Leki stosowane w

Leki stosowane w

niektórych chorobach

niektórych chorobach

pediatrycznych

pediatrycznych

Gdzie rodzice szukają

Gdzie rodzice szukają

pomocy jeśli dziecko

pomocy jeśli dziecko

zachoruje

zachoruje



Pediatra

Pediatra



Próbują metod domowych

Próbują metod domowych



Rodzina, znajomi

Rodzina, znajomi



Apteka

Apteka

Przychodzi mama do

Przychodzi mama do

apteki…

apteki…



Zebrać dokładny wywiad dotyczący

Zebrać dokładny wywiad dotyczący

choroby dziecka (co i od kiedy dolega)

choroby dziecka (co i od kiedy dolega)



Jeśli to konieczne odesłać do lekarza

Jeśli to konieczne odesłać do lekarza



Dobrać odpowiedni i skuteczny preparat

Dobrać odpowiedni i skuteczny preparat



Dobrać odpowiednią formę leku do wieku

Dobrać odpowiednią formę leku do wieku

dziecka

dziecka



Zalecić właściwe dawkowanie

Zalecić właściwe dawkowanie



Pamiętać, że dziecko ma inny metabolizm

Pamiętać, że dziecko ma inny metabolizm

„

„

Dziecko nie jest

Dziecko nie jest

miniaturką dorosłego,

miniaturką dorosłego,

które wymaga jedynie

które wymaga jedynie

zmniejszonych dawek

zmniejszonych dawek

leków, ale ma swoją

leków, ale ma swoją

niezależną specyfikę”.

niezależną specyfikę”.

Dr Abraham Jacobi

Dr Abraham Jacobi

Czym się różnicy organizm

Czym się różnicy organizm

dziecka od dorosłego?

dziecka od dorosłego?



Wiek i masa ciała

Wiek i masa ciała



Wchłanianie leków

Wchłanianie leków



Dystrybucja leków

Dystrybucja leków



Metabolizm leków

Metabolizm leków



Wydalanie leków

Wydalanie leków



Bezpieczeństwo terapeutyczne

Bezpieczeństwo terapeutyczne

Wchłanianie leków

Wchłanianie leków



Wyższe pH soku żołądkowego

Wyższe pH soku żołądkowego



Wolniejsze tempo opróżniania

Wolniejsze tempo opróżniania

zawartości żołądka

zawartości żołądka



Mniejsza sekrecja żółci

Mniejsza sekrecja żółci



Cienka, bardziej przepuszczalna

Cienka, bardziej przepuszczalna

skóra

skóra



Chroby – ulewanie, wymioty, zmiany

Chroby – ulewanie, wymioty, zmiany

skórne są częstsze

skórne są częstsze

Dystrybucja leku

Dystrybucja leku



Niedojrzała bariera krew-mózg

Niedojrzała bariera krew-mózg

(wiąże się to z większą kumulacją leków w OUN)

(wiąże się to z większą kumulacją leków w OUN)



Mniejsza ilość białek wiążących w

Mniejsza ilość białek wiążących w

surowicy

surowicy



Mniejsza ilość tkanki tłuszczowej, ale

Mniejsza ilość tkanki tłuszczowej, ale

może być większa u małych dzieci

może być większa u małych dzieci



Większa zawartość TBW (

Większa zawartość TBW (

całkowita ilość wody w

całkowita ilość wody w

organizmie)

organizmie)

-

-

70-80% noworodek, niemowlę

70-80% noworodek, niemowlę

-

-

64% dzieci od 1-12 r.ż

64% dzieci od 1-12 r.ż

Metabolizm

Metabolizm



Mniejsza ilość enzymów

Mniejsza ilość enzymów

mikrosomalnych (niedojrzała

mikrosomalnych (niedojrzała

wątroba)

wątroba)



Zwiększony metabolizm 6-12 m.ż do

Zwiększony metabolizm 6-12 m.ż do

5 r.ż

5 r.ż

(masa wątroby u noworodka jest znacznie

(masa wątroby u noworodka jest znacznie

większa w stosunku do masy ciała niż u dorosłych

większa w stosunku do masy ciała niż u dorosłych

i wynosi 4,4% (2,4% u dorosłych))

i wynosi 4,4% (2,4% u dorosłych))

Wydalanie

Wydalanie



Niedojrzałe nerki

Niedojrzałe nerki

Stosując leki u dzieci należy

Stosując leki u dzieci należy

uwzględnić:

uwzględnić:



Wiek dziecka

Wiek dziecka



Odpowiedni lek

Odpowiedni lek



Wielkość dawki

Wielkość dawki



Częstość dawkowania

Częstość dawkowania



Bezpieczeństwo dawkowania

Bezpieczeństwo dawkowania



Wybór postaci leku

Wybór postaci leku

Postacie leków dla dzieci

Postacie leków dla dzieci



Postać doustna:

Postać doustna:

-

Tabletki

Tabletki

-

Syropy

Syropy

-

zawiesiny

zawiesiny



Czopki

Czopki



Maści

Maści

Jak podawać

Jak podawać

1.) Niemowlęta:

1.) Niemowlęta:

-

Mała objętość, podawanie strzykawką,

Mała objętość, podawanie strzykawką,

2.) Małe dzieci

2.) Małe dzieci

-

Jak u niemowląt

Jak u niemowląt

-

Poprawić smak, podać w soku, lub dać

Poprawić smak, podać w soku, lub dać

dziecku coś smacznego do popicia

dziecku coś smacznego do popicia

Jak dawkować

Jak dawkować



Dobrać odpowiednią dawkę do wieku

Dobrać odpowiednią dawkę do wieku

i masy ciała dziecka

i masy ciała dziecka



DOKŁADNIE OBJAŚNIĆ RODZICOM

DOKŁADNIE OBJAŚNIĆ RODZICOM

DAWKOWANIE

DAWKOWANIE



Przekazać informację ile dawek i jak

Przekazać informację ile dawek i jak

często wolno lek podawać dziecku

często wolno lek podawać dziecku

Compliance stosowanych

Compliance stosowanych

leków

leków

1.) Jedno z badań 90 rodziców

1.) Jedno z badań 90 rodziców

podzielonych na 3 grupy:

podzielonych na 3 grupy:

-

Krótka ustna informacja – 37% podało

Krótka ustna informacja – 37% podało

właściwą dawkę

właściwą dawkę

-

Dokładne wyjaśnienie, strzykawka,

Dokładne wyjaśnienie, strzykawka,

demonstracja – 83% podało właściwą dawkę

demonstracja – 83% podało właściwą dawkę

-

Dokładne wyjasnienie, strzykawka z

Dokładne wyjasnienie, strzykawka z

zaznaczoną linią – 100% podało właściwą

zaznaczoną linią – 100% podało właściwą

dawkę

dawkę

Dlaczego dawkowanie jest

Dlaczego dawkowanie jest

takie istotne

takie istotne



Leki OTC mogą być niebezpieczne dla

Leki OTC mogą być niebezpieczne dla

dzieci

dzieci



Mogą być przyczyną zgonów (na 189

Mogą być przyczyną zgonów (na 189

zgonów 118 miało związek z lekami

zgonów 118 miało związek z lekami

OTC w tym 88 z powodu

OTC w tym 88 z powodu

przedawkowania).

przedawkowania).

Najczęstsze błędy -

Najczęstsze błędy -

przedawkowanie

przedawkowanie

Pamiętać, że dla rodzica

Pamiętać, że dla rodzica

nazwy handlowe tego

nazwy handlowe tego

samego preparatu

samego preparatu

zwykle oznaczają dwa

zwykle oznaczają dwa

zupełnie inne leki

zupełnie inne leki

Z jakimi chorobami dziecka

Z jakimi chorobami dziecka

najczęściej zgłosi się mama do

najczęściej zgłosi się mama do

apteki?

apteki?



Gorączka

Gorączka



Przeziębienie

Przeziębienie



Kaszel

Kaszel



Ból gardła

Ból gardła



Biegunka

Biegunka



Kolka

Kolka



Bóle brzucha

Bóle brzucha



Ból ucha

Ból ucha

Gorączka

Gorączka



U dzieci najczęściej pochodzenia

U dzieci najczęściej pochodzenia

infekcyjnego

infekcyjnego



Zazwyczaj spowodowana banalną infekcją

Zazwyczaj spowodowana banalną infekcją

wirusową

wirusową



Niewielka gorączka zwykle wpływa

Niewielka gorączka zwykle wpływa

korzystnie na przebieg infekcji wirusowych i

korzystnie na przebieg infekcji wirusowych i

bakteryjnych

bakteryjnych



Wysoka gorączka u małych dzieci <5 lat,

Wysoka gorączka u małych dzieci <5 lat,

może spowodować wystąpienie drgawek

może spowodować wystąpienie drgawek

gorączkowych

gorączkowych

Gorączka

Gorączka



>38 C w odbycie

>38 C w odbycie



> 37.8 C w jamie ustnej

> 37.8 C w jamie ustnej



>37.2 C pod pachą

>37.2 C pod pachą

Kiedy odesłać mamę do

Kiedy odesłać mamę do

lekarza?

lekarza?



Dziecko poniżej 3 m.ż

Dziecko poniżej 3 m.ż



Zły stan ogólny dziecka

Zły stan ogólny dziecka



Bardzo wysoka gorączka

Bardzo wysoka gorączka



Gorączka trwająca dłużej niż 3 dni

Gorączka trwająca dłużej niż 3 dni



Towarzyszące objawy takiej jak: ból

Towarzyszące objawy takiej jak: ból

ucha, ból gardła, zmiany skórne, ból

ucha, ból gardła, zmiany skórne, ból

brzucha, ból przy oddawaniu moczu.

brzucha, ból przy oddawaniu moczu.

Paracetamol

Paracetamol



Lek pierwszego wyboru do leczenia

Lek pierwszego wyboru do leczenia

bólu i gorączki u niemowląt i dzieci.

bólu i gorączki u niemowląt i dzieci.



Wysoki indeks terapeutyczny

Wysoki indeks terapeutyczny



Dzieci są mniej wrażliwe na zatrucie

Dzieci są mniej wrażliwe na zatrucie

niż dorośli

niż dorośli



15mg/kg jednorazowo i do 90mg/kg

15mg/kg jednorazowo i do 90mg/kg

na dobę

na dobę



20 mg/kg do 90mg/kg na dobę -

20 mg/kg do 90mg/kg na dobę -

dawka doodbytnicza

dawka doodbytnicza



Regularne dawkowanie co 4-6h

Regularne dawkowanie co 4-6h



Nie jest to lek przeciwzapalny

Nie jest to lek przeciwzapalny



Graniczna dawka toksyczna

Graniczna dawka toksyczna

150mg/kg

150mg/kg

Ibuprofen

Ibuprofen



Jest to NLPZ

Jest to NLPZ



Dawkowanie 5-10 mg/kg na dawkę

Dawkowanie 5-10 mg/kg na dawkę



Dawkowanie co 6 godzin

Dawkowanie co 6 godzin



Nie stosować dłużej niż 24 godziny

Nie stosować dłużej niż 24 godziny

(u niemowląt do 1 roku)

(u niemowląt do 1 roku)

Ryzyko związane ze

Ryzyko związane ze

stosowaniem Ibuprofenu

stosowaniem Ibuprofenu



Zmniejsza przepływ nerkowy, działa

Zmniejsza przepływ nerkowy, działa

nefrotoksycznie, zwłaszcza u chorych

nefrotoksycznie, zwłaszcza u chorych

odwodnionych

odwodnionych



Ryzyko krwawień z p.pok z

Ryzyko krwawień z p.pok z

owrzodzeniem i perforacją

owrzodzeniem i perforacją



Przedłużenie czasu krwawienia

Przedłużenie czasu krwawienia

Nie zaleca się ibuprofenu u

Nie zaleca się ibuprofenu u

dzieci w przypadku:

dzieci w przypadku:



Biegunki

Biegunki



Zakażeń dróg moczowych

Zakażeń dróg moczowych



Dzieci z zaburzeniami krzepnięcia

Dzieci z zaburzeniami krzepnięcia



Astma

Astma



W przypadku odwodnienia

W przypadku odwodnienia

Ibuprofen/Paracetamol

Ibuprofen/Paracetamol



Ibuprofen wydaje się skuteczniej obniżać

Ibuprofen wydaje się skuteczniej obniżać

gorączkę w ciągu pierwszych 4-6 godzin

gorączkę w ciągu pierwszych 4-6 godzin

stosowania i skuteczniej działa

stosowania i skuteczniej działa

przeciwbólowo

przeciwbólowo



Skojarzone leczenie Paracetamolem i

Skojarzone leczenie Paracetamolem i

Ibuprofenem wydłuża czas bez gorączki,

Ibuprofenem wydłuża czas bez gorączki,

jednak nie ma pewności co do

jednak nie ma pewności co do

bezpieczeństwa.

bezpieczeństwa.



Paracetamol jest lekiem bezpieczniejszym

Paracetamol jest lekiem bezpieczniejszym

Kwas acetylosalicylowy,

Kwas acetylosalicylowy,

aspiryna

aspiryna



Najsilniej blokuje produkcję

Najsilniej blokuje produkcję

prostaglandyn

prostaglandyn



Dobrze wchłania się z p. pok

Dobrze wchłania się z p. pok



Czas działania po 15-30 min do 4-6

Czas działania po 15-30 min do 4-6

godzin

godzin



Dawkowanie 50-65 mg/kg na dobę w

Dawkowanie 50-65 mg/kg na dobę w

4-6 dawkach podzielonych

4-6 dawkach podzielonych

Ryzyko

Ryzyko



U dzieci ryzyko wystąpienia zespołu

U dzieci ryzyko wystąpienia zespołu

Reya

Reya

NIE ZALECA SIĘ U DZIECI <12 r.ż

NIE ZALECA SIĘ U DZIECI <12 r.ż



Działa gastrotoksycznie

Działa gastrotoksycznie



Działa przeciwkrzepliwie

Działa przeciwkrzepliwie



Niski indeks terapeutyczny

Niski indeks terapeutyczny



Ryzyko zatrucia zwłaszcza przy

Ryzyko zatrucia zwłaszcza przy

leczeniu przewlekłym

leczeniu przewlekłym

Metamizol, Pyralgina

Metamizol, Pyralgina



Skuteczny lek przeciwbólowy i

Skuteczny lek przeciwbólowy i

przeciwgorączkowy

przeciwgorączkowy



Może powodować poważne objawy

Może powodować poważne objawy

niepożądane (uszkodzenie wątroby,

niepożądane (uszkodzenie wątroby,

nerek, szpiku)

nerek, szpiku)



Nie zalecany u dzieci.

Nie zalecany u dzieci.

Inne metody leczenia

Inne metody leczenia

gorączki

gorączki



Pojenie

Pojenie



Odpowiednie ubranie

Odpowiednie ubranie



Okłady chłodzące – skuteczne w

Okłady chłodzące – skuteczne w

połączeniu z lekiem

połączeniu z lekiem

przeciwgorączkowym

przeciwgorączkowym



Kąpiele ochładzające – ostrożnie u

Kąpiele ochładzające – ostrożnie u

dzieci z wysoką gorączką

dzieci z wysoką gorączką

Kaszel

Kaszel



Odpowiedź obronna układu

Odpowiedź obronna układu

oddechowego na zalegającą lub

oddechowego na zalegającą lub

spływającą wydzielinę, ciało obce,

spływającą wydzielinę, ciało obce,

substancje drażniące i ma na celu

substancje drażniące i ma na celu

oczyszczenie układu oddechowego.

oczyszczenie układu oddechowego.



Często towarzyszy infekcjom górnych

Często towarzyszy infekcjom górnych

dróg oddechowych

dróg oddechowych



Częste i bolesne napady kaszlu mogą

Częste i bolesne napady kaszlu mogą

być dla chorego męczace.

być dla chorego męczace.

Rodzaje kaszlu

Rodzaje kaszlu



Kaszel suchy

Kaszel suchy

-często w początkowym okresie i w okresie

-często w początkowym okresie i w okresie

zdrowienia po infekcji

zdrowienia po infekcji

-napady mogą być bolesne i męczące

-napady mogą być bolesne i męczące

-może być związany z obecnością ciała obcego

-może być związany z obecnością ciała obcego

-astma

-astma



Kaszel mokry

Kaszel mokry

-spływająca wydzielina

-spływająca wydzielina

-infekcje dolnych dróg oddechowych

-infekcje dolnych dróg oddechowych

-nie powinien być hamowany

-nie powinien być hamowany

-rozrzedzanie wydzieliny może być pomocne i

-rozrzedzanie wydzieliny może być pomocne i

ułatwić jej wydalanie

ułatwić jej wydalanie

Leki przeciwkaszlowe

Leki przeciwkaszlowe



Dekstrometorfan 1-2 mg/kg na dobę w dawkach

Dekstrometorfan 1-2 mg/kg na dobę w dawkach

podzielonych (Acodin)

podzielonych (Acodin)



Kodeina 1-2 mg/kg co 4-6 godz.

Kodeina 1-2 mg/kg co 4-6 godz.



Butamirat 1,5 mg/kg 2 do 3 razy na dobę

Butamirat 1,5 mg/kg 2 do 3 razy na dobę

(Supremin,Sinecod)

(Supremin,Sinecod)



Bromek ipratropium (Atrovent, Berodual)

Bromek ipratropium (Atrovent, Berodual)



Lewodropropizyna (Levopront)

Lewodropropizyna (Levopront)

Leki wykrztuśne

Leki wykrztuśne



Leki wykrztuśne (mukokinetyki)-ułatwiają

Leki wykrztuśne (mukokinetyki)-ułatwiają

wykrztuszanie wydzieliny

wykrztuszanie wydzieliny

-guajafenazyna (Guajazyl)

-guajafenazyna (Guajazyl)

-ambroksol (Ambroksol,Mucosolvan)

-ambroksol (Ambroksol,Mucosolvan)

-bromheksyna (Flegamina

-bromheksyna (Flegamina

)

)



Leki rozrzedzające wydzielinę (mukolityki)

Leki rozrzedzające wydzielinę (mukolityki)

-acetylocysteina (ACC, Fluimucil)

-acetylocysteina (ACC, Fluimucil)

-karbocysteina (Mukolina, PectoDrill)

-karbocysteina (Mukolina, PectoDrill)

-mesna (Mucofluid do nosa)

-mesna (Mucofluid do nosa)



Preparaty ziołowe (

Preparaty ziołowe (

wyciąg z liści bluszczu posp. Hedelix,

wyciąg z liści bluszczu posp. Hedelix,

Wyciąg z liści babki lancet. Plantagen,wyciągi z ziela tymianku

Wyciąg z liści babki lancet. Plantagen,wyciągi z ziela tymianku

Bronchosol)

Bronchosol)

Leczenie kaszlu

Leczenie kaszlu



Leki przeciwkaszlowe jedynie w

Leki przeciwkaszlowe jedynie w

wybranych przypadkach, preparaty z

wybranych przypadkach, preparaty z

kodeiną pod kontrolą lekarza

kodeiną pod kontrolą lekarza



Leki wykrztuśne i mukolityki w

Leki wykrztuśne i mukolityki w

przypadkach wilgotnego kaszlu w celu

przypadkach wilgotnego kaszlu w celu

ułatwienia wykrztuszenia wydzieliny

ułatwienia wykrztuszenia wydzieliny



Leczenie wspomagające: płyny,

Leczenie wspomagające: płyny,

inhalacje, nawilanie pomieszczenia

inhalacje, nawilanie pomieszczenia

Kaszel kiedy skonsultować z

Kaszel kiedy skonsultować z

lekarzem

lekarzem



U niemowlęcia < 6 m.ż.

U niemowlęcia < 6 m.ż.



Objawy mogące świadczyć o astmie

Objawy mogące świadczyć o astmie



Ropna lub krwisto podbarwiona

Ropna lub krwisto podbarwiona

wydzielina

wydzielina



Kaszel, któremu towarzyszy gorączka, ból

Kaszel, któremu towarzyszy gorączka, ból

w klatce piersiowej, trudność w

w klatce piersiowej, trudność w

oddychaniu

oddychaniu



Podejrzenie ciała obcego

Podejrzenie ciała obcego



Kaszel utrzymujący się ponad tydzień

Kaszel utrzymujący się ponad tydzień

Leki stosowane w

Leki stosowane w

przeziębieniu

przeziębieniu



Witamina C –

Witamina C –

skraca czas i nasilenie objawów.

skraca czas i nasilenie objawów.

Stosowana w dawkach typowych (30-60 mg)

Stosowana w dawkach typowych (30-60 mg)



Leki zmniejszające obrzęk błony

Leki zmniejszające obrzęk błony

śluzowej

śluzowej



Leki przeciwhistaminowe

Leki przeciwhistaminowe



Rutozyd-

Rutozyd-

czyli rutyna-wpływa uszczelniająco na

czyli rutyna-wpływa uszczelniająco na

naczynia kapilarne

naczynia kapilarne



Echinacea –

Echinacea –

wzmacniają odporność organizmu

wzmacniają odporność organizmu

w infekcjach, stanach zapalnych

w infekcjach, stanach zapalnych

Leki zmniejszające obrzęk

Leki zmniejszające obrzęk

1.) Krople

1.) Krople

-

Ksylometazolina (Otrivin)

Ksylometazolina (Otrivin)

-

Nafazolina

Nafazolina

-

Oksymetazolina (Nasivin, Afrin)

Oksymetazolina (Nasivin, Afrin)



Sulfarinol-

Sulfarinol-

sulfatiazol (bakteriostatycznie na

sulfatiazol (bakteriostatycznie na

GRAM+ i GRAM- oraz nafazolina)

GRAM+ i GRAM- oraz nafazolina)

2.) Stosowane ogólnie

2.) Stosowane ogólnie

-

Efedryna (Tussipect, Rubital comp.)

Efedryna (Tussipect, Rubital comp.)

-

Pseudoefedryna (np. Actifed)

Pseudoefedryna (np. Actifed)

Biegunka

Biegunka



Biegunka- liczne wodniste stolce

Biegunka- liczne wodniste stolce

(istotna zmiana charakteru stolca)

(istotna zmiana charakteru stolca)

mogą jej towarzyszyć wymioty i

mogą jej towarzyszyć wymioty i

gorączka. Powyżej 3 luźnych stolców

gorączka. Powyżej 3 luźnych stolców

lub jeden zawierający krew lub ropę

lub jeden zawierający krew lub ropę

stolec na 24 godziny.

stolec na 24 godziny.

Leczenie biegunki

Leczenie biegunki



Odpowiednie nawadnianie

Odpowiednie nawadnianie



Nawadnianie płynami o temperaturze

Nawadnianie płynami o temperaturze

pokojowej,

pokojowej,

niewielkimi porcjami,

niewielkimi porcjami,

zwłaszcza jeśli dziecko wymiotuje

zwłaszcza jeśli dziecko wymiotuje



Nawadnianie płynami lekko

Nawadnianie płynami lekko

osłodzonymi i osolonymi lub

osłodzonymi i osolonymi lub

preparaty gotowe glukozo-

preparaty gotowe glukozo-

elektrolitowe (np. Orsalit)

elektrolitowe (np. Orsalit)

Biegunka-kiedy do lekarza?

Biegunka-kiedy do lekarza?



Biegunka u noworodka lub małego niemowlęcia

Biegunka u noworodka lub małego niemowlęcia



Nasilone wymioty, dziecko nie chce pić

Nasilone wymioty, dziecko nie chce pić



Biegunka z wysoką gorączką

Biegunka z wysoką gorączką



Krew w stolcu

Krew w stolcu



Dziecko jest osłabione lub apatyczne

Dziecko jest osłabione lub apatyczne



Dziecko ma suche śluzówki, zachrypnięty głos,

Dziecko ma suche śluzówki, zachrypnięty głos,

płacze bez łez, ma wiotką skórę

płacze bez łez, ma wiotką skórę



Dziecko oddaje mniejsze ilości moczu

Dziecko oddaje mniejsze ilości moczu



Biegunka trwająca ponad 10 dni

Biegunka trwająca ponad 10 dni

Inne leki stosowane w

Inne leki stosowane w

leczeniu biegunki

leczeniu biegunki



Probiotyki –Lactobacillus GG-

Probiotyki –Lactobacillus GG-

skracają czas biegunki, przywracają

skracają czas biegunki, przywracają

florę bakteryjną jelita

florę bakteryjną jelita



Preparaty osłaniające, wiążące

Preparaty osłaniające, wiążące

toksyny – diosmetyk (Smecta)

toksyny – diosmetyk (Smecta)



Leki zwalniające perystaltykę

Leki zwalniające perystaltykę

przewodu pokarmowego-loperamid-

przewodu pokarmowego-loperamid-

nie wskazane u dzieci

nie wskazane u dzieci

WSZAWICA

WSZAWICA



U ludzi występują trzy gatunki wszy:

U ludzi występują trzy gatunki wszy:

Pediculus capitis (głowowa),

Pediculus capitis (głowowa),

Pediculus corporis (żyjąca na ciele) i

Pediculus corporis (żyjąca na ciele) i

Pediculus pubis (łonowa), my

Pediculus pubis (łonowa), my

omówimy sobie wszy głowowe

omówimy sobie wszy głowowe



Wszy atakują osoby w każdym wieku,

Wszy atakują osoby w każdym wieku,

ale częściej dzieci, zwłaszcza

ale częściej dzieci, zwłaszcza

dziewczynki (które mają na ogół

dziewczynki (które mają na ogół

dłuższe włosy).

dłuższe włosy).

Etiologia

Etiologia



Wszawica jest przekazywana wyłącznie poprzez

Wszawica jest przekazywana wyłącznie poprzez

bezpośredni kontakt. Przelotne zetknięcie się z

bezpośredni kontakt. Przelotne zetknięcie się z

osobą z wszawicą nie wystarcza do inwazji wszy,

osobą z wszawicą nie wystarcza do inwazji wszy,

potrzebne jest dłuższe przebywanie z osobnikiem.

potrzebne jest dłuższe przebywanie z osobnikiem.



Po inwazji wszy zaczynają się rozmnażać, dorosła

Po inwazji wszy zaczynają się rozmnażać, dorosła

wesz żyje około 1 miesiąca, w tym czasie każdej

wesz żyje około 1 miesiąca, w tym czasie każdej

nocy samica składa u podstawy włosa kilka

nocy samica składa u podstawy włosa kilka

jajeczek. Jajeczka dojrzewają po 6-9 dniach, a

jajeczek. Jajeczka dojrzewają po 6-9 dniach, a

puste skorupki pozostają przyczepione do włosa

puste skorupki pozostają przyczepione do włosa

(nazywamy je gnidami). W trakcie dojrzewania

(nazywamy je gnidami). W trakcie dojrzewania

młoda wesz – poczwarka – przechodzi trzykrotnie

młoda wesz – poczwarka – przechodzi trzykrotnie

proces linienia. Wkrótce po osiągnięciu

proces linienia. Wkrótce po osiągnięciu

dojrzałości, samica jest gotowa do rozmnażania.

dojrzałości, samica jest gotowa do rozmnażania.

Cechy kliniczne wszawicy

Cechy kliniczne wszawicy



Żywe wszy

Żywe wszy



Świąd głowy (spowodowany jest

Świąd głowy (spowodowany jest

reakcją alergiczną skóry głowy na

reakcją alergiczną skóry głowy na

ślinę wszy – jednak występuje

ślinę wszy – jednak występuje

zaledwie u 1/3 osób z wszawicą)

zaledwie u 1/3 osób z wszawicą)

Leczenie

Leczenie



Podstawową metodą usunięcia wszy jest

Podstawową metodą usunięcia wszy jest

stosowanie środków owadobójczych.

stosowanie środków owadobójczych.



Aktualne zalecenia leczenia dotyczą modelu

Aktualne zalecenia leczenia dotyczą modelu

mozaikowego, w ramach którego ten sam środek

mozaikowego, w ramach którego ten sam środek

jest stosowany podczas całego leczenia

jest stosowany podczas całego leczenia

(stosowany dwukrotnie w odstępie 5-7 dniowym),

(stosowany dwukrotnie w odstępie 5-7 dniowym),

jeśli leczenie okaże się nieskuteczne, należy

jeśli leczenie okaże się nieskuteczne, należy

spróbować innego środka, z innej grupy.

spróbować innego środka, z innej grupy.



Z powodu nasilenia się problemu oporności skupiono się

Z powodu nasilenia się problemu oporności skupiono się

ostatnio na pozafarmakologicznych opcjach leczenia.

ostatnio na pozafarmakologicznych opcjach leczenia.



Dużą popularnością cieszy się metoda wyczesywania na

Dużą popularnością cieszy się metoda wyczesywania na

mokro, chociaż nie ma żadnych badań na ten temat.

mokro, chociaż nie ma żadnych badań na ten temat.



Wyczesywanie na mokro polega na czesaniu mokrych

Wyczesywanie na mokro polega na czesaniu mokrych

włosów gęstym grzebieniem co 3-4 dni przez 2 tygodnie.

włosów gęstym grzebieniem co 3-4 dni przez 2 tygodnie.

Metodą tą usuwa się wszystkie wszy w miarę ich

Metodą tą usuwa się wszystkie wszy w miarę ich

wykluwania oraz nie dopuszcza do osiągniącia przez nie

wykluwania oraz nie dopuszcza do osiągniącia przez nie

dojrzałości i złożenia jajeczek.

dojrzałości i złożenia jajeczek.



Wszystkie preparaty mogą być stosowane u dzieci powyżej

Wszystkie preparaty mogą być stosowane u dzieci powyżej

6 miesiąca życia. Nakładając je należy zwrócić szczególną

6 miesiąca życia. Nakładając je należy zwrócić szczególną

uwagę na miejsca za uszami i na karku, gdyż tam

uwagę na miejsca za uszami i na karku, gdyż tam

najczęściej występują wszy.

najczęściej występują wszy.

OWSICA

OWSICA

Etiologia

Etiologia



Jajeczka są przenoszone przede wszystkim drogą fekalno-oralną (autoinfekcja), ale

Jajeczka są przenoszone przede wszystkim drogą fekalno-oralną (autoinfekcja), ale

także poprzez retroinfekcję (infekcja wsteczna przewodu pokarmowego) i drogą

także poprzez retroinfekcję (infekcja wsteczna przewodu pokarmowego) i drogą

wziewną.

wziewną.



Przenoszenie drogą oralno-fekalną polega na tym, że jajeczka są przenoszone pod

Przenoszenie drogą oralno-fekalną polega na tym, że jajeczka są przenoszone pod

paznokciami, a następnie dostają się do przewodu pokarmowego podczas ssania

paznokciami, a następnie dostają się do przewodu pokarmowego podczas ssania

palców, które dotykały okolic odbytu.

palców, które dotykały okolic odbytu.



Retroinfekcja jest wtedy, gdy larwy rozwijają się na błonie śluzowej odbytu i wędrują z

Retroinfekcja jest wtedy, gdy larwy rozwijają się na błonie śluzowej odbytu i wędrują z

powrotem do esicy.

powrotem do esicy.



Jajeczka owsika są bardzo odporne na czynniki środowiskowe i łatwo je przenieść na

Jajeczka owsika są bardzo odporne na czynniki środowiskowe i łatwo je przenieść na

ubraniach, pościelach i innych przedmiotach (np. na zabawkach), co prowadzi do

ubraniach, pościelach i innych przedmiotach (np. na zabawkach), co prowadzi do

infekcji drogą wziewną.

infekcji drogą wziewną.



Po przedostaniu się jajeczek do przewodu pokarmowego, są rozpuszczane w

Po przedostaniu się jajeczek do przewodu pokarmowego, są rozpuszczane w

dwunastnicy, co uwalnia larwy, które wędrują do jelita cienkiego i grubego. Po

dwunastnicy, co uwalnia larwy, które wędrują do jelita cienkiego i grubego. Po

zapłodnieniu, samice wędrują do kanału odbytu (zazwyczaj w nocy) i składają

zapłodnieniu, samice wędrują do kanału odbytu (zazwyczaj w nocy) i składają

jajeczka. Po złożeniu jajeczek samice giną. Jajeczka prawie natychmiast po złożeniu

jajeczka. Po złożeniu jajeczek samice giną. Jajeczka prawie natychmiast po złożeniu

są w stanie zakażać. Ponownie trafiają do przewodu pokarmowego za pomocą

są w stanie zakażać. Ponownie trafiają do przewodu pokarmowego za pomocą

jednego z trzech opisanych mechanizmów i cykl zaczyna się od nowa.

jednego z trzech opisanych mechanizmów i cykl zaczyna się od nowa.

Cechy kliniczne owsicy.

Cechy kliniczne owsicy.



Odczuwanie świądu w nocy w okolicy

Odczuwanie świądu w nocy w okolicy

odbytu i krocza.

odbytu i krocza.



Świąd może być przyczyną zaburzeń snu,

Świąd może być przyczyną zaburzeń snu,

co powoduje drażliwość i zmęczenie

co powoduje drażliwość i zmęczenie

następnego dnia.

następnego dnia.



Może dojść do wystąpienia powikłań w

Może dojść do wystąpienia powikłań w

postaci otarcia i wtórnego zakażenia skóry

postaci otarcia i wtórnego zakażenia skóry

krocza z powodu stałego drapania.

krocza z powodu stałego drapania.

Leczenie

Leczenie



W Polsce preparaty zwalczające owsiki są dostępne

W Polsce preparaty zwalczające owsiki są dostępne

wyłącznie na receptę.

wyłącznie na receptę.



Leczeniu należy poddać całą rodzinę, nie tylko pacjenta z

Leczeniu należy poddać całą rodzinę, nie tylko pacjenta z

objawami, jako że istnieje duże prawdopodobieństwo, że

objawami, jako że istnieje duże prawdopodobieństwo, że

inni członkowie rodziny zostali zakażeni, chociaż mogą nie

inni członkowie rodziny zostali zakażeni, chociaż mogą nie

wykazywać objawów klinicznych infekcji.

wykazywać objawów klinicznych infekcji.



Zaleca się powtórzenie dawki po 14 dniach, żeby usunąć

Zaleca się powtórzenie dawki po 14 dniach, żeby usunąć

także pasożyty, które rozwinęły się z jajeczek od czasu

także pasożyty, które rozwinęły się z jajeczek od czasu

pierwszej dawki leku.

pierwszej dawki leku.



Mebendazolu i piperazyny powinno się unikać w ciąży, ze

Mebendazolu i piperazyny powinno się unikać w ciąży, ze

względu na doniesienia o wpływie tych środków na

względu na doniesienia o wpływie tych środków na

powstawanie wad płodu.

powstawanie wad płodu.

Mebendazol (Vermox)

Mebendazol (Vermox)



Hamuje pobór glukozy przez

Hamuje pobór glukozy przez

pasożyta, co zabija go

pasożyta, co zabija go



Dawka dla dorosłych i dzieci od 2

Dawka dla dorosłych i dzieci od 2

roku życia to 1 tabletka, zaleca się

roku życia to 1 tabletka, zaleca się

powtórzenie leczenia po 2-4

powtórzenie leczenia po 2-4

tygodniach

tygodniach



Lek może powodować ból brzucha,

Lek może powodować ból brzucha,

biegunkę i wysypkę

biegunkę i wysypkę

Pyrantelum

Pyrantelum



Blokuje przewodnictwo nerwowo-

Blokuje przewodnictwo nerwowo-

mięśniowe co prowadzi do porażenia

mięśniowe co prowadzi do porażenia



Można podawać dzieciom od 2 roku

Można podawać dzieciom od 2 roku

życia

życia

Albendazol (Zentel)

Albendazol (Zentel)



Działa na pasożyty (robaki) i ich

Działa na pasożyty (robaki) i ich

larwy hamując pobór glukozy.

larwy hamując pobór glukozy.

Działają także na jaja pasożytów

Działają także na jaja pasożytów



Można podawać dzieciom od 2 roku

Można podawać dzieciom od 2 roku

życia

życia

KOLKA

KOLKA

Etiologia

Etiologia



Przyczyna kolki jest słabo rozpoznana.

Przyczyna kolki jest słabo rozpoznana.

Proponowano wiele teorii, począwszy od

Proponowano wiele teorii, począwszy od

niedojrzałości układu trawiennego do problemów

niedojrzałości układu trawiennego do problemów

z niedożywieniem i przekarmieniem.

z niedożywieniem i przekarmieniem.



Ból i płacz niemowlęcia mogą wynikać z

Ból i płacz niemowlęcia mogą wynikać z

nadmiaru wiatrów spowodowanego połykaniem

nadmiaru wiatrów spowodowanego połykaniem

powietrza podczas karmienia lub płaczu.

powietrza podczas karmienia lub płaczu.



Jeśli dziecko jest karmione butelką, przyczyną

Jeśli dziecko jest karmione butelką, przyczyną

kolki prawie zawsze jest zbyt mała dziurka w

kolki prawie zawsze jest zbyt mała dziurka w

smoczku.

smoczku.

Cechy kliniczne kolki

Cechy kliniczne kolki



Płacz,

Płacz,



Niemowlę może mieć twardy brzuch i

Niemowlę może mieć twardy brzuch i

podciągać nóżki w stronę klatki

podciągać nóżki w stronę klatki

piersiowej, co oznacza występowanie

piersiowej, co oznacza występowanie

bólu.

bólu.



Piąstki mogą być zaciśnięte, a dziecko

Piąstki mogą być zaciśnięte, a dziecko

może źle reagować na głaskanie i

może źle reagować na głaskanie i

przytulanie

przytulanie

Kolka u niemowlęcia

Kolka u niemowlęcia



Częsta

Częsta



Zwykle bardzo niepokoi rodziców

Zwykle bardzo niepokoi rodziców



Schorzenie łagodne, przemija

Schorzenie łagodne, przemija

samoistnie po ukończeniu 3 miesiąca

samoistnie po ukończeniu 3 miesiąca

życia

życia



Pomocne zabiegi: noszenie dziecka,

Pomocne zabiegi: noszenie dziecka,

masowanie brzuszka, ciepła kąpiel

masowanie brzuszka, ciepła kąpiel



Herbatka z kopru włoskiego

Herbatka z kopru włoskiego

Leczenie

Leczenie



Dimetikon(Esputicon) lub Simetikon(Bobotic,

Dimetikon(Esputicon) lub Simetikon(Bobotic,

Espumisan, Infacol) są preparatami o

Espumisan, Infacol) są preparatami o

właściwościach przeciw spienianiu,

właściwościach przeciw spienianiu,

obniżającymi napięcie powierzchniowe i

obniżającymi napięcie powierzchniowe i

umożliwiającymi łatwiejszą eliminację wzdęć

umożliwiającymi łatwiejszą eliminację wzdęć

jelit poprzez odbijanie lub oddawanie gazów.

jelit poprzez odbijanie lub oddawanie gazów.



Są to preparaty farmakologicznie obojętne,

Są to preparaty farmakologicznie obojętne,

nie powodują skutków ubocznych, nie

nie powodują skutków ubocznych, nie

wchodzą w interkacje z innymi lekami i mogą

wchodzą w interkacje z innymi lekami i mogą

być bezpiecznie podawane wszytkim dzieciom

być bezpiecznie podawane wszytkim dzieciom