PADACZKA

PADACZKA

EPILEPSIA

EPILEPSIA

Padaczka jest zespołem chorobowym,
którego podstawowym objawem są
nawracające napady padaczkowe.
Napad padaczkowy powstaje wskutek
nieprawidłowych nadmiernych
wyładowań bioelektrycznych w

neuronach.

ETIOLOGIA PADACZKI

ETIOLOGIA PADACZKI

U około 60% chorych nie udaje się ustalić żadnego
czynnika etiologicznego.

•

Morfologiczne lub czynnościowe zmiany w obrębie
mózgu

•

Wrodzona predyspozycja związana z niskim progiem
pobudliwości drgawkowej

•

Czynniki sprzyjające występowaniu napadów

MIĘDZYNARODOWA KLASYFIKACJA

MIĘDZYNARODOWA KLASYFIKACJA

NAPADÓW

NAPADÓW

I. NAPADY CZĘŚĆIOWE

A. Napady częściowe z objawami prostymi

/bez zaburzeń świadomości/

B. Napady częściowe z objawami złożonymi

/z zaburzeniami świadomości/
1. początek z objawami prostymi, po których następują
zaburzenia świadomości
2. z zaburzeniami świadomości od początku

C. Napady częściowe wtórnie uogólnione

1. napady częściowe z objawami prostymi lub złożonymi

wtórnie

uogólniające się
2. napady częściowe z objawami prostymi rozwijające się do
napadów częściowych z objawami złożonymi, a następnie do
wtórnie uogólnionych

MIĘDZYNARODOWA KLASYFIKACJA

MIĘDZYNARODOWA KLASYFIKACJA

NAPADÓW cd.

NAPADÓW cd.

II. NAPADY UOGÓLNIONE

/bez początku ogniskowego, obustronnie symetryczne/

A. Napady nieświadomości typowe i nietypowe
B. Napady miokloniczne
C. Napady atoniczne
D. Napady kloniczne, toniczne, toniczno-kloniczne

II. NAPADY JEDNOSTRONNE LUB PZREWŻNIE
JEDNOSTRONNE

IV. NAPADY NIESKLASYFKOWANE

NAPADY CZĘŚCIOWE I PROSTE

NAPADY CZĘŚCIOWE I PROSTE

/BEZ ZABURZEŃ ŚWIADOMOŚCI/

/BEZ ZABURZEŃ ŚWIADOMOŚCI/

•

NAPADY RUCHOWE:

np. drgawki kloniczne ręki; napady

Jacksona z typowym marszem; zwrotne z tonicznym
zwrotem gałek ocznych, głowy i ew. tułowia w jedna stronę;
dysfatyczne; z wokalizacją lub zatrzymaniem mowy

•

NAPADY CZUCIOWE I ZMYSŁOWE:

czuciowe

somatyczne np. parestezje; wzrokowe np. iskry, płomienie;
słuchowe np. gwizdy, świsty; smakowe i węchowe –
odczuwanie dziwnych nieprzyjemnych smaków i zapachów

•

NAPADY WEGETATYWNE:

np. sensacje w nadbrzuszu lub

klatce piersiowej, pocenie, ślinienie

•

NAPADY PSYCHICZNE:

różnorodne objawy psychiczne

dotyczące zaburzeń intelektu /np. deja vu, deja vecu/,
napadowe myśli natrętne, napady wspomnieniowe,
zaburzenia postrzegania /np. omamy/, zaburzenia
afektywne /np. napady dysfotyczne i depresyjne/

NAPADY CZĘŚCIOWE ZŁOŻONE

NAPADY CZĘŚCIOWE ZŁOŻONE

/Z ZABURZENIAMI ŚWIADOMOŚCI OD POCZĄTKU

LUB TEŻ ROZPOCZYNAJĄ SIĘ OBJAWAMI
PROSTYMI/

•

Znieruchomienie, zahamowanie dotychczasowej
czynności /”absence temporal”/

•

Stan zamroczenia z automatyzmami prostymi –
oralnymi czy ruchowymi lub bardziej złożonymi o
charakterze czynności rzekomocelowych

•

Przebieg dwyfazowy tzn. znieruchomienie, po
którym następuje stan zamroczenia z
automatyzmami

Napad uogólniony toniczno-

Napad uogólniony toniczno-

kloniczny

kloniczny

•

Często poprzedzająca aura

•

Nagły upadek, połączony z okrzykiem

•

Uogólniony skurcz toniczny i zatrzymanie
oddechu

•

Uogólnione drgawki kloniczne

•

Często: piana z ust, przygryzienie języka,
bezwiedne oddanie moczu i stolca

•

Faza kloniczna- kilka min., okres zamącenia
– ponad 10min. pokryte niepamięcią.

STAN PADACZKOWY

STAN PADACZKOWY

Napad trwający dłużej niż 30 minut lub kilka napadów
pomiędzy którymi chory nie odzyskuje przytomności.

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY:

-

niedostateczne przyjmowanie leków

-

nagła zmiana lub odstawienie leku

-

zatrucie alkoholem

DIAGNOSTYKA PADACZKI

DIAGNOSTYKA PADACZKI

•

Wywiad

•

Badanie przedmiotowe ogólne i neurologiczne

•

EEG

- rutynowy zapis EEG
- EEG po nieprzespanej nocy
- całodobowe monitorowanie zapisu EEG

DIAGNOSTYKA PADACZKI cd.

DIAGNOSTYKA PADACZKI cd.

•

Tomografia komputerowa

-

u chorych z początkiem padaczki po 25 rż.

-

u chorych z napadami ogniskowymi

-

u chorych z czynnościową wolną w EEG

-

u chorych z napadami opornymi na leczenie

-

w razie dołączenia się nowych objawów neurologicznych

•

MRI

-

gdy CT nie ujawnia zmian mimo ewidentnych lub

narastających

-

objawów ogniskowych gdy obraz CT jest niejdnoznaczny

•

Arteriografia

-

gdy podejrzewa się zmianę naczyniową

•

Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego

-

proces zapalny mózgu i opon

-

choroby pasożytnicze

•

Badania biochemiczne

-

poziom glukozy w surowicy /hypoglikemia/

-

poziom wapnia i fosforu w surowicy /tężyczka/

-

morfologia i poziom Fe w surowicy /niewydolność z

omdleniami/

RÓŻNICOWANIE NAPADÓW

RÓŻNICOWANIE NAPADÓW

PADACZKOWYCH

PADACZKOWYCH

•

Napady psychogenne

•

Przejściowe ataki ischemiczne /drop attacks/

•

Migrena

•

Omdlenie zwykłe

•

Omdlenie mikcyjne

•

Omdlenie kaszlowe

•

Omdlenie związane z nadwrażliwością zatoki szyjnej

•

Łagodne omdlenie wieku młodzieńczego

•

Zespół MAS

•

Zaburzenia rytmu serca

•

Narkolepsja

•

Katapleksja

•

Tężyczka

LEKI PRZECIWPADACZKOWE ZALECANE

LEKI PRZECIWPADACZKOWE ZALECANE

W RÓŻNYCH TYPACH NAPADÓW

W RÓŻNYCH TYPACH NAPADÓW

Napad

Leki

I rzutu

II rzutu

II rzutu

UOGÓLNIONY

Nieświadomości

/typowy/

VPA

ETX

CNP

Nieświadomości

/atypowy/

VPA

PRM/CNP

ETX

Miokloniczny

VPA

PB/PRM

CNP

Toniczno-kloniczny

VPA

CBZ

CNP

Atoniczny

VPA

VGT/PRM

CNP

CZĘŚCIOWY

Czuciowy prosty

CBZ

CNP/CLB

PHT

Częściowy złożony

CBZ

CNP/CLB/VGT

PHT

Wtórnie uogólniony

CBZ

CNP/VPA/VGT

PHT

DAWKOWANIE LEKÓW

DAWKOWANIE LEKÓW

PRZECIWPADACZKOWYCH

PRZECIWPADACZKOWYCH

Lek

Dawka dobowa

Sposób

podawania

/n x

dziennie/

Poziom

terapeutycz

ny we krwi

(ug/ml/

Czas do

osiągnięcia

stanu

stacjonarn

ego (dni)

Dzieci (mg/kg)

Dorośli (g)

CBZ

10-20

0,6-1,2

*2,4

4-10

3-6

CLB

15

0,01-0,04

1 lub 2

CNP

0,05-0,20

2-8 mg

1 lub 2

0,02-0,07

5-7

ETX

20

1,0-2,0

1 lub 2

40-100

3-6

PB

3-4

0,06-0,24

1 lub 2

10-40

16-21

PHT

5-10

0,3-0,5

1 lub 2

10-20

5-10

PRM

10-20

0,75-1,5

1 lub 2

5-12

1-5

VPA

15-30

1,0-2,5

2

50-100

2-4

VGT

40-80

2,0-4,0

2

LECZENIE STANU PADACZKOWEGO

LECZENIE STANU PADACZKOWEGO

POSTĘPOWANIE W DOMU CHOREGO

1.

Podać 10 mg diazepamu dożylnie z prędkością

2mg/min. jeśli napady nadal utrzymują się podać

następnie 10 mg przewieźć chorego do szpitala.

POSTĘPOWANIE W SZPITALU

1.

Podać dożylnie 60 ml 40% glukozy

2.

Podać dożylnie 100 mg tiaminy (Vit. B1)

3.

Tlen do oddychania

4.

Pobrać krew na badanie poziomu leku, badania

podstawowe i gazometrię

5.

Jeśli drgawki utrzymują się nadal – podać powoli

dożylnie 20 mg diazepamu lub 1 mg klonazepamu i

jednocześnie do drugiej żyły fenytoinę w dawce 15-

18 mg/kg w powolnej injekcji dozylnej lub wlewie

kroplowym

6.

W przypadkach o znanej etiologii /np. guz mózgu/

włączyć deksametazon w wysokich dawkach

dożylnie lub mannitol

LECZENIE STANU PADACZKOWEGO cd.

LECZENIE STANU PADACZKOWEGO cd.

PRZEDŁUŻAJĄCY SIĘ STAN PADACZKOWY

(gdy napady nie ustąpiły w ciągu 30-40 min.)
podać jeszcze raz diazepam 20 mg i.v. a następnie kontynuować wlew
100 mg diazepamu w 500 ml glukozy
lub
podać klometiazol (Heminevrin) w dawce 40-100ml 0,8% toztworu we
wlewie i.v.
lub
podać 10 ml paraaldehydu w 100 ml solu fizjologicznej i.v. w ciągu 10-
15 min.

POSTĘPOWANIE W ODDZIALE INTENSYWNEJ TERAPII

1.

Podać fenobarbital 15 mg/kg i.v. pod kontrola oddechu

2.

Podać lidokainę 100 mg w powolnej injekcji dożylnej a przy

ustępowaniu napadów – 50-100 mg w 250 ml glukozy w

kroplówce pod kontrolą EKG

3.

Narkoza ogólna przy użyciu tiopentalu lub halotanu

Przy leczeniu stanu padaczkowego należy szczególnie dbać o

stan

układu krążeniowo-oddechowego, zwalczać obrzęk mózgu,
przeciwdziałać hipotermii i regulować gospodarkę wodno-
elektrolitową

LECZENIE CHIRURGICZNE PADACZKI

LECZENIE CHIRURGICZNE PADACZKI

•

WSKAZANIA

-

częste napady i/lub znaczne zaburzenia zachowania mimo
prawidłowo prowadzonego leczenia farmakologicznego przez
okres 3-4 lat

-

uszkodzenie mózgu o charakterze ogniskowym, jednostronne

-

takie umiejscowienie ogniska padaczkorodnego, aby zabieg nie
spowodował trwałego kalectwa

-

względnie dobry poziom intelektualny chorego zapewniający
współpracę z lekarzem przed i po operacji

•

diagnostyka przedoperacyujna powinna odbywać się w
wyspecjalizowanych oddziałach neurochirurgicznych i
obejmować poszerzone badania neurofizjologiczne

•

RODZAJE ZABIEGÓW OPERACYJNCYH

-

zabiegi resekcyjne: wycięcie odcinka kory, części lub całego płata
mózgu, znacznie rzadziej kilku płatów lub jednej półkuli,
najczęściej wykonywanym zabiegiem jest lobektomia skroniowa

-

zabiegi prowadzące do modyfikacji czynności bioelektrycznej
wiedzę

LEKI PRZECIWPADAZCZKOWE

LEKI PRZECIWPADAZCZKOWE

NOWEJ GENERACJI

NOWEJ GENERACJI

Vigabatrin (Sabril)

Wzrost stężenia GABA w OUN przez

hamowanie GABA-transaminazy rozkładającej GABA.

Lamtrygina (Lamictal)

Blokowanie kanałów sodowych,

hamowanie uwalniania neuroprzekaźników pobudzających
(głównie glutaminianu).

Oxycarbamazepina (Trileptal)

Blokowanie kanałów sodowych.

Tiagabina (Gabitril)

Hamowanie wychwytu GABA prze neurony i

komórki gleju co nasila hamujący wpływ transmisji GABA-ergicznej.

LEKI PRZECIWPADAZCZKOWE

LEKI PRZECIWPADAZCZKOWE

NOWEJ GENERACJI

NOWEJ GENERACJI

Gabapentin (Neurontin)

Analog GABA.

Topiramat (Topamax)

Blokowanie kanałów

sodowych,

potęgowanie działania GABA, hamowanie anhydrazy
węglanowej.

Felbamat (Taloxa)

Mechanizm słabo poznany,

hamuje

szerzenie odogniskowych wyładowań in vitro.

Skuteczność leków przeciwpadaczkowych w

Skuteczność leków przeciwpadaczkowych w

różnych typach napadów i zespołach

różnych typach napadów i zespołach

padaczkowych

padaczkowych

Nazwa leku

Częściowe

Wtórnie

uogólni

one

Nieświadom

ości

Miokloniczn

e

Pierwotnie

uogólni

one

Zespół

Westa

Zespół

Lennox

a-

Gastaut

a

VGB

+

+

_

_

?

+

?+

LTG

+

+

+

+

+

?+

+

GBP

+

+

?

?

?

?

?

OCBZ

+

+

_

_

+

?

?

FBM

+

+

?+

?

?

?+

+

TPM

+

+

+

+

+

+?

+?

TGB

+

+

_

_

?

?

?