Historia mydła
Historia mydła
Substancje mydłopochodne znano już 2800
Substancje mydłopochodne znano już 2800
lat p.n.e. Według rzymskiej legendy mydło
lat p.n.e. Według rzymskiej legendy mydło
(z łaciny sapo) wzięło swą nazwę od góry
(z łaciny sapo) wzięło swą nazwę od góry
Sapo, na której odbywały się obrzędy
Sapo, na której odbywały się obrzędy
sakralne. W ofierze bogom składano tam
sakralne. W ofierze bogom składano tam
zwierzęta. Kobiety piorące nad Tybrem
zwierzęta. Kobiety piorące nad Tybrem
odkryły, że spływająca z deszczem ze
odkryły, że spływająca z deszczem ze
stoku mieszanina stopionego łoju
stoku mieszanina stopionego łoju
zwierzęcego, popiołu i gliny doskonale
zwierzęcego, popiołu i gliny doskonale
nadaje się do prania. Pierwsze fabryki
nadaje się do prania. Pierwsze fabryki
mydła powstały w XIII wieku...
mydła powstały w XIII wieku...
Co to jest mydło?
Co to jest mydło?
Mydło jest mieszaniną soli
Mydło jest mieszaniną soli
sodowych i
sodowych i
długołańcuchowych
długołańcuchowych
kwasów tłuszczowych
kwasów tłuszczowych
(najczęściej o 12-20
(najczęściej o 12-20
atomach węgla w
atomach węgla w
cząsteczce), np. stearynian
cząsteczce), np. stearynian
sodu (C17H35COONa) lub
sodu (C17H35COONa) lub
palmitynian sodu
palmitynian sodu
(C15H31COONa). Są
(C15H31COONa). Są
środkami powierzchniowo
środkami powierzchniowo
czynnymi (tzn. obniżają
czynnymi (tzn. obniżają
napięcie powierzchniowe
napięcie powierzchniowe
wody, ułatwiają
wody, ułatwiają
zwilżalność). Otrzymywane
zwilżalność). Otrzymywane
są zazwyczaj w reakcjach
są zazwyczaj w reakcjach
tłuszczów z alkaliami
tłuszczów z alkaliami
(zmydlanie tłuszczów).
(zmydlanie tłuszczów).
Powstawanie mydła
Powstawanie mydła
C
C
17
17
H
H
35
35
COOH + Na OH
COOH + Na OH
→
→
C
C
17
17
H
H
35
35
COO Na
COO Na
+H
+H
2
2
O
O
Kwas wodorotlenek stearynian
Kwas wodorotlenek stearynian
woda
woda
Stearynowy sodu sodu
Stearynowy sodu sodu
Budowa mydła
Budowa mydła
Podział mydeł wg. składu
Podział mydeł wg. składu
1. Mydła alkaiczne:
1. Mydła alkaiczne:
Mydła sodowe
Mydła sodowe
Mydła potasowe
Mydła potasowe
2. Mydła wapienne
2. Mydła wapienne
i metali ciężkich
i metali ciężkich
3. Mydła
3. Mydła
kalafoniowe
kalafoniowe
Napięcie powierzchniowe
Napięcie powierzchniowe
a= przyciąganie się cząsteczek na powierzchni wody b= woda
Detergenty
Detergenty
Detergenty są środkami
Detergenty są środkami
czyszczącymi, szeroko
czyszczącymi, szeroko
używanymi zarówno w
używanymi zarówno w
gospodarstwach
gospodarstwach
domowych jak i w
domowych jak i w
przemyśle. Dzielimy je na
przemyśle. Dzielimy je na
mydła i detergenty
mydła i detergenty
syntetyczne, nie
syntetyczne, nie
zawierające mydeł. Te
zawierające mydeł. Te
ostatnie zresztą często
ostatnie zresztą często
określamy po prostu
określamy po prostu
mianem detergentów,
mianem detergentów,
wyłączając z tej ogólnej
wyłączając z tej ogólnej
nazwy mydła.
nazwy mydła.
Produkty zawierające mydła
Produkty zawierające mydła
i detergenty
i detergenty
Jak usuwa się brud?
Jak usuwa się brud?
→ →
→ →
Cząstka brudu
Cząstka brudu
Cząstka
brudu
Włókn
o
włókn
o
Włókn
o
Reakcja zmydlania
Reakcja zmydlania
Tłuszcz + zasada sodowa
Tłuszcz + zasada sodowa
→ gliceryna +
→ gliceryna +
mydło
mydło
Twarda woda
Twarda woda
Jest to taka woda, w której stwierdza się obecność
Jest to taka woda, w której stwierdza się obecność
składników mineralnych, głównie węglanów,
składników mineralnych, głównie węglanów,
wodorowęglanów, chlorków, siarczanów,
wodorowęglanów, chlorków, siarczanów,
krzemianów wapnia i magnezu. Rozróżnia się
krzemianów wapnia i magnezu. Rozróżnia się
twardość wody: przemijającą oraz nie przemijającą.
twardość wody: przemijającą oraz nie przemijającą.
Twardość wody wyrażana jest najczęściej w
Twardość wody wyrażana jest najczęściej w
miligramorównoważnikach (mval) substancji
miligramorównoważnikach (mval) substancji
wywołującej twardość wody na dm3 lub w stopniach
wywołującej twardość wody na dm3 lub w stopniach
niemieckich, angielskich bądź francuskich. Woda o
niemieckich, angielskich bądź francuskich. Woda o
twardości poniżej 7° niemieckich nosi nazwę
twardości poniżej 7° niemieckich nosi nazwę
miękkiej, powyżej tej wartości - twardej. Woda
miękkiej, powyżej tej wartości - twardej. Woda
twarda utrudnia pienienie się środków piorących
twarda utrudnia pienienie się środków piorących
oraz powoduje powstawanie kamienia kotłowego lub
oraz powoduje powstawanie kamienia kotłowego lub
korozję kotłów parowych.
korozję kotłów parowych.