Klinika Dermatologii Ogólnej,
Estetycznej
i Dermatochirurgii UM w Łodzi
ZNAMIONA I NOWOTWORY
ŁAGODNE SKÓRY
Znamiona (naevi)
– nieprawidłowości skóry o
charakterze wrodzonym, ale nie dziedzicznym,
ujawniające się niekiedy w późniejszym
okresie życia
ZNAMIONA
Wg. definicji:
ZNAMIONA- podział
*
naskórkowe
– znamię naskórkowe brodawkowate
– brodawka łojotokowa starcza
*
melanocytowe
– znamię barwnikowe naskórkowe (naevus spilus i lentigo)
– znamię barwnikowe komórkowe
– znamię aktywne Spitz
– znamię atypowe i zespół znamion atypowych
*
wychodzące z gruczołów łojowych
- znamię łojowe
– gruczolak łojowy
*
wychodzące z gruczołów potowych
*
naczyniowe
– znamiona naczyniowe krwionośne
– znamiona limfatyczne
ZNAMIONA- podział
ZNAMIONA NASKÓRKOWE
*
Znamię naskórkowe brodawkowate
ZNAMIONA NASKÓRKOWE
*
Brodawka łojotokowa (starcza)
- łagodny nowotwór o brodawkowatej,
hiperkeratotycznej powierzchni
- czasami uszypułowana
- barwy skóry, żółto-brunatna lub brunatna
- najczęściej na tułowiu, twarzy i grzbietach rąk,
rzadziej w okolicy narządów płciowych i skóry
owłosiona głowy
- u osób w wieku dojrzałym i starszych
- transformacja nowotworowa rzadka
- wysiew licznych brodawek =
zesp. Lesera-Trelata
(rewelator nowotworów narządów wewnętrznych –
przewodu pokarmowego)
- leczenie: krioterapia lub usunięcie chirurgiczne
ZNAMIONA NASKÓRKOWE
*
Brodawka łojotokowa (starcza)
ZNAMIONA MELANOCYTOWE
*
znamiona barwnikowe naskórkowe
Lentigo
ZNAMIONA MELANOCYTOWE
*
znamiona barwnikowe naskórkowe
Lentigo
ZNAMIONA MELANOCYTOWE
*
Plamy soczewicowate słoneczne i starcze
- pod wpływem przewlekłej ekspozycji na UV, przy
naświetlaniach metodą PUVA
- u osób w podeszłym wieku
- z jasną karnacją, trudno opalających się
- pojedyncze lub liczne
- latem zmiany ciemnieją i wzrasta ich ilość
- głównie na rękach i twarzy (miejsca odsłonięte)
- defekt kosmetyczny – nie wymaga leczenia
(ewentualnie delikatne zamrażanie lub zewnętrzne
pochodne kwasu witaminy A)
Plamy soczewicowate słoneczne i starcze
ZNAMIONA MELANOCYTOWE
*
Znamiona komórkowe barwnikowe
- częste (kilkanaście u każdego człowieka)
- barwy skóry zdrowej, jasnobrunatne lub ciemne
- powierzchnia gładka, zrazikowata lub
brodawkująca
- czasami owłosione
- obecność przejaśnienia (jasnej obwódki) wokół
znamienia świadczy o tendencji do ustępowania =
znamię Suttona
- znamiona uszypułowane i owłosione – rzadko
punkt wyjścia czerniaka
ZNAMIONA MELANOCYTOWE
*
Znamiona komórkowe barwnikowe
Naevus Sutton
ZNAMIONA MELANOCYTOWE
*
Znamiona komórkowe barwnikowe
- znamię błękitne
(naevus coeruleus)- szarobłękitne
zabarwienie (skutek nagromadzenia się
melanocytów i melanoforów)
- znamię Spitz
(dawniej czerniak młodzieńczy)
– pojedynczy guzek
– barwa czerwona, czerwono-sina
– gładka
powierzchnia
– bez skłonności
do rozpadu
– głównie na twarzy,
rzadziej kończyny
– sporadycznie drobne guzki
satelitarne
- leczenie: - usunięcie chirurgiczne bez marginesu
skóry zdrowej jedynie ze względów kosmetycznych
ZNAMIONA MELANOCYTOWE
*
Znamiona komórkowe barwnikowe
Naevus
coeruleus
Naevus
melanocyticus
ZNAMIONA MELANOCYTOWE
*
Znamiona komórkowe barwnikowe
Naevus melanocyticus
ZNAMIONA MELANOCYTOWE
*
Znamiona komórkowe barwnikowe
Naevus Spitz
ZNAMIONA NASKÓRKOWE
*
znamię łojowe
ZNAMIONA Z GRUCZOŁÓW
ŁOJOWYCH
*
gruczolak łojowy
ZNAMIONA Z GRUCZOŁÓW
ŁOJOWYCH
*
gruczolak łojowy
ZNAMIONA Z GRUCZOŁÓW
ŁOJOWYCH
*
gruczolak łojowy
ZNAMIONA NACZYNIOWE
*
naczyniaki krwionośne – płaski, jamisty,
gwiaździsty
- naczyniak płaski
- leży w poziomie skóry
- z reguły jednostronny
- najczęściej na twarzy i karku
- pojawia się we wczesnym dzieciństwie
- część wykazuje tendencję do samoistnego ustępowania
- linijny układ naczyniaków
płaskich wzdłuż przebiegu
nerwu trójdzielnego
- zaburzenia w OUN
- jaskra
zespół Sturge’a-
Webera
ZNAMIONA NACZYNIOWE
naczyniak płaski
ZNAMIONA NACZYNIOWE
*
naczyniaki krwionośne
- naczyniak jamisty
- zmiany o charakterze skórnym lub podskórnym, często
mieszane
- guzkowate wykwity barwy sino-czerwonej
- najczęściej twarz i owłosiona skóra głowy
- umiejscowienie na błonie śluzowej języka – powiększenie
języka (macroglossia) i obrzęk warg
- pojawiają się we wczesnym dzieciństwie, „rosną” wraz z
dzieckiem
- 70% przypadków ustępuje samoistnie (ucisk, uraz)
ZNAMIONA NACZYNIOWE
naczyniak jamisty
ZNAMIONA NACZYNIOWE
*
naczyniaki krwionośne
- naczyniak gwiaździsty
- liczne, drobne guzki sino-czerwonej barwy
- promieniście rozchodzące się naczynia włosowate i drobne
tętniczki powstające w wyniku nowotworzenia
- najczęściej na tułowiu i twarzy
- częstsze u dzieci i kobiet
- masowe wysiewy w ciąży, połogu, w chorobach wątroby
- n. rubinowate = n. starcze – u osób starszych na tułowiu
ZNAMIONA NACZYNIOWE
naczyniak gwiaździsty
WŁÓKNIAKI
miękkie
twarde
- guzki lub guzy
zwisające workowato nad
skórą
- często liczne
- barwy skóry zdrowej lub
brunatne
- często na szyi i karku
- utrzymują się całe życie
- nie ustępują samoistnie
- zwykle pojedyncze
- drobne
- barwa skóry zdrowej lub
brunatne
- przesuwalne wraz ze
skórą wobec podłoża
- najczęściej na
kończynach
- głównie u osób starszych
Leczenie: zbędne (ewentualnie, gdy zmiany szpecą)
WŁÓKNIAKI
włókniak miękki
WŁÓKNIAKI
włókniak
twardy
włókniak
miękki
WŁÓKNIAKI
włókniak twardy
BLIZNOWIEC (KELOID)
*
guz złożony z tkanki łącznej włóknistej
*
powstaje w miejscu urazu
(bliznowiec wtórny)
lub
bez uchwytnej przyczyny
(bliznowiec samoistny)
*
istotna rola – skłonność osobnicza
*
obraz kliniczny:
- twarde, włókniste guzy o dużej spoistości
- kształt nieregularny, często linijny
- często obecne wypustki
- barwa matowo-biała, sino-czerwona lub sina
- w miejscach urazów, w bliznach pooperacyjnych, w
miejscach po szczepieniach profilaktycznych, w
miejscach po zejściu zmian trądzikowych
BLIZNOWIEC (KELOID)
BLIZNOWIEC (KELOID)
BLIZNOWIEC (KELOID)
BLIZNOWIEC (KELOID)
*
leczenie keloidów:
- kilkukrotne ostrzykiwanie zmian triamcinolonem
w odstępach 7-10 dni
- opatrunki okluzyjne z fluorowanymi pochodnymi
steroidów
- opatrunki uciskowe
- doogniskowe wstrzyknięcia interferonu gamma
ZESPÓŁ ZNAMION
DYSPLASTYCZNYCH
*
dziedziczony autosomalnie dominująco, dokładna
lokalizacja genów nie znana
*
obraz kliniczny:
- znamiona u kilku członków rodziny
- z reguły liczne
- nieregularne obrysy i niejednolite zabarwienie
- wyniosłe w części środkowej (typu jajka sadzonego)
- przechodzą bez ostrej granicy w skórę zdrową
*
najczęściej u osób w wieku ok. 20 lat
*
u ok. 20% osób ulegają samoistnej regresji
*
ryzyko rozwoju czerniaka złośliwego:
- stała, regularna kontrola dermatologiczna
- unikanie nasłonecznienia
- usuwanie znamion zmieniających się
ZESPÓŁ ZNAMION
DYSPLASTYCZNYCH
ZNAMIĘ DYSPLASTYCZNE