Pentozany z uwagi na swoje specyficzne
właściwości fizykochemiczne, wywierają istotny
wpływ na cechy technologiczne ciast pszennych,
żytnich i mieszanych:
•
2-3% pentozanów występujących w mące
pszennej jest odpowiedzialne za związanie około
23% wody obecnej w cieście,
•
pentozany są w stanie związać około 10 razy
więcej wody w stosunku do swojej masy,
•
dodatek pentozanów do ciast pszennych
powoduje prawie proporcjonalny wzrost
wodochłonności,
•
obserwuje się przedłużenie czasu rozwoju ciasta,
•
zwiększenie okresu stałości,
•
w przypadku mąk pszennych o gorszych
właściwościach matrycy glutenowej
zmniejszenie farinograficznej wartości
rozmiękczenia ciasta,
•
dodatek pentozanów do mąk pszennych
powoduje powiększenie objętości pieczywa,
•
hamują szybkość procesu retrogradacji
skrobi,
•
wpływają one także na przedłużenie
trwałości pieczywa,
•
główny składnik wchłaniający wodę
podczas tworzenia się ciasta żytniego,
Z przeprowadzonych badań
wynika, że odpowiednio
zaprojektowany schemat
przemiału ziarna żyta może
umożliwić wyselekcjonowanie
z mąki żytniej pewnych frakcji
o podwyższonej zawartości
pentozanów. Otrzymany w ten
sposób produkt przemiału
ziarna można wykorzystać
jako mąkę o specjalnym
przeznaczeniu.
Dodatek 3 % ,6% i 9% WMŻ
spowodował wzrost wodochłonności
mąki pszennej zarówno lepszej jak i
gorszej jakościowo, w sposób bardziej
wyraźny niż w przypadku dodatku
mąki żytniej. Najlepsze rezultaty
osiągnięto przy 9% dodatku WMŻ,
który spowodował wzrost
wodochłonności mąki o dobrych
cechach jakościowych z poziomu
59,8% do poziomu 69,4% oraz z
poziomu 52% do 66,2% dla mąki o
słabych cechach jakościowych.
Analiza składu lipidowego mączki z prosa w
zależności od pasażu obłuskiwania wskazuje
na duży udział kwasów:
•
palmitynowego,
•
stearynowego,
•
oleinowego,
•
linowego,
•
linolenowego.
Suma kwasów nienasyconych w mączce jest
bardzo wysoka i wynosi (w stosunku do ogółu
kwasów):
•
po 1 pasażu obłuskiwania 90,0%,
•
po 2 pasażu obłuskiwania 92,2%,
•
po 3 pasażu obłuskiwania 92,2%.
Z tego wysokiego udziału kwasów
nienasyconych największy udział ma
kwas linolowy (67-70% z sumy
wszystkich kwasów tłuszczowych); z
czego najwięcej w mączce
pochodzącej z 3 pasażu obłuskiwania.
Wysoka zawartość tłuszczu i jego
skład kwasowy wskazuje na
konieczność poprzedzenia procesu
przechowywania mączki obróbką
termiczną (za pomocą pary o temp.
190°C w czasie 10 minut).
Fitoestrogeny to związki pochodzenia
roślinnego, należące do polifenoli,
które mogą wykorzystywać słabą
aktywność estrogenową w
organizmach ludzi i zwierząt. W
roślinach pełnią funkcję ochronną
przed szkodliwym działaniem bakterii
i wirusów. W organizmie człowieka
fitoestrogeny pod wpływem bakterii
przewodu pokarmowego ulegają
konwersacji do związków
wykazujących aktywność hormonalną.
Aktywność fitoestrogenów jest około
1000 razy niższa w porównaniu z
głównym żeńskim hormonem
płciowym- 17 βestradiolem.
1.
Izoflawony:
•
genisteina,
•
daidzeina,
•
biochanina A,
•
formononentina
2.
Lignany- nie wykazują aktywności
estrogenowej, ale w organizmie ludzkim
ulegają przekształceniu do aktywnego
enterolaktonu i enterodiolu:
•
secoisolariciresinol (SECO),
•
matairesinol (MAT),
•
pinoresinol.
3.
Stilbeny:
•
rezweratrol- obecny w czerwonym winie w
ilościach od 0,3 do ponad 15 mg/dm3.
Wykazano, że rezweratrol tylko w
konfiguracji trans wykazuje właściwości
estrogenowe.
4.
Kumestany:
•
kumestrol- wykazuje silne działanie
estrogenowe, obecny w kiełkach soi oraz
pędach lucerny. Niewielkie jego ilości
stwierdzono także w szpinaku.
5.
Inne:
•
triterpenoidy,
•
dihydroksychalkony,
•
kumaryny.
1.
Fitoestrogeny oddziaływują na :
•
enzymy śródkomórkowe,
•
syntezę białek,
•
proliferacje białek.
2.
Wykazują oddziaływanie:
•
antynowotworowe,
•
antyoksydacyjne,
•
antywirusowe,
•
antybakteryjne,
•
fungistatyczne.
Piśmiennictwo:
1.
Jaśińska I., Kołodziejczyk P., Michniewicz Jan.
2005. Ziarno żyta jako źródło fitoestrogenów-
związków o aktywności hormonalnej. Przegląd
Zbożowo-Młynarski.8, 24-25.
2.
Michniewicz J., Ratajczak J., Kołodziejczyk P.,
Obuchowski W.2003 Znaczenie
wyselekcjonowanych produktów przemiału żyta w
kształtowaniu cech jakościowych pieczywa.
Przegląd Zbożowo-Młynarski.11,12. 8-11, 2-5.
3.
Jurga R.2007.Perspektywy wykorzystania mączki
z prosa. Przegląd Zbożowo-Młynarski.7, 10.
4.
Prescha A., Biernat J.2008.
Wpływ fitoestrogenów
pokarmowych na organizm człowieka.
Bromatologia. Chemia. Toksykologia.3, 209-214.
5.
http://zboza.iung.pulawy.pl/kons.htm .
14.12.2009.r.