

zastosowania przymusu i określonych w prawie sankcji

regulacyjna

– wyznaczenie minimalnych standardów

bezpieczeństwa w działalności bankowej (tzw. norm

ostrożnościowych)

Funkcje nadzoru bankowego

KOMISJA NADZORU

FINANSOWEGO

czuwa nad całością działań towarzystw

ubezpieczeniowych w Polsce

chroni prawa i interesy osób ubezpieczonych

zapobiega utracie płynności przez towarzystwa i

ich braku wypłacalności

wydaje zezwolenia na działalność brokera i

pośrednika ubezpieczeniowego

kontroluje towarzystwa, brokerów i pośredników

Rynek ubezpieczeń

pełni nadzór nad otwartymi funduszami

emerytalnymi oraz wydaje zezwolenia na ich

działalność

prowadzi rejestrację pracowniczych

programów emerytalnych i pełni nadzór nad

ich prawną realizacją

chroni interesy uczestników otwartych

funduszy emerytalnych oraz pracowniczych

programów emerytalnych

prowadzi działalność informacyjno-edukacyjną

KOMISJA NADZORU

FINANSOWEGO

Rynek emerytalny

powstała 16 kwietnia 1991 roku
założona przez Skarb Państwa jako spółka

akcyjna
kapitał zakładowy GPW wynosi

42 mln zł

jest podzielony na

12.174.400

akcji

imiennych

o wartości

nominalnej

złoty

każda

oraz

29.797.600 akcji

zwykłych imiennych

serii B o wartości

nominalnej 1 złoty

nie dających

prawa do dywidendy

GIEŁDA PAPIERÓW

WARTOŚCIOWYCH

Celem Giełdy Papierów Wartościowych jest:

organizowanie publicznego obrotu
papierami wartościowymi (prowadzenie
giełdy papierów wartościowych)

promowanie obrotu papierami
wartościowymi

upowszechnianie informacji związanych
z obrotem papierami wartościowymi

GIEŁDA PAPIERÓW

WARTOŚCIOWYCH

Do podstawowych zadań giełdy można zaliczyć:

organizowanie handlu papierami wartościowymi

(koncentrację w jednym miejscu i czasie ofert

kupujących i sprzedających w celu wyznaczenia

kursu i realizacji transakcji)
ustalanie kursów papierów wartościowych w

oparciu o zlecenia kupujących i sprzedających, stąd

też zwany jest on rynkiem kierowanym zleceniami
licencjonowanie uczestników handlu
ustalanie zasad giełdowych oraz kontrola ich

przestrzegania
zapewnianie przejrzystości rynku, równego dostępu

do informacji i zawierania transakcji

GIEŁDA PAPIERÓW

WARTOŚCIOWYCH

Akcjonariuszami giełdy mogą być:

domy maklerskie
Skarb Państwa (w 2007 roku akcje będące w

posiadaniu Skarbu Państwa stanowiły 98,81%

kapitału zakładowego)
banki
towarzystwa funduszy inwestycyjnych
towarzystwa emerytalne
zakłady ubezpieczeń
emitenci papierów wartościowych dopuszczonych

do publicznego obrotu i notowanych na giełdzie

GIEŁDA PAPIERÓW

WARTOŚCIOWYCH

Zarząd

składa się z 5 osób:

prezesa wybranego na okres trzech lat przez Walne

Zgromadzenie
czterech członków

kieruje bieżącą działalnością Giełdy
określa zasady wprowadzania papierów

wartościowych do obrotu,
określa datę rozpoczęcia działania członka

giełdy na giełdzie na wniosek członka giełdy,
nadzoruje działalność maklerów giełdowych i

członków giełdy w zakresie obrotu giełdowego.

GIEŁDA PAPIERÓW

WARTOŚCIOWYCH

Rada Giełdy

składa się z 12 przedstawicieli:

banków
domów maklerskich
instytucji finansowych
izb gospodarczych
Emitentów

nadzoruje działalność Giełdy,
dopuszcza do obrotu giełdowego papiery

wartościowe,
decyduje o nadaniu lub cofnięciu statusu

członka giełdy.

GIEŁDA PAPIERÓW

WARTOŚCIOWYCH

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie

S.A. jest najbardziej znaczącą i spektakularną

częścią rynku wtórnego

Giełda traktowana jest jako miejsce:

wyceny kapitału
oceny możliwości rozwojowych podmiotów

gospodarczych
miejsce stanowiące barometr gospodarki

GIEŁDA PAPIERÓW

WARTOŚCIOWYCH

powstała w 1996 roku jako alternatywny do giełdy system

publicznego obrotu papierami wartościowymi

jest spółką akcyjną prowadzącą rynek pozagiełdowy

(OTC -

over the counter market)

Kapitał zakładowy wynosi

10.000.000 złotych

i jest opłacony

w całości.

CeTO jest miejscem debiutu małych spółek, które nie mogą

spełnić rygorystycznych warunków dopuszczeniowych na GPW.

Spółki, które starają się o wejście na CeTO, są zobligowane do

sporządzenia memorandum informacyjnego, czyli

uproszczonego prospektu emisyjnego. Pomimo wieloletnich

prób rozwój CeTO był i jest bardzo powolny, a wartość obrotów

na tym rynku ciągle pozostaje na bardzo niskim poziomie.

CENTRALNA TABELA OFERT

Celem działania CeTO jest:

organizowanie i prowadzenie publicznego i

niepublicznego obrotu papierami wartościowymi oraz

prawami majątkowymi
w tym wszelkiej działalności uzupełniającej i wspierającej

funkcjonowanie rynków, na których obrót ten jest

prowadzony
Rynek Papierów Wartościowych CeTO obejmuje

następujące segmenty:

Rynek Instrumentów Dłużnych - notowane są listy zastawne,

obligacje komunalne, obligacje korporacyjne, obligacje bankowe

oraz obligacje skarbowe,
Rynek Akcji, na którym notowane są akcje małych i średnich

przedsiębiorstw,
Rynek Certyfikatów Inwestycyjnych.

CENTRALNA TABELA OFERT

NewConnect

W sierpniu 2007 r.

GPW uruchomiła alternatywny

system obrotu

NewConnect.

Dedykowany młodym przedsiębiorstwom zaliczanych do

grupy małych i średnich o krótkiej historii działalności,

działającym w branży nowych technologii (np. IT,

biotechnologia, alternatywne źródła energii itp.), o

wysokim potencjale wzrostu (potencjalnie wysoka

dynamika przychodów i zysków), poszukujących

dodatkowych środków finansowych na ekspansję.
Zmniejszone wymagania formalno-prawne i

informacyjne oraz brak konieczności czasochłonnego

tworzenia prospektu emisyjnego (jedynie dokument

informacyjny)
Możliwość przeprowadzenia oferty prywatnej

(skierowanej jedynie do 99 inwestorów)

jest spółką akcyjną, która działa na podstawie:

Kodeksu Spółek Handlowych
ustawy Prawo o publicznym obrocie papierami

wartościowymi

kapitał zakładowy KDPW wynosi

21 mln zł

i jest

podzielony na

21 tyś akcji imiennych

,imiennych

i nie dających prawa do dywidendy, o wartości

nominalnej

1000 zł

każda.

Udziałowcami KDPW są w równych

częściach:

Ministerstwo Skarbu Państwa
Narodowy Bank Polski
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie

KRAJOWY DEPOZYT PAPIERÓW

WARTOŚCIOWYCH

KRAJOWY DEPOZYT PAPIERÓW

WARTOŚCIOWYCH

KDPW z mocy prawa:

wypełnia funkcję depozytu

dla wszystkich

papierów wartościowych obracanych w kraju
w obrocie publicznym

a także

jest izbą rozrachunkową

dla obrotu

publicznego tymi papierami

rejestracja emisji papierów

wartościowych

dopuszczonych do

obrotu publicznego na kontach
depozytowych w postaci
zdematerializowanej

KRAJOWY DEPOZYT PAPIERÓW

WARTOŚCIOWYCH

Zadania operacyjne
KDPW

obsługa emitentów

oraz

wykonywanie praw z

papierów wartościowych

, np:

obsługa wypłaty dywidendy i wypłaty odsetek
podział akcji
połączenia emisji
realizacja prawa poboru
subskrypcja akcji nowej emisji
wykup papierów dłużnych
wystawianie świadectw depozytowych,
realizacja obligacji zamiennych

Zadania operacyjne
KDPW

KRAJOWY DEPOZYT PAPIERÓW

WARTOŚCIOWYCH

nadzór nad

zgodnością ilości papierów wartościowych

znajdujących się w obrocie z wielkością emisji

rozliczanie wszystkich transakcji papierami wartościowymi

w obrocie publicznym, instrumentami pochodnymi od pap.

wartościowych w obrocie publicznym , instrumentami

pochodnymi od instrumentów nie będących papierami

wartościowymi. W

wyniku zawarcia transakcji Krajowy Depozyt dokonuje

krajowych i zagranicznych transferów papierów pomiędzy

kontami depozytowymi uczestników oraz realizuje

przelewy pieniężne pomiędzy rachunkami uczestników w

banku rozliczeniowym.

gwarantowanie rozliczeń

poprzez gromadzenie i

zarządzanie funduszami gwarancyjnymi

Zadania operacyjne
KDPW

KRAJOWY DEPOZYT PAPIERÓW

WARTOŚCIOWYCH

KRAJOWY DEPOZYT PAPIERÓW

WARTOŚCIOWYCH

Zarządzanie Funduszem Rozliczeniowym

tworzonym z

wpłat uczestników, a jego celem jest zapewnienie wykonania

rozliczeń w przypadku braku na rachunku uczestnika środków

pieniężnych niezbędnych do rozliczenia transakcji. Prowadzona

jest codzienna aktualizacja wpłat do wyodrębnionych

funkcjonalnie części Funduszu Gwarantowania Rozliczeń:

Transakcji Giełdowych,
Rynku CeTO,
Giełdowych Transakcji Terminowych.

Zarządzanie obowiązkowym Systemem Rekompensat

utworzonym w celu gwarantowania środków pieniężnych i

papierów wartościowych znajdujących się na rachunkach

inwestycyjnych w przypadku upadłości domów maklerskich i

banków prowadzących rachunki papierów wartościowych.

System funkcjonuje od 1 stycznia 2003 roku, a górna granica

środków nim objętych od

1 stycznia 2008 roku

będzie

wynosić

22.000 Euro.

bierze udział w

upowszechnianiu informacji i

prowadzeniu edukacji dotyczącej rynku
kapitałowego

utrzymuje kontakty z zagranicznymi izbami
rozliczeniowymi, stowarzyszeniami
międzynarodowymi, przygotowuje,
dystrybuuje pisma i publikacje

KRAJOWY DEPOZYT PAPIERÓW

WARTOŚCIOWYCH

swoje zadania KDPW wykonuje
współdziałając z uczestnikami

Uczestnikami KDPW mogą być wyłącznie:

banki, domy maklerskie

emitenci papierów wartościowych, które
znajdują się w publicznym obrocie

fundusze inwestycyjne, towarzystwa
funduszy inwestycyjnych , zakłady
ubezpieczeń , giełdy papierów wartościowych

KRAJOWY DEPOZYT PAPIERÓW

WARTOŚCIOWYCH

Rachunkom papierów wartościowych

prowadzonym przez uczestników systemu

depozytowo - rozliczeniowego powinny

odpowiadać

konta depozytowe

albo

rachunki papierów wartościowych

prowadzone przez KDPW.

KRAJOWY DEPOZYT PAPIERÓW

WARTOŚCIOWYCH

działa w Polsce od 1945 roku na podstawie:

konstytucji RP
ustawy o NBP

podstawowym celem działalności NBP jest:

utrzymanie stabilnego poziomu cen, umacnianie
polskiego pieniądza, przy jednoczesnym
wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie
ogranicza to podstawowego celu NBP

NARODOWY BANK POLSKI

Cel NBP jest osiągany poprzez:

kształtowanie i realizację polityki pieniężnej

tworzenie warunków instytucjonalnych dla
zapewnienia niezbędnego poziomu
bezpieczeństwa finansowego i stabilności
sektora bankowego

regulowanie zasad i mechanizmów w celu
zapewnienia płynności rozliczeń pieniężnych
w gospodarce

NARODOWY BANK POLSKI

Narodowy Bank Polski posługuje się w realizacji założeń

polityki monetarnej instrumentami tj.

stopy procentowe banku centralnego

Stopa lombardowa NBP

Stopa lombardowa NBP (koszt pozyskania pieniądza w NBP) - 7,50

Stopa depozytowa NBP

Stopa depozytowa NBP (oprocentowanie depozytu w NBP) - 4,50%
wyznaczają pasmo wahań stopy procentowej overnight na rynku

międzybankowym,

Stopa referencyjna NBP

Stopa referencyjna NBP - minimalna rentowność 7-dniowych bonów

pieniężnych, wpływa napoziom krótkoterminowych rynkowych stóp

procentowych - 6,00%

Stopa redyskonta weksli

Stopa redyskonta weksli - 6,25%

stopa rezerw obowiązkowych

stopa rezerw obowiązkowych - stabilizuje bieżące

warunki płynnościowe w sektorze bankowym, podwyższenie

stopy umożliwia regulację zbyt dużej podaży pieniądza i

zmniejszenie presji inflacyjnej,

miernik kwoty (od wkładów złotowych płatnych na żądanie, wkładów

złotowych - terminowych, wkładów w walutach obcych płatnych na

żądanie i od wkładów terminowych w walutach obcych itp. – 3,5%)

jaką banki komercyjne są zobowiązane wpłacić do banku centralnego

w celu zabezpieczenia wypłacalności.

NARODOWY BANK POLSKI

operacje otwartego rynku

operacje otwartego rynku to podstawowy instrument

umożliwiający utrzymywanie krótkoterminowych

rynkowych stóp procentowych na poziomie spójnym z

realizacją ustalonego przez RPP celu inflacyjnego.

Narodowy Bank Polski oddziałuje na warunki płynnościowe w

sektorze bankowym, aby stawka POLONIA (średnia ważona

stawka operacji przeprowadzonych na rynku pieniężnym o

terminie O/N) kształtowała się w pobliżu stopy referencyjnej

NBP.

Operacje podstawowe

Operacje podstawowe przeprowadzane regularnie (7-

dniowym terminem zapadalności). Na przetargach obowiązuje

rentowność na poziomie stopy referencyjnej NBP
W okresach utrzymywania się nadpłynności, NBP emituje bony

pieniężne.
W okresach niedoboru płynności, NBP zasila sektor bankowy

za pomocą transakcji repo. Ich zabezpieczenie stanowią

papiery wartościowe akceptowane przez NBP.

NARODOWY BANK POLSKI

Operacje dostrajające

Operacje dostrajające ograniczają wpływ zmian w

warunkach płynnościowych w sektorze bankowym na

wysokość krótkoterminowych rynkowych stóp

procentowych. Obejmują one operacje absorbujące (emisję

bonów pieniężnych NBP, transakcje reverse repo) oraz

zasilające (przedterminowy wykup bonów pieniężnych NBP,

transakcje repo – SBB – sell, buy it back – NBP zobowiązuje

się do odkupienia bonów skarbowych po określonej cenie i

w określonym terminie)

kurs walutowy

kurs walutowy - Rada Polityki Pieniężnej może

zadecydować, że dążenie do stabilizowania inflacji wymaga

dokonania interwencji na rynku walutowym.
W przypadku przystąpienia Polski do ERM II, interwencje na

rynku walutowym mogą być wykorzystywane do

stabilizowania kursu złotego w celu spełnienia kryterium

stabilności kursu walutowego.

powoływany przez Sejm na wniosek prezydenta
kadencja trwa 6 lat

kadencja wygasa w razie śmierci lub rezygnacji
Prezesa NBP można odwołać tylko w szczególnych

przypadkach, np.

długotrwała choroba, wyrok sądu

za przestępstwo, orzeczenie Trybunału Stanu o

zakazie zajmowania kierowniczych stanowisk

jest przełożonym wszystkich pracowników NBP,
przewodniczy Radzie Polityki Pieniężnej, Zarządowi
NBP, reprezentuje NBP na zewnątrz.
reprezentuje interesy RP w międzynarodowych
instytucjach bankowych i instytucjach finansowych.

NARODOWY BANK POLSKI

Prezes NBP

RPP składa się z 10 członków:

3 powoływanych przez Prezydenta RP
3 wybiera Sejm
3 powoływanych przez Senat
dziesiątym członkiem i przewodniczącym

RPP jest prezes Narodowego Banku Polskiego
Członkowie Rady Polityki Pieniężnej

powoływani są na 6 lat.

NARODOWY BANK POLSKI

Rada Polityki
Pieniężnej

Zadania RPP:

ustala corocznie założenia polityki pieniężnej i

przekłada je do wiadomości Sejmowi równocześnie z

przedłożeniem przez Radę Ministrów projektu ustawy

budżetowej
składa Sejmowi sprawozdanie z wykonania założeń

polityki pieniężnej na 5 miesięcy przed zakończeniem

roku budżetowego
dokonuje oceny działalności Zarządu NBP w zakresie

realizacji założeń polityki pieniężnej i uchwala zasady

rachunkowości NBP, przedłożone przez Prezesa NBP.

NARODOWY BANK POLSKI

Rada Polityki
Pieniężnej

RPP posługuje się narzędziami:

ustala wysokość stóp procentowych NBP
ustala zasady i stopy rezerwy obowiązkowej banków
określa górne granice zobowiązań wynikających z

zaciągania przez NBP pożyczek i kredytów w

zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych
zatwierdza plan finansowy NBP oraz sprawozdanie z

działalności NBP
przyjmuje roczne sprawozdanie finansowe NBP

ustala zasady operacji otwartego rynku

NARODOWY BANK POLSKI

Rada Polityki
Pieniężnej

Zarząd NBP

NARODOWY BANK POLSKI

Zarząd NBP wykonuje zadania, które nie są w
kompetencji innych organów NBP, tj:

ocena obiegu pieniężnego i rozliczeń pieniężnych
ocena funkcjonowania całego systemu bankowego
ustalanie prowizji i opłat stosowanych przez NBP
określanie zasad gospodarowania funduszami NBP
organizacja i podział zadań NBP

Niezależność NBP w 5 płaszczyznach:

wytaczanie i realizacja celów polityki pieniężnej
dbałość o stabilność systemu bankowego

(nadzór sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego)

realacje z innymi segmentami polityki

gospodarczej

(niezależność wobec władzy

ustawodawczej i wykonawczej, współpraca z

równorzędnymi partnerami – np.rządem)

tryb powoływania i odwoływania władz banku

(tendencja do stabilizowania władz banku)

gospodarka finansowa

(niezależność finansowa)

NARODOWY BANK POLSKI

System bezpieczeństwa sektora bankowego stanowią:

Komisja Nadzoru Finansowego
Nadzór właścicielski
Bankowy Fundusz Gwarancyjny
Niezależni biegli rewidenci (tzw. audytorzy – badający

m.in. Sprawozdania finansowe banków)
Inne instytucje i organizacje, np:

Urząd Antymonopolowy
Związek Banków Polskich
Krajowa Izba Rozliczeniowa
Agencje ratingowe

KOMISJA NADZORU FINANSOWEGO

BANKOWY FUNDUSZ

GWARANCYJNY

działa na podstawie ustawy o Bankowym Funduszu

Gwarancyjnym z 1994 roku

Cele BFG:

ochrona wkładów pieniężnych na rachunkach

bankowych osób fizycznych i prawnych
udzielanie pomocy finansowej bankom, które utraciły

lub znalazły się w obliczu utraty wypłacalności
wspieranie procesów łączenia się banków zagrożonych z

silnymi jednostkami bankowymi,
gromadzenie informacji oraz bieżąca i okresowa analiza

rozwoju sytuacji finansowej banków ukierunkowana na

podejmowanie inicjatyw oraz działań zapobiegających

pogłębianiu się występujących zagrożeń.

Finansowanie działalności BFG jest oparte

środkach wnoszonych przez:

banki komercyjne (tzw.

fundusz ochrony

środków gwarantowanych

)

Bank Centralny (tzw.

fundusz

pomocowy

)

BANKOWY FUNDUSZ

GWARANCYJNY

Pomoc finansowa dla banków:

gdy istnieje zagrożenie wypłacalności
banku

zwrotna pomoc finansowa na warunkach
lepszych niż rynkowe tylko na usunięcie
stanu zagrożenia wypłacalności

BANKOWY FUNDUSZ

GWARANCYJNY

Interwencje BFG

Wypłata gwarantowanych depozytów:

następuje po ogłoszeniu przez sąd upadłości banku

KNF, w przypadku gdy aktywa banku nie wystarczają na zaspokojenie

jego zobowiązań, podejmuje decyzję o zawieszeniu działalności banku.

Jeżeli KNF nie podejmie decyzji o przejęciu zawieszonego banku przez

inny bank, to występuje do właściwego sądu z wnioskiem o ogłoszenie

upadłości zawieszonego banku. Sąd powinien rozpatrzyć wniosek o

ogłoszenie upadłości banku w ciągu miesiąca od jego otrzymania

wypłata gwarancji następuje do określonych kwot

dla wkładów do

1000 EURO

zwrot w

100%

dla wkładów od

1000 do 22500 EURO

zwrot w

90%

Sejm przyjął

23.10.08

23.10.08 nowelizację ustawy o Bankowym Funduszu

Gwarancyjnym - dla wkładów

do 50000 EURO

zwrot w

100%.

Aby

nowelizacja stała się obowiązującym prawem musi zostać

podpisana przez prezydenta RP (który w ciągu 21 dni zarządza jej

ogłoszenie w Dzienniku Ustaw RP).

BANKOWY FUNDUSZ

GWARANCYJNY

Interwencje BFG

aktywa funduszu

lokowane są w:

skarbowe papiery wartościowe
bony NBP

aktywa funduszu nie mogą być
przedmiotem zastawu, nie mogą podlegać
egzekucji

gdy zajdzie konieczność następuje

upłynnienie

części papierów wartościowych

BANKOWY FUNDUSZ

GWARANCYJNY

Instytucje

samorządowe

Związek Maklerów i

Doradców
Związek Banków Polskich
Izba Domów Maklerskich
Stowarzyszenie Emitentów

Giełdowych
Izba Gospodarcza

Towarzystw Emerytalnych
Izba Zarządzających

Funduszami i Aktywami
Stowarzyszenie Inwestorów

Indywidualnych

ZWIĄZEK MAKLERÓW I

DORADCÓW

promuje wiedzę o rynku kapitałowym

kształtuje zwyczaje obrotu papierami wartościowymi i
zasady etyki zawodowej maklerów i doradców

chroni interesy członków związku i podnosi ich
kwalifikacje

sprawuje nadzór nad wykonywaniem przez członków
zawodu

prowadzi działalność integracyjną

Samorządowa organizacja powołana do życia w 1991 r.
Dobrowolne członkowstwo obejmuje banki działające na obszarze

RP utworzone i działające na podstawie prawa polskiego.

reprezentuje i chroni wspólne interesy członków w zakresie

uregulowań prawnych dotyczących ustawodawstwa bankowego

deleguje przedstawicieli do współpracy z instytucjami doradczo-

opiniodawczymi, komisjami Sejmu i Senatu, NBP, rządem i

ministerstwami w zakresie funkcjonowania przepisów prawa

polskiego systemu bankowego,
organizuje wymianę informacji pomiędzy bankami,
prowadzi postępowanie pojednawcze i polubowne dla banków,
zajmuje się promocją sektora bankowego i jego usług,
wspiera standaryzację produktów i usług bankowych,
upowszechnia wiedzę na temat bankowości,
upowszechnia zasady dobrej praktyki bankowej,
popiera kształcenie zawodowe i koordynuje programy

szkoleniowe dla kadry bankowej.

ZWIĄZEK BANKÓW POLSKICH

reprezentuje podmioty prowadzące przedsiębiorstwa

maklerskie w Polsce

stwarza korzystne warunki rozwoju przedsiębiorstw

maklerskich

zapewnia wpływ biurom i domom maklerskim na

kształtowanie rynku kapitałowego

chroni uczestników obrotu papierami wartościowymi

poprzez stosowanie zasad dobrej praktyki przedsiębiorstw

maklerskich

współpracuje z administracją państwową i instytucjami

rynku kapitałowego w opracowywaniu i doskonaleniu

regulacji dotyczących rynku kapitałowego

IZBA DOMÓW MAKLERSKICH

współpracuje przy opiniowaniu projektów aktów
prawnych, których przedmiotem są regulacje
dotyczące publicznego obrotu papierami
wartościowymi

upowszechnia wiedzę o rynku kapitałowym

prowadzi działalność edukacyjno-szkoleniową

kształtuje modelu podmiotu maklerskiego na wzór
banku inwestycyjnego

IZBA DOMÓW MAKLERSKICH

STOWARZYSZENIE

EMITENTÓW GIEŁDOWYCH

Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych powstało
w 1993 roku i obecnie zrzesza ponad połowę
spółek giełdowych.

Celem stowarzyszenia jest:

konsolidacja środowiska emitentów i

reprezentowanie jego interesów (służy wiedzą i
doradztwem w zakresie regulacji rynku
giełdowego oraz praw i powinności
uczestniczących w nim spółek),

aktywne uczestniczenie w procesach

legislacyjnych,

działalność szkoleniowa (szerzenie i wymiany

wiedzy umożliwiającej rozwój rynku kapitałowego
i nowoczesnej gospodarki rynkowej w Polsce).

IZBA GOSPODARCZA

TOWARZYSTW EMERYTALNYCH

Powstała w 1999 roku. Jej celem działalności jest:

 ugruntowanie zaufania społecznego do
nowego systemu emerytur
 reprezentowanie wspólnych interesów
towarzystw emerytalnych

wobec organów

państwowych i opinii publicznej.

Izba uczestniczy w pracach zespołów konsultacyjnych
na temat tworzonych projektów prawnych i
praktycznych rozwiązań dotyczących systemu
emerytalnego. Przygotowuje i publikuje materiały
informacyjne o charakterze edukacyjno-
promocyjnym, a także współpracuje z
przedstawicielami mediów.

IZBA ZARZĄDZAJĄCYCH

FUNDUSZAMI I AKTYWAMI

(IZFA)

Zrzesza na zasadzie dobrowolności towarzystwa
funduszy inwestycyjnych działające na polskim rynku
i pracowników towarzystw.

Głównymi celami działania Izby Zarządzających
Funduszami i Aktywami są:

reprezentowania interesów funduszy

inwestycyjnych oraz jego uczestników wobec
instytucji regulujących rynek finansowy

wspieranie rozwoju towarzystw funduszy

inwestycyjnych w Polsce

upowszechnianie wiedzy o funduszach

inwestycyjnych,

rozwijanie i doskonalenie zasad etyki zawodowej

specjalistów związanych z zarządzaniem funduszami
inwestycyjnymi.

Cele

postawione przed Izbą realizowane są w szczególności poprzez:

przygotowywanie analiz i ekspertyz dotyczących projektów legislacyjnych i
innych zamierzeń regulacyjnych, ważnych dla towarzystw funduszy
inwestycyjnych i współpracujących z nimi instytucji rynku kapitałowego,

udział w pracach instytucji opiniodawczo-doradczych w sprawach
dotyczących funduszy inwestycyjnych i rynku kapitałowego,

organizowanie spotkań i konferencji poświęconych aktualnym problemom
związanym z działalnością funduszy inwestycyjnych,

gromadzenie i upowszechnianie informacji dotyczących sytuacji na rynku
funduszy inwestycyjnych,

rozwijanie i doskonalenie zasad etyki zawodowej specjalistów, inwestorów i
osób zawodowo związanych z rynkiem instrumentów inwestycyjnych w
Polsce,

wspieranie procesu rozwoju rynku kapitałowego, aktywności gospodarczej i
transformacji polskiego prawa finansowego,

zbieranie i rozpowszechnianie informacji o członkach Izby i ich działalności w
Polsce i poza jej granicami.

IZBA ZARZĄDZAJĄCYCH

FUNDUSZAMI I AKTYWAMI

(IZFA)

STOWARZYSZENIE

INWESTORÓW

INDYWIDUALNYCH

Powstało w 1999 roku w celu:

 obrony interesów
indywidualnych inwestorów
 popularyzacji wiedzy na temat
rynku kapitałowego

Swoje cele organizacja osiąga poprzez:

- udział reprezentantów drobnych
akcjonariuszy w Walnych
Zgromadzeniach Akcjonariuszy
wszystkich spółek giełdowych

- organizowanie dni otwartych w
spółkach

- chęć stworzenia klubów inwestorskich

STOWARZYSZENIE

INWESTORÓW

INDYWIDUALNYCH

BANKI INWESTYCYJNE

Banki inwestycyjne

- instytucje finansowe, które

zajmują się bankowością inwestycyjną.

Bankowość inwestycyjna obejmuje wiele usług
finansowych, do których można zaliczyć przede
wszystkim:

przeprowadzanie i gwarantowanie emisji na

rynku pierwotnym,
działalność dealerską na rynku wtórnym

BANKI INWESTYCYJNE

konstruowanie i oferowanie nowych

instrumentów finansowych, przede wszystkim

instrumentów pochodnych,
zarządzanie inwestycjami w instrumenty

finansowe na zlecenie klientów

Niektóre banki komercyjne mogą prowadzić
działalność w zakresie bankowości inwestycyjnej,
są to tzw. banki uniwersalne.

Często bankowość inwestycyjną prowadzą również
domy maklerskie.

TOWARZYSTWA

UBEZPIECZENIOWE

Towarzystwa ubezpieczeniowe

(zakłady

ubezpieczeń):

Towarzystwa ubezpieczeń na życie
Towarzystwa ubezpieczeń nieżyciowych
(np. majątkowych).

- aktywni uczestnicy rynku finansowego
- zazwyczaj występują w charakterze

inwestorów

TOWARZYSTWA

UBEZPIECZENIOWE

działalność ubezpieczeniową mogą prowadzić
tylko zakłady ubezpieczeń mające formę:

spółki akcyjnej
towarzystw ubezpieczeń wzajemnych

wymogiem jest posiadanie zezwolenia Ministra
Finansów i obowiązek oddzielenia firm
prowadzących ubezpieczenia majątkowe od
tych zajmujących się ubezpieczeniami na życie

FUNDUSZE

EMERYTALNE

Fundusze emerytalne

- powstają w

wyniku przeznaczania przez
pracodawców regularnych składek na
poczet przyszłych emerytur
pracowników

Środki funduszów emerytalnych są
inwestowane

Fundusze inwestycyjne

- powstają przez gromadzenie

środków pieniężnych uczestników tych funduszy.

Otrzymany w ten sposób portfel jest następnie
inwestowany. Uczestnik funduszu uzyskuje korzyści:

efekt skali

, gdyż fundusz może nabywać instrumenty

o dużej wartości nominalnej (takie jak bony skarbowej,

na które nie stać pojedynczego drobnego inwestora)

profesjonalne zarządzanie inwestycjami

, gdyż

fundusz zatrudnia zarządzających portfelem, którzy są

specjalistami w tej dziedzinie

FUNDUSZE

INWESTYCYJNE

Mogą lokować środki pieniężne zebrane
publicznie lub niepublicznie, w papiery
wartościowe i inne prawa majątkowe
określone w ustawie o funduszach
inwestycyjnych.

• Fundusz prowadzi swoją działalność

przestrzegając zasad ograniczania
ryzyka inwestycyjnego

FUNDUSZE

INWESTYCYJNE

Otwarte fundusze inwestycyjne

. Mają

zmienną liczbę uczestników i zmienną

wielkość zaangażowanego kapitału.

Udziały takiego funduszu (zwane

jednostkami uczestnictwa) są w

dowolnym momencie kupowane przez

inwestora i w dowolnym momencie

umarzane przez fundusz. Zmienia się

wartość jednostki uczestnictwa,

określona jako wartość aktywów netto

podzielona przez liczbę jednostek.

FUNDUSZE

INWESTYCYJNE

Zamknięte fundusze inwestycyjne

. Ich

celem jest inwestowanie na rynku
finansowym.

Liczba udziałów w funduszu jest stała
(chyba że fundusz wyemituje
dodatkowe udziały.

FUNDUSZE

INWESTYCYJNE

Celami inwestycyjnymi funduszu są
wyłącznie:

ochrona realnej wartości aktywów

funduszu

osiąganie przychodów z lokat netto

funduszu

wzrost wartości aktywów funduszu w

wyniku wzrostu wartości lokat,

jednakże fundusz nie gwarantuje
osiągnięcia tych celów.

FUNDUSZE

INWESTYCYJNE

Document Outline