Zmiany progu przemian

Zmiany progu przemian

beztlenowych u piłkarzy

beztlenowych u piłkarzy

nożnych w półrocznym

nożnych w półrocznym

cyklu szkoleniowym

cyklu szkoleniowym

Dariusz Śledziewski

Dariusz Śledziewski

Akademia Wychowania

Akademia Wychowania

Fizycznego

Fizycznego

Józefa Piłsudskiego w Warszawie

Józefa Piłsudskiego w Warszawie

Cel pracy

Cel pracy

Wykazanie, że poziom

Wykazanie, że poziom

wydolności tlenowej

wydolności tlenowej

piłkarzy nożnych,

piłkarzy nożnych,

określany wartością

określany wartością

progu przemian

progu przemian

beztlenowych (PPA), jest

beztlenowych (PPA), jest

wartościowym kryterium

wartościowym kryterium

diagnostycznym

diagnostycznym

umożliwiającym

umożliwiającym

indywidualizację

indywidualizację

treningu.

treningu.

Materiał badawczy

Materiał badawczy

Badaniami objęto dwie

Badaniami objęto dwie

drużyny piłkarskie,

drużyny piłkarskie,

jedną z czołówki I ligi,

jedną z czołówki I ligi,

drugą z czołówki II ligi

drugą z czołówki II ligi

polskiej.

polskiej.

Najważniejsze dane

Najważniejsze dane

charakteryzujące

charakteryzujące

materiał badawczy

materiał badawczy

zebrano w tabeli 1.

zebrano w tabeli 1.

Tabela 1. Charakterystyka badanych drużyn piłkarskich.

Badane

drużyny

Wiek

(w

latach)

Wysokość

ciała (w

cm)

Masa

ciała

(w kg)

% tkanki

tłuszczow

ej

BMI

Pierwszy termin badań

I liga

(n=20)

M

25.25

180.88

76.98

11.38

23.54

Sd

4.45

5.37

5.99

2.03

1.08

II liga

(n=15)

M

23.91

181.42

78.40

11.48

23.90

Sd

4.90

5.91

6.12

2.01

1.63

Drugi termin badań

I liga

(n=23)

M

25.36

182.50

78.73

11.72

23.60

Sd

3.58

4.64

6.84

1.89

1.29

II liga

(n=19)

M

24.78

183.58

79.20

11.15

23.64

Sd

4.34

5.33

6.99

2.36

1.79

Metody badań

Metody badań



Metodologia badań obejmowała przeprowadzenie

Metodologia badań obejmowała przeprowadzenie

testu wydolności tlenowej na bieżni mechanicznej

testu wydolności tlenowej na bieżni mechanicznej

- zawodnicy wykonywali 15-18 minutowy bieg z

- zawodnicy wykonywali 15-18 minutowy bieg z

progresją prędkości co 3 min. z następującymi

progresją prędkości co 3 min. z następującymi

prędkościami: 7, 9, 11, 13, 15, 17 km/h.

prędkościami: 7, 9, 11, 13, 15, 17 km/h.



W każdych ostatnich 20 s obciążenia biegowego

W każdych ostatnich 20 s obciążenia biegowego

oraz w 3, 5 i 7 minucie odpoczynku pobierano krew

oraz w 3, 5 i 7 minucie odpoczynku pobierano krew

z palca ręki do oznaczenia stężenia LA - analizę

z palca ręki do oznaczenia stężenia LA - analizę

przeprowadzano. minifotometrem Dr Langa.

przeprowadzano. minifotometrem Dr Langa.



Przez cały cykl badań rejestrowano także wartość

Przez cały cykl badań rejestrowano także wartość

tętna (HR), wykorzystując Sport-Tester Vantage.

tętna (HR), wykorzystując Sport-Tester Vantage.



Oceny zawartości tkanki tłuszczowej w składzie

Oceny zawartości tkanki tłuszczowej w składzie

ciała piłkarzy oraz wyliczenia wskaźnika budowy

ciała piłkarzy oraz wyliczenia wskaźnika budowy

ciała (body mass index – BMI) dokonywano

ciała (body mass index – BMI) dokonywano

aparatem Futrex 6100 HL.

aparatem Futrex 6100 HL.

Tabela 2. Zespół I ligowy – wartości średnie

Tabela 2. Zespół I ligowy – wartości średnie

badanych parametrów PPB

badanych parametrów PPB

Badane

parametry

PPA

(km/

h)

PPA

v

(m/s

)

PPA

HR

(ud/mi

n)

%

HR

max

Restytu

cja

LA–7

min

Restytu

cja

HR-3

min

Drużyna

I ligowa –

I termin

badań

M

13.0

3

3.62 163.15

89.6

0

7.42

105.3

2

sd

1.67

0.48

8.45

4.37

2.84

9.96

Drużyna

I ligowa –

II termin

badań

M

13.7

1

3.81 163.39

90.5

8

7.10

107.7

3

sd

1.32

0.37

12.90

5.80

2.49

11.06

Badane

parametry

PPA

(km/

h)

PPA

v

(m/s)

PPA

HR

(ud/mi

n)

%

HR

max

Restytu

cja

LA– 7

min

Drużyna

II

ligowa

–

I termin

badań

M

12.9

3

3.59 163.87

90.5

5

8.71

sd 1.87 0.52

9.95

5.38

2.91

Drużyna

II

ligowa

–

II

termin

badań

M

13.5

7

3.77 166.68

92.8

9

6.32

sd 1.73 0.47

11.20

5.54

2.24

Tabela 3. Zespół II ligowy – wartości średnie

Tabela 3. Zespół II ligowy – wartości średnie

badanych parametrów PPA

badanych parametrów PPA

Ryc. 1. Porównanie średnich wyników

Ryc. 1. Porównanie średnich wyników

uzyskanych w I i II terminie badań przez

uzyskanych w I i II terminie badań przez

piłkarzy I i II ligi

piłkarzy I i II ligi

Ryc. 2. Zmiany wartości prędkości progowej

Ryc. 2. Zmiany wartości prędkości progowej

biegu w

biegu w

I i II terminie badań – zawodnicy I ligi.

I i II terminie badań – zawodnicy I ligi.

Ryc. 3. Zmiany wartości prędkości progowej

Ryc. 3. Zmiany wartości prędkości progowej

biegu w

biegu w

I i II terminie badań – zawodnicy II ligi.

I i II terminie badań – zawodnicy II ligi.

Ryc. 4. Zmiany wartości tętna progowego (%

Ryc. 4. Zmiany wartości tętna progowego (%

HR max.) w

HR max.) w

I i II terminie badań – zawodnicy I ligi.

I i II terminie badań – zawodnicy I ligi.

Ryc. 5. Zmiany wartości tętna progowego (%

Ryc. 5. Zmiany wartości tętna progowego (%

HR max.) w

HR max.) w

I i II terminie badań – zawodnicy II ligi.

I i II terminie badań – zawodnicy II ligi.

Podsumowanie

Podsumowanie



Badania wydolności pozwalają obiektywnie

Badania wydolności pozwalają obiektywnie

podzielić dany zespół piłkarski na adekwatne

podzielić dany zespół piłkarski na adekwatne

do możliwości wysiłkowych grupy

do możliwości wysiłkowych grupy

treningowe. Optymalizuje to proces

treningowe. Optymalizuje to proces

treningowy, urealniając jednocześnie

treningowy, urealniając jednocześnie

zakładane cele szkoleniowe.

zakładane cele szkoleniowe.



Wyznaczanie progowych wartości HR (tętna)

Wyznaczanie progowych wartości HR (tętna)

w piłce nożnej jest przydatne dla

w piłce nożnej jest przydatne dla

indywidualnego treningu tlenowego. Trening

indywidualnego treningu tlenowego. Trening

taki powinien być monitorowany przy

taki powinien być monitorowany przy

wykorzystaniu Sport-Testerów. Natomiast

wykorzystaniu Sport-Testerów. Natomiast

tworzenie grup treningowych powinno się

tworzenie grup treningowych powinno się

opierać na wyliczaniu progowych wartości

opierać na wyliczaniu progowych wartości

prędkości biegu – to kryterium pozwala

prędkości biegu – to kryterium pozwala

racjonalniej organizować proces treningowy.

racjonalniej organizować proces treningowy.

Podsumowanie, c.d.

Podsumowanie, c.d.



Bardzo istotnym elementem charakteryzującym

Bardzo istotnym elementem charakteryzującym

sprawność i poziom wydolności tlenowej są też

sprawność i poziom wydolności tlenowej są też

wskaźniki charakteryzujące restytucję układu

wskaźniki charakteryzujące restytucję układu

krążeniowego i mięśniowego. Dynamika spadku

krążeniowego i mięśniowego. Dynamika spadku

HR i LA są tego dobrym przykładem. Potrzeba

HR i LA są tego dobrym przykładem. Potrzeba

dalszych badań i obserwacji, żeby wyznaczyć

dalszych badań i obserwacji, żeby wyznaczyć

właściwe normy w piłce nożnej dla tych

właściwe normy w piłce nożnej dla tych

parametrów.

parametrów.



Zakładając określoną dynamikę zmian progowych

Zakładając określoną dynamikę zmian progowych

wartości biegu i HR zachodzących w trakcie cyklu

wartości biegu i HR zachodzących w trakcie cyklu

treningowego, wydaje się, że optymalna

treningowego, wydaje się, że optymalna

częstotliwość badań określających PPB w

częstotliwość badań określających PPB w

profesjonalnej piłce nożnej, to 3-krotne badania w

profesjonalnej piłce nożnej, to 3-krotne badania w

półrocznym cyklu treningowym: a/ na początku

półrocznym cyklu treningowym: a/ na początku

okresu przygotowawczego, b/ w końcowej części

okresu przygotowawczego, b/ w końcowej części

okresu przygotowawczego, c/ tuż po zakończeniu

okresu przygotowawczego, c/ tuż po zakończeniu

sezonu.

sezonu.