RYZYKO OPERACYJNE
dr med. Krzysztof Zając
Katedra Anestezjologii i
Intensywnej Terapii CM UJ
Zestawienie śmiertelności związanej z anestezją w latach 1954 – 2004 (50 lat)
autor rok publikacji liczba przypadków zgony całkowicie zgony
częściowo
związane z anestezją
Beecher/Todd
1954
599,548
1:2,680
1:1,560
Dornette/Orth
1956
63,105
1:2,477
1:1343
Shapiro
1960
22,177
1:1,232 1:
821
Phillips 1960
1,000
1:7,692
1:2,500
Dripps
1961
33,224
1: 852 1:
415
Clifton/Hotten
1963
295,640
1:6,048
1:3,955
Memery
1965
114,866
1:3,145 1:1,082
Gebbie
1966
129,336 1:6,158
Minuck
1967
121,786
1:6,766
1:3,291
Harrison
1968
177,928 1:3,068
Marx
1973 34,145 1:1,265
Bodlander
1975
211,130
1:14,075
1:1,703
Harrison 1978
240,483 1:4,537
Hovi Viander
1980
338,934 1: 5,059 1:1,412
Lunn/Mushin
1982
1,147,362
1:10,000 1: 700
Tiret
1986
198,103
1:13,207
Buck 1987
555,258
1:185,086 1:1,354
Holland
1987
1: 26,000
Chopra
1990
113,074
1: 16,250
Pedersen 1994
200,000
1: 2,500
Tikkanen
1995
325,585
1:66,667
Warden/Horan
1966
1:20,000
Arbous
2001
869,483
1:124,212
1:7,143
Willis 2002
10,336,000
1:220,000
1:79,509
Kawashima
2003
2,363,038
1: 47,619
Zestawienie śmiertelności śród- i pooperacyjnej w latach 1965 –
2005 (40 lat)
autor rok publikacji liczba znieczuleń śmiertelność śród- i
pooperacyjna kraj
Memery 1965 69,291 1: 387
USA, Ma
Marx 1973 34,145 1: 53
USA, NY
Bodlander 1975 211,130 1: 517
Australia
Harrison 1978 240,483 1: 98
Afryka Płd
HoviViander 1980 338,934 1: 541
Finlandia
Pit-Miller 1989 129,107 1: 694
Puerto Rico
Pedersen 1990 7,036 1:730
Dania
Warden 1994 zgłoszenia 1:2,326
Australia
Coetzee/Toit 1996 94,945 1: 840
Afryka Płd
McKenzie 1996 34,553 1: 388
Szkocja
Eagle/Davis 1997 84,000 1: 168
Australia
Lagasse 2002 184,472 1: 532
USA
Istotą tego założenia jest proste
zestawienie:
1 zgon związany z anestezją
przypadający na około 12,000 do
200,000 znieczuleń
kontrastuje z
6,5% śmiertelnością liczoną w ciągu
48 godz. po zabiegu
(
editorial 1 Anaesthesia
2003,58,833-37
) oraz z
16% liczbą powikłań u chorych
hospitalizowanych.
Po przeanalizowaniu dostępnych prac
epidemiologicznych (
z lat 1953 do 2002
)
Lagasse wykazał, że
śmiertelność
okołozabiegowa nie wykazuje różnic między
końcem lat 60-tych a dniem współczesnym
(por.:
Bodlander w 1968r wskazał 1 zgon na 517
znieczuleń / zabiegów, Hovi-Viander w 1975r 1:
541, Pit-Miller w 1982r 1: 694, McKenzie w
1992r 1: 388 oraz współcześnie 1 zgon na 532
zabiegów / znieczuleń), czyli
w ciągu ostatnich
40 lat, mimo niewątpliwie olbrzymiego postępu
w dziedzinach operacyjnych, śmiertelność
okołozabiegowa nadal wynosi od 0,5 do 0,8%.
Co więcej, stratyfikacja zgonów według skali
ASA wyglądała w następujący sposób: w 1970r
według C. Vacantiego w grupie ASA 1 był 1
zgon/1179 operacji i w 2002r według R.
Lagasse’a w grupie ASA 1: 1 zgon/10,809
operacji; w grupie ASA 5 dane Vacantiego to 1
zgon/11 operacji, dane Lagasse’a: 1 zgon/4,5
operacji.
Lagasse RS: Anesthesia Safety: Model or Myth? A Review
of the Published Literature and Analysis of Current Original Data.
Anesthesiology 2002; 97: 1609-1617
.
W Polsce, jak zauważa P. Jałowiecki,
„niepokój budzi fakt, iż przeciętnie
każdy z [polskich] anestezjologów ma
w karierze zawodowej więcej niż
jeden
przypadek
powikłania
związanego z anestezją, którego
następstwem jest śmierć lub trwałe
inwalidztwo
znieczulanego,
a
szacunkowy wskaźnik liczby zgonów
z przyczyn anestezjologicznych jest
wysoki i wynosi 1,47 na 10,000
przeprowadzanych znieczuleń”