Decyzje w systemie działań
Decyzje w systemie działań
administracji publicznej
administracji publicznej
Decyzja
Decyzja
- akt woli organu administracji
- akt woli organu administracji
publicznej, którego celem jest
publicznej, którego celem jest
organizowanie społeczeństwa.
organizowanie społeczeństwa.
Jest to wybór pomiędzy co najmniej
Jest to wybór pomiędzy co najmniej
dwoma alternatywami, dlatego też
dwoma alternatywami, dlatego też
decyzja rozstrzyga często o
decyzja rozstrzyga często o
sprzecznych interesach, które są
sprzecznych interesach, które są
obiektywnym zjawiskiem w życiu
obiektywnym zjawiskiem w życiu
społeczności ludzkich.
społeczności ludzkich.
Decydentem
Decydentem
jest podmiot podejmujący
jest podmiot podejmujący
decyzję, posiadający odpowiednie
decyzję, posiadający odpowiednie
kompetencje. Można go utożsamić nie tylko z
kompetencje. Można go utożsamić nie tylko z
osobą, ale także z pewną strukturą
osobą, ale także z pewną strukturą
organizacyjną np. Urząd Gminy, Wojewoda itd.
organizacyjną np. Urząd Gminy, Wojewoda itd.
Decydentów dzielimy na dwa rodzaje:
Decydentów dzielimy na dwa rodzaje:
- decydent o kompetencjach materialnych, to
- decydent o kompetencjach materialnych, to
taki, który ma odpowiednią wiedzę aby
taki, który ma odpowiednią wiedzę aby
przygotować projekt decyzji.
przygotować projekt decyzji.
- decydent o kompetencjach formalnych,
- decydent o kompetencjach formalnych,
dokonuje wyboru określonego projektu.
dokonuje wyboru określonego projektu.
Adresatem decyzji jest zawsze strona
Adresatem decyzji jest zawsze strona
postępowania. Stroną może być obywatel lub
postępowania. Stroną może być obywatel lub
inny podmiot prawa, którego decyzja dotyczy.
inny podmiot prawa, którego decyzja dotyczy.
Składniki decyzji
Składniki decyzji
administracyjnej
administracyjnej
:
:
1. oznaczenie organu wydającego decyzję oraz data i
1. oznaczenie organu wydającego decyzję oraz data i
miejsce jej wydania,
miejsce jej wydania,
2. oznaczenie adresata lub adresatów decyzji,
2. oznaczenie adresata lub adresatów decyzji,
3. podstawa prawna z przywołaniem konkretnego
3. podstawa prawna z przywołaniem konkretnego
przepisu prawa,
przepisu prawa,
4. rozstrzygnięcie,
4. rozstrzygnięcie,
5. uzasadnienie faktyczne i prawne,
5. uzasadnienie faktyczne i prawne,
6. pouczenie o przysługującym prawie do odwołania
6. pouczenie o przysługującym prawie do odwołania
lub informacja, iż decyzja jest ostateczna w
lub informacja, iż decyzja jest ostateczna w
administracyjnym toku postępowania i nie przysługuje
administracyjnym toku postępowania i nie przysługuje
od niej odwołanie lecz skarga do sądu
od niej odwołanie lecz skarga do sądu
administracyjnego,
administracyjnego,
7. podpis osoby uprawnionej do reprezentowania
7. podpis osoby uprawnionej do reprezentowania
organu (imię i nazwisko) wraz z podaniem stanowiska
organu (imię i nazwisko) wraz z podaniem stanowiska
służbowego.
służbowego.
System decyzyjny
System decyzyjny
- są to wszystkie podmioty
- są to wszystkie podmioty
uczestniczące w procesie podejmowania decyzji,
uczestniczące w procesie podejmowania decyzji,
źródła informacyjne, procedury oraz instrumenty
źródła informacyjne, procedury oraz instrumenty
sterowania.
sterowania.
Proces decyzyjny
Proces decyzyjny
- są to nakazy bądź zakazy oraz
- są to nakazy bądź zakazy oraz
uprawnienia będące treścią decyzji kształtowane na
uprawnienia będące treścią decyzji kształtowane na
drodze nie jednego aktu, ale całego zespołu aktów
drodze nie jednego aktu, ale całego zespołu aktów
wzajemnie na siebie oddziałujących.
wzajemnie na siebie oddziałujących.
Etapy procesu decyzyjnego :
Etapy procesu decyzyjnego :
- określenie problemu decyzyjnego
- określenie problemu decyzyjnego
- określenie celów
- określenie celów
- opracowanie alternatyw decyzyjnych wraz z
- opracowanie alternatyw decyzyjnych wraz z
programem realizacyjnym
programem realizacyjnym
- zdefiniowanie ograniczeń decyzyjnych
- zdefiniowanie ograniczeń decyzyjnych
Rodzaje konfliktów:
Rodzaje konfliktów:
- indywidualne (dotyczą
- indywidualne (dotyczą
jednostki)
jednostki)
- wewnątrzorganizacyjne
- wewnątrzorganizacyjne
- międzyorganizacyjne
- międzyorganizacyjne
Typy i modele decyzji:
Typy i modele decyzji:
a) wewnętrzne i zewnętrzne
a) wewnętrzne i zewnętrzne
b) programujące,
b) programujące,
zaprogramowane oraz
zaprogramowane oraz
kontrolne
kontrolne
c) racjonalne i nieracjonalne
c) racjonalne i nieracjonalne
d) programowalne i
d) programowalne i
nieprogramowalne
nieprogramowalne
Rodzaje decyzji:
Rodzaje decyzji:
1) Decyzje strategiczne
1) Decyzje strategiczne
dotyczą zdarzeń w
dotyczą zdarzeń w
latach przyszłych, stopień pewności osiągnięcia
latach przyszłych, stopień pewności osiągnięcia
zamierzonego rezultatu jest niski, a poziom
zamierzonego rezultatu jest niski, a poziom
ryzyka związany z ich podjęciem wysoki.
ryzyka związany z ich podjęciem wysoki.
2) Decyzje taktyczne
2) Decyzje taktyczne
dotyczą zdarzeń z
dotyczą zdarzeń z
najbliższego roku. Mają większą pewność
najbliższego roku. Mają większą pewność
osiągnięcia zamierzonego rezultatu.
osiągnięcia zamierzonego rezultatu.
3) Decyzje operacyjne
3) Decyzje operacyjne
dotyczą zjawisk
dotyczą zjawisk
zachodzących w ciągu dnia miesiąca lub
zachodzących w ciągu dnia miesiąca lub
kwartału, mają niski poziom ryzyka.
kwartału, mają niski poziom ryzyka.
Charakteryzują się wysokim stopniem pewności
Charakteryzują się wysokim stopniem pewności
osiągnięcia rezultatu.
osiągnięcia rezultatu.
Decyzja, a zasoby
Decyzja, a zasoby
informacyjne:
informacyjne:
a) podejmowane w
a) podejmowane w
warunkach pełnej informacji
warunkach pełnej informacji
b) podejmowane w
b) podejmowane w
warunkach ryzyka
warunkach ryzyka
c) decyzje podejmowane w
c) decyzje podejmowane w
warunkach niepewności
warunkach niepewności
Zamknięte i otwarte
Zamknięte i otwarte
systemy decyzyjne
systemy decyzyjne
System zamknięty
System zamknięty
zbudowany jest na
zbudowany jest na
założeniu braku wpływu czynników
założeniu braku wpływu czynników
zewnętrznych na jego funkcjonowanie.
zewnętrznych na jego funkcjonowanie.
Charakteryzuje go precyzyjnie uregulowana
Charakteryzuje go precyzyjnie uregulowana
struktura organizacyjna oraz ściśle określona
struktura organizacyjna oraz ściśle określona
procedura działania. Ma charakter
procedura działania. Ma charakter
biurokratyczny, ale w znaczeniu przyjętym
biurokratyczny, ale w znaczeniu przyjętym
przez Maksa Webera, czyli typ idealny.
przez Maksa Webera, czyli typ idealny.
Charakteryzuje się on trwałością oraz
Charakteryzuje się on trwałością oraz
odpornością na wpływ czynników
odpornością na wpływ czynników
zewnętrznych np. politycznych.
zewnętrznych np. politycznych.
Otwarte systemy decyzyjne
Otwarte systemy decyzyjne
występują
występują
przede wszystkim na szczeblach
przede wszystkim na szczeblach
ministerialnych rzadziej terytorialnych.
ministerialnych rzadziej terytorialnych.
Na tym szczeblu aparat decyzyjny musi
Na tym szczeblu aparat decyzyjny musi
uwzględniać ciągle zmieniające się
uwzględniać ciągle zmieniające się
impulsy polityczne. Polityczny wpływ na
impulsy polityczne. Polityczny wpływ na
działanie otwartych systemów powoduje
działanie otwartych systemów powoduje
konieczność modyfikacji celów oraz
konieczność modyfikacji celów oraz
hierarchii wartości.
hierarchii wartości.
Decyzje kolektywne
Decyzje kolektywne
Decyzje te opierają się na zasadzie
Decyzje te opierają się na zasadzie
współdziałania wielu osób, może ono mieć
współdziałania wielu osób, może ono mieć
charakter sformalizowany, gdy procedura
charakter sformalizowany, gdy procedura
określa wyraźnie rolę poszczególnych
określa wyraźnie rolę poszczególnych
uczestników lub też nieformalny np. gdy
uczestników lub też nieformalny np. gdy
kierownik urzędu zwołuje naradę. Wiele
kierownik urzędu zwołuje naradę. Wiele
decyzji w administracji jest
decyzji w administracji jest
podejmowanych drogą obiegową.
podejmowanych drogą obiegową.
Kolektywne decyzje polegają także na
Kolektywne decyzje polegają także na
uzgodnieniu stanowisk.
uzgodnieniu stanowisk.
Z punktu widzenia kompetencji
Z punktu widzenia kompetencji
organów kolegialnych możemy
organów kolegialnych możemy
wyróżnić organy:
wyróżnić organy:
a) decydujące- rozstrzygają sprawy w
a) decydujące- rozstrzygają sprawy w
formie aktów prawnych.
formie aktów prawnych.
b) opiniodawczo– doradcze– dokonują
b) opiniodawczo– doradcze– dokonują
oceny, przedstawiają opinie i wnioski.
oceny, przedstawiają opinie i wnioski.
Ich adresatami są organy decydujące.
Ich adresatami są organy decydujące.
Problem decyzyjny
Problem decyzyjny
jest to określenie
jest to określenie
przedmiotu, którego decyzja dotyczy. W praktyce
przedmiotu, którego decyzja dotyczy. W praktyce
nie jest to zawsze wymagane. Element ten
nie jest to zawsze wymagane. Element ten
wyróżnia się z reguły przy skomplikowanych
wyróżnia się z reguły przy skomplikowanych
problemach społeczno- gospodarczych.
problemach społeczno- gospodarczych.
Analiza problemu decyzyjnego obejmuje
Analiza problemu decyzyjnego obejmuje
elementy:
elementy:
-przedmiot
-przedmiot
-podmioty
-podmioty
-interesy
-interesy
-konflikty interesów
-konflikty interesów
-analiza niedostatków
-analiza niedostatków
-wartości
-wartości
Każda decyzja zmierza do osiągnięcia
Każda decyzja zmierza do osiągnięcia
określonego celu. Aby system celu był
określonego celu. Aby system celu był
użyteczny dla podejmowania
użyteczny dla podejmowania
racjonalnych decyzji powinien spełniać 4
racjonalnych decyzji powinien spełniać 4
zasadnicze warunki :
zasadnicze warunki :
- musi być kompletny tzn. uwzględniać
- musi być kompletny tzn. uwzględniać
wszystkie ważne cele dla decydenta
wszystkie ważne cele dla decydenta
- musi być logicznie wewnętrznie spójny.
- musi być logicznie wewnętrznie spójny.
- system celów powinien być przejrzysty.
- system celów powinien być przejrzysty.
- cele muszą być w odpowiedni sposób
- cele muszą być w odpowiedni sposób
sformułowane.
sformułowane.
Ograniczenia decyzyjne
Ograniczenia decyzyjne
mają
mają
charakter prawny, finansowy,
charakter prawny, finansowy,
etyczny, polityczny itp. Decydent
etyczny, polityczny itp. Decydent
musi je uwzględnić odrzucając je lub
musi je uwzględnić odrzucając je lub
modyfikując tak aby je zredukować
modyfikując tak aby je zredukować
lub wyeliminować. Problem
lub wyeliminować. Problem
ograniczeń decyzyjnych może
ograniczeń decyzyjnych może
występować w każdej fazie procesu
występować w każdej fazie procesu
decyzyjnego.
decyzyjnego.
Mechanizm sprzężenia
Mechanizm sprzężenia
zwrotnego
zwrotnego
w procesie decyzyjnym
w procesie decyzyjnym
polega na integracji
polega na integracji
wszystkich etapów procesu
wszystkich etapów procesu
decyzyjnego. Mechanizm
decyzyjnego. Mechanizm
te spełnia w szczególności
te spełnia w szczególności
funkcję kontrolną.
funkcję kontrolną.