GALT

Faza indukcji

Magdalena
Smalec
Michał
Matuszewski

GALT-faza indukcji

1. Komórki M i ich rola w indukcji

2. Prezentacja antygenu

3. Reakcja w obrębie kępki Peyera

4. Dalsza droga limfocytów B oraz T

Komórki M i ich rola w indukcji

• Komórki M stanowią 10%

komórek nabłonka
pokrywającego kępki Peyera.

• Do ich charakterystycznych

cech należą:

-powierzchnia pokryta

mikrosfałdowaniami (w
przeciwieństwie do pokrytych
rąbkiem enterocytów)

-liczne pęcherzyki w cytoplazmie
-wgłębienia w błonie komórkowej od strony podstawnej,
tworzące kieszenie, w których zagłębione są limfocyty
(zarówno B jak i T w porównywalnej liczbie) oraz rzadko
makrofagi.

Są miejscem względnie łatwego
przenikania cząsteczek/antygenów w
głąb kępki P.
Same mają ograniczoną zdolność
degradacji oraz prezentacji antygenu
(miejsce „tranzytu”).

Prezentacja antygenu

Cząstka/antygen łączy się z komórką M , a
następnie prezentowana jest poprzez:
- limfocyty B obecne w kieszeniach kom.
M (ich zdolność prezentacji antygenu jest
10 000 razy wydajniejsza niż innych
komórek specjalizujących się w tym)
-komórki dendrytyczne usytuowane w
bliskim kontakcie z kom. M
-inne spotykane pod nabłonkiem
aktywowane makrofagi

Reakcja w obrembie kępki

Peyera

1. Aktywacja limfocytów T pomocniczych
(CD4) i ich migracja w bezpośrednie
sąsiedztwo a także do wnętrza grudek
chłonnych.

•Rozpoznanie antygenu przez limfocyt T jest
niewystarczająca do indukcji odpowiedzi.

•Do ich pełnej aktywacji potrzebna jest dodatkowa
kostymulacja : przyjęcie sygnału przez obecną na
limfocycie T cząsteczkę CD28, która reaguje z
obecną na komórce prezentującej antygen
cząsteczką B7.1 lub B7.2.

•Stwierdzono , że na aktywowanych limfocytach T
może występować analogiczna do CD28
cząsteczka –CTLA-4-, która po związaniu cząsteczki
B7 przewodzi sygnał hamujący.

W sposób przedstawiony
powyżej prawdopodobnie
realizowana jest selekcja
antygenów , tak aby nie
dochodziło do nadmiernej
odpowiedzi
immunologicznej w
przypadku antygenów
niepatogennych.

2. Aktywacja limfocytów B.

Początkowo swoistych limfocytów B jest mało,
jednak z czasem , w warunkach przedłużającej
się stymulacji, w grudkach limfatycznych
dochodzi do pojawienia się coraz większej ich
liczby.
Procesowi temu towarzyszą dwa zjawiska:
- Tworzenie się limfocytów B tworzących coraz
bardziej swoiste, w stosunku do antygenu,
przeciwciała (jest to związane z hipermutacjami
w obrębie genów kodujących przeciwciała w
dzielących się limfocytach B)
-Przełączanie klas, polegające na tym, że wśród
lim. B wytwarzających swoiste przeciwciała IgM i
IgG pojawia się coraz więcej komórek
wytwarzających przeciwciała IgA.

Omówione wyżej procesy są indukowane przez limfocyty
pomocnicze głównie Th2, a także niedawno
scharakteryzowane limfocyty Th3 wydzielające duże ilości
transformującego czynnika wzrostu β (TGF-β), jak również
komórki prezentujące antygen.
TGF-β jest cytokiną kluczową dla procesu przełączania
klas immunoglobulin, prowadzącego do produkcji
przeciwciał IgA.
W procesie tym uczestniczy także IL-10.

Przełączanie klas zachodzi w kępkach P, a także w
blaszce właściwej błony śluzowej jelita.. W procesie tym
dokonuje się rekombinacja wewnątrzchromosomowa z
wytworzeniem pętli zawierającej geny dla części stałej
łańcuchów ciężkich Cμ, Cδ i Cγ. Pętla jest następnie
wycinana. Ostateczne różnicowanie się w komórki
plazmatyczne wymaga udziału IL-6, IL-10 oraz
prawdopodobnie IFN-γ. Warto wspomnieć że na ilość
ostatecznie wytwarzanych S-IgA wpływają również inne
czynniki, m. in. VIP, wspomagający przełączanie klas, oraz
IL-4 i TNF-ά.

Dalsza droga limfocytów B oraz

T

Aktywowane w kępkach P
limfocyty B, a także T
przedostają się do naczyń
limfatycznych
odprowadzających, skąd
następnie przechodzą do
węzłów limfatycznych
krezkowych. W węzłach
tych dochodzi do
dalszego dojrzewania
limfocytów.
Po opuszczeniu węzłów
krezkowych limfocyty
przedostają się przez sieć
naczyń limfatycznych do
przewodu piersiowego i
ostatecznie do
krwioobiegu.

Bibliografia

• Jakub Gołąb, Marek Jakubisiak, Witold

Lasek, Immunologia, PWN, Warszawa 2002

• Witold Lasek, Gastroenterologia Polska,

2002, 9(2)