Paulina Zięba
Paulina Klub
Roksana Sikorska
Anna Mielczarek
Prawna forma działania
administracji
to typ konkretnej czynności organu
administracji.
Każdy organ wykonujący funkcje z
zakresu administracji publicznej może
posługiwać się różnorodnymi formami
działania.
Podział form działania
administracji
•
akty normatywne
•
akty generalnego stosowania
•
akty administracyjne
•
porozumienie administracyjne
•
ugoda administracyjna
•
czynności cywilnoprawne (umowa
cywilnoprawna)
•
czynności faktyczne
Formy działania
administracji
władcze
niewładcze
np. akt normatywny
np. ugoda administracyjna
Akt administracyjny
- władcze rozstrzygnięcie
podejmowane przez organ
administracji w zakresie
przyznanych mu przez
ustawodawcę uprawnień
Cechy aktów normatywnych
stanowionych przez
administrację
•
abstrakcyjność opisanego zdarzenia ,
którego wystąpienie doprowadzi do
konieczności lub tylko możliwości
zastosowania danego aktu normatywnego
•
generalność wskazanej grupy ewentualnych
adresatów aktu normatywnego
Akt generalny stosowania
prawa
rodzaj prawnej formy działania
administracji, zbliżony zasadniczo
do aktu normatywnego, różni się
jednak tym, że w przeciwieństwie
do aktu normatywnego nie służy
tworzeniu nowych norm
prawnych, a jego rolą jest jedynie
stosowanie prawa.
Akt administracyjny
to podstawowa i najczęściej
stosowana prawna forma działania
administracji. Przy pomocy
wydawanych aktów
administracyjnych podmioty
reprezentujące władztwo
administracyjne mogą w sposób
wiążący kształtować sytuację prawną
Pojęcie aktu
administracyjnego -
oparte na normach prawa
administracyjnego władcze,
jednostronne oświadczenie woli organu
administracji, określające sytuację
prawną konkretnie wskazanego w
tymże akcie adresata w indywidualnie
oznaczonej sprawie oraz wobec
indywidualnie oznaczonego adresata
(tzw. podwójna konkretność aktu
administracyjnego).
Podstawowy podział aktów
administracyjnych
WEWNĘTRZNE
ZEWNĘTRZNE:
•
decyzje administracyjne
•
akty administracyjne zewnętrzne
niebędące decyzjami
Decyzja administracyjna
w języku prawnym pojęcie używane na określenie aktu
administracyjnego w tekstach normatywnych ,
uznawana także za kwalifikowany akt
administracyjny charakteryzujący się określoną
formą ( w szczególności formą pisemną, mającą
przewidzianą przez prawo zawartość treściową i
formalną) jest wydawany po przeprowadzeniu
sformalizowanego postępowania
administracyjnego (jurysdykcyjnego). Można jednak
przyjąć, że pojęcie decyzji administracyjnej jest
synonimem aktu administracyjnego sensu stricto
(jednostronny, zewnętrzny, indywidualny, konkretny).
Decyzja administracyjna jest aktem decydowania, czyli
czynnością kończącą proces decyzyjny, rozumiany jako
ciąg kolejnych czynności zmierzających do wyboru
rozstrzygnięcia.
Postanowienie
administracyjne
to akt organu administracyjnego, na temat
kwestii proceduralnych wynikłych w trakcie
postępowania administracyjnego.
Postanowienie administracyjne zawiera taką
samą strukturę jak decyzja administracyjna, z
wyjątkiem uzasadnienia, które występuje
jedynie wówczas gdy jest możliwe odwołanie.
Decyzje administracyjne
można podzielić ze względu
na:
1.
Kryterium odniesienia pomocy prawnej
2.
Kryterium sposobu kształtowania stosunków
prawnych
3.
Kryterium uwzględniania żądania władzy
4.
Kryterium związania aktu administracyjnego
normą prawną
5.
Kryterium wpływu adresata rozstrzygnięcia
na kształtowanie jego sfery prawnej
6.
Kryterium oddziaływania na sferę prawną
Domniemanie ważności aktu
administracyjnego
Przyjmuje się je w doktrynie prawa
administracyjnego.
Oznacza ono, iż do czasu uchylenia decyzja
administracyjna, nawet wadliwa, obowiązuje,
dopóki w odpowiednim trybie nie zostanie
stwierdzona jej nieważność lub też nie
zostanie uchylona lub zmieniona odpowiedniej
formie.
Uznanie administracyjne
to takie uregulowanie kompetencji organu
administracji, że organ ten może rozstrzygnąć sprawę
w różny sposób przy tym samym stanie faktycznym i
każde rozstrzygnięcie sprawy jest legalne. Uznanie
administracyjne oznacza wobec tego przewidziane
obowiązującymi przepisami uprawnienie organu
administracji wydającego decyzję do wyboru
rozstrzygnięcia. Uznanie administracyjne zachodzi
wówczas, gdy norma prawna nie przewiduje
obowiązku określonego zachowania się organu, lecz
możliwość wyboru sposobu załatwienia sprawy.
Pojęcie to należy ściśle oddzielić od tzw. pojęć
nieokreślonych.
Uznaniowy charakter
decyzji
nie wyklucza sądowej kontroli, ale zakres tej
kontroli jest znacznie ograniczony. Kontrola ta
sprowadza się do badania, czy wydanie decyzji
zostało poprzedzone prawidłowo przeprowadzonym
postępowaniem z zachowaniem przepisów
procedury administracyjnej. Sąd kontroluje czy
podjęto wszelkie niezbędne kroki do wyjaśnienia
stanu faktycznego, czy zebrano dowody w celu
ustalenia przesłanek decyzji uznaniowej. Sam
wybór rozstrzygnięcia dokonywany przez organ
administracji przy użyciu kryteriów słuszności i
celowości pozostaje już poza kontrolą sądu
administracyjnego.
Umowa administracyjna
to zawarcie porozumienia po
przeprowadzonych negocjacjach. Może być
zawarta pomiędzy organem administracji
publicznej i jakimś podmiotem spoza
administracji, który to podmiot ma swobodę
działania. Organ natomiast postępuje
według ustawowych kompetencji.
Umowa ta powoduje nawiązanie, zmianę
bądź znoszenie stosunków
administracyjnoprawnych
.
Rodzaje umów
administracyjnych
umowy koordynacyjne – między stronami
równorzędnymi prawnie (np. podmiotami
administrującymi, podobne do porozumień
administracyjnych);
umowy suboordynacyjne – między podmiotami
będącymi ze sobą w stosunku podległości
(zastępują akt administracyjny, odpowiadają
pojęciu umowy administracyjnej);
Odróżnienie umowy
administracyjnej
od cywilnoprawnej
służy wykonaniu norm prawnych prawa
publicznego;
zobowiązuje do wydania aktu
administracyjnego, aktu normatywnego lub
podjęcia innej czynności władczej;
określa publicznoprawne uprawnienie lub
obowiązek obywatela lub zwalnia z tego
obowiązku;
ochrona sądu administracyjnego;
Ugoda administracyjna
to pisemne porozumienie zawarte
między stronami postępowania
administracyjnoprawnego przed
organem pierwszej lub drugiej
instancji, przed którym toczy się
postępowanie administracyjne i
zatwierdzonym przez ten organ po
skontrolowaniu jego prawidłowości.
Przesłanki zawarcia
ugody
a)sprawa indywidualna musi być zawisła przed organem
administracyjnym
b)w sprawie biorą udział co najmniej 2 strony, których
obowiązek lub interes prawny jest tego rodzaju, iż dopuszcza
pomiędzy nimi pertraktacje i ustępstwa co do wyniku sprawy
c)ugoda ma służyć realizacji zasady szybkości i prostoty
postępowania
d)zawarcie ugody nie będzie obejściem szczególnych
wymagań stawionych rozstrzygnięciu sprawy z racji
obowiązku współdziałania organów administracji publicznej
e)ugoda nie jest wyłączona z mocy przepisów odrębnych
f)treść ugody nie narusza wymagań interesu społecznego lub
słusznego interesu stron
Przesłanki zawarcia
ugody
tylko podczas postępowania
administracyjnego;
jest alternatywą dla aktu
administracyjnego;
zawierana między stronami;
można ją zawrzeć, gdy „przemawia za
tym charakter sprawy”;
możliwa tylko wtedy, gdy nie sprzeciwia
się jej przepis prawa;
Skutki ugody
wywiera takie same skutki jak decyzja;
może spełniać ten warunek tylko ugoda
zatwierdzona przez organ administracji
publicznej, prowadzący dane postępowanie
administracyjne (wtedy nabiera mocy
prawnej). Zatwierdzenie ugody nie jest
możliwe, gdy
została zawarta z naruszeniem prawa;
nie uwzględnia wymaganego prawem
stanowiska innego organu;
narusza interes społeczny lub słuszny
interes stron.
Porozumienie
administracyjne
jest ono dwustronną lub wielostronną
czynnością z zakresu prawa
administracyjnego, dokonaną przez
podmioty wykonujące administrację
publiczną, a dochodzącą do skutku na
podstawie zgodnych oświadczeń woli.
Porozumienie administracyjne należy
do niewładczych form działania
administracji.
Rodzaje porozumień
administracyjnych
Porozumienia międzygminne
Porozumienia powiatów
Porozumienia komunalne
Porozumienia o wykonywaniu zadań z
zakresu administracji rządowej
Podmioty porozumień
administracyjnych
Jednostki samorządu terytorialnego
(gmina, powiat, województwo)
Samorządowe osoby prawne
Jednostki organizacyjne nie mające
osobowości prawnej
Organy administracji rządowej
Czynności faktyczne
stanowią grupę zróżnicowanych czynności
dokonanych przez organy administracji,
wyróżniających się specyficznymi cechami
są podejmowane celem bezpośredniej i praktycznej
realizacji konkretnych zadań administracji.
stanowią one fragment realizacji zadań państwa.
są podejmowane na podstawie i w celu wykonania
obowiązujących norm prawnych. Nie są one
podejmowane bezpośrednio w celu tworzenia,
zmiany lub znoszenia stosunków prawnych, mimo
iż w drodze faktów mogą wywoływać określone
skutki prawne
Cechy wyróżniające
czynności materialno-
techniczne
posiadają wyraźnie określoną
podstawę prawną
(upoważnienie mające postać
aktu normatywnego albo aktu
administracyjnego
wywołują konkretne skutki
prawne
Podział czynności
materialno-technicznych
Zewnętrzne
Wewnętrzne
Pojęcie stosunku
administracyjnego
Stosunek administracyjnoprawny jest
stosunkiem prawnym. Według szeroko
akceptowanego w teorii prawa
poglądu za stosunek prawny uznaje
się taką sytuację, w której istnieje
obowiązek zachowania się jednego
podmiotu wobec drugiego. Obowiązek
istnieje ze względu na obowiązującą
normę.
Podmioty stosunków
administracyjnopraw
nych
Organ administracji
publicznej
Inni uczestnicy
Przedmiot stosunku
administracyjnoprawnego
wzajemne uprawnienia i obowiązki;
wynikają zawsze (bezpośrednio lub pośrednio) z
prawa materialnego;
muszą należeć do kompetencji organów
administracji publicznej (organów administrujących);
mogą polegać na działaniu, znoszeniu lub zaniechaniu;
uprawnienia i obowiązki nieekwiwalentne i wprost
porównywalne ze sobą (nierównorzędność stosunku
administracyjnoprawnego)
brak relacji, w której uprawnienie jednego podmiotu
jest odpowiednikiem obowiązku drugiego;
rola organu polega jedynie na wyznaczeniu i kontroli
zachowania drugiego podmiotu;
Kategorie stosunków
administracyjnoprawnych
1.
Materialnoprawne i procesowe
2.
Sporne
3.
Potencjalne i realne
4.
Zewnętrzne i wewnętrzne
5.
Tzw. Szczególne stosunki
władcze
6.
Inne