WSTRZĄS-
PATOFIZJOLOGIA I
OBJAWY, PODZIAŁ

KNOP

WIOLETA

DEFINICJA WSTRZĄSU

1.

Stan kliniczny, w którym na skutek dysproporcji
między zapotrzebowaniem a dowozem
odpowiedniej ilości tlenu do komórek organizmu
dochodzi do upośledzenia funkcji i niewydolności
ważnych dla życia narządów.

2.

Jest to stan zagrażający życiu, charakteryzujący się
uogólnionym i niedostatecznym przepływem krwi
przez tkanki, czyli niedotlenieniem.

3.

Jest stanem zagrożenia życia , który najogólniej
wynika z niedostatecznego zaopatrzenia narządów
w krew.

RZYCZYNY WSTRZĄSU

Upośledzenie czynności jednej lub więcej z trzech

podstawowych składowych układu krążenia:

1.

Pompy sercowej

2.

Oporu obwodowego

3.

Objętości krwi krążącej

RODZAJE WSTRZĄSU

1.

Wstrząs hipowolemiczny

2.

Wstrząs kardiogenny

3.

Wstrząs neurogenny

4.

Wstrząs septyczny

5.

Wstrząs anafilaktyczny

6.

Wstrząs normowolemiczny- spadek ciśnienia krwi
nie jest spowodowany jej fizyczną utratą

WSTRZĄS HIPOWOLEMICZNY

Wynika z powodu zmniejszenia się objętości krwi

krążącej spowodowany utratą pełnej krwi , osocza
lub wody ustrojowej i elektrolitów
PRZYCZYNY:

- krwotoki zewnętrzne i wewnętrzne
- utrata płynów np. przy rozległych oparzeniach
- silne, obfite wymioty lub biegunka
- obfite poty np. udar słoneczny

OBJAWY:
- blada, zimna skóra , często z towarzyszącymi dreszczami
- zimny pot
- niepokój, zaburzenia świadomości związane z niedokrwieniem i

niedotlenieniem mózgu

- spadek ciśnienia krwi spowodowany zmniejszeniem objętości

krwi krążącej

- szybki i słaby puls spowodowany zmniejszonym przepływem

krwi i tachykardią

- niska produkcja moczu spowodowana skurczem naczyń

nerkowych

- hiperwentylacja
- pragnienie i suchość w ustach
- Zmęczenie
- Ciśnienie krwi obniża się przy utracie 20% krwi

POSTĘPOWANIE:
- jeśli to możliwe usunąć przyczynę wstrząsu np. zatamować

krwotok

- ułożyć w pozycji przeciwwstrząsowej

- zapobiegać utracie ciepła, przykryć kocem
- podłączyć tlen
- uspokoić pacjenta
- zapewnić duże dojście do żyły i w szybkim przepływie

podawać płyny lub krew

WSTRZĄS KARDIOGENNY

Jest stanem niewydolności mięśnia sercowego

wywołanej upośledzeniem funkcji wyrzutowej serca.
Najczęstszą przyczyną wstrząsu kardiogennego jest
zawał mięśnia sercowego

PRZYCZYNY

1.

Zawał mięśnia sercowego

2.

Niewydolność- napełniania komór:

-

tachyarytmie- zaburzenia rytmu z szybką
czynnością serca

-

Nagromadzenie płynu w worku osierdziowym-
tamponada osierdzia

3. Niewydolność funkcji wyrzutowej:
-

Niestabilna choroba wieńcowa

-

Zapalenia mięśnia sercowego

-

Zator tętnicy płucnej

-

Zaburzenia rytmu( bradykardia)

OBJAWY

- spadek skurczowego ciśnienia krwi poniżej 80 mmHg
- zimna pokryta potem, blada skóra
- zaburzenia świadomości
- obniżenie temperatury ciała
- oddech szybki i głęboki, spłycający się
- tętno szybkie i słabe
- ból w klatce piersiowej
- bełkotliwa mowa

POSTĘPOWANIE

- Określić objętość wyrzutową serca
- Zapewnić dostęp do dużego naczynia
- Tlenoterapia
- Skorygować zaburzenia gospodarki wodno-

elektrolitowej i kwasowo- zasadowej

- Monitorować podstawowe funkcje życiowe
- Ułożyć pacjenta z lekko uniesioną górną połową ciała
- Uspokoić, zapewnić komfort psychiczny
- Chronić przed wyziębieniem
- NIE WOLNO STOSOWAĆ POZYCJI

PRZECIWWSTRZĄSOWEJ, gdyż może ona obciążyć
dodatkowo już i tak przeciążone serce

WSTRZĄS NEUROGENNY

Objętość krwi nie ulega zmniejszeniu, za to wskutek

zahamowania przewodzenia impulsów nerwowy następuje
rozszerzenie naczyń. Powstaje najczęściej w wyniku udaru
mózgu.

PRZYCZYNY:
uszkodzenie OUN
OBJAWY:
Jak przy wstrząsie hipowolemicznym . Nie występuje w tym

przypadku przyspieszone tętno

POSTĘPOWANIE:
- Należy utrzymać drożność górnych dróg oddechowych i

prawidłową wymianę gazową

- tlenoterapia- tlen najsilniej obkurcza naczynia mózgowe

zapewniając prawidłowy przepływ mózgowy.

WSTRZĄS SEPTYCZNY

Wywołany zakażeniem bakteryjnym, rzadziej wirusami,

pasożytami lub grzybami. Jest reakcją chorego na
posocznicę, niezależnie od tego czy wywołana jest
drobnoustrojami Gram ujemnymi( Escherichia Coli)
czy Gram dodatnimi np. paciorkowce, gronkowce,
pneumokoki

Występuje u chorych z obniżoną odpornością. Wstrząs

septyczny uwarunkowany jest wieloczynnikowo,
spowodowany uszkodzeniem przez cytokiny
prozapalne wielu narządów, rozsiane wykrzepianie
śródnaczyniowe i wywołane tym zaburzenia
metaboliczne

Najczęściej występuje w zapaleniu otrzewnej, zapaleniu

opon mózgowych, posocznicy

OBJAWY:

- Oddech przyspieszony, głęboki
- Zasadowica oddechowa
- Gorączka, dreszcze,
- Majaczenie
- Obniżenie ciśnienia tętniczego krwi
- Przyspieszone tętno
- Skąpomocz
- Wysoka leukocytoza
- Kwasica metaboliczna
- Bladość powłok skórnych
- Skaza krwotoczna( wybroczyny)
- Niedrożność jelit
- Obfite poty

POSTĘPOWANIE:

- zapewnienie dobrej wentylacji płuc
- normalizacja ciśnienia tętniczego
- zastosowanie antybiotykoterapii
- znoszenie zaburzeń oddechowych
- monitorowanie parametrów życiowych
- zapewnienie komfortu termicznego i psychicznego

WSTRZĄS ANAFILAKTYCZNY

Jego przyczyną jest anafilaksja, czyli nagły wyrzut

histaminy spowodowany kontaktem z alergenem.
Alergenem może być jad owadów, leki, preparaty
krwi .

OBJAWY:

- zaczerwienienie skóry, świąd , obrzęki na całym

ciele, czasem pokrzywka

- duszność związana z obrzękiem krtani lub skurczem

oskrzeli

- spadek ciśnienia związany z zapaścią sercowo-

naczyniową i zwiększoną przepuszczalnością naczyń
włosowatych

- nudności, wymioty
- zawroty głowy
- tachykardia
- w niektórych przypadkach prowadzi do zatrzymania

krążenia i oddychania

POSTĘPOWANIE:

- natychmiast przerwać kontakt z alergenem
- monitorować podstawowe parametry życia
- ułożyć chorego w pozycji bezpiecznej( jeżeli nie ma

duszności)

- podać leki np. adrenalina
- dostęp do żyły, podawać płyny infuzyjne
- tlenoterapia
- zapewnić komfort termiczny i psychiczny

WSTRZĄS NORMOWOLEMICZNY

TOKSYCZNY- spowodowany kontaktem z substancją

czynną wywołującą nagły spadek ciśnienia

HEMOLITYCZNY- jest skutkiem przetoczenia niezgodnej

grupowo krwi

POURAZOWY- może wystąpić po urazach głowy lub

innych miejsc wstrząsorodnych

ENDOKRYNOLOGICZNY- choroba Addisona, przełom

tarczycowy

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ