Turystyka a
Turystyka a
Krajoznawstwo
Krajoznawstwo
Turystyka i
Turystyka i
Krajoznawstwo
Krajoznawstwo
przeciwdziała postawom
przeciwdziała postawom
konsumpcyjnym turystów
konsumpcyjnym turystów
dąży do kształtowania i
dąży do kształtowania i
zaspokojenia zainteresowań
zaspokojenia zainteresowań
poznawczych połączonych z
poznawczych połączonych z
aktywnością kulturalną
aktywnością kulturalną
Cele pracy krajoznawczej z dziećmi i
Cele pracy krajoznawczej z dziećmi i
młodzieżą określa się jako
młodzieżą określa się jako
"wszechstronne poznawanie kraju, jego
"wszechstronne poznawanie kraju, jego
przemian i rozwoju, kształtowanie
przemian i rozwoju, kształtowanie
patriotyzmu i postawy obywatelskiej"
patriotyzmu i postawy obywatelskiej"
Krajoznawstwo to:
- poszukiwanie autentyzmu
- życzliwe kontaktowanie się z ludźmi
- docieranie do estetycznych,
kulturalnych i patriotycznych przeżyć
- nieschematyczne formy wypoczynku
- procesy poznawania i odkrywania
- kontakt z przyrodą
Krajoznawstwo i turystyka
Krajoznawstwo i turystyka
ROLE
ROLE
kształcenie i wychowywanie dzieci i
kształcenie i wychowywanie dzieci i
młodzieży,
młodzieży,
rozwijanie ich osobowości,
rozwijanie ich osobowości,
stwarzanie okazji do przeżywania radości,
stwarzanie okazji do przeżywania radości,
do krzepienia zdrowia,
do krzepienia zdrowia,
do wyżycia się emocjonalnego i
do wyżycia się emocjonalnego i
intelektualnego.
intelektualnego.
wzbogacanie osobowości dzieci i
wzbogacanie osobowości dzieci i
młodzieży
młodzieży
Cele turystyki i
Cele turystyki i
krajoznawstwa
krajoznawstwa
wychowanie moralno-ideowe
wychowanie moralno-ideowe
~ przysposabia
~ przysposabia
jednostkę do aktywnego udziału w życiu społecznym.
jednostkę do aktywnego udziału w życiu społecznym.
wychowanie poznawcze ~
wychowanie poznawcze ~
systematyczne dążenie
systematyczne dążenie
do poznawania najbliższego otoczenia, regionu,
do poznawania najbliższego otoczenia, regionu,
kraju, świata
kraju, świata
wychowanie zdrowotne ~
wychowanie zdrowotne ~
przebywanie w
przebywanie w
środowisku naturalnym, na zewnątrz; umacnianie
środowisku naturalnym, na zewnątrz; umacnianie
zdrowia
zdrowia
wychowanie kulturowe ~
wychowanie kulturowe ~
wychowywanie dla
wychowywanie dla
kultury poprzez kontakt z jej dobrami
kultury poprzez kontakt z jej dobrami
poszanowanie i ochrona środowiska
poszanowanie i ochrona środowiska
~ „to co Jaś
~ „to co Jaś
pokocha, tego Jan nie zniszczy”
pokocha, tego Jan nie zniszczy”
Cel wychowawczy
Cel wychowawczy
krajoznawstwa i turystyki
krajoznawstwa i turystyki
kształtowanie osobowości dzieci i młodzieży
kształtowanie osobowości dzieci i młodzieży
w tym : zaradność i samodzielność, silną wolę,
w tym : zaradność i samodzielność, silną wolę,
przedsiębiorczość, wytrwałość, umiejętność pokonywania
przedsiębiorczość, wytrwałość, umiejętność pokonywania
trudności i przeciwieństw, solidarność
trudności i przeciwieństw, solidarność
grupową, sprawiedliwość, zmysł kolektywizmu,
grupową, sprawiedliwość, zmysł kolektywizmu,
gospodarność, dyscyplinę, samodyscyplinę i
gospodarność, dyscyplinę, samodyscyplinę i
samokontrolę, odpowiedzialność i sumienność,
samokontrolę, odpowiedzialność i sumienność,
otwartość, osobistą godność, dumę narodową,
otwartość, osobistą godność, dumę narodową,
patriotyzm, przywiązanie do kraju, perfekcjonizm,
patriotyzm, przywiązanie do kraju, perfekcjonizm,
optymizm, osobista odwagę, dzielność, obowiązkowość i
optymizm, osobista odwagę, dzielność, obowiązkowość i
gotowość do poświęceń, życzliwość, przyjazny stosunek
gotowość do poświęceń, życzliwość, przyjazny stosunek
do bliźnich, tolerancję dla cudzych przyzwyczajeń i
do bliźnich, tolerancję dla cudzych przyzwyczajeń i
upodobań, umiejętność wyrzeczeń, punktualność,
upodobań, umiejętność wyrzeczeń, punktualność,
uprzejmość, umiejętność współżycia w zespole i
uprzejmość, umiejętność współżycia w zespole i
uznawanie woli większości.
uznawanie woli większości.
Wpajanie stosunku do
Wpajanie stosunku do
świata w procesie
świata w procesie
wychowania turystycznego
wychowania turystycznego
postawy ideowe
postawy ideowe
postawy społeczne
postawy społeczne
postawy interpersonalne
postawy interpersonalne
postawy intrapersonalne
postawy intrapersonalne
postawy pronaturowe
postawy pronaturowe
postawy prokulturowe
postawy prokulturowe
Krajoznaws
two i
turystyka
uczy
spełniania
różnorodny
ch
obowiązkó
w
obywatelski
ch
dostosowan
ych do
wieku
i
okolicznośc
i.
Motywy aktywności
Motywy aktywności
turystycznej
turystycznej
koledzy koleżanki
koledzy koleżanki
interesujące programy imprez
interesujące programy imprez
turystycznych
turystycznych
aktywność fizyczna
aktywność fizyczna
zdrowie
zdrowie
podróżowanie
podróżowanie
poznawanie nowych ludzi
poznawanie nowych ludzi
poznawanie nowych miejsc,
poznawanie nowych miejsc,
zwiedzanie,
zwiedzanie,
integracja z kolegami w
integracja z kolegami w
klasie/grupie,
klasie/grupie,
przyjemność i rozrywka
przyjemność i rozrywka
niska cena
niska cena
Szkoła i jej znaczenie w
Szkoła i jej znaczenie w
rozwoju zainteresowań
rozwoju zainteresowań
turystycznych
turystycznych
Szkoła pełni rolę „kursu
Szkoła pełni rolę „kursu
przygotowawczego” do
przygotowawczego” do
uczestnictwa w różnych
uczestnictwa w różnych
przejawach kultury fizycznej i
przejawach kultury fizycznej i
turystyki, techniki, w życiu
turystyki, techniki, w życiu
instytucji społecznych,
instytucji społecznych,
środowiskach zainteresowania.
środowiskach zainteresowania.
W placówkach pozaszkolnych
W placówkach pozaszkolnych
młodzież może rozwijać
młodzież może rozwijać
zainteresowania. [R.
zainteresowania. [R.
Wroczyński]
Wroczyński]
SZKOŁA
SZKOŁA
i jej oferta
i jej oferta
wychowawcza
wychowawcza
pierwsza organizacja formalna kształtująca
pierwsza organizacja formalna kształtująca
zainteresowania młodych
zainteresowania młodych
bezpośrednio – przez nauczyciela i
bezpośrednio – przez nauczyciela i
podręczniki
podręczniki
pośrednio – poprzez poznawanie środowiska,
pośrednio – poprzez poznawanie środowiska,
w którym żyjemy
w którym żyjemy
lekcje na świeżym powietrzu
lekcje na świeżym powietrzu
szkolne koła zainteresowań – muzyka, aktorstwo
szkolne koła zainteresowań – muzyka, aktorstwo
zajęcia dodatkowe – pozalekcyjne (sportowo-
zajęcia dodatkowe – pozalekcyjne (sportowo-
rekreacyjno- turystyczne)
rekreacyjno- turystyczne)
wycieczki szkolne
wycieczki szkolne
wpływ na świadomość i
wpływ na świadomość i
aktywność turystyczną
aktywność turystyczną
dofinansowanie turystyki
dofinansowanie turystyki
Podział na grupy
Podział na grupy
wiekowe
wiekowe
(w stosunku do których należy stosować odrębne, specjalne formy operacyjne i
(w stosunku do których należy stosować odrębne, specjalne formy operacyjne i
programowe)
programowe)
Turystyka z dziećmi do lat 3.
Turystyka z dziećmi do lat 3.
Turystyka i krajoznawstwo z dziećmi w wieku przedszkolnym.
Turystyka i krajoznawstwo z dziećmi w wieku przedszkolnym.
Turystyka i krajoznawstwo uczniów klas I-III, IV-VI.
Turystyka i krajoznawstwo uczniów klas I-III, IV-VI.
Turystyka i krajoznawstwo uczniów klas I-III szkoły
Turystyka i krajoznawstwo uczniów klas I-III szkoły
gimnazjalnej.
gimnazjalnej.
Turystyka i krajoznawstwo uczniów szkół
Turystyka i krajoznawstwo uczniów szkół
ponadpodstawowych.
ponadpodstawowych.
Turystyka i krajoznawstwo młodzieży studiującej.
Turystyka i krajoznawstwo młodzieży studiującej.
Turystyka i krajoznawstwo młodzieży pracującej.
Turystyka i krajoznawstwo młodzieży pracującej.
O podziale decyduje przede wszystkim wiek,
O podziale decyduje przede wszystkim wiek,
jak i charakter zajęć całodziennych – nauka i praca.
jak i charakter zajęć całodziennych – nauka i praca.
Turystyka dzieci i młodzieży
Turystyka dzieci i młodzieży
w rodzinie
w rodzinie
Turystyka jest formą wspólnego
Turystyka jest formą wspólnego
wypoczynku, może więc
wypoczynku, może więc
przeciwdziałać dezintegracji
przeciwdziałać dezintegracji
współczesnej rodziny. Wspólne
współczesnej rodziny. Wspólne
przeżycia wzmacniają więzy
przeżycia wzmacniają więzy
rodzinne i kształtują określone
rodzinne i kształtują określone
wzory spędzania czasu
wzory spędzania czasu
wolnego. Taki sposób
wolnego. Taki sposób
uprawiania turystyki ma duży
uprawiania turystyki ma duży
wpływ na wszystkich, a
wpływ na wszystkich, a
szczególnie na młodych
szczególnie na młodych
członków rodziny.
członków rodziny.
Funkcje turystyki dzieci i
Funkcje turystyki dzieci i
młodzieży w rodzinie
młodzieży w rodzinie
o
Korygowanie osłabionych więzi
Korygowanie osłabionych więzi
wywołanych nadmiarem obowiązków i
wywołanych nadmiarem obowiązków i
tempem życia codziennego
tempem życia codziennego
o
Bliski kontakt członków rodziny, realizacja
Bliski kontakt członków rodziny, realizacja
wspólnych planów, sprzyja tworzeniu się
wspólnych planów, sprzyja tworzeniu się
silnych więzi rodzinnych
silnych więzi rodzinnych
o
Turystka stwarza duże możliwości
Turystka stwarza duże możliwości
poznawcze i kształcące dla wszystkich
poznawcze i kształcące dla wszystkich
członków rodziny
członków rodziny
o
Odwerbalizowanie procesu nauczania
Odwerbalizowanie procesu nauczania
Formy działalności
Formy działalności
krajoznawczo - turystycznej
krajoznawczo - turystycznej
w rodzinie
w rodzinie
o
Wycieczka
Wycieczka
-
-
podstawowa forma
podstawowa forma
działalności
działalności
turystycznej.
turystycznej.
Tematyka wycieczek
Tematyka wycieczek
pozwoli rodzicom
pozwoli rodzicom
stopniowo
stopniowo
wprowadzać swoje
wprowadzać swoje
dzieci w świat, łącząc
dzieci w świat, łącząc
wiedzę wynoszoną ze
wiedzę wynoszoną ze
szkoły z praktyczną
szkoły z praktyczną
rzeczywistością.
rzeczywistością.
Formy działalności
Formy działalności
krajoznawczo - turystycznej
krajoznawczo - turystycznej
w rodzinie
w rodzinie
o
Wędrówka –
Wędrówka –
podczas
podczas
wędrówki, dziecko ma
wędrówki, dziecko ma
okazję poznać uroki
okazję poznać uroki
swego kraju,
swego kraju,
doskonalić
doskonalić
umiejętności
umiejętności
uprawiania określonej
uprawiania określonej
dyscypliny
dyscypliny
turystycznej, rozwijać
turystycznej, rozwijać
sprawność i
sprawność i
wydolność fizyczną,
wydolność fizyczną,
radzić sobie w terenie,
radzić sobie w terenie,
uczyć się zaradności.
uczyć się zaradności.
Formy działalności
Formy działalności
krajoznawczo - turystycznej
krajoznawczo - turystycznej
w rodzinie
w rodzinie
o
Turystyka kwalifikowana
Turystyka kwalifikowana
- Jest
- Jest
to najwyższa forma specjalizacji
to najwyższa forma specjalizacji
turystycznej w wybranej
turystycznej w wybranej
dyscyplinie. Celem działalności
dyscyplinie. Celem działalności
turysty kwalifikowanego jest
turysty kwalifikowanego jest
wypoczynek, rekreacja,
wypoczynek, rekreacja,
doskonalenie zdrowia,
doskonalenie zdrowia,
wydolności i sprawności fizycznej
wydolności i sprawności fizycznej
oraz wszechstronne poznawanie
oraz wszechstronne poznawanie
kraju. Turystyka kwalifikowana
kraju. Turystyka kwalifikowana
najbardziej zbliża człowieka do
najbardziej zbliża człowieka do
przyrody i tym samym
przyrody i tym samym
najskuteczniej regeneruje jego
najskuteczniej regeneruje jego
siły. To najdoskonalsza forma,
siły. To najdoskonalsza forma,
świadomie i celowo uprawianej
świadomie i celowo uprawianej
turystyki.
turystyki.
Formy działalności
Formy działalności
krajoznawczo - turystycznej
krajoznawczo - turystycznej
w rodzinie
w rodzinie
o
Turystyka
Turystyka
pobytowa i
pobytowa i
pobytowo-
pobytowo-
wędrowna –
wędrowna –
pobyt
pobyt
w jednym miejscu,
w jednym miejscu,
czasami połączony
czasami połączony
z wypadami,
z wypadami,
wycieczkami, np.
wycieczkami, np.
wczasy.
wczasy.
Organizacyjne formy działalności
Organizacyjne formy działalności
szkolnego ruchu krajoznawczo -
szkolnego ruchu krajoznawczo -
turystycznego
turystycznego
Ruch krajoznawczo-turystyczny w szkole obejmuje różnorodne formy
Ruch krajoznawczo-turystyczny w szkole obejmuje różnorodne formy
działalności, stosowane zarówno w ramach zajęć lekcyjnych, jak i
działalności, stosowane zarówno w ramach zajęć lekcyjnych, jak i
pozalekcyjnych i pozaszkolnych. Wśród tej działalności wyróżnić należy 10
pozalekcyjnych i pozaszkolnych. Wśród tej działalności wyróżnić należy 10
podstawowych form.
podstawowych form.
1.Wycieczki przedmiotowe i krajoznawczo-turystyczne.
1.Wycieczki przedmiotowe i krajoznawczo-turystyczne.
2. Imprezy krajoznawczo-turystyczne (wędrówki, zloty, złazy, rajdy,
2. Imprezy krajoznawczo-turystyczne (wędrówki, zloty, złazy, rajdy,
turnieje
turnieje
krajoznawcze itp.)
krajoznawcze itp.)
3. Wakacyjne wędrówki wielodniowe.
3. Wakacyjne wędrówki wielodniowe.
4. Zdobywanie odznak krajoznawczo-turystycznych.
4. Zdobywanie odznak krajoznawczo-turystycznych.
5. Praca szkolnych klubów krajoznawczo-turystycznych PTTK, kół
5. Praca szkolnych klubów krajoznawczo-turystycznych PTTK, kół
zainteresować (SKKT) i harcerskich klubów turystycznych.
zainteresować (SKKT) i harcerskich klubów turystycznych.
6. Szkolne schroniska młodzieżowe i działalność PTSM
6. Szkolne schroniska młodzieżowe i działalność PTSM
7. Szkolne wypożyczalnie sprzętu turystycznego.
7. Szkolne wypożyczalnie sprzętu turystycznego.
8. Krajoznawstwo i turystyka na wczasach dla dzieci i młodzieży.
8. Krajoznawstwo i turystyka na wczasach dla dzieci i młodzieży.
9. Szkolenie i doskonalenie kadry nauczycielskiej oraz aktywu
9. Szkolenie i doskonalenie kadry nauczycielskiej oraz aktywu
młodzieżowego.
młodzieżowego.
10.Współpracę z organizacjami społecznymi oraz różnorodnymi
10.Współpracę z organizacjami społecznymi oraz różnorodnymi
instytucjami i biurami obsługi ruchu turystycznego.
instytucjami i biurami obsługi ruchu turystycznego.
Zasady działalności
Zasady działalności
krajoznawczo-turystycznej
krajoznawczo-turystycznej
dzieci i młodzieży
dzieci i młodzieży
Zasady działalności krajoznawczo-turystycznej dzieci i młodzieży najpełniej opisane
Zasady działalności krajoznawczo-turystycznej dzieci i młodzieży najpełniej opisane
zostały w Zarządzeniu nr. 18 Ministra Edukacji Narodowej z dn. 29 września 1997r.
zostały w Zarządzeniu nr. 18 Ministra Edukacji Narodowej z dn. 29 września 1997r.
„w sprawie zasad i warunków organizowania przez szkoły i placówki publiczne,
„w sprawie zasad i warunków organizowania przez szkoły i placówki publiczne,
krajoznawstwa i turystyki”. Zgodnie z paragrafem 1 tego zarządzenia;
krajoznawstwa i turystyki”. Zgodnie z paragrafem 1 tego zarządzenia;
„Przedszkola, szkoły i placówki publiczne, zwane dalej szkołami, mogą organizować
„Przedszkola, szkoły i placówki publiczne, zwane dalej szkołami, mogą organizować
i prowadzić różnorodne formy działalności w zakresie krajoznawstwa i turystyki”, w
i prowadzić różnorodne formy działalności w zakresie krajoznawstwa i turystyki”, w
owej działalności mogą „współdziałać ze stowarzyszeniami i innymi organizacjami,
owej działalności mogą „współdziałać ze stowarzyszeniami i innymi organizacjami,
których przedmiotem działalności statutowej jest krajoznawstwo i turystyka”.
których przedmiotem działalności statutowej jest krajoznawstwo i turystyka”.
Działalność ta organizowana jest w ramach zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych,
Działalność ta organizowana jest w ramach zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych,
przyjmuje następujące formy:
przyjmuje następujące formy:
„
„
1.
1.
Wycieczki przedmiotowe – inicjowane i realizowane przez nauczycieli w celu
Wycieczki przedmiotowe – inicjowane i realizowane przez nauczycieli w celu
uzupełnienia obowiązującego programu nauczania, w ramach danego przedmiotu
uzupełnienia obowiązującego programu nauczania, w ramach danego przedmiotu
lub przedmiotów pozalekcyjnych,
lub przedmiotów pozalekcyjnych,
2.
2.
Wycieczki krajoznawczo-turystyczne, w których udział nie wymaga od
Wycieczki krajoznawczo-turystyczne, w których udział nie wymaga od
uczestników przygotowania kondycyjnego i umiejętności specjalistycznych.
uczestników przygotowania kondycyjnego i umiejętności specjalistycznych.
3.
3.
Wycieczki turystyki kwalifikowanej i obozy wędrowne, w których udział wymaga
Wycieczki turystyki kwalifikowanej i obozy wędrowne, w których udział wymaga
od uczestników przygotowania kondycyjnego, umiejętności specjalistycznych oraz
od uczestników przygotowania kondycyjnego, umiejętności specjalistycznych oraz
posługiwania się specjalistycznym sprzętem.
posługiwania się specjalistycznym sprzętem.
4.
4.
Imprezy krajoznawczo-turystyczne i turystyki kwalifikowanej, takie jak: biwaki,
Imprezy krajoznawczo-turystyczne i turystyki kwalifikowanej, takie jak: biwaki,
konkursy, turnieje, złazy, zjazdy, rejsy, spływy, zloty
konkursy, turnieje, złazy, zjazdy, rejsy, spływy, zloty
5.
5.
Imprezy wyjazdowe – związane z realizacją programu nauczania, takie jak:
Imprezy wyjazdowe – związane z realizacją programu nauczania, takie jak:
szkoły zielone, zimowe, ekologiczne.
szkoły zielone, zimowe, ekologiczne.
”
”
Wycieczki przedmiotowe i
Wycieczki przedmiotowe i
krajoznawczo-turystyczne.
krajoznawczo-turystyczne.
Wycieczka
Wycieczka
- to podstawowa forma działalności
- to podstawowa forma działalności
turystycznej, jest to krótka przechadzka, przejażdżka lub
turystycznej, jest to krótka przechadzka, przejażdżka lub
dłuższy wypad jednej lub większej liczby osób poza miejsce
dłuższy wypad jednej lub większej liczby osób poza miejsce
zamieszkania, w celach poznawczych, bądź
zamieszkania, w celach poznawczych, bądź
wypoczynkowych. Wycieczka odbywa się według
wypoczynkowych. Wycieczka odbywa się według
określonego programu realizowanego pod nadzorem
określonego programu realizowanego pod nadzorem
kierownika wycieczki (opiekuna). Wycieczkę cechuje
kierownika wycieczki (opiekuna). Wycieczkę cechuje
wspólna trasa dla całej grupy uczestników i na ogół krótkie
wspólna trasa dla całej grupy uczestników i na ogół krótkie
pobyty w poszczególnych miejscach, miejscowościach.
pobyty w poszczególnych miejscach, miejscowościach.
Każda wycieczka powinna mieć swój ściśle określony cel,
Każda wycieczka powinna mieć swój ściśle określony cel,
dostosowany co potrzeb, wieku i poziomu intelektualnego
dostosowany co potrzeb, wieku i poziomu intelektualnego
uczestników. W szkolnictwie, wycieczka, to każde
uczestników. W szkolnictwie, wycieczka, to każde
zorganizowane wyjście poza teren szkoły. Wycieczka w
zorganizowane wyjście poza teren szkoły. Wycieczka w
szkole jest jedną z form organizacyjnych procesu
szkole jest jedną z form organizacyjnych procesu
dydaktyczno-wychowawczego dzieci i młodzieży
dydaktyczno-wychowawczego dzieci i młodzieży
Wycieczki przedmiotowe i
Wycieczki przedmiotowe i
krajoznawczo-turystyczne.
krajoznawczo-turystyczne.
Formy wycieczek:
Formy wycieczek:
o
Wycieczki przedmiotowe – inicjowane i organizowane
Wycieczki przedmiotowe – inicjowane i organizowane
przez nauczycieli poszczególnych przedmiotów, dla całego
przez nauczycieli poszczególnych przedmiotów, dla całego
zespołu klasowego lub kilku zespołów, zgodnie z programem
zespołu klasowego lub kilku zespołów, zgodnie z programem
nauczania, w ramach zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych.
nauczania, w ramach zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych.
o
Wycieczki krajoznawczo-turystyczne, odbywają się w
Wycieczki krajoznawczo-turystyczne, odbywają się w
terenie powszechnie uczęszczanym i nie wymagającym od
terenie powszechnie uczęszczanym i nie wymagającym od
uczestników przygotowania kondycyjnego i
uczestników przygotowania kondycyjnego i
specjalistycznego.
specjalistycznego.
o
Wycieczki turystyki kwalifikowanej i obozy wędrowne –
Wycieczki turystyki kwalifikowanej i obozy wędrowne –
wymagają przygotowania kondycyjnego i specjalistycznego
wymagają przygotowania kondycyjnego i specjalistycznego
uczestników oraz umiejętności posługiwania się sprzętem
uczestników oraz umiejętności posługiwania się sprzętem
specjalistycznym. I komunikacyjnym (rower, narty, kajak
specjalistycznym. I komunikacyjnym (rower, narty, kajak
itp.)
itp.)
Imprezy krajoznawczo-
Imprezy krajoznawczo-
turystyczne
turystyczne
o
Złaz
Złaz
- jest to impreza piesza, ma
- jest to impreza piesza, ma
charakter imprezy popularnej.
charakter imprezy popularnej.
W złazie biorą udział grupy
W złazie biorą udział grupy
zorganizowane, jak również
zorganizowane, jak również
uczestnicy indywidualni. W
uczestnicy indywidualni. W
czasie wędrówki można brać
czasie wędrówki można brać
udział w kilku konkursach, np.
udział w kilku konkursach, np.
największy znaleziony jesienią
największy znaleziony jesienią
liść, piosenkę, proste zabawy
liść, piosenkę, proste zabawy
terenowe. Drużyny startują
terenowe. Drużyny startują
kilku wyznaczonych
kilku wyznaczonych
miejscowości , przechodzą
miejscowości , przechodzą
określoną trasę złazową i
określoną trasę złazową i
dochodzą do jednego miejsca.
dochodzą do jednego miejsca.
Imprezy krajoznawczo-
Imprezy krajoznawczo-
turystyczne
turystyczne
o
Rajd –
Rajd –
planowana
planowana
wędrówka co najmniej
wędrówka co najmniej
kilku grup turystycznych
kilku grup turystycznych
po określonym terenie,
po określonym terenie,
w trakcie której cały
w trakcie której cały
zespół realizuje
zespół realizuje
zaplanowane zadanie,
zaplanowane zadanie,
wyszczególnione w
wyszczególnione w
regulaminie rajdu, np.
regulaminie rajdu, np.
zwiedzanie ciekawych
zwiedzanie ciekawych
obiektów, wykonanie
obiektów, wykonanie
opisów trasy. Wszystkie
opisów trasy. Wszystkie
zespoły uczestniczące w
zespoły uczestniczące w
rajdzie objęte są
rajdzie objęte są
współzawodnictwem.
współzawodnictwem.
Imprezy krajoznawczo-
Imprezy krajoznawczo-
turystyczne
turystyczne
o
Zlot –
Zlot –
wielki złaz, dla części uczestników
wielki złaz, dla części uczestników
jednocześnie rajd, spływ lub rejs
jednocześnie rajd, spływ lub rejs
wyprzedzający lub kończący imprezę. Jest to z
wyprzedzający lub kończący imprezę. Jest to z
reguły impreza wielodyscyplinowa (obejmuje
reguły impreza wielodyscyplinowa (obejmuje
ona jednocześnie, m.in. piechurów,
ona jednocześnie, m.in. piechurów,
wodniaków, kolarzy, turystów motorowych).
wodniaków, kolarzy, turystów motorowych).
Zlot, podobnie jak złaz kończy się z reguły
Zlot, podobnie jak złaz kończy się z reguły
spotkaniem uczestników lub kilkudniowym
spotkaniem uczestników lub kilkudniowym
pobytem w miejscy docelowym, gdzie
pobytem w miejscy docelowym, gdzie
uczestnicy biorą udział w zaplanowanych
uczestnicy biorą udział w zaplanowanych
zajęciach, imprezie artystycznej itp.
zajęciach, imprezie artystycznej itp.
Imprezy krajoznawczo-
Imprezy krajoznawczo-
turystyczne
turystyczne
o
Spływ
Spływ
– wędrówki
– wędrówki
kajakiem, odbywane na
kajakiem, odbywane na
tych samych zasadach, co
tych samych zasadach, co
rajdy.
rajdy.
Imprezy krajoznawczo-
Imprezy krajoznawczo-
turystyczne
turystyczne
o
Rejs
Rejs
– wędrówki
– wędrówki
żeglarskie, odbywane
żeglarskie, odbywane
przeważnie według
przeważnie według
ustalonego regulaminu.
ustalonego regulaminu.
Imprezy krajoznawczo-
Imprezy krajoznawczo-
turystyczne
turystyczne
o
Biwak –
Biwak –
postój pod
postój pod
gołym niebem dla
gołym niebem dla
odpoczynku, rzadziej
odpoczynku, rzadziej
noclegu. W harcerstwie,
noclegu. W harcerstwie,
pod pojęciem „biwak”,
pod pojęciem „biwak”,
rozumie się wycieczkę
rozumie się wycieczkę
dwudniową z
dwudniową z
nocowaniem w terenie,
nocowaniem w terenie,
przyrządzaniem posiłków
przyrządzaniem posiłków
i organizowaniem zajęć,
i organizowaniem zajęć,
głównie terenowych.
głównie terenowych.
Imprezy krajoznawczo-
Imprezy krajoznawczo-
turystyczne
turystyczne
o
Wędrówka –
Wędrówka –
zespół
zespół
turystyczny wędrujący
turystyczny wędrujący
od schroniska do
od schroniska do
schroniska znajduje się
schroniska znajduje się
na „wędrówce”, ale nie
na „wędrówce”, ale nie
można zaszeregować tej
można zaszeregować tej
czynności do
czynności do
obozownictwa.
obozownictwa.
Wędrowanie to pojęcie
Wędrowanie to pojęcie
szerokie, wędruje
szerokie, wędruje
bowiem, zarówno
bowiem, zarówno
uczestnik wycieczki, jak
uczestnik wycieczki, jak
i obozu wędrownego
i obozu wędrownego
Imprezy krajoznawczo-
Imprezy krajoznawczo-
turystyczne
turystyczne
Szkoły zielone, zimowe,
Szkoły zielone, zimowe,
ekologiczne –
ekologiczne –
wyjazdy
wyjazdy
dzieci i młodzieży,
dzieci i młodzieży,
podczas których proces
podczas których proces
dydaktyczny zostaje
dydaktyczny zostaje
przeniesiony w plener, a
przeniesiony w plener, a
treści programowe
treści programowe
konfrontują się z
konfrontują się z
rzeczywistością. Podczas
rzeczywistością. Podczas
takich pobytów istnieje
takich pobytów istnieje
naturalna okazja
naturalna okazja
wychowania uczniów do
wychowania uczniów do
turystyki i rekreacji.
turystyki i rekreacji.
Wakacyjne wędrówki
Wakacyjne wędrówki
wielodniowe
wielodniowe
Obozem wędrownym
Obozem wędrownym
nazywa się wędrówkę po
nazywa się wędrówkę po
terenie pieszo lub za pomocą
terenie pieszo lub za pomocą
lekkich środków lokomocji,
lekkich środków lokomocji,
takich jak rower, kajak,
takich jak rower, kajak,
żaglówka, na nartach, z
żaglówka, na nartach, z
lekkim sprzętem obozowym:
lekkim sprzętem obozowym:
namiotami, przyborami
namiotami, przyborami
kuchennymi i żywnością.
kuchennymi i żywnością.
Uczestnicy obozu
Uczestnicy obozu
wędrownego sami we
wędrownego sami we
własnym zakresie sporządzają
własnym zakresie sporządzają
posiłki i zakładają obóz, jak
posiłki i zakładają obóz, jak
również posługują się mapą i
również posługują się mapą i
przewodnikiem oraz sami
przewodnikiem oraz sami
organizują zwiedzanie.
organizują zwiedzanie.
Wędrówki mogą
być :
- krajoznawcze
- specjalistyczne
- przedmiotowe
Obóz wędrowny
Obóz wędrowny
max. 20 uczestników
max. 20 uczestników
2 pełnoletnich członków
2 pełnoletnich członków
kierownictwa (opiekunów)
kierownictwa (opiekunów)
Kierownikiem obozu
Kierownikiem obozu
(pieszego lub rowerowego)
(pieszego lub rowerowego)
może być:
może być:
każdy nauczyciel WF
każdy nauczyciel WF
oficer Wojska Polskiego
oficer Wojska Polskiego
absolwent uczelni kształcących nauczycieli
absolwent uczelni kształcących nauczycieli
instruktor ZHP
instruktor ZHP
Obozy żeglarskie, narciarskie,
Obozy żeglarskie, narciarskie,
wysokogórskie prowadzić mogą wszyscy
wysokogórskie prowadzić mogą wszyscy
ww, po zdobyciu odpowiednich uprawnień.
ww, po zdobyciu odpowiednich uprawnień.
Obowiązki kierownika
Obowiązki kierownika
obozu wędrownego:
obozu wędrownego:
harmonogram prac przygotowawczych
harmonogram prac przygotowawczych
dbanie o realizacje harmonogramu
dbanie o realizacje harmonogramu
robienie notatek dot. przebiegu
robienie notatek dot. przebiegu
imprezy, sprawności uczestników i ich
imprezy, sprawności uczestników i ich
zaangażowania, sprawności sprzętu,
zaangażowania, sprawności sprzętu,
kontrolowania wydatków
kontrolowania wydatków
służenie radą
służenie radą
Obowiązki zastępcy
Obowiązki zastępcy
kierownika:
kierownika:
nadzór nad przestrzeganiem regulaminu i
nadzór nad przestrzeganiem regulaminu i
rozkazów kierownika
rozkazów kierownika
czuwanie nad realizacją rozkładu dnia przez
czuwanie nad realizacją rozkładu dnia przez
uczestników
uczestników
wdrażanie uczestników do czystości, porządku i
wdrażanie uczestników do czystości, porządku i
karności
karności
opiekana apteczką, udzielanie ppp
opiekana apteczką, udzielanie ppp
wyznaczanie służb i wart
wyznaczanie służb i wart
przeprowadzanie odpraw porannych i wieczornych
przeprowadzanie odpraw porannych i wieczornych
prowadzenie księgi rozkazów
prowadzenie księgi rozkazów
pełnienie funkcji zamykającego na szlaku
pełnienie funkcji zamykającego na szlaku
Samorząd obozu
Samorząd obozu
wędrownego:
wędrownego:
Przewodniczący
Przewodniczący
samorządu
samorządu
Kwatermistrz
Kwatermistrz
(gospodarz)
(gospodarz)
Sprzętowy
Sprzętowy
(inwentarzowy)
(inwentarzowy)
Kuchmistrz
Kuchmistrz
Żywnościowi
Żywnościowi
Sanitariusz
Sanitariusz
Meteorolog
Meteorolog
Fotograf
Fotograf
Rysownik
Rysownik
Kronikarz obozu
Kronikarz obozu
Topograf
Topograf
(terenoznawca)
(terenoznawca)
Piosenkarz
Piosenkarz
Kulturalno-oświatowy
Kulturalno-oświatowy
Organizator sportu
Organizator sportu
Dyżurni, służbowi
Dyżurni, służbowi
Warta nocna
Warta nocna
Trasa obozu
Trasa obozu
stopień dostępności terenu (skala trudności
stopień dostępności terenu (skala trudności
marszu, jazdy, pływania)
marszu, jazdy, pływania)
liczbę dni przeznaczonych na wędrówkę
liczbę dni przeznaczonych na wędrówkę
porę roku i związaną z tym długość dnia
porę roku i związaną z tym długość dnia
stopień znajomości terenu przez kierownika obozu
stopień znajomości terenu przez kierownika obozu
stan zaawansowania turystycznego uczestników
stan zaawansowania turystycznego uczestników
oraz ich wiek
oraz ich wiek
możliwości noclegowe i aprowizacyjne
możliwości noclegowe i aprowizacyjne
odwiedzanego terenu
odwiedzanego terenu
stan posiadania funduszów oraz sprzętu
stan posiadania funduszów oraz sprzętu
turystycznego
turystycznego
natężenie ruchu turystycznego w danym regionie
natężenie ruchu turystycznego w danym regionie
możliwość realizowania określonych celów
możliwość realizowania określonych celów
programowych
programowych
Zdobywanie odznak
Zdobywanie odznak
krajoznawczo-turystycznych
krajoznawczo-turystycznych
Odznaki PTTK
Odznaki PTTK
dzielą się na
dzielą się na
dwa typy:
dwa typy:
odznaki
odznaki
turystyki
turystyki
kwalifikowane
kwalifikowane
j
j
odznaki
odznaki
krajoznawcze
krajoznawcze
Odznaki turystyki
Odznaki turystyki
kwalifikowanej
kwalifikowanej
Odznaki Ogólnopolskie
Górska Odznaka Turystyczna
Odznaka Imprez na Orientację
Odznaka Turystyki Pieszej
Żeglarska Odznaka
Turystyczna
Turysta Senior
Odznaki kajakowe
Dziecięca Odznaka Kajakowa
"Kiełbik"
Turystyczna Odznaka
Kajakowa
Górska Odznaka Kajakowa
Odznaki Turystyki Motorowej
Jeździeckie Odznaki
Turystyczne
Odznaka "Pięćdziesięciolecia
OTP PTTK"
Odznaka 100-lecia Turystyki
Akademickiej
Odznaki Kolarskie
Odznaki Kolarskie
Kolarska Odznaka
Kolarska Odznaka
Turystyczna
Turystyczna
Kolarska Odznaka
Kolarska Odznaka
Pielgrzymia
Pielgrzymia
Rajd Kolarski "Szlakami
Rajd Kolarski "Szlakami
Zamkow w Polsce"
Zamkow w Polsce"
Odznaka Turystyki
Odznaka Turystyki
Kolarskiej SWW 1409-1411
Kolarskiej SWW 1409-1411
Rajd Dookoła Polski
Rajd Dookoła Polski
Rajd Kolarski Szlakami
Rajd Kolarski Szlakami
Władysława Huzy
Władysława Huzy
Kolarska Odznaka
Kolarska Odznaka
Turystyczna "W Królestwie
Turystyczna "W Królestwie
Pradziada"
Pradziada"
Odznaki turystyki kwalifikowanej są
Odznaki turystyki kwalifikowanej są
udokumentowaniem zdobytych
udokumentowaniem zdobytych
umiejętności, wiedzy i przeżyć podczas
umiejętności, wiedzy i przeżyć podczas
wycieczek pieszych, górskich, kajakowych,
wycieczek pieszych, górskich, kajakowych,
żeglarskich, jeździeckich, narciarskich,
żeglarskich, jeździeckich, narciarskich,
motorowych, na orientację oraz
motorowych, na orientację oraz
podwodnych. Zasady ogólne są podobne
podwodnych. Zasady ogólne są podobne
dla wszystkich typów odznak. Za odbyte
dla wszystkich typów odznak. Za odbyte
wycieczki przyznawane są punkty, których
wycieczki przyznawane są punkty, których
liczba - mniejsza lub większa - pozwala
liczba - mniejsza lub większa - pozwala
zdobyć określony stopień odznaki.
zdobyć określony stopień odznaki.
Odznaki krajoznawcze i
Odznaki krajoznawcze i
regionalne
regionalne
Odznaki Krajoznawcze
Odznaki Krajoznawcze
Odznaka Krajoznawcza
Odznaka Krajoznawcza
Młodzieżowa Odznaka
Młodzieżowa Odznaka
Krajoznawcza
Krajoznawcza
Odznaka Fotografii
Odznaka Fotografii
Krajoznawczej
Krajoznawczej
Kolejowa Odznaka
Kolejowa Odznaka
Turystyczna
Turystyczna
Odznaka "Turysta
Odznaka "Turysta
Przyrodnik"
Przyrodnik"
Przyjaciel Naturalnego
Przyjaciel Naturalnego
Środowiska
Środowiska
Krajoznawcza Odznaka
Krajoznawcza Odznaka
Morska
Morska
Regionalne Odznaki
Regionalne Odznaki
Krajoznawcze
Krajoznawcze
inne
inne
Szlakiem Cystersów w
Szlakiem Cystersów w
Polsce
Polsce
Krajoznawcza Odznaka im.
Krajoznawcza Odznaka im.
Jana Pawła II
Jana Pawła II
Szlakami architektury
Szlakami architektury
sakralnej w Polsce
sakralnej w Polsce
Szlakiem Fortyfikacji i
Szlakiem Fortyfikacji i
Podziemi
Podziemi
Odznaka Turystyki
Odznaka Turystyki
Jaskiniowej
Jaskiniowej
Regionalna Odznaka Krajoznawcza
Regionalna Odznaka Krajoznawcza
pozostawia zwiedzającemu pewną
pozostawia zwiedzającemu pewną
dowolność w wyborze zwiedzanych
dowolność w wyborze zwiedzanych
obiektów, jednocześnie zachęca do
obiektów, jednocześnie zachęca do
poznawania, najbliższej miejsca
poznawania, najbliższej miejsca
zamieszkania, okolicy.
zamieszkania, okolicy.
Praca szkolnych klubów krajoznawczo-
Praca szkolnych klubów krajoznawczo-
turystycznych PTTK, kół zainteresować (SKKT)
turystycznych PTTK, kół zainteresować (SKKT)
i harcerskich klubów turystycznych.
i harcerskich klubów turystycznych.
Szkolne Koła Krajoznawczo-Turystyczne (SKKT) –
Szkolne Koła Krajoznawczo-Turystyczne (SKKT) –
koła zainteresowań
koła zainteresowań
działające w szkołach innych placówkach oświatowo wychowawczych, w
działające w szkołach innych placówkach oświatowo wychowawczych, w
ramach zajęć pozalekcyjnych. SKKT, zostaje zazwyczaj utworzone w wyniku
ramach zajęć pozalekcyjnych. SKKT, zostaje zazwyczaj utworzone w wyniku
inicjatywy uczniów, nauczycieli, zespołu wychowawczego szkoły, za zgodą
inicjatywy uczniów, nauczycieli, zespołu wychowawczego szkoły, za zgodą
dyrekcji szkoły. Pracę koła nadzoruje opiekun wyznaczony przez dyrektora
dyrekcji szkoły. Pracę koła nadzoruje opiekun wyznaczony przez dyrektora
szkoły, np. nauczyciel. Przynależność do SKKT jest oczywiście dobrowolna. Do
szkoły, np. nauczyciel. Przynależność do SKKT jest oczywiście dobrowolna. Do
zadań SKKT należą:
zadań SKKT należą:
- organizowanie, wycieczek, imprez i innych zajęć krajoznawczo-
- organizowanie, wycieczek, imprez i innych zajęć krajoznawczo-
turystycznych oraz zdobywanie odznak turystycznych i krajoznawczych.
turystycznych oraz zdobywanie odznak turystycznych i krajoznawczych.
- organizowanie obozów wędrownych dla młodzieży szkolnej, w czasie ferii i
- organizowanie obozów wędrownych dla młodzieży szkolnej, w czasie ferii i
wakacji.
wakacji.
- gromadzenie materiałów krajoznawczych, opracowanie opisów
- gromadzenie materiałów krajoznawczych, opracowanie opisów
miejscowości.
miejscowości.
- upowszechnianie wiedzy o kraju poprzez organizowanie wystaw, konkursów,
- upowszechnianie wiedzy o kraju poprzez organizowanie wystaw, konkursów,
turniejów krajoznawczo-turystycznych itp.
turniejów krajoznawczo-turystycznych itp.
- sprawowanie opieki nad powierzonymi zabytkami kultury, przyrody.
- sprawowanie opieki nad powierzonymi zabytkami kultury, przyrody.
- szerzenie wśród uczniów kultury uprawiania turystyki.
- szerzenie wśród uczniów kultury uprawiania turystyki.
- propagowanie w szkole turystyki i krajoznawstwa poprzez wydawanie
- propagowanie w szkole turystyki i krajoznawstwa poprzez wydawanie
gazetek, tworzenie kącików krajoznawstwa, organizowanie odczytów,
gazetek, tworzenie kącików krajoznawstwa, organizowanie odczytów,
pogadanek, wieczorów dyskusyjnych, upowszechnienie czytelnictwa prasy i
pogadanek, wieczorów dyskusyjnych, upowszechnienie czytelnictwa prasy i
wydawnictw o treściach krajoznawczych.
wydawnictw o treściach krajoznawczych.
- opieka nad szkolnymi schroniskami młodzieżowymi i wypożyczalniami
- opieka nad szkolnymi schroniskami młodzieżowymi i wypożyczalniami
sprzętu turystycznego.
sprzętu turystycznego.
Praca szkolnych klubów krajoznawczo-
Praca szkolnych klubów krajoznawczo-
turystycznych PTTK, kół zainteresować (SKKT)
turystycznych PTTK, kół zainteresować (SKKT)
i harcerskich klubów turystycznych.
i harcerskich klubów turystycznych.
Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze (PTTK)
PTTK powstało w 1950r. w wyniku połączenia Polskiego
Towarzystwa Tatrzańskiego Polskiego Towarzystwa
Krajoznawczego oraz kilku innych organizacji turystycznych.
Uznane zostało za stowarzyszenie wyższej użyteczności.
Działalnością turystyczną członków PTTK kieruje kadra
organizatorów turystyki, przewodników turystycznych,
przewodników turystyki kwalifikowanej (pieszej, górskiej,
narciarskiej, motorowej, żeglarskiej, kajakowej, kolarskiej),
społecznych opiekunów przyrody, opiekunów SKKT-PTTK oraz
członków Służby Kultury Szlaku.
Podstawowe dziedziny działalności członków PTTK to
turystyka kwalifikowana oraz turystyka masowa. Podstawowymi
formami działalności są wycieczki, rajdy, zloty, biwaki, obozy.
Towarzystwo prowadzi pracownie krajoznawcze, muzea,
biblioteki, wydaje książki i broszury popularyzujące turystykę i
krajoznawstwo.
PTTK odgrywa dużą rolę wśród uczestników społecznego ruchu
krajoznawczego w środowisku młodzieży szkolnej. Obecnie w
PTTK przeszło 40% członków to młodzież szkolna, zrzeszona w
ok. 7 tys. klubów w SKKT-PTTK.
Praca szkolnych klubów krajoznawczo-
Praca szkolnych klubów krajoznawczo-
turystycznych PTTK, kół zainteresować (SKKT)
turystycznych PTTK, kół zainteresować (SKKT)
i harcerskich klubów turystycznych.
i harcerskich klubów turystycznych.
Liga Ochrony Przyrody (LOP)
Liga Ochrony Przyrody (LOP)
LOP została utworzona 09.01.1928r., do 1939r. działalność organizacji
LOP została utworzona 09.01.1928r., do 1939r. działalność organizacji
koncentrowała się na ochronie niektórych, najbardziej zagrożonych
koncentrowała się na ochronie niektórych, najbardziej zagrożonych
pomników przyrody, proporcjonalnie, do ówczesnych możliwości tej
pomników przyrody, proporcjonalnie, do ówczesnych możliwości tej
organizacji. Szczególną aktywność w tym okresie LOP rozwijała w
organizacji. Szczególną aktywność w tym okresie LOP rozwijała w
dziedzinie propagowania ochrony przyrody, zwłaszcza Tatr i Pienin.
dziedzinie propagowania ochrony przyrody, zwłaszcza Tatr i Pienin.
Główne zadania statutowe LOP, zrzeszającej przeszło milion członków
Główne zadania statutowe LOP, zrzeszającej przeszło milion członków
w kołach zakładowych, terenowych, środowiskowych, szkolnych i
w kołach zakładowych, terenowych, środowiskowych, szkolnych i
uczelnianych, to m.in.:
uczelnianych, to m.in.:
- kształtowanie właściwego stosunku człowieka do przyrody oraz
- kształtowanie właściwego stosunku człowieka do przyrody oraz
opinii społecznej o środowisku przyrodniczym
opinii społecznej o środowisku przyrodniczym
- inicjowanie i podejmowanie społecznych przedsięwzięć i czynów na
- inicjowanie i podejmowanie społecznych przedsięwzięć i czynów na
rzecz ochrony przyrody i kształtowania środowiska przyrodniczego.
rzecz ochrony przyrody i kształtowania środowiska przyrodniczego.
- zabieganie o ochronę środowiska przyrodniczego, właściwe
- zabieganie o ochronę środowiska przyrodniczego, właściwe
użytkowanie oraz świadome i celowe odtwarzanie zasobów przyrody
użytkowanie oraz świadome i celowe odtwarzanie zasobów przyrody
jako dobra ogólnonarodowego
jako dobra ogólnonarodowego
- zapobieganie niszczeniu środowiska przyrodniczego
- zapobieganie niszczeniu środowiska przyrodniczego
- zabieganie o zachowanie piękna i swoistych cech rodzimego
- zabieganie o zachowanie piękna i swoistych cech rodzimego
krajobrazu oraz ochronę terenów przeznaczonych na cele turystyczno-
krajobrazu oraz ochronę terenów przeznaczonych na cele turystyczno-
wypoczynkowe.
wypoczynkowe.
Praca szkolnych klubów krajoznawczo-
Praca szkolnych klubów krajoznawczo-
turystycznych PTTK, kół zainteresować (SKKT)
turystycznych PTTK, kół zainteresować (SKKT)
i harcerskich klubów turystycznych.
i harcerskich klubów turystycznych.
Harcerstwo
Harcerstwo
Działające na terenie szkół różnych typów organizacje
Działające na terenie szkół różnych typów organizacje
harcerskie uznają krajoznawstwo i turystykę za nadzwyczaj
harcerskie uznają krajoznawstwo i turystykę za nadzwyczaj
ważną dziedzinę swojej pracy. Harcerskie wycieczki, biwaki i
ważną dziedzinę swojej pracy. Harcerskie wycieczki, biwaki i
obozy uzyskały tak wielką popularność, że potocznie
obozy uzyskały tak wielką popularność, że potocznie
utożsamiano z nimi całą harcerską działalność. Harcerstwo
utożsamiano z nimi całą harcerską działalność. Harcerstwo
posiada wieloletnie tradycje w zakresie prowadzenia
posiada wieloletnie tradycje w zakresie prowadzenia
różnorodnych imprez i krzewienia turystyki wśród ogółu
różnorodnych imprez i krzewienia turystyki wśród ogółu
uczniów. Harcerstwo jest najnaturalniejszą szkołą wpajania
uczniów. Harcerstwo jest najnaturalniejszą szkołą wpajania
zasad i nawyków działalności krajoznawczo-turystycznej wśród
zasad i nawyków działalności krajoznawczo-turystycznej wśród
społeczeństwa, taką pracę rozpoczyna się już z najmłodszymi
społeczeństwa, taką pracę rozpoczyna się już z najmłodszymi
członkami, przygotowując ich stopniowo do umiejętności
członkami, przygotowując ich stopniowo do umiejętności
organizowania wartościowych sposobów wypoczynku.
organizowania wartościowych sposobów wypoczynku.
Harcerstwo uznaje krajoznawstwo za instrument wychowania.
Harcerstwo uznaje krajoznawstwo za instrument wychowania.
Wyspecjalizowaną agendą harcerstwa w zakresie obsługi
Wyspecjalizowaną agendą harcerstwa w zakresie obsługi
krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego dzieci i
krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego dzieci i
młodzieży szkolnej oraz kadry, instruktorów, nauczycieli i
młodzieży szkolnej oraz kadry, instruktorów, nauczycieli i
wychowawców jest Biuro Usług Turystycznych ZHP „Harctur”.
wychowawców jest Biuro Usług Turystycznych ZHP „Harctur”.
Szkolne schroniska
Szkolne schroniska
młodzieżowe i
młodzieżowe i
działalność PTSM.
działalność PTSM.
PTSM – Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych
PTSM – Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych
Schroniska Młodzieżowe
Schroniska Młodzieżowe
baza dla uprawiania różnych form
baza dla uprawiania różnych form
turystycznych przez dzieci i młodzież
turystycznych przez dzieci i młodzież
zlokalizowane przy atrakcyjnych
zlokalizowane przy atrakcyjnych
szlakach turystycznych
szlakach turystycznych
zwykle są to schroniska sezonowe
zwykle są to schroniska sezonowe
Czego wymaga od
Czego wymaga od
schronisk, turystyka dzieci i
schronisk, turystyka dzieci i
młodzieży?
młodzieży?
przyjaznej atmosfery w dużej grupie
przyjaznej atmosfery w dużej grupie
dużo miejsc noclegowych – o każdej
dużo miejsc noclegowych – o każdej
porze roku
porze roku
dostępne – tanie
dostępne – tanie
regulaminu
regulaminu
PTSM
PTSM
udziela noclegów młodzieży szkolnej, członkom
udziela noclegów młodzieży szkolnej, członkom
Międzynarodowej Federacji Schronisk Młodzieżowych
Międzynarodowej Federacji Schronisk Młodzieżowych
oraz świadczy usługi na rzecz ogółu turystów
oraz świadczy usługi na rzecz ogółu turystów
dba o rozbudowę schronisk, stałych i sezonowych o raz o
dba o rozbudowę schronisk, stałych i sezonowych o raz o
ich modernizację
ich modernizację
tworzy sieć ok.200 typowych tras dla odbywania
tworzy sieć ok.200 typowych tras dla odbywania
wielodniowych wędrówek pieszych i rowerowych
wielodniowych wędrówek pieszych i rowerowych
organizuje zajęcia w ramach turystyki sobotnio-
organizuje zajęcia w ramach turystyki sobotnio-
niedzielnej dzieci i młodzieży, organizuje zloty,
niedzielnej dzieci i młodzieży, organizuje zloty,
złazy, rajdy, olimpiady i sejmiki.
złazy, rajdy, olimpiady i sejmiki.
tworzy koła na terenie poszczególnych szkół i
tworzy koła na terenie poszczególnych szkół i
programuje ich pracę
programuje ich pracę
prowadzi prace informacyjno-propagandowe, działalność
prowadzi prace informacyjno-propagandowe, działalność
wydawniczą, szkolenie pracowników schronisk.
wydawniczą, szkolenie pracowników schronisk.
organizuje dwie coroczne imprezy: Zlot Młodzieży PTSM
organizuje dwie coroczne imprezy: Zlot Młodzieży PTSM
i Ogólnopolski Zlot Grunwaldzki Młodzieży
i Ogólnopolski Zlot Grunwaldzki Młodzieży
Szkolnej
Szkolnej
Krajoznawstwo i turystyka
Krajoznawstwo i turystyka
na wczasach dla dzieci i
na wczasach dla dzieci i
młodzieży.
młodzieży.
Najpowszechniejszą formą wypoczynku
Najpowszechniejszą formą wypoczynku
wakacyjnego dzieci i młodzieży szkolnej są
wakacyjnego dzieci i młodzieży szkolnej są
obozy i kolonie
obozy i kolonie
. Powinny być one
. Powinny być one
placówką wychowawczą, przygotowującą
placówką wychowawczą, przygotowującą
uczniów m.in. do umiejętnego
uczniów m.in. do umiejętnego
organizowania sobie wypoczynku
organizowania sobie wypoczynku
wakacyjnego, a w przyszłości urlopowego.
wakacyjnego, a w przyszłości urlopowego.
Stanowią również szansę uzupełnienia
Stanowią również szansę uzupełnienia
zaniedbań w zakresie wychowania
zaniedbań w zakresie wychowania
fizycznego oraz utrwalenia zainteresowania
fizycznego oraz utrwalenia zainteresowania
sportem i doskonalenia sprawności,
sportem i doskonalenia sprawności,
wydolności fizycznej.
wydolności fizycznej.
Utrudnieniem w przyzwyczajeniu dzieci i
Utrudnieniem w przyzwyczajeniu dzieci i
młodzieży do aktywnego wypoczynku na
młodzieży do aktywnego wypoczynku na
wczasach są cztery bariery:
wczasach są cztery bariery:
- niedostatki programowe zajęć
- niedostatki programowe zajęć
- brak kadr lub niedostateczne ich
- brak kadr lub niedostateczne ich
wyszkolenie
wyszkolenie
- brak sprzętu i bazy
- brak sprzętu i bazy
- brak nawyków wyniesionych z domu
- brak nawyków wyniesionych z domu
rodzinnego
rodzinnego
Krajoznawstwo i turystyka
Krajoznawstwo i turystyka
na wczasach dla dzieci i
na wczasach dla dzieci i
młodzieży.
młodzieży.
Koncepcje profilów organizacyjno-
Koncepcje profilów organizacyjno-
programowych:
programowych:
o
System wypoczynkowo-rekreacyjny
System wypoczynkowo-rekreacyjny
(profilaktyczno-zdrowotny)
(profilaktyczno-zdrowotny)
o
Wypoczynek – turystyka – sport
Wypoczynek – turystyka – sport
o
System zuchowy i harcerski
System zuchowy i harcerski
o
System oparty na zabawie
System oparty na zabawie
w „żołnierzy, górników,
w „żołnierzy, górników,
górali, rycerzy, partyzantów itp.”
górali, rycerzy, partyzantów itp.”
o
System dobrowolnego wyboru zajęć
System dobrowolnego wyboru zajęć
(„popołudnie
(„popołudnie
swobody”)
swobody”)
o
System instruktor – wychowawca
System instruktor – wychowawca
o
Kolonie sportowe
Kolonie sportowe
Krajoznawstwo i turystyka
Krajoznawstwo i turystyka
na wczasach dla dzieci i
na wczasach dla dzieci i
młodzieży.
młodzieży.
Zimowiska
Zimowiska
są formą wczasów, organizowaną w okresie ferii
są formą wczasów, organizowaną w okresie ferii
zimowych dla dzieci i młodzieży szkolnej. Na wczasach tych,
zimowych dla dzieci i młodzieży szkolnej. Na wczasach tych,
pod kierunkiem nauczycieli i wychowawców uczniowie powinni
pod kierunkiem nauczycieli i wychowawców uczniowie powinni
wypoczywać po trudach nauki. Zimowiska są doskonałą okazją
wypoczywać po trudach nauki. Zimowiska są doskonałą okazją
do uprawiania sportów i turystyki zimowej
do uprawiania sportów i turystyki zimowej
Przepisy prawne
Przepisy prawne
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ
z dnia 12 września 2001r. w sprawie szczegółowych zasad i
z dnia 12 września 2001r. w sprawie szczegółowych zasad i
warunków prowadzenia działalności w dziedzinie rekreacji
warunków prowadzenia działalności w dziedzinie rekreacji
ruchowej
ruchowej
USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997r. o usługach turystycznych
USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997r. o usługach turystycznych
Rozdział 1. Przepisy ogólne
Rozdział 1. Przepisy ogólne
Rozdział 2. Organizatorzy turystyki, pośrednicy i agenci
Rozdział 2. Organizatorzy turystyki, pośrednicy i agenci
turystyczni
turystyczni
Rozdział 4. Przewodnicy turystyczni i piloci wycieczek
Rozdział 4. Przewodnicy turystyczni i piloci wycieczek
Rozdział 5. Usługi hotelarskie
Rozdział 5. Usługi hotelarskie
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ
I SPORTU z dnia 8 listopada 2001r. w sprawie warunków i
I SPORTU z dnia 8 listopada 2001r. w sprawie warunków i
sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i
sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i
placówki krajoznawstwa i turystyki
placówki krajoznawstwa i turystyki
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ
z dnia 21 stycznia 1997r. w sprawie warunków, jakie musza
z dnia 21 stycznia 1997r. w sprawie warunków, jakie musza
spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży
spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży
szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania
szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania
Podstawowe zasady pracy
Podstawowe zasady pracy
turystycznej z dziećmi i
turystycznej z dziećmi i
młodzieżą
młodzieżą
„
„
poznawanie kraju i świata rozpoczynamy od własnego
poznawanie kraju i świata rozpoczynamy od własnego
środowiska”
środowiska”
kształtowanie pożądanych postaw wobec świata i
kształtowanie pożądanych postaw wobec świata i
otoczenia, rozwijanie uczuć patriotycznych i obywatelskich
otoczenia, rozwijanie uczuć patriotycznych i obywatelskich
należy przeciwdziałać ograniczeniom aktywności ruchowej
należy przeciwdziałać ograniczeniom aktywności ruchowej
uczyć uczestniczenia w kulturze i kulturalnego zachowania.
uczyć uczestniczenia w kulturze i kulturalnego zachowania.
budzić zainteresowania i pasje poznawcze, które
budzić zainteresowania i pasje poznawcze, które
przyczyniają się do podejmowania działalności turystycznej
przyczyniają się do podejmowania działalności turystycznej
dla ich zaspokojenia
dla ich zaspokojenia
należy kształtować pożądane postawy społeczne będące
należy kształtować pożądane postawy społeczne będące
wynikiem kontaktowania się dzieci i młodzieży z ludźmi, z
wynikiem kontaktowania się dzieci i młodzieży z ludźmi, z
ich warsztatami pracy
ich warsztatami pracy
wdrażać do przestrzegania zasad ochrony przyrody i
wdrażać do przestrzegania zasad ochrony przyrody i
środowiska, przez poznawanie praw przyrody i wpływu
środowiska, przez poznawanie praw przyrody i wpływu
człowieka na środowisko
człowieka na środowisko
Bibliografia
Bibliografia
Łobożewicz T., „Rekreacja ruchowa i turystyka”, AWF
Łobożewicz T., „Rekreacja ruchowa i turystyka”, AWF
Warszawa 1989
Warszawa 1989
Łobożewicz T., „Turystyka dzieci i młodzieży szkolnej”, AWF
Łobożewicz T., „Turystyka dzieci i młodzieży szkolnej”, AWF
Warszawa
Warszawa
J. Suprewicz „Socjologia turystyki” WSSP Lublin
J. Suprewicz „Socjologia turystyki” WSSP Lublin
J. Łaciak: „Aktywność turystyczna dzieci i młodzieży w
J. Łaciak: „Aktywność turystyczna dzieci i młodzieży w
2005r.”
2005r.”
K. Denek: „W kręgu edukacji, krajoznawstwa i turystyki w
K. Denek: „W kręgu edukacji, krajoznawstwa i turystyki w
szkole” Poznań 2000
szkole” Poznań 2000
I. Janowski: „Krajoznawstwo i turystyka szkolna” Kielce 2003
I. Janowski: „Krajoznawstwo i turystyka szkolna” Kielce 2003
Toczek-Werner S., „Podstawy rekreacji i turystyki”, Wrocław
Toczek-Werner S., „Podstawy rekreacji i turystyki”, Wrocław
2005
2005
Wartecka-Ważyńska A., „Turystyka młodzieży i jej
Wartecka-Ważyńska A., „Turystyka młodzieży i jej
uwarunkowania”, Poznań 2007
uwarunkowania”, Poznań 2007
T. Łobożewicz, T. Wolańska: „Rekreacja i turystyka w
T. Łobożewicz, T. Wolańska: „Rekreacja i turystyka w
rodzinie” Warszawa 1994
rodzinie” Warszawa 1994
Strona internetowa: www.pttk.pl
Strona internetowa: www.pttk.pl