Współzależności
międzynarodowe
Katedra Stosunki
Międzynarodowe, rok I, gr. C
Współzależność państw
• Powiązania między państwami
oparte na zasadzie suwerenności,
braku jakiejkolwiek podległości
względem siebie, charakteryzujące
się równowagą, wspólnymi
interesami i wartościami, którego
wynikiem i wyrazem może być rozwój
procesów integracyjnych, tworzenie
wspólnych instytucji.
Powstanie współzależności
państw
• Współzależność państw powstaje w
wyniku takich czynników
pozytywnych, jak dostrzeganie
wspólnych interesów i celów grupy
państw lub całej społeczności
międzynarodowej, ale i dysproporcji
w rozwoju państw lub narastających
wspólnych zagrożeń globalnych
problemów.
Współzależności w
znaczeniu pozytywnym
przejawiają się w trzech
sytuacjach:
• gdy nie generują konfliktów
• gdy służą rozwijaniu współpracy
międzynarodowej
• gdy ich zerwanie byłoby szkodliwe
dla wszystkich zainteresowanych
podmiotów
Współzależności o znaczeniu
negatywnym
• gdy generują one konflikty
• gdy zakłócają i hamują współpracę
międzynarodową
• gdy ich zerwanie nie szkodzi
zainteresowanym podmiotom.
Poziome współzależności
pośrednie
• Przejawiają się w postaci pewnych
zdarzeń i procesów
międzynarodowych, które zachodzą
w kręgu jednych państw, ale
równocześnie oddziałują na krąg
innych. Są to np. procesy rozwojowe
w tzw. centrum i na peryferiach,
rozwój procesów ponadnarodowych i
jednoczesne podkreślanie autonomii
narodowej młodych państw,
zakłócenia gospodarek wielu krajów.
Pionowe współzależności
bezpośrednie
• Występują przede wszystkim w
stosunkach bilateralnych państw,
których siły ocierają sie o skrajności
asymetrii autonomii. Zaznacza się wtedy
wyraźny brak zrównoważenia stosunków,
a zarazem ujawniają się tendencje do
dominacji i podporządkowania. Są to z
reguły zależności faktyczne (np. państwa
dłużnika od wierzyciela lub importera od
monopolistycznego eksportera
BIBLIOGRAFIA
• J. Kukułka, Teoria stosunków
międzynarodowych, Warszawa 2000.